Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

  Dnia 4 marca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Bartoszycach w II Wydziale Karnym w składzie :

Przewodniczący : SSR Magdalena Wierzejska

Protokolant: p.o. sekr. sąd. Natalia Błażejewicz

przy udziale oskarżyciela publicznego: za UC OC B. - W. O.

po rozpoznaniu na rozprawie 4 marca 2019 r. sprawy

S. Y., s. G. i Z. z d. C., urodz. (...) w B.,

oskarżonego o to, że:

w dniach 7 sierpnia 2018 r. i 12 września 2018 r. działając w krótkich odstępach czasu i z wykorzystaniem tej samej sposobności, tj. samochodu osobowego, przez przejście graniczne w B., bez wymaganego zgłoszenia organowi celno – skarbowemu oraz bez uprzedniego oznaczenia polskimi znakami akcyzy i jednostkowymi cenami detalicznymi, uchylając się od opodatkowania, przywiózł z Federacji Rosyjskiej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyroby akcyzowe w postaci:

papierosy różnych marek – 933 pacz po 20 sztuk (18660 sztuk)

przez co został narażony na uszczuplenie podatek akcyzowy w wysokości 15.955 zł, podatek VAT w wysokości 4.441 zł oraz należność celna w wysokości 1.225 zł,

przy czym czynu tego dokonał w warunkach powodujących nadzwyczajne obostrzenie kary, a określonych w art. 37 § 1 pkt 4 kks

tj. o przestępstwo skarbowe z art. 63 § 6 k.k.s. w zb. z art. 54 § 3 k.k.s. w zb. z art. 86 § 4 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i art. 6 § 2 k.k.s. i w zw. z art. 37 § 1 pkt 4 kks

orzeka

I.  oskarżonego S. Y. uznaje za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu, z tym ustaleniem, iż dokonał go będąc uprzednio skazany za umyślne przestępstwo skarbowe wyrokiem Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim z dnia 5 czerwca 2012 r. w sprawie sygn. akt II K 103/12 na karę grzywnę w wymiarze 140 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na 70 zł, która została wykonana w dniu 31 marca 2016 r. a więc przed upływem pięciu lat od popełnienia zarzucanego mu przestępstwa i za to na podstawie art. 63 § 6 k.k.s. w zb. z art. 54 § 3 k.k.s. w zb. z art. 86 § 4 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i art. 6 § 2 k.k.s. i w zw. z art. 37 § 1 pkt 4 kks skazuje go, zaś na podstawie art. 63 § 6 k.k.s. w zw. z art. 7 § 2 k.k.s. w zw. z art. 38 § 1 pkt 2 k.k.s. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 30 § 1 i 2 k.k.s. w zw. z art. 29 ust. 1 k.k.s. i art. 31 § 6 k.k.s. orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych przechowywanych w magazynie depozytowym Oddziału Celnego w B. i zarządza ich zniszczenie,

III.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w całości, w tym kosztów zniszczenia wyrobów tytoniowych.

Sygn. akt II K 39/19

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżony S. Y. pochodzi z Armenii, na stałe jednak zamieszkuje w Polsce. Ma obecnie 53 lata. Jest rozwiedziony, z poprzedniego małżeństwa posiada dwójkę dorosłych dzieci, obecnie zawarł ponowny związek małżeński, z którego posiada jedno dziecko w wieku 9 lat, a drugiego się spodziewa. Z zawodu jest mechanikiem, obecnie wykonuje zawód rolnika, prowadzi dzierżawione gospodarstwo rolne, z którego osiąga dochód w wysokości 300 zł. Podejmuje także prace dorywcze polegające na handlowaniu artykułami spożywczymi, które kupuje w Polsce i sprzedaje w Rosji.

(dowody: dane dotyczące oskarżonego k. 60-60v, 96)

W dniu 7 sierpnia 2018 r., około godziny 22:20, oskarżony, kierujący samochodem B. (...) o nr rej. (...) przekraczał granicę polsko - rosyjską na przejściu granicznym w B.. Wymieniony nie zgłosił funkcjonariuszom celnym dokonującym odprawy, że przewozi jakiekolwiek ilości wyrobów akcyzowych. Po skierowaniu pojazdu do kontroli szczegółowej ujawniono ukryte w kole zapasowym 120 paczek po 20 sztuk papierosów marki J. L., 100 paczek papierosów marki M., 200 paczek papierosów maki NZ oraz 3 paczki papierosów marki R. bez polskich znaków akcyzy i nieoznaczonych jednostkowymi cenami detalicznymi. Ujawnione towary zostały zajęte jako dowody do sprawy karnej. W wyniku wprowadzenia 423 papierosów bez polskich znaków akcyzy i nieoznaczonych jednostkowymi cenami detalicznymi, na polski obszar celny bez zgłoszenia celnego, Skarb Państwa został narażony na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie 7.233 zł, podatku Vat w kwocie 2.013 zł oraz cła w kwocie 555 zł.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego k. 12, 42, protokół przeszukania k. 6-7, pokwitowanie k. 4, protokół zatrzymania (przyjęcia) przedmiotów k. 3, protokół taryfikacji celnej – k.6)

W dniu 12 września 2018 r., około godziny 21:30, oskarżony, kierujący samochodem B. (...) o nr rej. (...) przekraczał granicę polsko - rosyjską na przejściu w B.. Wymieniony nie zgłosił funkcjonariuszom celnym dokonującym odprawy, że przewozi jakiekolwiek ilości wyrobów akcyzowych. Po skierowaniu pojazdu do kontroli szczegółowej ujawniono ukryte w zbiorniku paliwa i bagażniku 510 paczek po 20 sztuk papierosów marki J. L. bez polskich znaków akcyzy i nieoznaczonych jednostkowymi cenami detalicznymi. Ujawnione towary zostały zajęte jako dowody do sprawy karnej.

W wyniku wprowadzenia 510 papierosów bez polskich znaków akcyzy i nieoznaczonych jednostkowymi cenami detalicznymi, na polski obszar celny bez zgłoszenia celnego, Skarb Państwa został narażony na uszczuplenie podatku akcyzowego w kwocie 8.721 zł, podatku Vat w kwocie 2.427 zł oraz cła w kwocie 670 zł.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego k. 25, 42, protokół przeszukania k. 6-7, pokwitowanie k. 17, protokół zatrzymania (przyjęcia) przedmiotów k. 16, protokół taryfikacji celnej – k.19)

Oskarżony podczas postepowania przygotowawczego po przedstawieniu zarzutu dotyczącego wwiezienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 423 paczek papierosów przyznał się do popełnienia zarzuconego czynu.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego k. 12)

Oskarżony podczas kolejnego przesłuchania po przedstawieniu mu zarzutu wwiezienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej łącznej sumy 510 paczek papierosów L. L. podał, iż przyznaje się do popełnienia zarzuconego mu czynu.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego k. 25)

Oskarżony przesłuchiwany ponownie podczas postepowania przygotowawczego ponownie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego k. 43)

Oskarżony wyjaśniając przed Sądem przyznał się do popełnienia czynu. Odmówił złożenia wyjaśnień.

( dowód: wyjaśnienia oskarżonego k. 96-96v)

Sąd zważył, co następuje:

Wyjaśnieniom oskarżonego, w których przyznał się on do popełnienia czynu polegającego na przywiezieniu bez wymaganego zgłoszenia organowi celnemu oraz bez uprzedniego oznaczenia polskimi znakami akcyzy i jednostkowymi cenami detalicznymi, uchylając się od opodatkowania z Federacji Rosyjskiej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyrobów akcyzowych w postaci 933 paczek papierosów różnych marek ukrytych w kole zapasowym, zbiorniku paliwa i bagażniku należy dać wiarę. Wyjaśnienia oskarżonego brzmią szczerze, ponadto zostały potwierdzone zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym w postaci protokołów przeszukania, podczas których ujawniono ukryte wyroby tytoniowe, protokołów zatrzymania przedmiotów z dnia 7 sierpnia 2018 r i 12 września 2018 r., a także w protokołach taryfikacji i wyceny papierosów. Dowody w postaci dokumentów są w pełni wiarygodne, gdyż zostały sporządzone w prawidłowej formie przez organy uprawnione do ich wystawiania i nie budzą wątpliwości co do okoliczności sprawy i rzetelności ich sporządzenia.

Oskarżony w żaden sposób nie kwestionował wartości narażonych na uszczuplenie należności publicznoprawnych.

Nie ulega wątpliwości, że papierosy są towarami podlegającymi oznaczeniu znakami skarbowymi akcyzy, zgodnie z Ustawą z dnia 6 grudnia 2008r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2014r., Nr 752). W związku z tym zatrzymane u oskarżonego wyroby tytoniowe powinny być przed sprowadzeniem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opatrzone znakami skarbowymi akcyzy, a ich przywóz powinien być zgłoszony w trakcie odprawy celnej. Tymczasem wyroby tytoniowe ujawniono dopiero w trakcie procedury kontroli celnej.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego jest oczywistym, że oskarżony o powyższych okolicznościach wiedział i miał pełną ich świadomość. Nie ulega wątpliwości, że oskarżony sprowadził na polski obszar celny papierosy bez polskich znaków skarbowych akcyzy, nie mając zamiaru dokonać niezbędnego w tym zakresie zgłoszenia celnego. Świadczy o tym fakt ukrycia przez niego papierosów w samochodzie, którym podróżował. Oskarżony chciał w ten sposób uniknąć obowiązku uiszczenia należnych Skarbowi Państwa podatków i należności.

S. Y. dopuścił się przestępstwa skarbowego, polegającego na przemycie z terytorium Federacji Rosyjskiej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyrobów tytoniowych nieoznaczonych polskimi znakami akcyzy oraz jednostkowymi cenami detalicznymi, przez co naraził na uszczuplenie podatek VAT i podatek akcyzowy. Oskarżony swoim zachowaniem wypełnił zatem znamiona czynu opisanego w art. 54 § 3 k.k.s. w zb. z art. 63 § 6 k.k.s. w zb. z art. 86 § 4 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.

Sąd uznał, że oskarżony popełnił przypisane mu przestępstwo w warunkach art. 37 § 1 pkt 4 k.k.s., gdyż wymieniony był już skazany za umyślne przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat po uiszczeniu grzywny wynoszącej co najmniej 120 stawek dziennych dopuścił się kolejnego przestępstwa skarbowego tego samego rodzaju. Wskazać naleź, iż oskarżony został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim z dnia 5 czerwca 2012 r. za przestępstwo z art. 54 § 2 w zb. z art. 65 § 3 kk w zb. z art. 91 § 4 kks na karę grzywny w wysokości 140 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 70 zł., a kara grzywny została przez niego wykonana poprzez uiszczenie w dniu 31 marca 2016 r. (k.87, 91).

Z tych względów Sąd uznał, że oskarżony swoim zachowaniem opisanym w akcie oskarżenia wypełnił znamiona czynu opisanego w art. 54 § 3 k.k.s. w zb. z art. 63 § 6 k.k.s. w zb. z art. 86 § 4 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. i w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w z. z art. 37 § 1 pkt 4 kks. W związku z uznaniem, iż oskarżony dopuścił się czynu w warunkach nadzwyczajnego obostrzenia kary z art. 37 § 1 pkt 4 kks Sąd uzupełnił opis czynu przypisany oskarżonemu o ustalenie, iż czynu dokonał w warunkach wynikających z tegoż przepisu.

Oskarżony jest osobą dorosłą, posiadającą odpowiedni poziom doświadczenia życiowego i wykształcenia. Zna więc obowiązujące normy prawne i konsekwencje ich nieprzestrzegania. Czyn przypisany wymienionemu ma prosty charakter ze społecznego punktu widzenia. Można więc przyjąć bez żadnych zastrzeżeń, że oskarżony rozumiał znaczenie swoich czynów i mógł właściwie pokierować swoim postępowaniem. W ocenie Sądu wina oskarżonego nie budzi wątpliwości.

Określając wysokość wymierzonej kary Sąd miał na względzie, że w sprawach dotyczących należności celnych i podatkowych, o ich stopniu społecznego niebezpieczeństwa decyduje w istocie strona przedmiotowa, a więc wysokość uszczupleń i sposób ich dokonania. Tak więc na pierwszy plan przy wymiarze kary w niniejszej sprawie wysuwa się wartość należności publicznoprawnych narażonych na uszczuplenie czynem oskarżonego. Są to więc wartości cła i podatków: akcyzowego i od towarów i usług - a więc danin, które zgodnie z prawem winny zasilić środki publiczne. Oskarżony dążył do pozbawienia Skarbu Państwa należnych mu sum, decydując się nielegalne wprowadzenie na obszar celny artykułów akcyzowych. Są to zaś kwoty stosunkowo znaczne, kilkudziesięciokrotnie przekraczające wysokość najniższego wynagrodzenia za pracę. Jest więc logicznym, że aby kara miała odnieść swój pożądany skutek - i to nie tylko jako odpłaty za czyn przestępny ale przede wszystkim w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa jak i samego sprawcy - musi być odnoszona do tych kwot. Reakcja karna za czyn skierowany przeciwko interesom fiskalnym Skarbu Państwa musi bowiem jednoznacznie wskazywać, że takie przestępstwo nie popłaca i rodzi szereg negatywnych konsekwencji dla sprawcy, a przemyt winien spotkać się z odpowiednim napiętnowaniem. Aby więc orzec słuszną karę należało przede wszystkim ocenić wagę czynu w kontekście ustawowego zagrożenia. Zaznaczyć przy tym należy, iż zgodnie z art. 63 § 6 k.k.s. karą do 720 stawek dziennych grzywny zagrożone są zachowania, które powodują narażenie uszczuplenia należności publicznoprawnej do 200 krotności minimalnego wynagrodzenia,

Zaznaczyć przy tym należy, iż oskarżony dopuścił się przestępstwa w warunkach nadzwyczajnego obostrzenia kary, w którym to przypadku zgodnie z art. 38 § 1 pkt 2 kks Sąd jeżeli przestępstwo skarbowe jest zagrożone tylko kara grzywny przekraczającą 360 stawek dziennych Sąd wymierza karę do 1 roku pozbawienia wolności albo karę ograniczenia wolności, a może także obok jednej z tych kar wymierzyć karę grzywny grożąca za to przestępstwo.

Sąd wymierzając oskarżonemu karę pozbawienia wolności miał na względzie przede wszystkim to, iż to nie był to pierwszy czyn oskarżonego o podobnym charakterze. Był on już bowiem dwukrotnie karany za przestępstwa skarbowe polegające na przywiezieniu z terytorium Federacji Rosyjskiej na terytorium Polski wyrobów akcyzowych bez uprzedniego oznaczenia polskimi znakami akcyzy i jednostkowymi cenami detalicznym. Ponadto sądy skazujące oskarżonego za poprzednio popełnione czyny dały mu już jednoznaczny wyraz, iż nie może on dopuszczać się kolejnych czynów. Pierwszy raz oskarżony został skazany na karę grzywny, co nie przeszkodziło mu popełnić kolejnego przestępstwa skarbowe, za które została mu już wymierzona surowsza kara gdyż była to kara 10 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd jednakże uznał, iż na ówczesnym etapie orzekania zachodziła jeszcze wobec oskarżonego pozytywna prognoza kryminologiczna, co pozwoliło sądowi na warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności. Obecnie oskarżony pomimo już dwukrotnego ukarania ponownie wszedł w konflikt z prawem i dopuścił się kolejny raz podobnego przestępstwa skarbowego.

Jeżeli chodzi o rodzaj i stopień naruszenia ciążącego na sprawcy obowiązku finansowego, jego motywację i sposób zachowania się - były to na pewno okoliczności przemawiająca za zaostrzeniem odpowiedzialności karnej oskarżonego. Nie ma wątpliwości, że działał w zamiarze bezpośrednim kierunkowym, a stopień naruszenia obowiązku finansowego był znaczny - zmierzał w istocie do uniknięcia zapłaty jakichkolwiek należności publicznoprawnych. Zdaniem Sądu jego wyjaśnienia w powiązaniu z zasadami logiki i doświadczenia życiowego wskazują w stopniu oczywistym, że przemycone papierosy, o czym świadczy nawet sama ich ilość, znacznie przekraczająca potrzeby jednej osoby, miały trafić na nielegalny rynek. Sąd wziął również pod uwagę czasochłonność i stopień skomplikowania podstępnych zabiegów sprawcy mających na celu ukrycie przemycanych papierosów. W zakresie wymiaru kary wzięto także pod uwagę, że przestępstwa i wykroczenia skarbowe polegające na przemycie celno-akcyzowym są obecnie nagminne i zdarzają się niezwykle często w praktyce sądów i organów ścigania - szczególnie (co oczywiste) tych, na których obszarze działania znajdują się zewnętrzne przejścia graniczne. Już ze względu na częstotliwość, czynom takim należy się w sposób stanowczy przeciwstawić odpowiednio ukształtowaną reakcją karną. Kwestia nagminności dopuszczania się podobnych czynów zabronionych, co prawda nie jest okolicznością, która może być brana pod uwagę przy ocenie stopnia ich społecznej szkodliwości, nie oznacza to jednak, że jest całkowicie obojętna dla wymiaru kary. Wszak jednym z celów, który ma osiągnąć kara - wskazanym w art. 53 § 1 k.k. (art. 12 § 2 k.k.s.) - jest zapobieganie popełnianiu przestępstw, zwłaszcza tych nagminnych (por. postanowienie SN z 28 listopada 2008 r. V KK 161/08, Biul.PK 2009/1/83). Należy również wskazać, że badania nad przestępczością w Polsce wykazują, że wielkość tzw. szarej strefy dotyczącej handlu, przemytu, przerzutu w inne części Europy wyrobów akcyzowych jest bardzo istotny, przestępstwa tego typu pozbawiają Skarb Państwa olbrzymich sum pieniężnych stanowiąc jednocześnie źródło utrzymania dla wielu osób. Okoliczności niniejszej sprawy jednoznacznie wskazują, że oskarżony zafunkcjonował w takiej "szarej strefie". W opinii Sądu w związku z wcześniejsza karalnością oskarżonego za czyny podobne nie zasługiwał on na wymierzenie mu kary wolnościowej. Jedynie bezwzględna kara pozbawienia wolności, w ocenie Sądu, będzie karą adekwatną. W opinii Sądu taka sankcja stanowi wystarczające minimum reakcji karnoskarbowej ze względu na prewencyjny charakter kary. Kara ograniczenia wolności, w ocenie Sadu, nie byłaby karą wystarczająco wskazującą naganności działania oskarżonego, a mając na uwadze jego częste wyjazdy (k.69) na terytorium Federacji Rosyjskiej i posiadanie tam rodziny zachodziłoby wysokie prawdopodobieństwo jej niewykonania przez oskarżonego. Sąd, w sytuacji wymierzenia oskarżonemu kary pozbawienia wolności bez warunkowego jej zawieszenie, nie uznał za celowe karanie oskarżonego dodatkowo karą grzywny.

Okolicznością obciążającą przy wymiarze kary była znaczna ilość papierosów zakwestionowanych u oskarżonego, znaczna ich szacunkowa wartość oraz znaczna wysokość narażonych na uszczuplenie podatków - akcyzowego i VAT. Ponadto, przy określeniu wagi czynu w przedmiotowej sprawie, szczególną uwagę należy zwrócić na sposób i okoliczności popełnienia przestępstwa oraz postać zamiaru. Otóż papierosy nie były przez oskarżonego przewożone w bagażach, ale zostały ukryte w kołach i baku paliwa. Oskarżony zatem w pełni świadomie i z premedytacją dążył do uniemożliwienia wykrycia przez funkcjonariuszy celnych przewożonych przez niego wyrobów akcyzowych, środkiem do tego zaś było odpowiednie przygotowanie samochodu.

Za okoliczność łagodzącą przy wymiarze kary Sąd uznał przyznanie się oskarżonego do zarzuconego mu czynu.

Za okoliczność obciążająca Sąd uznał poprzednią kilkukrotną karalność oskarżonego.

W pkt II wyroku w oparciu o przepisy art. 29 ust. 1 k.k.s w zw. z art. 30 § 1 i 2 k.k.s. Sąd orzekł o przypadku wyrobów tytoniowych. Przepis art. 30 § 2 k.k.s., w sytuacji popełnienia czynu, którego dopuścił się oskarżony, przewiduje przepadek przedmiotów określonych w art. 29 pkt 1-3 k.k.s., a więc przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa skarbowego. Nie ulega zatem wątpliwości, że Sąd zobowiązany był orzec przepadek na rzecz Skarbu Państwa przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa skarbowego, to jest dowodów rzeczowych w postaci 933 paczek papierosów przechowywanych w magazynie Oddziału Celnego w B.. Orzeczenie tego środka karnego było ze wszech miar pożądane i koniecznie, nie tylko z punktu widzenia przedstawionych powyżej dyrektyw wymiaru kary, ale również ze względu na konieczność ochrony interesu fiskalnego państwa, a więc w celach zabezpieczających przed wprowadzeniem tych artykułów do obrotu. Nie ma przy tym wątpliwości, że w sytuacji majątkowej oskarżonego strata towaru także będzie stanowiła odpowiednią dolegliwość natury materialnej, co zostało uwzględnione przy wymiarze grzywny.

O kosztach sądowych Sąd orzekł w oparciu o art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. Zważywszy na wysokość grzywny Sąd uznał, że obciążanie oskarżonego kosztami sądowymi, w tym opłatą, oraz kosztami zniszczenia wyrobów tytoniowych, byłoby nadmierną dolegliwością.