Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia (...) r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Piotr Kawecki

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Pachniewska

po rozpoznaniu w dniu (...) r. w Toruniu

sprawy z powództwa:

małol. A. Ł. działającego przez matkę J. N.

przeciwko:

K. Ł.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego K. Ł. na rzecz małol. powoda A. Ł. rentę alimentacyjną w kwocie po (...) złotych miesięcznie, płatną do rąk matki dziecka J. N., poczynając od dnia (...)r., do dnia 1-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  nie obciąża maloł. powoda kosztami sądowymi w części oddalonego powództwa,

IV.  nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi w sprawie,

V.  wyrokowi w pkt I. nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 590/18

UZASADNIENIE

J. N. działając w imieniu mał. A. Ł. w dniu (...). wniosła pozew przeciwko K. Ł. domagając się zasądzenia alimentów w kwocie (...) zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 1-ego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności do rąk matki małoletniego, poczynając od daty wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu wskazano m.in., że z uwagi na stan zdrowia małoletniego jego matka nie może podjąć pracy. Jest zarejestrowana jako bezrobotna. Małoletni jest pod stała opieką kardiologiczną, neurologiczną, laryngologiczną, stomatologiczną. Musi również korzystać z zajęć u logopedy. Małoletni ma problemy neurologiczne. Obecne matka małoletniego z synem mieszka u swoich rodziców. Pozwany pracuje obecnie na terenie N. gdzie osiąga dochód (...) zł miesięcznie, a mimo to nie chce ponosić kosztów utrzymania dziecka.

Na rozprawie w dniu (...) r. pozwany K. Ł. uznał żądanie pozwu częściowo, tj. do kwoty po (...) zł miesięcznie i wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

Sąd ustalił co następuje

Małoletnia A. Ł. ur.(...) jest synem J. N. i K. Ł..

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia małoletniego k. (...))

Matka małoletniego powoda, J. N., pozostawała w związku nieformalnym z K. Ł. do (...) r.

Wraz z synem mieszka u swoich rodziców, gdzie mieszka również jej (...) siostra. Czynsz za mieszkanie wynosi (...) zł miesięcznie, woda (...) zł co dwa miesiące, prąd (...) zł co dwa miesiące, gaz (...) zł co dwa miesiące, telewizja i internet (...) zł miesięcznie. W chwili obecnej J. N., z uwagi na brak dochodów, nie partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania, niemniej koszt miesięcznych kosztów związanych z zapłatą czynszu, wody, prądu, gazu, tv i internetu przypadający proporcjonalnie na rzecz małoletniego powoda to kwota ok. (...) zł miesięcznie ((...) zł opłat miesięcznie podzielone przez (...) – ilość domowników).

Matka małoletniego powoda zarejestrowana jest jako bezrobotna bez prawa do zasiłku. Czasami, średnio raz w miesiącu, pracuje dorywczo jako kelnerka na bankietach. Zarabia wówczas (...) zł za jeden wieczór.

Ani J. N. ani małoletni powód nie mają żadnego majątku.

Koszt utrzymania J. N. to ok. (...) zł.

Małoletni A. Ł. ma obecnie (...) lata. Pozostaje pod opieką matki, która czyni osobiste starania o jego utrzymanie, wychowanie, leczenie. Ma stwierdzoną wadę serca, pozostaje pod opieką kardiologa i neurologa, wymaga pomocy logopedycznej, na którą J. N. obecnie nie stać. Małoletni przyjmuje na stałe leki, których koszt to (...) zł miesięcznie. Małoletni powód po pobytach w szpitalach musi przebywać na lekkostrawnej diecie, w związku z czym wyższe są koszty zakupu jedzenia dla niego – wynoszą one ok. (...) zł miesięcznie.

W związku ze stanem zdrowia małoletni musi mieć usunięte wszystkie górne zęby. Zabieg musi zostać przeprowadzony w pełnej narkozie u stomatologa w W..

Na odzież dla małoletniego jego matka przeznacza (...) zł miesięcznie.

Małoletni musi nosić na noc pieluchy, których koszt to (...) zł miesięcznie. Na środki czystości dla syna jego matka wydaje (...) zł miesięcznie, na zabawki ok. (...) zł miesięcznie. Łączny miesięczny koszt zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda to ok. (...) zł miesięcznie.

J. N. otrzymuje okresowo zasiłek pielęgnacyjny na syna – raz było to (...) zł, w (...) 2018r. otrzymała (...) zł. Podczas spotkania z synem przy ostatniej wizycie u małoletniego pozwany zakupił mu ubrania i zabawki za łączną kwotę (...) zł.

(dowód: decyzja Prezydenta Miasta Torunia k. 18

Przesłuchanie J. N. k. 29-29v.)

Pozwany pracował przez około rok na terenie N. jako pracownik fizyczny na budowie, przy pracach wykończeniowych w budownictwie. Zarabiał ok. (...) euro miesięcznie. Po opłaceniu mieszkania, na życie pozostawało mu (...) euro. Nie zaoszczędził wówczas żadnych pieniędzy.

Gdy mieszkał na terenie N. na utrzymanie syna przesyłał (...) zł miesięcznie.

Obecnie pozwany przebywa w P.. Nie ma już zamiaru wyjeżdżać za granicę. Szuka pracy. Nie jest zarejestrowany jako bezrobotny.

K. Ł. ma (...) lat, jest mężczyzną zdrowym, obecnie pozostaje w związku nieformalnym z inna kobietą niż matka małoletniego powoda

. Łoży środki na utrzymanie syna partnerki, który ma (...) roku. Jego partnerka nie pracuje.

Pozwany zaciągnął pożyczkę w wysokości (...) zł, aby sfinansować wyjazd w celach zarobkowych do A.. W A. pozwany nie znalazł atrakcyjnej pracy, powrócił więc do Polski. Z kwoty zaciągniętego kredytu pozostało pozwanemu jeszcze (...) zł. Kredyt spłaca w ratach po (...) zł.

Jest właścicielem samochodu S. (...), rocznik (...), o wartości ok. (...) zł.

Wraz z partnerką mieszka w wynajmowanym mieszkaniu, za które opłata wynosi (...) zł miesięcznie. Pozwany w całości pokrywa koszty związane z najmem.

K. Ł. pali papierosy. Wydaje na to ok. (...) zł miesięcznie. Na wyżywienie dla siebie przeznacza (...) zł miesięcznie, na ubiór i środki higieniczne (...) zł miesięcznie. Na wyjścia do kina i restauracji wydaje ok. (...) zł tygodniowo.

(dowód: przesłuchanie K. Ł. k. 29v.-30)

Sąd zważył co następuje

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na mocy z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

Przepis art. 128 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

W myśl art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W treści art. 135 kro uregulowano, że:

„§ 1.Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

§ 2. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

§ 3. Na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają:

1) świadczenia z pomocy społecznej lub funduszu alimentacyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 169 i 195), podlegające zwrotowi przez zobowiązanego do alimentacji;

2) świadczenia, wydatki i inne środki finansowe związane z umieszczeniem dziecka w pieczy zastępczej, o których mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;

3) świadczenie wychowawcze, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2016r., poz. 195);

4) świadczenia rodzinne, o których mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 114, z późn. zm.).”

Zgodnie z w/w przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z jego rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że również pozwany powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem jego syna w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, wydatków dotyczących stanu zdrowia, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym przebywa, oraz innych wydatków niezbędnych do jej prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt IIICZP 138/94, podstawę obliczenia wysokości alimentów stanowi dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC z 1995r. Nr 3, poz.43, glosy aprobujące: Tadeusz Smyczyński OSP z 1995r., Nr 9, poz. 194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” z 1995r., Nr 4, str. 113).

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie wskazuje, że w zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego znajduje się płacenie alimentów w wysokości po (...) zł miesięcznie na rzecz małoletniego powoda.
Pozwany jest młodym, zdrowym, w pełni sił mężczyzną, nie ma więc obiektywnych przeszkód, by pracował także w kraju. Pozwany po powrocie do Polski nie zarejestrował się jednak nawet jako bezrobotny, choć jego doświadczenie zawodowe w branży budowlanej i przy robotach wykończeniowych w budownictwie pozwalają przyjąć, iż oferty pracy dla osób z podobnym wykształceniem czy choćby doświadczeniem zawodowym, z pewnością znajdują się. Także zasady doświadczenia życiowego pozwalają przyjąć, iż obecny rynek pracy jest rynkiem pracownika i to pracodawcy bezskutecznie poszukują pracowników, często musząc posiłkować się zatrudnianiem obcokrajowców. Pozwany posiada umiejętności cenione na obecnym rynku pracy, przyznał to w swoich zeznaniach, potwierdziła ten fakt J. N..

Orzecznictwo Sądu najwyższego jest zgodne co do tego, że możliwości zarobkowe osoby zobowiązanej nie wynikają z faktycznie osiąganych zarobków i dochodów, ale stanowią środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (por. np. orzeczenie SN z 9.01.1959r., III CR 212/59, OSPiKA 1960/2, poz. 41, uchwała pełnego składu SN – Izby Cywilnej i Administracyjnej z 16.12.1987r., III CZP 91/86, OSNCP 1988/4, poz. 42, wyrok SN z 22.06.2007r., II UK 229/06, LEX nr 422753). W uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów z 26.05.1995r., III CZP 178/94, LEX nr 4233, SN podkreślił, że „ustalenie możliwości zarobkowych (majątkowych) zobowiązanego do alimentacji ma często charakter hipotetyczny, gdyż kryterium takich możliwości nie zawsze są zarobki osiągane aktualnie przez zobowiązanego, lecz sama zdolność do uzyskania wyższego wynagrodzenia. Jeżeli zatem - najczęściej – wysokość alimentów sąd ustala na podstawie zarobków otrzymywanych przez pozwanego, to nie dlatego, że pomija dyspozycję art.135§1 kro, lecz z tej racji, że zarobki te odpowiadają możliwościom zobowiązanego. Prowadzi to do konkluzji, że poza całokształtem okoliczności faktycznych, które w sprawie o alimenty sąd obowiązany jest wziąć pod uwagę, istnieje pewna sfera ocen, które odnoszą się do przypuszczenia, domysłu, a nie do faktów jako okoliczności rzeczywistych”. W ocenie Sądu, w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego mieści się uzyskiwanie wynagrodzenia w wysokości powyżej minimalnego wynagrodzenia, ustalonego obecnie na kwotę (...) zł netto miesięcznie, a mianowicie ok. (...) zł netto miesięcznie. Ustalenie takiego poziomu możliwości zarobkowych po stronie pozwanego pozwalało na częściowe uwzględnienie żądania pozwu i ustalenie jego obowiązku alimentacyjnego na poziomie (...) zł miesięcznie.

Strona powodowa wykazała, że koszt zaspokajania niektórych usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda (bez uwzględnienia potrzeb niezaspokojonych, takich jak np. wydatki na logopedę) wynosi ok. (...) zł miesięcznie. Ustalona kwota alimentów pozwoli więc zaspokoić część tych usprawiedliwionych potrzeb, pamiętać także należy, że z racji opieki nad małoletnim J. N. nie ma, bądź ma, ale znacznie ograniczone możliwości zarobkowe, które o ile nadarzy się okazja, wykorzystuje. Pamiętać też należy, iż J. N. – w przeważającym, zdecydowanie większym niż pozwany zakresie, czyni osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniego powoda, a więc w ten sposób realizuje swój obowiązek alimentacyjny wobec niego.

Biorąc pod uwagę fakt, iż pozwany jest zdrowym, młodym mężczyzną, mającym doświadczenie w szeroko rozumianej branży budowlanej, uznać należało, że płacenie alimentów w kwocie (...) zł miesięcznie leży w zasięgu jego możliwości majątkowych i zarobkowych.

Ustalając wysokość alimentów Sąd miał na uwadze, że pozwany nie ma na utrzymaniu innych dzieci, a także fakt, że na papierosy dla siebie wydaje (...) zł miesięcznie, zaś na wyjścia do kina i do restauracji ok. (...) – (...) zł miesięcznie. Pozwany nie będąc do tego zobowiązanym, utrzymuje także obecną partnerkę i jej dziecko – jest to zachowanie szlachetne, niemniej w pierwszej kolejności winien łożyć na utrzymanie małoletniego syna, albowiem wynika to z jego obowiązku prawnego. Ograniczenie wydatków związanych z własnymi przyjemnościami (ok. (...) – (...) zł miesięcznie), częściowa choćby rezygnacja z kosztów utrzymywania partnerki i jej dziecka (choćby w zakresie partycypacji w kosztach wynajmu mieszkania) w dużym stopniu pozwoli pozwanemu na wywiązywanie się z zobowiązania alimentacyjnego wobec małoletniego powoda.

Wydatki powyżej kwoty (...) miesięcznie powinny być finansowane przez matkę małoletniego – jako drugiego z rodziców – albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnej sytuacji materialnej.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 128, 133 § 1 i 135 kro orzeczono jak w punkcie I sentencji, zasądzając po (...) zł miesięcznie od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia (...). W pozostałym zakresie – na mocy art. 135 § 1 kro powództwo oddalono jako bezzasadne, o czym orzeczono w punkcie II wyroku.

O kosztach sądowych orzeczono na mocy art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jt. Dz.U. z 2018r., poz. 300 ze zm.).

Rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie alimentów został nadany wyrokowi z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie V sentencji.