Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 1015/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Katarzyna Sałaj – Alechno

Protokolant: Monika Szczegot

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2017 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. C.

przeciwko A. D. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  uchyla wyrok zaoczny Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie z dnia 26 marca 2015r. syg. akt II C 105/14 i oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda T. C. na rzecz pozwanego A. D. z siedzibą w W. kwotę 6.699 zł (sześć tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  nakazuje pobrać od powoda T. C. na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie) kwotę 8.319,80 zł (osiem tysięcy trzysta dziewiętnaście złotych osiemdziesiąt grosz) tytułem zwrotu kosztów sądowych.

. Sygn. akt II C 1015/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 czerwca 2014 roku (koperta k.36), pełnomocnik powoda T. C. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, że pozwany (...)z siedzibą w W. ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 123.940 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 26 września 2011 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 23 czerwca 2011 roku na drodze E 16 pomiędzy miejscowością G. a A. doszło do zdarzenia drogowego, w którym kierujący pojazdem marki C. (...) nr rej. (...) P. Ż., najechał na przyczepę kempingową S. (...) nr. rej. (...) holowaną przez T. C.. W chwili zdarzenia sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie OC (nr polisy (...)) w firmie pozwanego. Na skutek zdarzenia przyczepa uległa szkodzie całkowitej. Działając z upoważnienia Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w imieniu (...) z siedzibą w W., (...) S.A odmówił wypłaty odszkodowania.

Wyrokiem zaocznym z dnia 26 marca 2015 roku, Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 123.940 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26 września 2011 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt I i II) Wyrokowi w punkcie I. nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

W dnia 30 czerwca 2015 roku (koperta k.156), pozwany złożył sprzeciw od wyroku zaocznego w którym wniósł o uchylenie wyroku zaocznego, oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu. Ubezpieczyciel zagraniczny zakwestionował powództwo co do zasady, jak i co do wysokości.

Zarządzeniem z dnia 12 grudnia 2016 roku (k.287), powód został zobowiązany do złożenia w terminie 14 dni tłumaczenia na język polski złożonej do pozwu polisy ubezpieczeniowej pod rygorem pominięcia dowodu z tego dokumentu.

Postanowieniem wydanym na rozprawie przeprowadzonej w dniu 3 marca 2017 roku (k.311), Sąd pominął dowód z dokumentu w postaci polisy OC wobec niezłożenia w zakreślonym terminie tłumaczenia tego dokumentu, oddalił wniosek dowodowy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego do spraw motoryzacji na okoliczność ustalenia wartości pojazdu przed wypadkiem oraz w stanie uszkodzonym, a także na okoliczność opłacalności napraw przyczepy, uznając iż dowód nie jest przydatny dla rozstrzygnięcia sprawy, oddalił wniosek dowodowy o przesłuchanie świadka P. Ż. wobec nie wskazania aktualnego adresu jego zamieszkania. Pełnomocnik pozwanego cofnął zgłoszone uprzednio wnioski dowodowe i wniósł o oddalenie powództwa (k.311).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód T. C. we własnym zakresie zbudował przyczepę lekką model S. (...) (...), którą w dniu 08.02.2011r. zarejestrował pod nr (...)

Dowód: karta informacyjna pojazdu, decyzja, dowód rejestracyjny , wniosek (k.264-285) .

(...) S.A w W. toczyło się postępowanie dotyczące likwidacji szkody, którą powód zgłosił w związku z wypadkiem jaki miał miejsce w dniu 23 czerwca 2011r. na drodze (...) pomiędzy miejscowością G. a A., w wyniku którego kierujący samochodem C. (...) nr rej. (...) P. Ż. najechał na przyczepę kampingową S. (...) nr rej. (...) holowaną przez powoda. Kierowca C. posiadał w chwili zdarzenia ubezpieczenie OC u pozwanego ubezpieczyciela zagranicznego.

Dowód: akta szkodowe płyta CD

W dniu 12 lipca 2011 roku została sporządzona prywatna opinia, której celem było określenie wartości rynkowej pojazdu przed szkodą oraz jego wartości w stanie uszkodzonym.

Dowód: opinia Ekspertów techniczno – motoryzacyjnych(...) S.A. (k.14).

W dniu 26 listopada 2011 roku T. C. zbył przyczepę kempingową S. (...) nr. rej. (...) na rzecz S. P..

Dowód: kopia umowy kupna – sprzedaży samochodu (k.278), zawiadomienie o zbyciu pojazdu (k.277).

(...) pismem z dnia 23.04.2012r. wezwała powoda do złożenia oryginalnych zdjęć cyfrowych uszkodzonego pojazdu stanowiących podstawę opinii wydanej przez rzeczoznawców (...) , kopii dokumentów wymaganych do przeprowadzenia pierwszego badania technicznego, w tym wniosku o dopuszczenie pojazdu do pierwszej rejestracji złożonego w stacji diagnostycznej, oryginału oświadczenia sporządzonego w dniu 23.06.2011r. przez P. Ż. - sprawcy wypadku, zaświadczenia o zgłoszeniu sprzedaży przyczepy w Urzędzie Komunikacji oraz dokumentu potwierdzającego wyrejestrowanie przyczepy w związku ze sprzedażą, poinformowania czy w dniu powstania szkody pojazd był ubezpieczony w zakresie AC oraz w jakim zakładzie ubezpieczeń, złożenia dowodu sprzedaży samochodu marki C. (...),udzielenia wyjaśnień na temat okoliczności w jakich doszło do zdarzenia wraz ze szkicem sytuacyjnym.

Dowód : pismo (...) (...) z dnia 23.04.3012r. (k.33-34).

W odpowiedzi na powyższe wezwanie powód w piśmie z dnia 23.04.2012r. poinformował, że nie dysponuje oryginalnymi zdjęciami cyfrowymi, załączył kopię dokumentów ze stacji diagnostycznej i zawiadomienie o zgłoszeniu sprzedaży, wskazał że : oryginał oświadczenia sprawcy wypadku został wysłany do zagranicznego ubezpieczyciela, przyczepa nie była ubezpieczona w zakresie AC, nie rozliczał składki OC po sprzedaży przyczepy, nie posiada dowodu sprzedaży C. (...). Wyjaśnił, że w dniu 23.06.2011r. wracał z L. do W. i holując pojazdem marki J. (...) przyczepę kempingową nr rej . (...) AF na trasie (...) w kierunku A. złapał gumę, w wyniku czego zatrzymał pojazd. Kierujący samochodem C. prawdopodobnie zagapił się i uderzył lewym przodem w prawy tył przyczepy. Po prowizorycznym przyczepieniu elementów i wymianie koła powód kontynuował jazdę do W..

Dowód :pismo powoda z dnia 23.04.2012r. (k.35)

W piśmie z dnia 31 maja 2012 roku Towarzystwo (...) S.A. odmówiło przyjęcia odpowiedzialności cywilnej za zdarzenie oraz wypłaty odszkodowania za szkodę w przyczepie S. (...) nr rej. (...) z uwagi na niezłożenie do akt sprawy dokumentacji koniecznej do ustalenia zakresu uszkodzeń przyczepy oraz wyliczenia wysokości szkody.

Dowód: pismo z dnia 31 maja 2012 roku (k.28)

W Sądzie Rejonowym dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie w sprawie o sygn. akt. I Co 1464/14 prowadzono postępowanie o zawezwanie do próby ugodowej z wniosku T. C., z udziałem Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Do zawarcia ugody nie doszło.

Dowód: kopia protokołu rozprawy z dnia 3 listopada 2014 roku (k.225).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie załączonych do akt sprawy, wymienionych powyżej dokumentów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jako nieudowodnione zarówno co do zasady jak i wysokości, podlegało oddaleniu.

Strona inicjująca proces ma obowiązek wykazania istnienia roszczenia materialno- prawnego stanowiącego podstawę dochodzonego żądania zapłaty. Jeżeli nie można stwierdzić, że strona powodowa udowodniła podstawy faktycznej swego żądania, powództwo zostanie oddalone, niezależnie od tego, czy strona pozwana udowodniła podstawy faktycznie przyjętej linii obrony.

Kodeks cywilny stanowi ogólną zasadę, w myśl, której ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 kc). Każdy fakt sporny powinien być udowodniony, jeżeli ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zgodnie, zaś z dyspozycją art. 232 kpc to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą się skutki prawne. Zatem to przede wszystkim strony powinny wskazać sądowi środki dowodowe zmierzające do wykazania prawdziwości ich twierdzeń a ocena przydatności wskazanego przez strony należy do sądu. Również ewentualne ujemne skutki nie przedstawienia dowodu obciążają stronę, która nie dopełniła ciążącego na niej obowiązku. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kpc) (wyrok SN z 17.12.1996 r. ICKU 45/96, OSNCP 1997, nr 6-7, poz. 76). Tak więc w rozpoznawanej sprawie to na powodzie zgodnie z art. 6 kc spoczywał ciężar wykazania wierzytelności, która mu przysługuje od pozwanej oraz jej wysokości i zasadności, co w ocenie Sądu nie zostało w niniejszym postępowaniu wykazane.

Obowiązek przedstawienia dowodów odnosi się zarówno do przesłanek dotyczących samej zasadności dochodzonego roszczenia, jak i jego wysokości. Niedochowanie powyższych obowiązków skutkuje ryzykiem przegrania procesu przez stronę, którą obciążał ciężar wykazania okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Powód powyższemu obowiązkowi nie sprostał, tak w zakresie wykazania podstaw istnienia roszczenia materialnoprawnego , jak i jego wysokości.

Możliwość dochodzenia przez poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela jest rozwiązaniem przyjmowanym w polskim prawodawstwie od wielu lat. Roszczenie bezpośrednie określane jest w piśmiennictwie prawniczym mianem actio directa albo action directe. Jego celem jest skuteczniejsze zabezpieczenie interesów poszkodowanego. Nie jest roszczeniem deliktowym ani kontraktowym, lecz wynika z odpowiedzialności repartycyjno-gwarancyjnej ubezpieczyciela. Podstawą prawną wierzytelności poszkodowanego przeciw zakładowi ubezpieczeń jest istnienie umowy ubezpieczenia OC oraz wyrządzenie szkody przez posiadacza pojazdu.

Pozwany podniósł zarzut braku legitymacji biernej do występowania w niniejszym postępowaniu, wskazując że na podstawie art.123 pkt. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 roku poz. 392) poszkodowany może dochodzić roszczeń bezpośrednio od Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Oczywistym jest , na co pozwany już sam wskazuje w treści sprzeciwu, że odpowiedzialność PBUK ma charakter tymczasowy i nie wyłącza odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń sprawcy szkody.

Na terenie Unii Europejskiej kwestia międzynarodowej właściwości została skodyfikowana w rozporządzeniu Wspólnoty Europejskiej, a mianowicie w Rozporządzeniu Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22.12.2000 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Rozporządzenie nr 44/2001) (Dz. U. 2001, L 12, str. 1).

Zgodnie z przepisami Rozporządzenia nr 44/2001 osoba może zostać pozwana zasadniczo w miejscu zamieszkania (art. 2 ust. 1). Ponadto istnieje również szczególna jurysdykcja w miejscu, w którym zdarzenie wywołujące wystąpiło (art. 5 nr 3). W przypadku wypadków komunikacyjnych jest to każdorazowo miejsce, w którym miał miejsce wypadek – miejsce wypadku. Ubezpieczyciel OC może, zgodnie z zasadami wniesienia pozwu bezpośredniego, zostać pozwany w miejscu swojej siedziby (art. 2 ust. 1 w pow. z art 60 ust. 1 lub art. 11 ust. 2 w pow. z art. 9 ust. 1 lit. a)) jak również w państwie wypadku (art. 11 ust. 2 w pow. z art. 10). Ponadto Europejski Trybunał zadecydował w swoim wyroku z dnia 13.12.2007 (Dz. U. UE C 51 z dnia 23.02.2008, str. 23), że poszkodowani po wypadku mającym miejsce za granicą mogą złożyć pozasądownie swoje roszczenia odszkodowawcze wobec odpowiedzialnego ubezpieczyciela OC w ramach IV Dyrektywy Komunikacyjnej w kraju swojego miejsca zamieszkania u reprezentanta do spraw roszczeń ubezpieczyciela, ale że mają oni ponadto możliwość skorzystania z międzynarodowej właściwości miejscowej sądu w kraju swojego miejsca zamieszkania, tak więc mogą złożyć powództwo również w kraju swojego miejsca zamieszkania. Podstawą tej międzynarodowej właściwości miejscowej sądu w kraju poszkodowanego jest Rozporządzenie (WE) 44/2001, dokładnie art. 11 ust. 2 w powiązaniu z art. 9 ust. 1 lit. b Rozporządzenia . Podkreślić należy, że powództwo powinno być wytoczone przeciwko zagranicznemu ubezpieczycielowi OC, a nie przeciwko reprezentantowi do spraw roszczeń, ponieważ ten ostatni działa jedynie w imieniu i na rachunek ubezpieczyciela. Tym samym powództwo powinno być z reguły wytoczone przeciwko zagranicznemu ubezpieczycielowi jako biernie legitymowanemu oraz doręczone zgodnie z Rozporządzeniem nr 44/2001. Do likwidacji szkody, zastosowanie będzie miało prawo cywilne procesowe w kraju miejsca zamieszkania poszkodowanego, prawo odszkodowawcze kraju wypadku, kodeks drogowy (przepisy kodeksu drogowego ważne w kwestii odpowiedzialności) kraju wypadku.

Zatem poszkodowanemu po wypadku zagranicznym w zakresie powództwa przeciwko ubezpieczycielowi OC pozostają do dyspozycji trzy możliwości odnośnie międzynarodowej właściwości miejscowej sądu, przy czym jego obowiązkiem jest, wybór pomiędzy sądem właściwym ze względu na siedzibę odpowiedzialnego ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej (art. 2 Rozporządzenia nr 44/2001); sądem właściwym w kraju wypadku (miejsce deliktu: art. 5 nr. 3 Rozporządzenia nr 44/2001); sądem właściwym w kraju swojego miejsca zamieszkania (art. 11 ust. 2 w pow. z. art. 9 ust. 1 lit. b) w powiązaniu z Rozporządzeniem nr 44/2001).

Powód wnosząc przedmiotowy pozew, wybrał sąd właściwy dla kraju wypadku, a jednocześnie właściwy dla swojego miejsca zamieszkania.

Zgodnie z dyspozycją art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo osoba trzecia, na rzecz której umowa została zawarta, zaistniałe w okresie ubezpieczenia. Poszkodowany może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu ponosi odpowiedzialność w granicach odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, co oznacza, że strony zobowiązane są stosować w tym przedmiocie regulacje zawarte w Kodeksie cywilnym.

W ocenie Sądu Okręgowego, powód nie udowodnił istotnych okoliczności faktycznych stanowiących podstawą dochodzonego roszczenia. Będąc podmiotem występującym z żądaniem zapłaty określonej kwoty, powinien w sposób jednoznaczny i niewątpliwy wykazać zasadność zgłoszonego roszczenia, zwłaszcza w sytuacji podniesionych przez pozwanego wątpliwości co zasady, jak i wysokości (k. 151- sprzeciw od wyroku zaocznego).

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zdarzenie drogowe opisywane w pozwie, do którego miało dojść w dniu 23 czerwca 2011 roku nie zostało udokumentowane jakimkolwiek dowodem. Nie złożono dokumentacji zdjęciowej miejsca zdarzenia, a ponieważ nie była wzywana Policja – brak jest notatki służbowej lub mandatu nałożonego na sprawcę zdarzenia. Na płycie CD zawierającej akta szkodowe, znajduje się jedynie oświadczenia podpisanego przez P. Ż., jako sprawcy wypadku, którym oryginałem powód w chwili obecnej nie dysponuje, twierdząc że wysłał je do zagranicznego ubezpieczyciela ( nie przedstawiając na tę okoliczność dowodu), czemu z kolei pozwany zaprzeczył. Nie zostały zatem udowodnione jakiekolwiek okoliczności faktyczne potwierdzające zaistnienie powyższego zdarzenia. Pozwany już w sprzeciwie kwestionował, że uszkodzenia przyczepy mogły powstać w wyniku opisywanego wypadku drogowego. Tymczasem powód, jako obciążony ciężarem dowodzenia tych faktów, nie sprostał temu obowiązkowi. Przyczepa została zbyta za granicę przed dokonaniem jej oględzin w niedługim czasie po wypadku, a samochód sprawcy zdarzenia zakupił ostatecznie powód, prz czym nie okazał tego pojazdu (...) (...) . Budzą wątpliwość zeznanie T. C., że przyczepę w ramach oszczędności przechowywał na na polu na L., po czym po zawarciu umowy najmu w dniu 1 czerwca 2011r. pojechała po nią za granicę , a w drodze powrotnej doszło do kolizji. Powód wskazał, że gwałtownie zahamował, na skutek uszkodzenia opony, jednakże winą za spowodowanie wypadku obciąża w całości kierowcę samochodu C.. T. C. i P. Ż. są znajomymi, a w dacie powstania szkody mieszkali nieopodal siebie. Biorąc pod uwag , że odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń powstaje gdy samoistny posiadacz pojazdu odpowiada za szkodę na zasadzie określonej w art. 436 § 1 k.c. w związku z art. 435 § 1 k.c., powód w ocenie Sądu, nie przedstawił dowodów dotyczących samej zasadności dochodzonego roszczenia.

Nawet jeśli przyjąć, iż do uszkodzenia przyczepy doszło w okolicznościach wskazywanych przez powoda, warunkiem odpowiedzialności pozwanego jest istnienie umowy o odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku.

Zgodnie z art. 5 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku prawo o ustroju sądów powszechnych językiem urzędowym przed sądami jest język polski. Dokument polisy został złożony przez powoda bez tłumaczenia na język polski (k.26 i 27) i dlatego nie powinien zostać formalnie wykorzystany, bez względu na znajomość języka obcego przez sędziego rozpoznającego sprawę (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 2013 r., III CZ 34/13, LEX nr 1375423). Zgodnie z art. 256 kpc sąd może zażądać, aby dokument w języku obcym był przełożony przez tłumacza przysięgłego. Przy czy podkreśla się w orzecznictwie, iż nieskorzystanie przez sąd z tego uprawnienia, nie pozwala jednak na skuteczne postawienie zarzutu naruszenia tego przepisu. To w interesie strony, składającej wniosek o dopuszczenie dowodu z dokumentu, jest złożenie tego dokumentu w takiej formie, która umożliwia wykorzystanie go jako materiału dowodowego, to strona powinna zadbać zatem o to, aby dokument sporządzony w języku obcym został przetłumaczony na język polski.

W toku postępowania, powód został zobowiązany do złożenia w terminie 14 dni tłumaczenia na język polski dokumentu polisy ubezpieczeniowej OC załączonej do pozwu w języku (...) (k.287). Wezwanie do złożenia tego dokumentu zostało mu doręczone w dniu 16 grudnia 2016 roku (epo k.304), zatem w dniu 30 grudnia 2016 roku upływał termin do przedłożenia wskazanej polisy. Powód powyższego zaniechał, nie podejmując inicjatywy dowodowej w tym zakresie. Uniemożliwił tym samym dokonanie ustalenia na jakich warunkach umowa ta została zawarta, czyli stron umowy, okresu ubezpieczenia, sumy gwarancyjnej, tym bardziej iż treść polisy złożonej do akt wskazywała, że była to umowa ubezpieczenia krótkoterminowego, a zatem mogła jedynie dotyczyć pojazdów wskazanych w art. 27 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 roku poz. 392) . W konsekwencji nie jest możliwe poczynienie ustaleń czy umowa ubezpieczenia pomiędzy P. Ż. (wskazanym sprawcą szkody) a pozwaną, mogła stanowić podstawę odpowiedzialności zagranicznego ubezpieczyciela.

Wniosek dotyczący przetłumaczonego dokumentu został uznany za spóźniony na etapie po zamknięciu rozprawy w dniu 3 marca 2017r. ( wniosek z dnia 10 marca 2017 roku -data prezentaty k.316)

Reasumując, skoro w sądach polskich językiem urzędowym jest język polski (art. 5 § 1 prawa o ustroju sądów powszechnych), to oznacza to , że wszystkie dowody sądy muszą przeprowadzić w języku polskim. Dotyczy to także dokumentów, co oznacza, że dowód z dokumentu sporządzonego w języku obcym sąd przeprowadzi dopiero po przetłumaczeniu go na język polski przez tłumacza przysięgłego. Sąd nie mógł zatem oprzeć się na dowodzie z dokumentu sporządzonym w języku obcym.

Powód nie przedstawiając dowodu na okoliczność łączącej sprawcę wypadku umowy ubezpieczenia OC, tym samym uniemożliwił Sądowi ustalenia warunków na jakich umowa ta została zawarta. Jeszcze raz należy podkreślić, że w myśl ogólnych zasad postępowania cywilnego strony mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227 kpc mogą być przedmiotem dowodu. Ponadto z treści art. 232 kpc wynika , że strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Na powodzie spoczywa więc ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie, a na stronie pozwanej obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie pozwu. Reguły rozkładu ciężaru dowodu, stosowane przez Sąd w fazie wyrokowania, mają fundamentalne znaczenie dla dokonania prawidłowej oceny wykonania przez każdą ze stron obowiązku dowodzenia w zakresie przesłanek uzasadniających roszczenie lub zwalniających stronę pozwaną od konieczności jego spełnienia. Jeżeli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 roku, I ACa 1320/11, opubl. baza prawna LEX Nr 1108777). Jak wynika z treści art. 217 § 1 kpc strona może aż do zamknięcia rozprawy przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej. § 2 cytowanego przepisu stanowi, że Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności. Wykrycie prawdy przez sąd ogranicza się w zasadzie do: przeprowadzenia dowodów zgłoszonych przez strony, bowiem na nich spoczywa ciężar dowodu (art. 6 kc ), zasada prawdy materialnej nie może bowiem przekreślać kontradyktoryjności procesu, gdyż - ciężar wskazania niezbędnych dowodów spoczywa przede wszystkim na stronach procesowych. Działanie sądu z urzędu i przeprowadzenie dowodu niewskazanego przez stronę jest po uchyleniu art. 3 § 2 kpc dopuszczalne tylko w wyjątkowych sytuacjach procesowych oraz musi wypływać z opartego na zobiektywizowanej ocenie przekonania o konieczności jego przeprowadzenia (zob. wyrok Sadu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 kwietnia 2013 roku, III AUa 1468/12, opubl. baza prawna LEX Nr 1311941).

W istocie rzeczy wskazane zaniechanie powoda doprowadziło Sąd do konkluzji o nie udowodnieniu podnoszonych twierdzeń, co w ostatecznym rezultacie przełożyło się na oddalenie powództwa.

Gwarancyjna odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń powstaje wraz z zawarciem właściwej umowy ubezpieczenia i jednocześnie gdy samoistny posiadacz pojazdu odpowiada za szkodę na zasadzie określonej w art. 436 § 1 k.c. w związku z art. 435 § 1 k.c.. W myśl art. 814 § 1 k.c. dopóki ubezpieczyciel nie rozpocznie udzielania ochrony ubezpieczeniowej, nie będzie ponosił odpowiedzialności gwarancyjnej z umowy ubezpieczenia. Jeżeli chodzi o odstępstwa od zasad wypływających z art. 814 § 1 k.c., które wynikają z przepisów prawa, to będą tu miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 roku poz. 392). W przypadku obowiązkowych ubezpieczeń regulowanych wprost przepisami ustawy jak np. ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, zastosowanie ma zasada określona w art. 39 ustawy. Zgodnie z tymi przepisami, odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy i zapłacenia składki ubezpieczeniowej lub jej pierwszej raty. Jeśli natomiast w umowie ubezpieczenia zakład ubezpieczeń wskazał późniejszy termin płatności składki lub jej pierwszej raty, odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy. Inny termin rozpoczęcia odpowiedzialności można oznaczyć wyłącznie w przypadkach enumeratywnie wymienionych w ustawie. Podstawową kwestią było ustalenie, czy sprawca wypadku miał zawartą umowę o odpowiedzialności cywilnej, skutkującą powstaniem odpowiedzialności .Potwierdzeniem zawarcia każdej umowy ubezpieczenia, jest w myśl przepisów art. 809 § 1 i § 2 k.c. jako norma generalna, lex specialis - art. 5 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz § 1 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 grudnia 2003 roku w sprawie rodzaju i zakresu dokumentu potwierdzającego spełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego (Dz. U. Nr 211 poz. 2064 -obowiązującego w dacie powstania szkody). Przepisy cyt. rozporządzenia wskazują, że:

§ 1. 1. Potwierdzeniem spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego jest dokument ubezpieczenia wydany przez zakład ubezpieczeń.

2. Dokumentem, o którym mowa w ust. 1, może być polisa ubezpieczeniowa, legitymacja ubezpieczeniowa, zaświadczenie tymczasowe, dowód potwierdzający opłacenie składki ubezpieczeniowej lub inny dokument ubezpieczenia potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego.

§ 2. 1. W odniesieniu do ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zwanej dalej "ustawą", dokument ubezpieczenia określa:

1)rodzaj ubezpieczenia;

2)strony umowy ubezpieczenia;

3)przedmiot umowy ubezpieczenia;

4)oznaczenie serii oraz numeru dokumentu ubezpieczenia;

5)markę i typ pojazdu mechanicznego, którego umowa ubezpieczenia dotyczy;

6)numer rejestracyjny pojazdu mechanicznego, którego umowa ubezpieczenia dotyczy;

7)numer nadwozia (podwozia) pojazdu mechanicznego, którego umowa ubezpieczenia dotyczy;

8)okres, na jaki umowa ubezpieczenia została zawarta;

9)sumę gwarancyjną ubezpieczenia;

10)wysokość składki ubezpieczeniowej.

Z ustaleń dokonanych przez Sąd, wobec pominięcia dowodu z polisy OC, nie wynika kiedy i na jakich warunkach, miało dojść do zawarcia pomiędzy ewentualnym sprawcą wypadku a pozwanym, umowy ubezpieczenia OC. Ustaleń tych nie zastępują fakt , iż zostało wszczęte przed postępowanie postepowanie likwidacyjne przez (...) (...).

Wnioskowany przez powoda świadek, a jednocześnie sprawca zdarzenia drogowego – P. Ż. nie stawił się na kolejne terminy rozprawy celem przesłuchania , przy czym z wydruku z bazy PESEL SAD nie wynika aby zamieszkiwał on pod adresem wskazanym przez powoda (k.259). Wezwania te wracały z adnotacją doręczyciela,, nie podjęte w terminie, powtórnie awizowane’’, w wyniku czego pełnomocnik powoda został zobowiązany do wskazania aktualnego adresu świadka w terminie 14 dni pod rygorem pominięcia dowodu z przesłuchania. Powyższego obowiązku nie wykonał (k.304). Powód na rozprawie w dniu 3 marca 2017 r. wskazał, iż nie wie gdzie P. Ż. zamieszkuje. Wobec powyższego wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań wskazanego świadka został pominięty (k.313). Strona powołująca się na dowód ze świadków obowiązana jest dokładnie oznaczyć fakty, które mają być zeznaniami poszczególnych świadków stwierdzone, i wskazać świadków, tak by wezwanie ich do sądu było możliwe. Jednym więc z warunków wniosku dowodowego o przesłuchanie świadka jest wskazanie świadka w taki sposób, aby jego wezwanie do sądu było możliwe, a więc przez podanie adresu zamieszkania świadka. Brak aktualnego adresu świadka wyklucza możliwość jego przesłuchania, albowiem nie można temu świadkowi skutecznie doręczyć wezwania do Sądu w celu jego przesłuchania. Pełnomocnik powoda, stosownie do wątpliwości w zakresie możliwości uznania awizowanej przesyłki za skutecznie doręczoną , został zobowiązany zarządzeniem z dnia 12 grudnia 2016 r. do wskazania w terminie 14 dni adresu zamieszkania świadka, pod rygorem oddalenia tego wniosku dowodowego. Pełnomocnika powoda zobowiązanie w tym zakresie otrzymał w dniu 16 grudnia 2016 r. i ostatecznie nie zadośćuczynił wezwaniu, więc wezwanie tego świadka na rozprawę nie było możliwe. Nie wpłynął także wniosek o przedłużenie terminu do wskazania danych adresowych świadka

W sytuacji, kiedy pozwany domagał się oddalenia powództwa w całości, na powodzie spoczywał ciężar przedstawienia wiarygodnych dowodów , że kwota której zapłaty domaga się od niego w tej sprawie stanowi jego szkodę w odniesioną w związku z wypadkiem. Skoro Sąd uznał powództwo za nieudowodnione co do zasady, wobec braku wykazania podstaw odpowiedzialności pozwanego, zatem wysokość szkody nie była okolicznością istotną dla rozstrzygnięcia sprawy - art. 217§2 k.p.c. Niemniej jednak wskazać należy, że wysokości odszkodowania oparta została na opinii prywatnej, zakwestionowanej przez pozwanego, która nie może stanowić podstawy wyliczenia szkody. Już sam sposób wykonania opinii i materiał źródłowy, na jakim oparli się rzeczoznawcy budzi wątpliwości. Z jej treści wynika bowiem, że została wykonana w oparciu o zdjęcia cyfrowe, bez oględzin pojazdu. Nie wskazano nadto czy powód przekazał plik z kopią cyfrową zdjęć czy tylko ich czarnobiałe wydruki, takie które złożył następnie do akt. Autorzy tejże opinii nie byli w stanie jednoznacznie stwierdzić czy przeprowadzili oględziny pojazdu czy też opinia została sporządzona wyłącznie na podstawie zdjęć (zeznania M. S. k.311, zeznania S. K. k.312). Jednocześnie w piśmie z dnia 14 listopada 2016 roku (k.260) rzeczoznawcy (...) S.A. Oddział w W. wskazali, iż nie są w posiadaniu jakiejkolwiek dokumentacji dotyczącej rzeczonej opinii, która po 3- letniej archiwizacji jest niszczona. Postępowanie dowodowe ogranicza również okoliczność, iż przyczepa która miała zostać uszkodzona na skutek zdarzenia, została zbyta niedługo po wypadku, nie będąc wcześniej poddana oględzinom rzeczoznawcy ubezpieczyciela.

Zdaniem Sądu, wykonanie takiej opinii w oparciu o same zdjęcia, abstrahując od ich jakości oraz stwierdzenie naruszenia konstrukcji szkieletowej, która jest ukryta pod poszyciem i niewidoczna, nie daje jakiejkolwiek gwarancji prawidłowości jej wykonania. Niezrozumiała pozostaje technika dokonywania oględzin uszkodzonego przedmiotu poprzez zdjęcia. Takie działanie nie daje żadnej gwarancji na pełne i adekwatne określenie rozmiaru szkody, a tym bardziej powiązanie jej z konkretnym zdarzeniem. Oględziny powinny składać się z wieloetapowej analizy uszkodzeń wykonywanych pod różnym kątem i zazwyczaj z bliskiej odległości od badanego przedmiotu. Próba określenia istotnych czynników i uszkodzeń przyczepy tylko na podstawie zdjęć, w ocenie Sądu, jest niemożliwa, a jej przedstawione wyniki nie zasługują na uwzględnienie. Tym samym, dopuszczenie dowodu z opinii biegłego celem ustania wartości przed wypadkiem oraz w stanie uszkodzonym, a także opłacalności naprawy przyczepy, czego domagał się w pozwie powód (pkt.3 k.4), byłoby w niniejszej sprawie bezprzedmiotowe bowiem przyczepa nie jest już w jego posiadaniu , a na podstawie załączonych do akt kserokopii zdjęć nie jest możliwe ustalenie rozmiaru uszkodzeń jakiej doznała.

Biorąc powyższe okoliczności pod rozwagę, Sąd na podstawie art. 347 k.p.c. uchylił wyrok zaoczny z dnia 26 marca 2015 roku i oddalił powództwo w punkcie I wyroku.

W punkcie II wyroku Sąd zasądził na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. od przegrywającego powoda na rzecz wygrywającego pozwanego kwotę 6.699 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą składa się opłata od sprzeciwu z wysokości 3099zł (k.147) i koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 zł zgodnie z §6 pkt.6 rozporządzenia z d dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U z 2013r. , poz.461)

W punkcie III wyroku , na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, na które składają się wynagrodzenia za koszty sporządzonych tłumaczeń (k.109, k.167) oraz opłata od pozwu.