Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Brzesku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2017 r. w Brzesku

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. D.

przeciwko A. K. (1), B. K., A. Z.

o zapłatę odszkodowania

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda Z. D. na rzecz pozwanych B. K.
i A. K. (1) – solidarnie – kwotę 1 834,00 zł (jeden tysiąc osiemset trzydzieści cztery złote) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwota
1 800,00 zł tytułem wynagrodzenia radcowskiego i kwota 34,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictw;

III.  w pozostałym zakresie koszty procesu między stronami wzajemnie znosi.

Sędzia

SR Agata Gawłowska-Sobusiak

Sygn. akt I C 171/17

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 11 sierpnia 2017r.

Powód Z. D. domagał się zasądzenia od pozwanych B. K., A. K. (1) oraz A. Z. – solidarnie – kwoty 33 000,00 zł tytułem odszkodowania za rozstrój zdrowia.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że przed Sądem Rejonowym w Brzesku pod sygn. akt I C 563/15 toczyła się sprawa z powództwa pozwanych B. K. i A. K. (1), reprezentowanych przez pełnomocnika pozwanego A. Z. wykonującego zawód radcy prawnego. W wymienionej sprawie pozwani twierdzili, że powód narusza ich prawo własności nieruchomości tj. uszkadza ich mienie i dokonuje innych czynności. Powód podniósł, że wszystkie te twierdzenia były nieprawdziwe („rzekome”, „urojone”), a sprawa sądowa doprowadziła go do ostrego i rozległego zawału serca, zagrażającego jego życiu. Powód przez 11 dni przebywał w szpitalu, przeszedł dwukrotnie operację. Za powyższe działania powód domaga się odszkodowania („symbolicznego”) w łącznej kwocie 33 000, 00 zł.

Pozwani B. K., A. K. (1) oraz A. Z. w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, albowiem pozwanych B. K. i A. K. (1) reprezentował A. Z. wykonujący zawód radcy prawnego.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwani zarzucili powodowi błędną interpretację orzeczenia wydanego w sprawie o sygn. akt I C 563/15. Sąd II instancji, co prawda oddalił powództwo pozwanych o ochronę własności, ale podzielając ustalenia dokonanie w toku postępowania jeszcze przez Sąd I instancji. Powództwo o ochronę własności w zakresie uszkodzenia mostka przez powoda zostało oddalone, albowiem działanie to miało charakter jednorazowy. Z kolei powództwo w pozostałym zakresie zostało oddalone, albowiem żądanie pozwu zostało sformułowane niewłaściwie, w sposób nienadający się do egzekucji. Pozwani podkreślili, że ich działania w sprawie sygn. akt I C 563/15 miały na celu ochronę ich własności przed działaniami powoda. Zatem działa ich nie były ani bezprawne, ani tym bardziej zawinione, a pozwany A. Z. świadczył im tylko pomoc prawną, do czego był obowiązany. Nadto pozwani podnieśli, że brak jest związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy ich działaniami, a stanem zdrowia powoda. Wskazali, że rzeczywistą przyczyną stanu zdrowia powoda jest tryb życia jaki prowadzi (o czym mowa w dokumentacji medycznej) oraz konfliktowy charakter prowadzący do inicjowania szeregu postępowań przeciwko osobom postronnym. Pozwani dodali, że z udziałem powoda toczyło się wiele spraw sądowych i przed organami administracji publicznej. W postępowaniach tych powód podejmuje działania mające na celu uzyskanie korzystnych rozstrzygnięć, a gdy do tego nie dochodzi, inicjuje kolejne postępowania pod wyimaginowanymi zarzutami. Aktywny udział powoda w tych postępowaniach zaprzecza, aby toczenie sporów wpływało na pogorszenie się jego stanu zdrowia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód Z. D. oraz pozwani-małżeństwo B. K. i A. K. (1) są właścicielami sąsiadujących ze sobą działek położonych w miejscowości Ł. (odpowiednio dz. ew. nr (...) i dz. ew. nr (...)). Początkowo stosunki pomiędzy stronami układały się poprawnie, jednak z czasem uległy pogorszeniu i od dłuższego czasu pozostają w stałym konflikcie.

Na wniosek powoda, pomiędzy stronami toczyły się sprawy o naruszenie stosunków wodnych na gruncie, nielegalne wzniesienie budowli – domu mieszkalnego i garażu oraz utwardzenie placu – podjazdu, a także o zniszczenie drzew. Powód zarzuca pozwany, że na skutek działań przez nich podejmowanych, dochodzi do zalewania jego nieruchomości, a konkretnie zalewania piwnicy budynku mieszkalnego przy każdorazowych opadach.

Z kolei pozwani zarzucają powodowi, że zaniedbuje swoją nieruchomość, co oddziaływuje na ich posesję. Pozwani wielokrotnie zwracali się do powoda z prośbą o uporządkowanie posesji, jednak bezskutecznie.

Dowód:

- pismo powoda w sprawie sygn. akt I C 94/17 SR w Brzesku z dnia 10 marca 2017r. – k. 74-76,

- wezwanie UG w B. z dnia 20 lutego 2017r. – k 77,

- pismo powoda do WSA w K. z dnia 1 grudnia 2015r. – k. 83,

- pismo powoda do SKO w T. z dnia 16 września 2015r. wraz z załącznikami – k. 84-90,

- pismo powoda do UG w B. z dnia 3 lipca 2015r. wraz z załącznikiem – k 91- 92,

- pisma powoda do UG w B. z dnia 25 czerwca 2015r. – k. 93,

- pisma powoda do UG w B. z dnia 25 czerwca 2015r. – k. 94,

- pismo powoda do UG w B. z dnia 23 czerwca 2015r. – k .95,

- pismo powoda do UG w B. z dnia 18 czerwca 2015r. – k. 96-97,

- pismo powoda do UG w B. z dnia 6 maja 2015r. – k. 98,

- pisma powoda do UG w B. z dnia 20 kwietnia 2015r. – k. 99,

- pisma powoda do UG w B. z dnia 18 kwietnia 2015r. – k. 100,

- pismo powoda do UG w B. z dnia 9 marca 2015r. – k. 101,

- pismo powoda do UG w B. z dnia 6 marca 2015r. – k. 102,

- pismo powoda do UG w B. z dnia 24 lutego 2015r. – k. 103,

- pismo do Starostwa Powiatowego w B. z dnia 1 września 2014r. – k. 104,132,

- decyzja Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. z dnia 31 grudnia 2010r. k. 105-107,

- pismo powoda do SKO w T. z dnia 10 maja 2010r. – k. 108,

- pismo powoda do Wójta Gminy w B. z dnia 23 kwietnia 2010r. – k. 109,

- pismo powoda do Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 21 grudnia 2009r. – k. 110-111,

- protokół przyjęcia skargi o przestępstwie Posterunku Policji w S. z dnia 21 października 2014 r – k. 129,

- wezwanie na posiedzenie w sprawie karnej do tut. Sądu z dnia 4 grudnia 2014 r – k. 130-131;

- pismo powoda do Starostwa Powiatowego w B. z dnia 1 września 2014r. – k. 132,

- pismo Starostwa Powiatowego w B. z dnia 15 grudnia 2014r. – k. 133,

- zeznania świadka A. K. (2) – k. 135,

- zeznania świadka T. G.- k. 136,

- przesłuchanie powoda Z. D. – k. 136-137,

- przesłuchanie pozwanej B. K. – k. 137-138,

- przesłuchanie pozwanego A. K. (1) – k. 138-139.

Ostatecznie pozwani B. K. i A. K. (1), reprezentowani przez pełnomocnika z wyboru radcę prawnego A. Z. – także pozwanego – złożyli pozew przeciwko powodowi o ochronę własności. Sprawa toczyła się przed tut. Sądem pod sygn. akt I C 563/15. W wymienionej sprawie pozwani domagali się zakazania powodowi dokonywania immisji na teren dz. ew. nr (...) polegających na: spadaniu na działkę pozwanych desek odpadających z zabudowań gospodarczych pozwanego; przechodzeniu na działkę pozwanych drzew rosnących na nieruchomości powoda i zanieczyszczaniu nieruchomości pozwanych spadającymi liśćmi; przenoszeniu się na nieruchomość pozwanych chwastów porastających niewykaszaną nieruchomość powoda; zanieczyszczaniu nieruchomości pozwanych kruszącymi się dachówkami opartymi o ogrodzenie pomiędzy nieruchomościami stron; uszkadzaniu ogrodzenia poprzez nawożenie ziemi przy ogrodzeniu; składowaniu przy granicy nieruchomości niebezpiecznych zanieczyszczeń szklanych. Nadto pozwani domagali się nakazania powodowi zaprzestania naruszania ich nieruchomości poprzez zakazanie mu wchodzenia na tę działkę i jej rozkopywanie (chodziło o podkopanie podjazdu prowadzącego na posesję pozwanych).

Tut. Sąd wyrokiem z dnia 2 lutego 2016 r uwzględnił powództwo, za wyjątkiem żądania w zakresie zakazania powodowi składowania przy granicy nieruchomości stron niebezpiecznych zanieczyszczeń szklanych, albowiem te okoliczności jako jedyne nie zostały udowodnione.

Sąd Okręgowy w Tarnowie wyrokiem z dnia 16 czerwca 2016 r sygn. I Ca 127/16, na skutek apelacji pozwanego, zmienił wyrok Sądu I instancji i oddalił powództwo. W uzasadnieniu Sąd Okręgowy podkreślił, że podziela w całości ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji. Nadto podniósł, że naruszenie pozwanych we własności dz. ew. nr (...) polegające na wejściu na tą nieruchomość i jej rozkopaniu było działaniem jednorazowym ze strony powoda, dlatego brak jest podstaw do udzielenie ochrony w tym zakresie. Z kolei pozostałe naruszenia prawa własności pozwanych miały miejsce, ale żądanie pozwu zostało niewłaściwie sformułowane, wyrok uwzględniający te żądania nie nadawałby się do wykonania w drodze przymusowej egzekucji.

Dowód:

- odpis wyroku Sądu Rejonowego w Brzesku z dnia 2 lutego 2016r. sygn. akt IC 563/15 wraz z uzasadnieniem – k. 45- 52,

- odpis wyroku Sądu Okręgowego z dnia 16 czerwca 2016r. sygn. akt I Ca 127/16 wraz z uzasadnieniem – k. 4, k. 53- 67.

Powód w dniu 11 sierpnia 2016r. złożył skargę do Rzecznika Dyscyplinarnego Okręgowej Izby Radców Prawnych w K. na działania pozwanego A. Z. działającego jako pełnomocnik pozwanych B. K. i A. K. (1) w sprawie o sygn. I C 563/15.

W skardze powód zarzucił, że pozwany A. Z. naruszył zasady wykonywania zawodu radcy prawnego przy prowadzeniu wymienionej sprawy, a nadto swoim zachowaniem doprowadził powoda do ostrego zawały serca (zdaniem powoda pozwany „naruszył zasady Kodeksu Etyki Radcy Prawnego poprzez wykorzystywanie logo (...) w celach nieuczciwych korzyści materialnych”, „doprowadził do ostrego zawału serca”, „gnębił nieuzasadnionymi oszczerstwami przed Sądem Rejonowym w Brzesku”, „pozbawił głosu we własnej obronie”, „złożył wniosek o przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powodów”, „oczerniał”).

Zastępca Rzecznika postanowieniem z dnia 17 października 2016r. odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie z uwagi na brak znamion wykroczenia dyscyplinarnego. Rzecznik uznał, że pozwany dołożył należytej staranności w wykonywaniu obowiązków profesjonalnego pełnomocnika, jego działania były zgodne z prawem. Wskazał także na brak podstaw świadczących o tym, że działania radcy prawnego doprowadziły, czy były wyłączną przyczyną złego stanu zdrowia powoda.

Okręgowy Sąd Dyscyplinarny (...) w K. postanowieniem z dnia 13 marca 2017r., na skutek odwołania powoda, utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

Dowód:

- postanowienie Rzecznika Dyscyplinarnego (...) w K. o odmowie wszczęcia dochodzenia z dnia 17 października 2016r. sygn. akt (...)– k. 68-71,

- postanowienie Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego z dnia 13.03.2017r. sygn. akt (...) – k. 72-73,

- przesłuchanie pozwanego A. Z. – k. 138.

Powód ma obecnie 66 lat, cierpi na chorobę niedokrwienną serca, nadciśnienie tętnicze stopnia III, hiperlipidemię, otyłość (ok. 100 kg przy wzroście 176 cm), niedoczynność tarczycy.

W 2006 r powód przeszedł zawał mięśnia sercowego i wówczas wykonano u niego zabieg angioplastyki gałęzi okalającej, a następnie w 2007r. angioplastykę prawej tętnicy wieńcowej.

W dniu 6 czerwca 2016r. powód ponownie doznał ostrego zawału serca stemi ściany dolnej. Powód został przewieziony do (...) Szpitala (...) II, gdzie do dnia 10 czerwca 2016r. przebywał na Oddziale Klinicznym (...) z Pododdziałem (...). Po wykonaniu badań diagnostycznych stwierdzono u powoda krytyczne zwężenie gałęzi okalającej i istotne hemodynamicznie zwężenie prawej tętnicy wieńcowej. Wobec powyższego wykonano u powoda angioplastykę gałęzi okalającej z implantacją stentu uwalniającego lek antymitotyczny. Po wykonaniu badań kardiologicznych stwierdzono łagodnie obniżoną kurczliwość globalną, hipokinezę ściany tylnej i przypodstawnego segmentu ściany dolnej. Następnie zaplanowano także wykonanie angioplastyki prawej tętnicy wieńcowej i ponowną hospitalizację w dalszym terminie. Powodowi zalecono m.in. dalszą kontrolę i leczenie w poradni kardiologicznej, redukcję masy ciała, specjalistyczną dietę, regularne pomiary ciśnienia tętniczego oraz systematyczne przyjmowanie leków.

W okresie od 1 lipca 2016r. do 6 lipca 2016r. powód był ponownie hospitalizowany w celu wykonania drugiego etapu leczenia. W dniu 4 lipca 2016r. wykonano u powoda angioplastykę prawej tętnicy wieńcowej z wszczepieniem dwóch stentów uwalniających lek antymitotyczny. Po przeprowadzonych badaniach stwierdzono m.in. zwężenie prawej tętnicy szyjnej wewnętrznej. Przy wypisie zalecono kontrolę w poradni kardiologicznej i poradni endoktrynologicznej, redukcję masy ciała, regularne pomiary ciśnienia tętniczego, systematyczne przyjmowanie leków oraz stosowanie diety tzw. kardiologicznej.

Powód dopiero po drugim zawale zaczął przyjmować leki na nadciśnienie, natomiast nie stosował się do zaleceń lekarskich w zakresie diety. Jednorazowy zakup niezbędnych leków to koszt w granicach około 300,00 zł.

Powód posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym za okres od 30 maja 2016r. do 30 czerwca 2020r, przy czym nie da się ustalić, od kiedy ta niepełnosprawność istnieje. Powód wymaga zaopatrzenia w środki i pomoce ułatwiające funkcjonowanie, a także wsparcia w codziennej egzystencji.

Dowód:

- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (...) z dnia 23 czerwca 2016r. – k. 5,

- karta informacyjna z leczenia szpitalnego (...) Szpitala (...) II z dnia 10 czerwca 2016r. – k. 6-7,

- karta informacyjna z leczenia szpitalnego (...) Szpitala (...) II z 6 lipca 2016r. – k. 8-9,

- faktura VAT nr (...) z dnia 15 sierpnia 2016 r – k. 10,

- faktura VAT nr (...) z dnia 15 sierpnia 2016 r – k.11,

- przesłuchanie powoda Z. D. – k. 136-137.

Powód w przeszłości inicjował także inne postępowania sądowe, w których pozwani nie uczestniczyli. Nadto zdarzało się, że powód oskarżał bezpodstawnie postronne osoby o różnego rodzaju szkodzące mu działania.

Dowód:

- pisma powoda w sprawie sygn. akt I Ns 468/12 z dnia 1 marca 2013r. i z dnia 14 kwietnia 2013r. – k. 78-82,

- zeznania świadka P. K. k. 135,

- zeznania świadka T. G.- k. 136,

- zeznania świadka A. K. (2) – k. 135.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dokumentów oraz przesłuchania stron i zeznań świadków.

Dokumenty w postaci: orzeczeń sądowych, decyzji i pism organów administracyjnych, orzeczenia organów dyscyplinarnych, orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, protokołu policyjnego oraz wezwania sądowego – jako dokumenty urzędowe stanowiły dowód tego, co zostało w nich urzędowo poświadczone. Wiarygodność tych dowodów nie była kwestionowana.

W oparciu o wymienione orzeczenia sądowe wydane w sprawie o sygn. I C 563/15 Sąd ustalił charakter działań podejmowanych w przeszłości przez pozwanych względem powoda, ich podłoże i rezultaty. Z kolei orzeczenia organów dyscyplinarnych pozwoliły Sądowi ustalić przebieg i konkluzje postępowania dyscyplinarnego toczącego się przeciwko pozwanemu A. Z..

Z kolei dokumenty w postaci pism powoda, dokumentacji medycznej, faktur VAT – jako dokumenty prywatne stanowiły dowód tego, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie w nich zawarte. Strony nie podważały wiarygodności wymienionych dokumentów, natomiast Sąd na ich podstawie ocenił okoliczności sporu pomiędzy stronami oraz stan zdrowia powoda, przebieg dolegliwości chorobowych, ich przyczyny i tok leczenia.

Sąd zasadniczo dał wiarę słuchanym w sprawie świadkom: A. K. (2), P. K. i T. G.. Świadkowie to osoby obce dla stron, a więc nie zaangażowane w spór toczący się pomiędzy stronami. Świadkowie mają jedynie ogólną wiedzę co do sporów toczących się pomiędzy stronami. Dodatkowo świadkowie: P. K. i T. G. wskazali, iż powód formułował wobec nich w przeszłości oskarżenia, które w następstwie sprawdzenia przez odpowiednie organy okazywały się bezzasadne.

Sąd nie dał wiary powodowi Z. D. w zakresie w jakim twierdził, że po przebytym zawale nie otrzymał żadnych zaleceń co do konieczności stosowania specjalistycznej diety. Powód zdecydowanie przeczył, aby takie zalecenia otrzymał, natomiast dokumentacja medyczna zawiera jasne wskazania w tym zakresie i pojawiają się one w obu kartach leczenia szpitalnego, co wskazuje, że był to jeden z istotniejszych elementów warunkujących powrót powoda do zdrowia i uniknięcia kolejnego zawału. Dalej powód przyznał, że po pierwszym zawale nie leczył się na nadciśnienie, a leki zażywa dopiero od czasu drugiego zawału. Okoliczności te miały znaczenie przy ocenie czynników, które wpłynęły na powstałą u powoda szkodę – kolejny zawał serca. Także twierdzenia powoda obrazujące okoliczności i przyczyny sporu pomiędzy stronami, w tym dotyczące fałszywego oskarżania powoda m.in. o zniszczenie mostka, Sąd ocenił jako subiektywne i nie mające oparcia w pozostałym materiale dowodowym.

Zeznaniom pozwanych B. K. i A. K. (1) Sąd dał wiarę. Zeznania te w znacznej części wskazywały na przyczyny konfliktu z powodem. Pozwani wskazywali, że z poprzednim właścicielem sąsiedniej działki- bratem powoda nie mieli żadnych sporów, co znalazło potwierdzenia w zeznaniach świadka A. K. (2).

Także zeznaniom pozwanego A. Z. Sąd dał wiarę, tym bardziej, że działania pozwanego były uprzednio ocenione przez „sąd branżowy”.

Sąd zważył co następuje:

Powód Z. D. domagał się zasądzenia od pozwanych B. K., A. K. (1) i A. Z. solidarnie kwoty 33 000,00 zł tytułem odszkodowania za rozstrój zdrowia.

Zgodnie z art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. Z kolei art. 445 §1 kc stanowi, że w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Powołane przepisy nie modyfikują w jakimkolwiek stopniu przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej w tym sensie, że możliwość ich stosowania warunkowana jest możliwością przypisania danemu podmiotowi odpowiedzialności za zdarzenie szkodzące na wskazanej przez ustawodawcę zasadzie winy, ryzyka lub słuszności. Innymi słowy, roszczenia z art. 444 kc i art. 445 kc powstają wówczas, gdy sprawca doprowadził do uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia w okolicznościach uznanych przez ustawodawcę za relewantne na gruncie określonego przepisu prawa materialnego (np. "z winy swojej" art. 415 kc), co spowodowało w dalszej kolejności szkodę majątkową pozostającą w adekwatnym związku przyczynowym z działaniem albo zaniechaniem sprawcy (por.: A. Olejniczak, Komentarz do art. 444 Kodeksu Cywilnego). Dochodzenie przez poszkodowanego roszczenia w oparciu o art. 415 kc niesie ze sobą obowiązek wykazania wszystkich przesłanek odpowiedzialności pozwanego: zachowania podmiotu, szkody oraz winy podmiotu, którego zachowanie wyrządziło szkodę, co wynika z art.6 kc. Tym samym jeśli stwierdzenie przez Sąd braku wykazania którejkolwiek z powyższych przesłanek, powoduje, że zbędnym jest badanie kolejnych.

Przypisanie winy sprawcy szkody sprowadza się do ujemnej oceny jego działania lub zaniechania, a dla formułowania takiej oceny i postawienia zarzutu konieczne jest, aby czyn był bezprawny. Bezprawność stanowi kwalifikację przedmiotową czynu, ujmuje zachowanie jako obiektywnie nieprawidłowe, abstrahując przy tym od elementu zawinienia. Przy ustaleniu bezprawności rozważeniu podlega stosunek, w jakim pozostaje dane zachowanie względem obowiązujących reguł postępowania (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 czerwca 2013 roku, I ACa 1584/12, Lex nr 1327625).

W przedmiotowej sprawie powód wiązał rozstrój zdrowia, polegającym na ostrym i rozległym zawale serca, z działaniami pozwanych podejmowanymi w toku sprawy o sygn. I C 563/15. Jak ustalił Sąd, spór pomiędzy stronami tj. powodem Z. D. a pozwami B. K. i A. K. (1) istnieje od kilku lat. Spór systematycznie narastał, a strony oskarżały się wzajemnie o szkodliwe działania. Ponieważ powód nie reagował na prośby i upomnienia pozwanych, aby utrzymywał swoją nieruchomość w odpowiednim stanie, a nadto rozkopał podjazd prowadzący na ich posesję, pozwani zdecydowali się skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej i wnieść sprawę o ochronę własności do Sądu. W ocenie Sądu, zachowaniu pozwanych w żaden sposób nie można przypisać bezprawności podjętych działania. Pozwani uznali, że wyczerpały się możliwości bezpośredniego porozumienia z powodem i podjęli decyzję o rozwiązania sporu przez Sąd. Pozwani A. K. (1) i B. K. nie mają prawniczego wykształcenia, dlatego skorzystali z usług radcy prawnego – pozwanego A. Z., który sformułował pozew i popierał go przed Sądem. Powód nie wykazał, aby w toku postępowania o sygn. akt I C 563/15, pozwani zachowywali się w sposób sprzeczny z ogólnie przyjętymi normami, a przede wszystkim „fikcyjnie i złośliwie oskarżali o rzekomo szkodliwe czyny”. Należy podkreślić, że zgodnie z art. 21, 45 i 64 Konstytucji prawo własności jest pod ochroną i właściciel jest uprawniony do podejmowania działań taką ochronę statuujących, m.in. do wytoczenia powództwa przed Sądem i jego obronę.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż zachowanie pozwanych polegające na wniesieniu przeciwko powodowi powództwa i jego popieranie przed Sądem nie było sprzeczne z jakąkolwiek normą prawną, ani zasadą współżycia społecznego.

Nadto zarzuty wobec działań prowadzonych przez pozwanego – radcę prawnego A. Z. zostały zbadane przez Okręgową Izbę Radców Prawnych w K., na skutek skargi powoda. Rzecznik Dyscyplinarny (...) odmówił wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wobec pozwanego i decyzja ta została podtrzymana w mocy przez Okręgowy Sąd Dyscyplinarny. Jak podkreślił Rzecznik Dyscypilnarny, zgodnie z art. 6 ust 1 i art. 22 ust 1 ustawy o radcach prawnych, świadczenie pomocy prawnej polega w szczególności na udzielaniu porad i konsultacji prawnych, występowaniu przed urzędami i sądami w charakterze pełnomocnika, a radca prawny może odmówić udzielenia pomocy prawnej tylko z ważnych powodów. Powód nie przedstawił żadnych konkretnych zarzutów wobec pozwanego A. Z., a te które opisał sprowadzają się do bardzo ogólnych sformułowań. Zarzut odnoszący się do rzekomo fałszywych oskarżeń nie mógł się ostać z tym samych względów, które dotyczyły pozostałych pozwanych. Powód nie przytoczył okoliczności mających wskazywać na to, iż zachowanie pozwanego w toku sprawy o sygn. I C 563/15 miało naganny charakter i wpłynęło na jego stan emocjonalny w taki sposób, iż wywołało wstrząs prowadzący do rozstroju zdrowia. Za takie okoliczności nie mogą świadczyć przytaczane przez powoda słowa pozwanego wypowiedziane w toku oględzin, mające bardzo lapidarny charakter, a jednocześnie wydają się być wyrwane z szerszego kontekstu.

Gdyby nawet zachowanie pozwanych uznane zostało za bezprawne, nie można by było przypisać im odpowiedzialności za powstałą szkodą, albowiem pomiędzy zachowaniem pozwanych, a szkodą wskazywaną przez powoda nie istnieje tzw. adekwatny związek przyczynowy.

Teoria adekwatnego związku przyczynowego w rozumieniu art. 361 kc oznacza, że odpowiedzialność danego podmiotu obejmuje zwykłe następstwa określonej przyczyny. Istnienie związku przyczynowego jako zjawiska obiektywnego jest determinowane określonymi okolicznościami konkretnej sprawy i dlatego istnienie związku przyczynowego bada się w okolicznościach faktycznych określonej sprawy. Podkreślić należy jednocześnie, że tego rodzaju związek pomiędzy zdarzeniami, podlega ocenie przy zastosowaniu zasad doświadczenia życiowego i aktualnej wiedzy (pod. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 lutego 2017r. sygn. akt VI ACa 2003/15). Unormowanie z art. 361 § 1 kc opiera się na założeniach teorii adekwatnego związku przyczynowego, w wersji obiektywnej, zwanego także normalnym związkiem przyczynowym. Teoria ta zakłada, że związek przyczynowy zachodzi tylko wtedy, gdy w grupie wszystkich przyczyn i skutków mamy do czynienia jedynie z takimi przyczynami, które normalnie powoduję określone skutki. Nie wystarczy więc stwierdzić istnienie związku przyczynowego jako takiego, lecz należy stwierdzić, że chodzi o następstwa normalne. Przy ocenie normalności następstw należy odwołać się do reguł obiektywnie ustalonych, a nie wiedzy o związkach przyczynowych osoby odpowiedzialnej. W celu zbadania, czy w konkretnej sprawie, gdzie mamy do czynienia ze szkodą, zachodzi normalny związek przyczynowy pomiędzy szkodą a działaniem lub zaniechaniem zobowiązanego, w pierwszej kolejności bada się, czy w ogóle pomiędzy kolejnymi faktami istnieją obiektywne powiązania; oznacza to konieczność określenia, czy dany fakt (przyczyna) był koniecznym warunkiem wystąpienia innego faktu (szkoda), czyli czy bez niego skutek by wystąpił. Dla ustalenia tej okoliczności najlepiej posłużyć się testem warunku koniecznego ( sine qua non) – ustalenia, czy dany fakt (szkoda) wystąpiłby, gdyby nie było innego faktu. Jeśli odpowiedź jest negatywna, to znaczy, jeśli badany skutek nastąpiłby również mimo nieobecności danego faktu, należy stwierdzić, że nie występuje żaden obiektywny związek przyczynowy (por.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 21 lutego 2017 r sygn. VI ACa 2003/15 LEX nr 2275465).

Z analizy dokumentacji medycznej, załączonej do akt sprawy wynika, że już w 2006r. powód przeszedł pierwszy zawał serca, miał wówczas wykonany zabieg angioplastyki gałęzi okalającej, a następnie w 2007r. angioplastykę prawej tętnicy wieńcowej. Drugiego zawału serca powód doznał w dniu 6 czerwca 2016r - a należy dodać, że wyrok Sądu I instancji w sprawie sygn. I C 563/15 został wydany w dniu 2 lutego 2016 r, czyli cztery miesiące wcześniej. Także po drugim zawale serca podjęto u powoda interwencję kardiochirurgiczną. Z kolei w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności wydanym w dniu 23 czerwca 2016r. nie stwierdzono daty jej powstania, co pozwala na stwierdzenie, że faktycznie powstała znacznie przed tą datą. Po drugim zawale serca, po dwukrotnej hospitalizacji, zalecono powodowi kontrolę w poradni kardiologicznej i poradni endoktrynologicznej, redukcję masy ciała, regularne pomiary ciśnienia tętniczego, systematyczne przyjmowanie leków oraz stosowanie diety tzw. kardiologicznej. Do ostatniego z tym elementów pozwany się nie stosował. Powód konsekwentnie twierdził, że podstawowym zaleceniem, jakie otrzymał od lekarza był tryb życia pozbawiony sytuacji stresujących. Takiego zalecenie nie odnotowano w żadnej karcie informacyjnej leczenia szpitalnego. Oczywistym jest, że spokojny tryb życia po zawale serca jest wskazany, czemu nie sprzyjają konflikty sąsiedzkie, a tym bardziej sprawa sądową. Niemniej jednak, sprawa sygn. I C 563/15 w chwili drugiego zawału serca powoda była na etapie postępowania apelacyjnego. Nadto sam powód winien dążyć do tego, aby relacje sąsiedzkie z pozwanymi były poprawne. Tymczasem podejmowane przez powoda działania temu nie służyły, a wręcz przeciwnie. Zarówno Sąd I, jak i II instancji, potwierdził ustalenia faktyczne przytoczone w pozwie przez pozwanych w sprawie o sygn. I C 563/15, a oddalenie powództwa związane było z ich oceną prawną. Nie można też pominąć tego, że powód przejawia dużą aktywność we wszczynaniu postępowań administracyjnych, sądowych i składaniu pism do różnego rodzaju instytucji. Jak wynika z zeznań świadków słuchanych w przedmiotowej sprawie, powodowi zdarzało się nadinterpretować pewne zdarzenia i fakty, oskarżać osoby o działania, które jak się później okazywało nie miały miejsca. Zważywszy na zróżnicowaną miarę wrażliwości psychicznej każdego człowieka, nie można wykluczyć, że powód poczuł się zagrożony w związku ze wszczęciem i prowadzeniem przeciwko niemu postępowania sądowego w sprawie sygn. I C 563/15. W ocenie Sądu, z obiektywnego punktu widzenia, jeśli nawet odczucia powoda z tym związane przybrały nieco silniejsze oblicze, to były jedynie przejawem jego szczególnej wrażliwości i dlatego nie mogły samoistnie doprowadzić do drugiego zawału serca, a następnie do rozstroju zdrowia. Jak była mowa powyżej, drugi zawał serca u powoda miał miejsce cztery miesiące po wydaniu przez Sąd I instancji wyroku w sprawie o sygn. I C 563/15, w tym czasie intensywność emocji związanych z przewodem sądowym musiała złagodnieć. Trudno przyjąć, aby stres związany z udziałem w tamtej sprawie przekroczył u powoda poziom stresu związanego z pokonywaniem zwykłych, codziennych problemów. Z obserwacji poczynionych w przedmiotowej sprawie wynika, że powód przebywając na sali sądowej nie wykazuje postawy zdenerwowanej, charakterystycznej dla osób pozostających w napięciu psychicznych, wypowiada się stosunkowo spokojnie i klarownie. Kluczowe jednak, dla przyjęcia braku normalnego związku przyczynowego było to, że powód od lat cierpi na szereg dolegliwości tj. chorobę niedokrwienną serca, nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemię, otyłość, niedoczynność tarczycy, i to w tych dolegliwościach należy upatrywać przyczyn drugiego zawału serca, na co wskazują też zapisy w kartach leczenia szpitalnego. Powód winien ze szczególną starannością dbać o swoje zdrowie, a jak wynika z jego zeznań sprowadza się to tylko do zażywania leków, i to dopiero od czasu drugiego zawału.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż pomiędzy zachowaniem pozwanych polegającym na wniesieniu i popieraniu powództwa przeciwko powodowi, a stanem zdrowia powoda, w szczególności drugim zawale, brak normalnego związku przyczynowego.

Reasumując, powód w przedmiotowej sprawie wykazał, że w okresie po wydaniu wyroku w sprawie sygn. akt I C 563/15 przeszedł zawał serca, ale nie wykazał, aby pozostawał on w jakimkolwiek związku z działaniami pozwanych podejmowanymi w wymienionej sprawie. Należy zaznaczyć, że uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia – jaki doznał powód – nie dają się same przez się opisywać w kategoriach przyjętych dla definiowania odpowiedzialności cywilnej.

W tym stanie rzeczy na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w sentencji.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie 102 kpc. Pozwani wygrali proces w całości i winni otrzymać od powoda zwrot kosztów. Pozwani A. K. (1) i B. K. reprezentowani byli przez fachowego pełnomocnika – radcę prawnego A. Z., który także był pozwanym. Mając na uwadze powyższe oraz sytuację osobistą (zły stan zdrowia) i majątkową powoda (niska renta), Sąd uznał, że zasadnym będzie obciążenia powoda tylko częścią kosztów należnych pozwani w łącznej kwocie 1 834, 00 zł, a to:

- ½ stawki minimalnej wynagrodzenia radcowskiego wynoszącej 3 600, 00 zł – 1 800, 00 zł tytułem zwrotu wynagrodzenia pełnomocnika,

- 2 x 17, 00 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSR Agata Gawłowska- Sobusiak