Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

16 maja 2017r.

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu V Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Anna Dobosz

Protokolant st. sekr. sąd. Beata Święs

po rozpoznaniu 16 maja 2017r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko Przedsiębiorstwu (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Przedsiębiorstwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powoda J. S. kwotę 18 017,56 zł (osiemnaście tysięcy siedemnaście złotych 56/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych naliczanymi:

1)  od kwoty 17 847,10 zł (siedemnaście tysięcy osiemset czterdzieści siedem złotych 10/100) od 30 stycznia 2016r. do dnia zapłaty;

2)  od kwoty 170,46 zł (sto siedemdziesiąt złotych 46/100) od 29 września 2016r. do dnia zapłaty

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5 718,00 zł (pięć tysięcy siedemset osiemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Anna Dobosz

Sygn. akt V G C 111/17 upr

UZASADNIENIE

wyroku z 16 maja 2017r.

Powód J. S. w pozwie z 29 września 2016r. (data nadania w UP) skierowanym przeciwko Przedsiębiorstwu (...) SA w W. domagał się zasądzenia kwoty 18.017,56 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 17.847,10 zł od 30 stycznia 2016r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 170,46 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i zasądzenia kosztów procesu, tj. wpisu i kosztów zastępstwa prawnego.

Na uzasadnienie podał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonywał na rzecz pozwanego roboty budowlane za które wystawił fakturę VAT (...) na kwotę 37.847,10 zł. Pozwany odebrał roboty bez zastrzeżeń i zapłacił część należności dwoma przelewami na łączną kwotę 20 000 zł. Za każdym razem w tytułach przelewów pozwany wpisywał numer faktury i wskazywał, że płaci część należności. Pozwany nie uregulował pozostałej kwoty. Ponadto powód domagał się równowartości czterdziestu euro dochodzonej na podstawie art. 10 Ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

(pozew – k. 3-5).

10 października 2016 roku Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym uwzględnił żądanie pozwu w całości.

(nakaz zapłaty – k. 25).

Strona pozwana Przedsiębiorstwo (...) SA w W. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i domagając się wstrzymania wykonalności nakazu zapłaty, ewentualnie ustalenia ratalnego systemu spłaty powoda. Strona pozwana przyznała, że współpracowała z powodem i w ramach tej współpracy nie zapłaciła należności objętych żądaniem pozwu. Powołała się na własne kłopoty finansowe i problemy w utrzymaniu płynności finansowej spowodowane brakiem zapłaty wierzytelności pozwanego od swoich kontrahentów. Wnosiła o rozłożenie zobowiązania na raty.

(sprzeciw – k.29-31).

W piśmie z 24 marca 2017r. powód podtrzymał żądanie pozwu i domagał się nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności, albowiem jego zdaniem pozwany uznał powództwo.

(pismo – k. 46-47).

Sąd ustalił następujący, niesporny stan faktyczny sprawy:

Strony współpracowały ze sobą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Powód wykonał na rzecz pozwanego roboty budowlane, których przedmiotem było wykonywanie w województwie (...) prac związanych ze stawianiem słupów i przeprowadzaniem prac ziemnych przy budowie linii światłowodowych. Za wykonane prace powód wystawił pozwanemu fakturę numer (...) na kwotę 37.847,10 zł, z terminem płatności 29 stycznia 2016 roku. 15 grudnia 2015 roku i 24 grudnia 2015 roku pozwany wpłacił kwoty po 10 000 zł, łącznie 20 000 zł na poczet przedmiotowej faktury.

Powód wzywał pozwanego do zapłaty lecz bezskutecznie.

Stan faktyczny sprawy był niesporny, pozwany przyznał fakt zawarcia umowy z powodem, wykonania jej przez powoda, częściowej zapłaty za fakturę wystawioną przez powoda.

Sąd pominął wnioski dowodowe o przesłuchanie świadków i stron albowiem nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia. W szczególności wnioski pozwanego o przesłuchanie podmiotów reprezentujących kontrahentów pozwanego na okoliczność braku zapłaty od tychże kontrahentów, albowiem okoliczność ta nie miała znaczenia dla oceny zasadności żądania pozwu, jak i wniosku pozwanego o rozłożenie na raty.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Strony wiązała umowa o roboty budowlane, w ramach której powód wykonał na rzecz pozwanego określonej prace, wystawił fakturę opiewającą na kwotę 37.847,10 zł, za co pozwany zapłacił tylko częściowo 20 000 zł.

Art. 353 § 1 kc stanowi, że zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

Niesporny stan faktyczny sprawy wskazuje, że strona pozwana jest dłużnikiem powoda z tytułu odpłatnej umowy o roboty budowlane.

Pozwany przyznał istnienie długu, nie kwestionował jego wysokości. Wskazywał jedynie, że chciałby należność zapłacić w ratach. Wniosek w tej części uzasadniał własną trudną sytuacją finansową i problemami z uzyskaniem zaspokojenia wierzytelności od swoich dłużników.

Zgodnie z art. 320 kpc, w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie.

Rozłożenie na raty świadczenia jest racjonalne wówczas, gdy dłużnik wykaże, że dysponuje środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób ekonomicznie odczuwalny przez wierzyciela. Jeśli zaś okoliczności sprawy nie wskazują na istnienie po stronie dłużnika woli dobrowolnej spłaty zadłużenia na rzecz wierzyciela a jedynie na chęć odłożenia w czasie konieczności uregulowania zobowiązań, uznać należy, że nie zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek w rozumieniu art. 320 KPC. Przepis art. 320 KPC ma charakter wyjątkowy i nie może być interpretowany rozszerzająco. Dozwala on na rozłożenie na raty zasądzonego świadczenia pieniężnego, bądź na wyznaczenie terminu spełnienia świadczenia niepieniężnego (wydanie nieruchomości, opróżnienie pomieszczenia). W oparciu o ten przepis nie jest możliwe odsunięcie w czasie spełnienia świadczenia pieniężnego (tak SA w Krakowie w wyroku z 27.04.2016r. I ACa 72/16).

Zła sytuacja majątkowa dłużnika i rodzaj prowadzonej przez niego działalności nie mają charakteru przesądzającego nawet w przypadku placówek medycznych. Ocena dotycząca zastosowania art. 320 KPC nie może być oderwana od realnych możliwości wypełnienia zobowiązania przez dłużnika w zmodyfikowanym zakresie, a tym samym od ochrony usprawiedliwionego interesu wierzyciela. Wierzyciel winien mieć bowiem pewność, że świadczenie, jakkolwiek odsunięte w czasie, zostanie spełnione w przewidzianym terminie, co ma znaczenie zwłaszcza w przypadku gdy uprawnionym pozostaje podmiot gospodarczy, dla którego uzyskanie przysługujących należności może mieć decydujący wpływ na kondycję firmy i jej wypłacalność (tak SA w Łodzi w wyroku z 24.02.2016r. I ACa 1256/15).

Sąd analizował wniosek pozwanego w kontekście powołanego przepisu i cytowanych orzeczeń sądów apelacyjnych. Doszedł Sąd Rejonowy do wniosku, że żądanie pozwanego o rozłożenie należności na raty nie może zostać uwzględnione. Z jednej strony bowiem należy mieć na uwadze wyjątkową, trudną i niezawinioną sytuację finansową dłużnika, z drugiej jednak przede wszystkim ochronę wierzyciela, który ma prawo domagać się zasądzenia jego zasadnej należności w taki sposób, który zapewni zaspokojenie.

W niniejszej sprawie sąd nie kwestionuje faktu, że pozwany być może znajduje się w trudnej sytuacji finansowej. Jednak pozwany oprócz przekazania częściowej zapłaty w grudniu 2015 roku aż do daty wyrokowania, nie podjął żadnych czynności wskazujących na chęć ratalnej spłaty długu.

Mając powyższe na uwadze, sąd nie uwzględnił wniosku strony pozwanej o rozłożenie zobowiązania na raty.

Wniosek o wstrzymanie wykonalności nakazu zapłaty był bezprzedmiotowy, albowiem nakaz zapłaty w chwili wniesienia sprzeciwu utraciło moc (art. 505 § 1 kpc).

W efekcie wobec przyznania przez stronę pozwaną faktu istnienia zadłużenia wobec powoda i jego wysokości, sąd zasądził całą należność od strony pozwanej na rzecz powoda zgodnie z żądaniem pozwu.

Oprócz żądania zapłaty za wykonane roboty budowlane, powód domagał się zasądzenia równowartości 40 EUR w trybie art. 10 Ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

W ocenie sądu żądanie to było zasadne w świetle art. 10 ust. 2 Ustawy z 08.03.2013r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. (Dz.U. z 2013 poz. 403).

Transakcją handlową jest umowa, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, będące przedsiębiorcami, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością.

Zgodnie z powołanym aktem prawnym ustawa ma zastosowanie do odpłatnego świadczenia usług między przedsiębiorcami.

Zdaniem sądu umowa o roboty budowlane, wyczerpuje pojęcie transakcji handlowej w rozumieniu powołanej ustawy, albowiem jej przedmiotem była odpłatne świadczenie usług przez powoda na rzecz pozwanego.

Z art. 10 ust. 1 ustawy wynika, że wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.

Z kolei art. 7 w ust. 1 stanowi, że w transakcjach handlowych - z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny - wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1)wierzyciel spełnił swoje świadczenie;

2)wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

Ust. 2 stanowi natomiast, że termin zapłaty określony w umowie nie może przekraczać 60 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, chyba że strony w umowie wyraźnie ustalą inaczej i pod warunkiem że ustalenie to nie jest rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela.

Z akt sprawy wynika, że powód wystawił pozwanemu fakturę 30 listopada 2015 roku z terminem płatności przypadającym na 29 stycznia 2016 roku. Pozwany należności w całości nie zapłacił.

Dlatego z mocy powołanego art. 10 ustawy powodowi przysługiwało skuteczne prawo domagania się zwrotu kosztów windykacji należności.

Kwota 40 euro [o której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych] ma [...] charakter ryczałtu i wzmocnienie pozycji wierzyciela w tym zakresie polega na uproszczeniu postępowania dowodowego - wystarczy, że wierzyciel wykaże przed sądem sam fakt opóźnienia w zapłacie, aby roszczenie zostało uznane za zasadne. W przypadku gdy koszty odzyskania należności przekroczą kwotę 40 euro, wówczas wierzyciel powinien wykazać (udokumentować) te koszty w celu ich odzyskania (tak. S. Gołębiowski w ‘Nowe instrumenty zwalczania opóźnień płatności w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych”, Teza 6 – artykuł PPH 2015/1/38-44).

Okolicznością niesporną jest, że powód wystawił pozwanemu fakturę za którą pozwany dotychczas nie zapłacił całej należności. W takim wypadku z mocy powołanych przepisów powodowi należy się rekompensata, z mocy art. 10 ust. 1 powołanej ustawy, stanowiąca kwotę równowartości czterdziestu euro, zgodnie ze średnim kursem ogłaszanym przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym miesiąca poprzedzającego miesiąc w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne.

W świetle powyższego sąd ocenił żądanie pozwu w powyższym zakresie jako zasadne i należność zasądził zgodnie z żądaniem pozwu.

Wobec uwzględnienia żądania pozwu w całości, sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda zwrot kosztów procesu to jest wpis 901,00 zł i wynagrodzenie fachowego pełnomocnika powoda w kwocie 4.817,00 zł, o czym orzeczono w oparciu o art. 98 i n. kpc.

SSR Anna Dobosz