Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lutego 2014 r.

Sąd Rejonowy w Bartoszycach III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Arkadiusz Rokicki

Protokolant: p.o. sekr. sąd. Anna Maculewicz

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2014 r. w Bartoszycach

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej A. M. reprezentowanej przez matkę Ż. M.

przeciwko A. Ż.

o podwyższenie alimentów

I/ alimenty ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 03 czerwca 2009r., w sprawie VI RCa 20/09 od pozwanego A. Ż. na rzecz małoletniej powódki A. M. podwyższa z dniem 01 lutego 2014 r. z kwoty po 400,00 złotych miesięcznie do kwoty po 500,00 (pięćset) złotych miesięcznie, płatne na dotychczasowych warunkach wraz z odsetkami wynikającymi z art. 359§3 kc na wypadek opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat do rąk matki Ż. M.;

II/ oddala powództwo w pozostałej części;

III/ odstępuje od ściągnięcia od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa opłaty sądowej, od której powódka zwolniona była z mocy ustawy;

IV/ wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności i klauzulę wykonalności.

Sygn. akt III RC 342/13

UZASADNIENIE

Ż. M., działająca w imieniu małoletniej powódki A. M., po sprecyzowaniu powództwa, domagała się podwyższenia alimentów zasądzonych od pozwanego A. Ż. na rzecz córki z kwoty 400 zł miesięcznie do 30% wynagrodzenia nie mniej niż 800 zł miesięcznie poczynając od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu swojego żądania wskazała, że doszło do wzrostu potrzeb dziecka. Od dłuższego czasu kwota 400 zł nawet w połowie nie pokrywała kosztów utrzymania i rehabilitacji małoletniej. Jej matka nie ma obecnie żadnych dochodów. Z uwagi na stan zdrowia dziecka musi ono być rehabilitowane poza miejscem zamieszkania. Ponadto małoletnia od września uczęszcza do szkoły zerowej szkoły podstawowej. Jej matka na utrzymaniu ma także dwuletniego syna. Tymczasem sytuacja materialna pozwanego jest bardzo dobra. Nie interesuje się dzieckiem i nie pomaga w jego wychowaniu.

Pozwany A. Ż., w odpowiedzi na pozew, wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że poza powódką ma na utrzymaniu dwóch synów, tj. G. w wieku 11 lat i K. w wieku 9 lat, którzy z nim zamieszkują. Na synów ma zasądzone od ich matki alimenty w łącznej wysokości 500 zł miesięcznie. Ponosi znaczne koszty utrzymania mieszkania. Spłaca pożyczki zaciągnięte na wydatki związane z bieżącym utrzymaniem. W związku z tym spłaca co miesiąc raty w łącznej wysokości 450 zł. Z wynagrodzenia za pracę uzyskuje dochód w wysokości 1.600 – 1.700 zł miesięcznie po potrąceniach komorniczych z tytułu należnych małoletniej powódce alimentów. Zamieszkuje wraz z matką, która pobiera emeryturę w wysokości 630 zł miesięcznie. Na dojazdy do pracy przeznacza 600 zł miesięcznie. Ponosi także znaczne wydatki związane z edukacją małoletnich synów. Choruje na cukrzycę, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa, chorobę refleksową przełyku i nieżyt żołądkowy. Na leki wydaje 80 zł miesięcznie. Pozwany wskazał również, że stan zdrowia małoletniej powódki poprawił się.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia A. M., urodzona (...) w O., jest córką Ż. M. i pozwanego A. Ż..

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k. 3)

Na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 03 czerwca 2009r., w sprawie VI RCa 20/09, alimenty należne małoletniej powódce podwyższone zostały z kwoty 200 zł do kwoty po 400 zł miesięcznie.

(dowód: wyrok z dnia 03 czerwca 2009r. k. 108 akt III RC 260/08)

W czasie zasądzenia alimentów w dotychczasowej wysokości małoletnia powódka pozostawała pod opieką poradni rehabilitacyjnych w B. i O.. Ponadto leczona była w poradni ryzyka okołoporodowego w O., poradni neurologicznej i kardiologicznej. Miała również skierowanie do poradni okulistycznej i audiologicznej. Jej matka wraz z córką jeździła do O. dwa razy w miesiącu. Pozwany osiągał wynagrodzenie w wysokości około 2.000 zł miesięcznie. Matka dziecka w tamtym czasie nie pracowała i zajmowała się wychowaniem dzieci. Korzystała z pomocy opieki społecznej, skąd pobierała zasiłek okresowy, zasiłki rodzinne w łącznej wysokości 110 zł, zasiłek rehabilitacyjny w wysokości 60 zł miesięcznie i zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153 zł miesięcznie a także korzystała z pomocy w zakresie dożywania.

(dowód: dowód z przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 74 – 74v, uzasadnienie wyroku k. 113 – 115)

Aktualnie małoletnia powódka ma 5 lat i uczęszcza do klasy zerowej szkoły podstawowej. W związku z tym przedstawicielka ustawowa małoletniej musiała zakupić dziecku podręczniki i przybory szkolne. Obecnie pozostaje pod opieką (...) w G.. Jej matki nie stać na pokrycie kosztów terapii sensorycznej dziecka w wysokości 60 zł za godzinę. Do listopada 2013r. dziecko zaliczone było do osób niepełnosprawnych. Obecnie toczy się postępowanie w tej sprawie.

(dowód: zaświadczenie k.,30, ocena kontrolna procesów integracji sensorycznej k. 35v., dowód z przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 35)

Pozwany A. Ż.otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1.700 zł miesięcznie po odliczeniu potrąceń dokonywanych w postępowania egzekucyjnym z tytułu alimentów na rzecz małoletniej powódki. Obecnie ma na utrzymaniu dwóch synów: G.lat 11 i K.w wieku 9 lat. Synowie z nim zamieszkują, a ich matka obciążona jest obowiązkiem alimentacyjnym w łącznej kwocie 500 zł miesięcznie. W okresie letnim jego zarobki są wyższe i wynoszą około 1.800 zł miesięcznie (po potrąceniach). Zamieszkuje wraz z matką, która otrzymuje emeryturę w wysokości 800 zł, ale po potrąceniach egzekucyjnych pozostaje jej do dyspozycji kwota ok. 600 zł miesięcznie. Opłaty zamieszkanie wynoszą: 110 zł miesięcznie za energię elektryczną, 60 zł miesięcznie za gaz, 100 zł miesięcznie za czynsz. Pozwany na dojazdy do pracy do K.samochodem osobowym (około 50 km w jedną stronę) przeznacza 700 – 800 zł miesięcznie. Nie korzysta z pomocy opieki społecznej, a jego synowie nie pobierają stypendiów w związku z kształceniem się w szkole podstawowej. Pozwany i jego matka posiadają zadłużenie z tytułu opłat mieszkaniowych w wysokości ponad 12.000 zł. Ponadto A. Ż.posiada zadłużenie na rachunku karty kredytowej w wysokości około 4.000 zł, a miesięczna spłata wynosi 300 zł. Spłaca także kredyt zaciągnięty w (...). Zakup biletu miesięcznego dla syna G.kosztuje go 87 zł miesięcznie. Ojciec małoletniej powódki choruje na cukrzycę, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa, chorobę refleksową przełyku i nieżyt żołądkowy.

(dowód: kserokopia postanowienia k. 12, kserokopia wyroku k. 13, kserokopie zaświadczeń k. 14, k. 15, kserokopie dokumentów k. 16, kserokopia biletu k. 18, kserokopia zaświadczenia lekarskiego k. 19, kserokopia dokumentów k. 20 – 22, zaświadczenie k. 31, dowód z przesłuchania pozwanego k. 35v. - 36)

Małoletnia powódka A. M.zamieszkuje wraz z matką Ż. M., która utrzymuje się z zasiłków i pomocy opieki społecznej. Na utrzymaniu ma również syna S. M.z innego związku, na którego ma zasądzone alimenty w wysokości 350 zł miesięcznie. Do listopada 2013r., w związku ze sprawowaniem opieki nad chorą córką, pobierała świadczenie opiekuńcze w wysokości 720 zł miesięcznie, zasiłek pielęgnacyjny na dziecko w wysokości 153 zł miesięcznie oraz dodatek rehabilitacyjny w kwocie 60 zł miesięcznie. Aktualnie świadczeń tych nie pobiera, ponieważ toczy się postępowanie o ponowne uznanie małoletniej córki A.za osobę niepełnosprawną. Ż. M.na dzieci pobiera zasiłki rodzinne w łącznej wysokości 183 zł miesięcznie, dodatek mieszkaniowy w wysokości 255,40 zł miesięcznie. Otrzymuje także świadczenia z funduszu alimentacyjnego na syna w wysokości 350 zł miesięcznie. Czasami pobiera zasiłek okresowy (w listopadzie i grudniu 2013r. przyznano jej z tego tytułu 181,30 zł). Koszty związane z utrzymaniem mieszkania wynoszą: czynsz – 600 zł miesięcznie, energia elektryczna – 100 zł miesięcznie, gaz – 40 zł miesięcznie. Ponadto za Internet płaci 50 zł miesięcznie, telefon 5 – 25 zł miesięcznie. Zamieszkuje wraz z pełnoletnią córką (i jej małoletnim synem), która pokrywa powyższe opłaty mieszkaniowe w 2/5 częściach.

(dowód: kserokopie dokumentów k. 4, k. 6, informacja MOPS w B. k. 26 - 27, opinia k. 30, dowód z przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 35v)

Pozwany nie utrzymuje kontaktów z małoletnią córką. Poza alimentami potrącanymi z jego wynagrodzenia nie partycypuje w kosztach utrzymania dziecka.

(bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie zostały poczynione w oparciu o dowody przeprowadzone w toku postępowania, a mianowicie zeznania stron oraz przedłożone dokumenty, a także dokumenty zgromadzone w sprawie III RC 260/08. Powyższy materiał dowodowy Sąd w całości uznał za wiarygodny, albowiem wzajemnie się uzupełnia, tworząc jasny i spójny obraz sytuacji materialnej rodziców małoletniej, jak również potrzeb powódki A. M..

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Sąd zmienia orzeczenie bądź umowę dotyczące obowiązku alimentacyjnego tylko wtedy, gdy zmiana stosunków ma charakter istotny.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 k.r.o., według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.).

Od czasu ustalenia obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem dziecka, na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 03 czerwca 2009r., w sprawie VI RCa 20/09, wzrosły potrzeby małoletniej A. M.. Małoletnia powódka uczęszcza obecnie do klasy zerowej szkoły podstawowej. W związku z tym jej matka ponosi dodatkowe koszty związane z edukacją, w tym zakupem podręczników i przyborów szkolnych. Podkreślenia wymaga również fakt, że od ostatniego ustalenia alimentów upłynęło 4,5 roku. W tym czasie wzrosły również wydatki na utrzymanie dziecka, związane z jego naturalnym rozwojem.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił ponadto, że małoletnia powódka zamieszkuje wraz z matką, która nie pracuje i utrzymuje się z pomocy opieki społecznej i alimentów na rzecz dwójki małoletnich dzieci.

Pozwany, tak samo jak przy ustalaniu alimentów w dotychczasowej wysokości, pracuje i uzyskuje dochody w zbliżonej wysokości (ok. 1.700 zł po otrąceniach komorniczych).

Mając na względzie całokształt okoliczności niniejszej sprawy Sąd uznał, że od chwili ustalenia alimentów na rzecz małoletniej A. M. nastąpiły istotne zmiany okoliczności w rozumieniu art. 138 k.r.o., zwłaszcza w zakresie jej zwiększonych potrzeb, spowodowanych rozpoczęciem nauki w szkole podstawowej i upływem czasu, co niewątpliwie skutkuje zwiększeniem kosztów jej utrzymania. Zmiany te uzasadniają podwyższenie uprzednio zasądzonych alimentów. Biorąc pod uwagę sytuację majątkową oraz możliwości zarobkowe rodziców małoletniej powódki, a także jej potrzeby, Sąd ustalił obowiązek alimentacyjny pozwanego na rzecz córki w wysokości 500 zł miesięcznie.

W świetle całokształtu okoliczności niniejszej sprawy Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia powództwa o podwyższenie alimentów w całości, tj. do kwoty po 800 zł miesięcznie. Strona powodowa nie wykazała, aby w tym okresie doszło do tak istotnych zmian okoliczności, które uzasadniałaby uwzględnienie powództwa w całości. Małoletnia powódka uczęszcza wprawdzie do szkoły. Jednakże od zamknięcia rozprawy w poprzedniej sprawie nastąpiła poprawa stanu zdrowia dziecka. Poprzednio małoletnia powódka pozostawała pod opieką poradni rehabilitacyjnych w B. i O.. Ponadto leczona była w poradni ryzyka okołoporodowego w O., poradni neurologicznej i kardiologicznej. Miała także skierowanie do poradni okulistycznej i audiologicznej. Matka wraz z córką jeździły do O. dwa razy w miesiącu. Obecnie małoletnia pozostaje pod opieką (...) w G.. Podkreślenia również wymaga fakt, że dochody pozwanego w tym czasie nie zmieniły się. A. Ż. ma jednak obecnie na utrzymaniu dwóch synów, tj. G. lat 11 i dziewięcioletniego K. z którymi zamieszkuje. Z funduszu alimentacyjnego pobiera na nich świadczenia w łącznej wysokości 500 zł, ale nie ulega wątpliwości, że kwota ta pozwala jedynie na zaspokojenie niewielkiej części ich potrzeb. W dacie zamknięcia poprzedniej rozprawy pozwany zobowiązany był do łożenia na małoletnich G. i K. alimentów w łącznej kwocie 300 zł miesięcznie. Ponadto ponosi znaczne wydatki związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych swoich jak i dzieci z którymi zamieszkuje. Na dojazdy do pracy wydaje aktualnie około 600 zł - 700 zł miesięcznie, a chwili zamknięcia rozprawy w sprawie VI RCa 20/09 wydatki na ten cel wynosiły 120 zł miesięcznie. Ustalenie alimentów na kwotę po 500 zł miesięcznie i oddalenie żądania strony powodowej w pozostałym zakresie uzasadnia również stan zdrowia pozwanego. Sąd ustalił bowiem, że obecnie A. Ż. choruje na cukrzycę, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa, chorobę refleksową przełyku i nieżyt żołądkowy.

Ustalając alimenty w tej wysokości, Sąd miał na uwadze, że obowiązek alimentacyjny spoczywa również na matce małoletniej powódki z tym zastrzeżeniem, że obowiązek ten jest przez nią również realizowany poprzez o osobiste starania o utrzymanie i wychowanie dziecka (art. 135 § 2 k.r.o.). W związku z tym, że podwyższona kwota alimentów w wysokości 500 zł miesięcznie pokrywa w znacznym stopniu koszty utrzymania pięcioletniego dziecka oraz wliczając mniejsze kwoty, które na ten cel powinna przeznaczać jego matka, usprawiedliwione potrzeby uprawnionej, w ocenie Sądu, powinny być w ten sposób zaspokojone.

Sąd podwyższył alimenty poczynając od dnia 01 lutego 2014r, albowiem pozwany do tego czasu regularnie łożył na utrzymanie małoletniej córki. Nie miał zaległości z tytułu tych świadczeń, gdyż komornik dokonuje potrąceń z jego wynagrodzenia za pracę.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych wyżej przepisów należało orzec jak w pkt I, II wyroku.

Sąd na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.) odstąpił od ściągnięcia od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa opłaty sądowej, od której małoletnia powódka zwolniona była z mocy ustawy, mając na względzie jego sytuację majątkową i rodzinną, jak również ciążące na nim zobowiązania alimentacyjne (pkt III wyroku).

W oparciu o art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt I nadano rygor natychmiastowej wykonalności – pkt IV wyroku.