Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 395/18 upr

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2019 roku

Sąd Rejonowy IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w T.

w składzie: Przewodniczący: SSR Janusz Kotas

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Mytlewska

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2019 roku

sprawy z powództwa B. B.

przeciwko R. G.

o wynagrodzenie

orzekł:

I.  zasądza od pozwanego R. G. na rzecz powoda B. B. kwotę 2.075 zł (dwa tysiące siedemdziesiąt pięć złotych)
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 10 listopada 2016 roku do dnia zapłaty tytułem wynagrodzenia,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda 488,80 zł (czterysta osiemdziesiąt osiem złotych osiemdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Toruniu 69,20 zł (sześćdziesiąt dziewięć złotych dwadzieścia groszy) tytułem opłaty, od uiszczenia której powód był zwolniony z mocy ustawy,

V.  kosztami sądowymi w części w jakiej oddalono powództwo obciążyć Skarb Państwa,

VI.  nadaje wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 1.850 zł (tysiąc osiemset pięćdziesiąt złotych).

Sygn. akt: IV P 395/18

UZASADNIENIE

Powód - B. B. wniósł do tutejszego Sądu pozew przeciwko pozwanemu R. G. o zapłatę na jego rzecz kwoty 3 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 10.11.2016 r. do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazał m. in., że na podstawie umowy o pracę świadczył na rzecz pozwanego pracę na stanowisku maszynista maszyn offsetowych, do zakresu jego obowiązków na powyższym stanowisko należało: obsługa maszyn, dbałość o należyty stan maszyn, urządzeń i sprzętu oraz porządek i ład w miejscu pracy. Powód wykonywał pracę na maszynie Shinohara. W toku zatrudnienia strony ustaliły, że powód będzie dokonywał napraw maszyn, za co otrzyma dodatkowe wynagrodzenie. Powód wykonał dodatkowe określone prace naprawcze różnych (wielu) maszyn, co łącznie zajęło 283 h. Pozwany odmówił zapłaty. Powód w dniu 08.06.2016 r. odmówił wykonywania dalszych napraw technicznych i serwisowych. W dniu 24.06.2016 r. pozwany wypowiedział powodowi umowę o pracę, okres wypowiedzenia upłynął w dniu 31.07.2016 r. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 24.05.2017 r. Sąd Rejonowy w Toruniu w sprawie sygn. IV P 59/17 upr zasądził od pozwanego R. G. na rzecz powoda B. B. kwotę 5 000 zł brutto tytułem wynagrodzenia za dodatkowe prace naprawcze. Sąd Okręgowy w Toruniu wyrokiem z dnia 14 sierpnia 2017 r. oddalił apelacje pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego . Pozwany zapłacił powodowi zasądzoną kwotę. Zasądzona na rzecz powoda kwota 5 000 zł brutto nie wyczerpała roszczenia powoda. Dochodzone roszczenie miało charakter częściowy. Zdaniem powoda Sąd Rejonowy w sprawie sygn. IV P 59/17 upr ustalił, że łączny czas pracy powoda wynosił 283 h. W ocenie powoda stawka wynagrodzenia za godzinę pracy powoda 25 zł została przez Sąd I instancji w powyższym postępowaniu przyjęta w oparciu o oświadczenie pozwanego. Zarówno Sąd I instancji jak i Sąd II instancji nie dokonały - w ocenie powoda - stanowczego ustalenia stawki wynagrodzenia za godzinę pracy w oparciu o wnioskowaną przez powoda opinię biegłego. Nie ma znaczenia czy powód w poprzednim postepowaniu wskazał , że roszczenie jego wyczerpuje całe roszczenie czy tez nie , nie zamyka mu to drogi do dochodzenia reszty roszczenia z tego samego stosunku prawnego . Takie jest też stanowisko judykatury .

Pozwany - R. G. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu swojego stanowiska stwierdził m. in., że respektuje prawomocne orzeczenie zapadłe w sprawie sygn. IV P 59/17 upr, jednak jego zdaniem powód otrzymał już należne mu wynagrodzenie. Podniósł, że powód w chwili zatrudnienia u pozwanego nie posiadał żadnego wykształcenia ani doświadczenia. Za część przepracowanych godzin nie przysługuje mu wynagrodzenie, bowiem napraw dokonywał ucząc się. Zawodowy mechanik otrzymuje wynagrodzenie za naprawę a nie za czas poświęcony na naukę jak naprawić. Wynagrodzenie w kwocie 25 zł/h to w ocenie pozwanego stawka dla wykształconego mechanika. Osoba bez żadnego doświadczenia i wykształcenia nie powinna otrzymywać powyższego wynagrodzenia.

Sąd Rejonowy ustalił co następuje:

B. B. w okresie od dnia 16.02.2015 r. do dnia 31.07.2016 r. (dzień ustania stosunku pracy) był zatrudniony przez pozwanego R. G. na stanowisku maszynista maszyn offsetowych na podstawie umowy o pracę: najpierw umowy o pracę na okres próbny, a następnie dwóch umów o pracę na czas określony za wynagrodzeniem w kwocie 1850 zł brutto. Strony określiły zakres obowiązków pracownika , polegających na obsłudze maszyn . Powód mimo iż nie ma wykształcenia zawodowego i kierunkowego jako maszynista maszyn offsetowych , przez wiele lat pracował na takim stanowisku . Znał maszyny , zdarzało mu się już w przeszłości je naprawiać . Skompletował sobie nawet zestaw narzędzi nietypowych do napraw tych urządzeń.

/dowód: przesłuchanie powoda nagranie z dnia 13 lutego 2019 r. 00:34:25 -01:22:04 ,

-przesłuchanie pozwanego nagranie z dnia 13 lutego 2019 r. 01:22:50 -01:51:25 , częściowo

-zeznania świadka P. M. nagranie z 13 lutego 2019 r. 00:03:44-00:33:01 częściowo ,

-zeznania świadka A. S. nagranie z 28 listopada 2018 r. 00:02:56-00:39:58 ,

-wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 24.05.2017 wraz z uzasadnieniem k.101, 105-110 akta IV P 59/17 upr , /

Pozwany kupował maszyny używane , często wymagające napraw . Maszyny użytkowane w drukarni ulegały awariom . Serwis , który przyjeżdżał do napraw miał bardzo wysokie stawki oscylujące w graniakach 100 zł brutto za godzinne pracy , do tego dochodziły jeszcze koszty dojazdu , koszty części z narzutami . To powodowało , że pozwany jeżeli mógł to korzystał z usług mechaników zatrudnionych w serwisach , ale poza serwisem . Płacił im wówczas około 25 zł netto za godzinę pracy . Jako , że powód też potrafił naprawiać część maszyn, pozwany umówił się z powodem , że powód będzie naprawiał maszyny w wolnym czasie , ale tez po godzinach pracy , jeżeli będzie taka potrzeba . Powód chciał za swoją prace 40 % stawki netto serwisu , czyli około 32 zł /najniższa stawka netto serwisu 80 zł / , pozwany chciał płacić tak jak innym mechanikom a powód przystępując do pracy zaakceptował w sposób dorozumiany taka stawkę .

/dowód: przesłuchanie powoda nagranie z dnia 13 lutego 2019 r. 00:34:25 -01:22:04 ,

-przesłuchanie pozwanego nagranie z dnia 13 lutego 2019 r. 01:22:50 -01:51:25 , częściowo

-zeznania świadka P. M. nagranie z 13 lutego 2019 r. 00:03:44-00:33:01 częściowo ,

-zeznania świadka A. S. nagranie z 28 listopada 2018 r. 00:02:56-00:39:58 ,

-wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 24.05.2017 wraz z uzasadnieniem k.101, 105-110 akta IV P 59/17 upr ,

-faktury k. 48-66 /

W okresie zatrudnienia powód wykonywał poza pracą na stanowisku maszynisty maszyn offsetowych następujące zadania:

1.  naprawa maszyny Stahl (...) nr 1524 typ DAS 152 , czas pracy ok. 200h

1.  naprawa wieży Horzon czas pracy ok. 15 h,

2.  naprawa naciarki, czas pracy ok. 30h,

3.  pomysł i przeróbka maszyny do oklejania brzegów oklejek na większy format czas pracy ok. 10-15 h,

4.  naprawa maszyny do naświetlania płyt offsetowych czas pracy ok. 10 h,

5.  naprawa maszyny do oklejania oklejek czas pracy ok. 3-4 h,

6.  serwisowanie maszyny do oklejania książek w oprawę twardą czas pracy około 4 h,

7.  czyszczenie maszyny Roland czas pracy około 10 h;

Pracodawca miał wypłacać powodowi dodatkowe wynagrodzenie za wykonanie przedmiotowych napraw. Powód chętnie podejmował się wykonania przedmiotowych dodatkowych obowiązków - miał do tego szczególne predyspozycje. Oczekiwał otrzymania za to wynagrodzenia. Pracodawca sukcesywnie odmawiał zapłaty wynagrodzenia - wskazując, że aktualnie nie ma wolnych środków, odraczając termin płatności W dniu 8 czerwca 2016 r. powód złożył oświadczenie że z uwagi na brak odpłatności za wykonane zadania odmawia wykonania napraw mechanicznych i serwisowych na maszynach w drukarni. Z czasem konflikt pomiędzy stronami narastał. W dniu 24.06.2016 r. pracodawca wypowiedział powodowi umowie o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

/dowód: przesłuchanie powoda nagranie z dnia 13 lutego 2019 r. 00:34:25 -01:22:04 ,

-przesłuchanie pozwanego nagranie z dnia 13 lutego 2019 r. 01:22:50 -01:51:25 , częściowo

-zeznania świadka P. M. nagranie z 13 lutego 2019 r. 00:03:44-00:33:01 częściowo ,

-zeznania świadka A. S. nagranie z 28 listopada 2018 r. 00:02:56-00:39:58 ,

-wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 24.05.2017 wraz z uzasadnieniem k.101, 105-110 akta IV P 59/17 upr ,

-wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 14.08.2017 r. wraz z uzasadnieniem k. 135, 142-147 akta sprawy IV P 59/17 upr

-umowa o pracę wraz z załącznikami k. 24-32,

-świadectwo pracy k. 33-34,

-oświadczenie k. 35,

-wypowiedzenie umowy o pracę k. 36/

Pismem z dnia 20.10.2016 r. nadanym w dniu 03.11.2016 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 63 400 zł, w tym kwotę 43 400 zł tytułem zaległego wynagrodzenia oraz 20 000 zł tytułem zadośćuczynienia w terminie 5 dni licząc od dnia doręczenia. Pismem z dnia 05.12.2016 pozwany odmówił zapłaty.

/dowód: korespondencja stron k. k. 37-42 /

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 24.05.2017 r. Sąd Rejonowy w Toruniu w sprawie sygn. IV P 59/17 upr zasądził od pozwanego R. G. na rzecz powoda B. B. kwotę 5 000 zł brutto tytułem wynagrodzenia za dodatkową prace przy naprawie maszyn . Sąd Rejonowy ustalił m. in., że powód został zatrudniony przez pozwanego w okresie od 16.02.2015 r. do 15.03.2015 r. na stanowisku maszynista maszyn offsetowych na podstawie umowy o pracę na okres próbny w pełnym wymiarze czasu pracy. Następnie strony zawarły umowę o pracę na czas określony w okresie od 16.03.2015 r. do 15.03.2016 r. i od 16.03.2016 r. do 15.11.2018 r. na tym samym stanowisku. Otrzymywał minimalne wynagrodzenie brutto (1850 zł). Powód do umów otrzymywał tożsamo brzmiące zakresy obowiązków. W zakresie obowiązków powoda nie leżała naprawa maszyn znajdujących się w zakładzie pracy pozwanego. Powód wykonywał pracę na maszynie Shinohara. Drukowanie zajmowało ok 65-70% czasu jego pracy. W toku zatrudnienia strony ustaliły, że powód będzie dokonywał napraw maszyn za co otrzyma wynagrodzenie dodatkowe. W okresie zatrudnienia w prowadzonym przez pozwanego przedsiębiorstwie powód wykonywał równolegle dwa rodzaje pracy: na stanowisku maszynisty offsetowego oraz napraw maszyn znajdujących się w zakładzie pracy. Sąd Rejonowy stanowczo (strona 5-6 i 11 uzasadnienia w/w wyroku) ustalił, że powód przy naprawach niewątpliwie przepracował 283 h przy stawce 25,00 zł/h, co dało wynagrodzenie na kwotę 7 075 zł brutto. Sąd Rejonowy a za nim sąd okręgowy ustaliły , że praca przy naprawie maszyn wynosiał niewątpliwie 283 godziny .

W wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 14.08.2017 r. Sąd Okręgowy w Toruniu w sprawie sygn. IV Pa 44/17 oddalił apelację pozwanego. Sąd Okręgowy podkreślił, że Sąd Rejonowy przyjął prawidłową ilość godzin przepracowanych przez powoda. Przyjęta łączna liczba godzin znajduje oparcie w materiale dowodowym. Na aprobatę - zdaniem Sądu Okręgowego - zasługuje też przyjęta przez Sąd Rejonowy stawka wynagrodzenia za 1 godzinę pracy w kwocie 25,00 zł. Sąd okręgowy uzasadnił dlaczego należy przyjąć stawkę 25 zł za godzinę a nie 32 , jak podnosi powód .

/dowód: -wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 24.05.2017 wraz z uzasadnieniem k.101, 105-110 akta sprawy IV P 59/17 upr,

-wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 14.08.2017 r. wraz z uzasadnieniem k. 135, 142-147 akta sprawy IV P 59/17 upr /

Powód B. B. ma 44 lata, wykształcenie podstawowe, był tzw. samoukiem. Z wynagrodzenia powoda prowadzona były zajęcia komornicze.

/dowód: akta osobowe powoda część B oraz część C w aktach sprawy IV P 59/17 upr/

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Na wstępie należy podkreślić, że sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym.

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych oraz dokumentów przedłożonych przez powoda, które nie zostały ani skutecznie zakwestionowane, ani skutecznie podważone przez pozwanego.

Za wiarygodne Sąd uznał zarówno wszystkie dokumenty urzędowe jak i prywatne, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kpc – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego, co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone. Zawnioskowane przez strony dowody z dokumentów były tożsame do dowodów przedłożonych w sprawie prowadzonej w tut. Sądzie pod sygn. IV P 59/17 upr. To samo tyczyło się podstawy faktycznej i prawnej powództwa. W konsekwencji opisany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedstawionych przez strony i zawnioskowanych jako dowody w sprawie oraz w pierwszej kolejności na podstawie wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 24.05.2017 znajdujący się w aktach sprawy IV P 59/17 upr wraz z uzasadnieniem (k.101, 105-110) , wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 14.08.2017 r. w sprawie sygn. IV Pa 44/17 wraz z uzasadnieniem, które to orzeczenia wiązały tutejszy Sąd na podstawie art. 365 § 1 kpc.

Oceniając twierdzenia stron, Sąd miał na uwadze brzmienie art. 229 kpc i art. 230 kpc W myśl art. 229 kpc nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną. “Fakty przyznane”, w rozumieniu art. 229 kpc, to fakty podane przez jedną stronę i potwierdzone jako zgodne z prawdą przez stronę przeciwną w drodze wyraźnego oświadczenia złożonego w toku postępowania. Jako, że okoliczności przyznane przez strony nie budziły wątpliwości, sąd był związany ich przyznaniem.

Na mocy art. 230 kpc Sąd uznał za bezsporne te okoliczności faktyczne przytoczone w pozwie oraz dalszych pismach procesowych, którym pozwany nie zaprzeczył, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego R. G. , co do czasu pracy powoda , co do jego umiejętności. Twierdzenia pozwanego były w ocenie sądu niekonsekwentne. Pozwany nie kwestionował faktu wykonywania napraw maszyn przez powoda. Kwestionował natomiast brak zapłaty za wykonaną przez powoda pracę. Twierdził z jednej strony, że nie miał obowiązku zapłacić powodowi za jego dodatkową pracę – a z drugiej podnosił , że zapłata za naprawy maszyn już nastąpiła w kopercie, w bliższej nieznanym terminie, “do ręki”, w celu obejścia zajęcia komorniczego. Dalej znów , pozwany podnosił, że nie miał obowiązku płacić powodowi bowiem powód nie miał wykształcenia, nie dawał rękojmi należytej naprawy maszyn. W kolejnych zaś słowach wskazywał , że naprawy dokonywane przez powoda długo trwały, pozwany jako pracodawca ryzykował zniszczeniem sprzętu, tworzył dla powoda możliwości nabycia umiejętności , zdobycia zawodu, założenia własnej działalności gospodarczej, i dopiero po tym gdy powód rozpocznie własną działalność zacznie powodowi zlecać odpłatnie naprawy maszyn drukarskich za wynagrodzeniem, w sposób za który powód będzie mógł wziąć odpowiedzialność. Takie stanowisko było wewnętrznie sprzeczne. Należy uznać, że gdyby pomiędzy stronami nie byłoby ustaleń co do odpłatności za wykonane przez pozwanego prac naprawczych maszyn za wynagrodzeniem, powód nie złożyłby oświadczenia o odmowie wykonywania dalszych napraw wobec braku wynagrodzenia (k. 35). A z drugiej strony pozwany nie płacił by mu „ w kopercie „. Gdyby pozwany jedynie zezwalał na naprawy by powód się uczył , to na pewno nie wybrał by powoda a innego pracownika , bowiem cały czas podnosił , że powód nie ma żadnego wyuczonego zawodu , ma wykształcenie podstawowe .

Pozwany próbował marginalizować umiejętności powoda co do naprawy maszyn , podnosząc , że ma tylko wykształcenie podstawowe , sugerując tym samym , że nie miał żadnych umiejętności . Jednocześnie pozwany od razu zatrudnił powoda na stanowisku maszynisty offsetowego , mimo iż ten nie miał wykształcenia w tym kierunku . Pozwany jednak wiedział , że pracował on przez kilkanaście lat na takim stanowisku a więc , że ma duże doświadczenie . Dlatego też całkowicie niewiarygodne sa jego zeznania co do tego , że powód uczył się naprawiać maszyny .

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka P. M. (2) (protokół rozprawy z dnia 13 lutego 2019 r. czas nagrania 00:03:47-00:33:01). Świadek jest aktualnie pracownikiem pozwanego. Okoliczność ta wpływała na tendencyjność zeznań tego świadka. Zdaniem Sądu świadek w swoich zeznaniach nie chciał obciążać swego pracodawcy. W swoich zeznaniach tendencyjnie wskazywał m. in., że naprawa maszyn na których drukarz pracuje leży zawsze w zakresie obowiązków każdego pracownika, nie pamiętał aby powód wykonywał dodatkowe naprawy, jakich używał do tego narzędzi i skąd je czerpał, czy pomiędzy pracodawcą a powodem istniał konflikt. Należy podkreślić, że fakt dokonywania dodatkowych napraw maszyn oraz istniejący na tym tle konflikt co do zasady nie był kwestionowany nawet przez samego pozwanego. Świadek ten dopiero na pytania czy to Sądu czy powoda zaczął enigmatycznie wspominać , że powód miał faktycznie smykałkę do napraw tych maszyn , ze wykonywał ich więcej , że nawet serwis z K. zwrócił się do pozwanego by zwolnił powoda z wykonywania pracy by powód im pomógł , by mogli skonsultować z nim przyczynę awarii maszyny . Ponadto co ważne zeznania tego świadka były niespójne z jego zeznaniami ze sprawy IV P 59/17 , gdzie więcej mówił na temat napraw powoda .

Sąd dał wiarę świadkowi A. S. , jego zeznania są logiczne , spójne , korespondują ze jego zeznaniami ze sprawy IV P 59/17 . Świadek nie jest już pracownikiem pozwanego , ale też nie łączy go nic z powodem . Zeznania jego znajdują potwierdzenie w zasadach doświadczenia życiowego .

Sąd dał również wiarę powodowi co do prac naprawczych wykonywanych przez powoda ich czasu trwania , ustaleń , że miał mieć dodatkowe wynagrodzenie . Jego zeznania w tym temacie są logiczne , spójne .Jedynie Sąd nie podzielił jego słów co do ustalonej stawki na 40 % wynagrodzenia netto serwisu . Każda ze stron chciał własnej stawki . Jeżeli pozwany nie zgodził się na stawkę powoda a powód przystąpił do wykonywania pracy , to znaczy że przystał na stawkę 25 zł , o której pozwany mówił w poprzednim postepowaniu .

Sąd oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia wynagrodzenia na stanowisku mechanika w oparciu o wartość prac naprawczych dokonanych przez powoda. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego było zbędne. W sprawie nie występowały istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności wymagające wiadomości specjalnych. W ocenie Sądu powód wnosząc o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia wartości prac naprawczych dążył do podważenia ustaleń przyjętych w sprawie sygn. IV P 59/17 upr. Było to niedopuszczalne. Po wtóre powód twierdził , że ustalona została stawka godzinowa miedzy nimi , dlatego tez ustalanie tej stawki dla przeciętnych prac byłoby niezgodne z zamierzeniami obydwu stron .

Przede wszystkim, wbrew twierdzeniom powoda zawartym w pozwie, przyjęta przez Sąd Rejonowy stawka za godzinę pracy powoda przy wykonywaniu prac naprawczych - 25 zł została ustalona stanowczo zarówno w orzeczeniu Sądu I instancji jak i w wyroku Sądu Okręgowego . Co więcej, przyjęta stawka podlegała kontroli instancyjnej, Sąd Okręgowy rozpoznając apelację w sprawie IV Pa 44/17 wyraźnie zaaprobował powyższe ustalenie. Powód kwestionując ustaloną stawkę w kwocie 25 zł/h polemizuje jedynie z korzystającymi z powagi rzeczy osądzonej i jednoznacznymi ustaleniami Sądu Rejonowego jak również z zapatrywaniami zawartymi w orzeczeniu Sądu Okręgowego, nie przedstawia jednocześnie żadnych argumentów jurydycznych. O dopuszczenie dowodu z opinii biegłego powód wnosił już w poprzednim postępowaniu. Wówczas Sąd Rejonowy orzekł, że w sprawie nie zachodzi konieczność dopuszczenia dowodu z opinii biegłego celem wyceny napraw dokonanych przez powoda, wystarczającym jest przyjęcie stawki godzinowej w oparciu o wysokość jego wynagrodzenia w przeliczeniu na jedną godzinę. Sąd Okręgowy rozpoznający w sprawie apelację powyższe zapatrywanie zaaprobował. Oczywistym jest, że dla powoda korzystnie byłoby dokonywać jak najwyższej wyceny swej naprawy w cenach podobnych do tych, które pobierane są przez serwis zewnętrzny lub podmiot dokonujący napraw. Należy jednak mieć na uwadze okoliczność, że powód napraw dokonywał poza swoim osobistym zaszeregowaniem na stanowisku maszynisty maszyn offsetowych, lecz jednak w związku z pozostawaniem w stosunku pracy. Gdyby powód chciał otrzymywać wynagrodzenie w wyższej stawce, niż stawka otrzymywana w ramach stosunku pracy, to powinien wcześniej (przed podjęciem się określonego dodatkowego zadania na rzecz pracodawcy), precyzyjnie określić odmienną stawkę wynagrodzenia i zasady współpracy z pozwanym. Powód tego nie uczynił. Stąd też w sprawie zbędnym było dopuszczanie dowodu z opinii biegłego.

Złożone przez pozwanego oświadczenie na piśmie serwisu , że pracownik bez doświadczenia zarabia kilkanaście złotych nie ma żadnego znaczenia dla sprawy . Po pierwsze serwis ten nie wiedział jakie doświadczenie i wiadomości miał powód , po wtóre serwis zatrudnia za jak najniższą stawkę , bo do stawki godzinowej musi dołożyć własne koszty w postaci : księgowości , samochodów na dojazdy do napraw , pochodne pracowników –składki na ZUS podatek dochodowy , wynagrodzenie kadry zarządzającej zysk właściciela .

Dodatkowo należy wskazać, że sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, gdzie dowód z opinii biegłego jest co do zasady niedopuszczalny. W sprawie nie zachodziły okoliczności uzasadniające rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym.

Przechodząc do rozważań prawnych, należy podkreślić, że zgodnie z art. 365 § 1 kpc orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne organy państwowe i organy administracji publicznej a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Wskazana norma prawna ma bardzo ważnie znaczenie dla całego obrotu prawnego i dla ugruntowania racjonalności działania państwa. Ma ona na celu wyeliminowanie sytuacji , kiedy Sąd orzekający na tej samej podstawie faktycznej raz ustalił by jeden stan faktyczny, a przy rozpoznaniu sprawy między tymi samymi stronami, na tej samej podstawie faktycznej, co do roszczenia dochodzonego w pozostałej części, ustaliły inny stan faktyczny. Odmienne zapatrywanie podważałoby m. in. zasadę zaufania obywatela do państwa.

Słusznie zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21.05.2013 r. w sprawie I OSK 1731/12, że ratio legis art. 365 § 1 kpc polega na tym, że gwarantuje on zachowanie spójności i logiki działania organów państwowych, zapobiegając funkcjonowaniu w obrocie prawnych rozstrzygnięć nie do pogodzenia w całym systemie sprawowania władzy.

Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6.03.2014 r. w sprawie V CSK 203/13, wskazując, że regulacje przewidziane w art. 365 § 1 kpc i art. 366 kpc gwarantują stabilność określonej orzeczeniem sądowych sytuacji prawnej, uniemożliwiając jej podważenie przez stronę niezadowoloną z rozstrzygnięcia i zobowiązując do jej respektowania inne sądy oraz inne organy państwa w określonych przez ustawę granicach.

Związanie wynikające z przedstawionego wyżej przepisu dotyczy nie tylko faktów wynikających z samej treści orzeczenia, lecz także z uzasadnienia. Sama sentencja bowiem często wyraża tylko suche liczby lub np. wskazuje “oddala powództwo”, nie wskazując jednak dlaczego i co legło u podstaw takiego orzeczenia sądu, nie precyzując w szczególności podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Trafnie podniósł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16.05.2013 r. w sprawie sygn. IV CSK 624/12, że co do zasady mocą wiążącą i powagą rzeczy osądzonej objęta jest jedynie sentencja wyroku, a nie jej uzasadnienie. Jednakże powaga rzeczy osądzonej rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędna do określenia jego zakresu. W sytuacji , gdy zachodzi związanie prawomocnym orzeczeniem sądu i jego ustaleniami faktycznymi, niedopuszczalne jest w innej sprawie dokonanie ustaleń i ocen prawnych sprzecznych z prawomocnie osądzoną sprawą.

W wyroku Sądu Najwyższego w sprawie V CSK 541/11 (LEX nr 1276235), podkreślono natomiast, że granice powagi rzeczy osądzonej określa przedmiot rozstrzygnięcia tj. podstawa faktyczna żądania i jego podstawy prawnej (por, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1967 r., I CR 570/66, OSPiKA 1967, nr 7-8, poz. 158). Z chwilą jednak uprawomocnienia się wyroku dochodzi do prekluzji materiału faktycznego sprawy, w której wyrok został wydany. Oznacza to, że jeżeli określone okoliczności i oparte na nich zarzuty lub wypływające z nich wnioski istniały i dały się sformułować w chwili zamknięcia rozprawy, lecz strona ich skutecznie nie podniosła lub nie przytoczyła, a w związku z tym nawet nie zostały spożytkowane przez sąd przy wydaniu wyroku, podlegają prekluzji, czyli wykluczającemu działaniu prawomocności oraz powagi rzeczy osądzonej. Skutek ten jest niezależny od tego, czy strona ponosi winę zaniechaniu przytoczenia określonych okoliczności lub podniesienia właściwych zarzutów (por. np. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego - zasadę prawną - z dnia 23 października 1954 r., I CO 41/54, OSN 1956, Nr 1, poz. 3 i dalsze uchwały Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 1954 r., II CO 26/54, OSN 1955, Nr 2, poz. 30, z dnia 21 lipca 2010 r., III CZP 477/10 OSNC 2010, Nr 2, poz. 165, z dnia 2 lutego 2011, III CZP 128/10, OSNC 2011, nr 10 poz. 108 i z dnia 23 maja 2012 r., III CZP 16/12 OSNC 2012, Nr 11, poz. 129).

Stanowisko sądu zawarte w przedmiotowej sprawie znajduje uzasadnienie całej rozległej judykaturze . Jak zauważył Sad Najwyższy w sprawie II PK 38/13 w wyroku z dnia 14 listopada 2013 (LEX nr 1408888) , obowiązkiem sądu rozpoznającego kolejną sprawę między tymi samymi stronami jest respektowanie tylko tych okoliczności faktycznych ustalonych w sposób stanowczy we wcześniejszej sprawie, które określały istotę sporu i uzasadniały uwzględnienie zgłoszonego w niej roszczenia.

Identycznie wypowiedział się Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w sprawie I ACa 310/13 , w wyroku z dnia 18 kwietnia 2013 r. (LEX nr 1335782 ) , wskazując , ze związanie treścią prawomocnego orzeczenia oznacza nakaz przyjmowania przez podmioty wymienione w tym przepisie, że w objętej orzeczeniem sytuacji faktycznej, stan prawny przedstawia się tak, jak to wynika z sentencji wiążącego orzeczenia. Z tym zastrzeżeniem, iż w konkretnym przypadku związanie to rozciąga się także na motywy, w oparciu o które wydano rozstrzygnięcie, a pozwalające na zindywidualizowanie treści sentencji. Przesądzenie we wcześniejszym wyroku kwestii o charakterze prejudycjalnym oznacza zatem, że w procesie późniejszym ta kwestia nie może być już w ogóle badana.

Wcześniej tak samo Sąd Apelacyjny w Krakowie w sprawie I ACa 1388/12 w wyroku z dnia 6 lutego 2013 r. (LEX nr 1362751) , związanie treścią prawomocnego orzeczenia oznacza nakaz przyjmowania przez podmioty wymienione w art. 365 § 1 k.p.c., że w objętej orzeczeniem sytuacji faktycznej, stan prawny przedstawia się tak, jak to wynika z sentencji wiążącego orzeczenia. W konkretnym przypadku związanie to rozciąga się na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu, w jakim indywidualizują one sentencję - jako rozstrzygnięcie o przedmiocie sporu. Wyrazem statuowanej tym przepisem prawomocności materialnej orzeczenia, jest konieczność brania jej pod uwagę w kolejnym postępowaniu, w którym pojawia się dana kwestia, która nie może podlegać już ponownemu badaniu.

Co ważne za stanowiskiem Sądu Rejonowego przemawia najnowsze stanowisko judykatury . I tak w postanowieniu Sądu Najwyższego - Izby Cywilnej z dnia 30 października 2018 r. w sprawie II CSK 258/18 ( Legalis Numer 1839699 ) , Sad ten wskazał , że w procesie o dalszą - ponad prawomocnie uwzględnioną - część świadczenia z tego samego stosunku prawnego, sąd nie może w niezmienionych okolicznościach odmiennie orzec o zasadzie odpowiedzialności pozwanego. Prawomocne orzeczenie sądu opiera swoje znaczenie na prawach podmiotowych, o które proces się toczył, a udzielając ochrony prawnej realizuje również samo prawo do wymiaru sprawiedliwości, mające swoje konstytucyjne źródła. Dopuszczenie do możliwości rozbieżnego oceniania zasadności tego samego roszczenia, w tych samych okolicznościach, w różnych orzeczeniach byłoby zaprzeczeniem społecznie oczekiwanych reguł ochrony prawnej i naruszeniem zasady zaufania do wymiaru sprawiedliwości. Moc wiążąca ma gwarantować poszanowanie prawomocnego orzeczenia sądu, regulującego stosunek prawny będący przedmiotem rozstrzygnięcia. Prawomocny wyrok, z punktu widzenia jego prejudycjalnego znaczenia także w innej sprawie, swą mocą powoduje, że nie tylko nie może być zmieniony lub uchylony, ale że nie jest możliwe odmienne ocenianie i uregulowanie tego samego stosunku prawnego, w tych samych okolicznościach faktycznych i prawnych, między tymi samymi stronami. Dopuszczenie do możliwości rozbieżnego oceniania zasadności tego samego roszczenia, w tych samych okolicznościach, w różnych orzeczeniach byłoby zaprzeczeniem społecznie oczekiwanych reguł ochrony prawnej i naruszeniem zasady zaufania do wymiaru sprawiedliwości.

W postanowieniu Sądu Najwyższego - Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 września 2018 r. w sprawie III UZ 16/18 ( Legalis Numer 1823633 ) , Sąd ten wskazał , że powaga rzeczy osądzonej rozciąga się również na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia, niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu. W szczególności, powagą rzeczy osądzonej mogą być objęte ustalenia faktyczne w takim zakresie, w jakim indywidualizują one sentencję jako rozstrzygnięcie o przedmiocie sporu i w jakim określają one istotę danego stosunku prawnego. Chodzi jednak tylko o elementy uzasadnienia dotyczące rozstrzygnięcia co do istoty sprawy, w których sąd wypowiada się w sposób stanowczy, autorytarny o żądaniu.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie całkowicie to stanowisko podziela.

Przekładając te uwagi na grunt niniejszej sprawy, należy zauważyć, że pomiędzy tymi samymi stronami, w oparciu o ten sam stan faktyczny, Sąd Rejonowy w Toruniu w sprawie IV P 59/17 rozstrzygnął prawomocnie o obowiązku zapłaty od pozwanego na rzecz powoda kwoty 5 000 zł tytułem części wynagrodzenia. W uzasadnieniu wyroku wskazano m. in. , że należne powodowi wynagrodzenie za naprawy maszyn znajdujących się w zakładzie pracy wynosi łącznie 7 025 zł brutto. Z uwagi na okoliczność, że tamtym pozwem powód domagał się zasądzenia kwoty 5 000 zł , Sąd nie mógł orzec ponad żądnie pozwu. Wyrok ten uprawomocnił się po oddaleniu apelacji pozwanego w dniu 14.08.2017 r.

Dochodzone uprzednio roszczenie miało jedynie charakter częściowy.

W związku z rozdrobnieniem roszczeń istotnym było w pierwszej kolejności określenie zakresu powagi rzeczy osądzonej w związku z w/w judykatami.

Pozew został oparty na tożsamej podstawie faktycznej. Strony w swoich pismach procesowych - pozwie i odpowiedzi na pozew, za podstawę faktyczną powództwa przyjmowały stan faktyczny z prawomocnie zakończonej sprawy. Jedyna okoliczność kwestionowana przez powoda dotyczyła wyceny godziny pracy powoda. Zdaniem powoda, sądy orzekające w poprzedniej sprawie nie określiły jej w sposób stanowczy.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie po szczegółowym zapoznaniu się z aktami sprawy, przesłuchaniu świadka i - co najistotniejsze - przeprowadzeniu dowodu uzupełniającego z przesłuchania stron doszedł do przekonania, że nie polega na prawdzie twierdzenie, że Sądy orzekające w poprzedniej sprawie nie dokonały stanowczych ustaleń co do wysokości należnego wynagrodzenia. Przeciwnie, kwota ta została wyraźnie określona.

Ponadto stan faktyczny ustalony przez Sąd w niniejszym postepowaniu jest tożsamy ze stanem faktycznym z poprzedniej sprawy .

Przesłuchanie powoda pokazuje, że nie kwestionował on przyjętej wyceny godziny pracy, przede wszystkim podkreślał on brak zapłaty za dokonane naprawy, podkreślał fakt niesłusznego wzbogacenia pozwanego tymi naprawami.

Strona powodowa nie poddała osądowi żadnej nowej okoliczności faktycznych i nie przedłożyła żadnych nowych dowodów aby powód wykonywał pracę innego rodzaju. Wyraźnie wskazała, że domaga się zasądzenia pozostałej części roszczenia, z tą różnicą że domaga się odmiennej wyceny pracy powoda - w oparciu o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego.

Już w poprzedniej sprawie Sąd Rejonowy podkreślił motywy z powodu których taki dowód był niedopuszczalny. Zdaniem Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, dopuszczenie dowodu z opinii biegłego byłoby niecelowe, nastąpiłoby z obrazą dla art. 365 § 1 kpc i 366 kpc, w sprawie występuje prekluzja dowodowa.

Niezależnie od powyższych argumentów jurydycznych, w ocenie sądu w sprawie nie występowała konieczność wyceny pracy powoda metodologią opisaną w pozwie - dokonywane przez powoda naprawy następowały w związku z pracą i nie mogły być wyceniane tak, jakby powód świadczył zewnętrzne usługi serwisowe.

Mając na uwadze wszystkie te okoliczności, Sąd w pkt. I wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda na podstawie art.80 w zw. z art. 86 kp kwotę 2 075 zł konsekwentnie przyjmując, że powód przy naprawach niewątpliwie przepracował 283 h przy stawce 25,00 zł/h, co dało wynagrodzenie na kwotę 7 075 zł brutto. Powód otrzymał zasądzoną w poprzedniej sprawie kwotę 5 000 zł, a zatem należne wynagrodzenie powoda wynosiło 2 075 zł brutto.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł po myśli art. 481 kc, art. 359 kc w zw. z art. 300 kp.

W pozostałym zakresie powództwo jako bezzasadne należało oddalić (pkt. II wyroku).

O obowiązku zwrotu kosztów zastępstwa procesowego od pozwanego na rzecz powoda orzeczono w pkt. III wyroku na podstawie art. 98 § 1 kc w zw. z § 2 pkt 3 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 oraz § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 10 ust. 3 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U z 2018 , poz. 265 t.j. z dnia 2018.01.30). Zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego , Sąd Rejonowy miał orzec o kosztach zastępstwa procesowego przed sądem I i II instancji . Powód wygrał proces w 69,2 % a przegrał w 30,8 %. Po wzajemnym potrąceniu, pozwany jest zatem obowiązany zwrócić powodowi 38,4 % kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje .

W pkt IV wyroku Sąd na mocy art. 113 ust. 1 w zw. z art. 96 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 28 pkt 2 ustawy z dn. 28.07.2005 r. - o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Toruniu kwotę 69,20 zł tytułem 69,20 % opłaty sądowej od pozwu w wymiarze 100 zł od uiszczenia której powód był zwolniony.

W pkt V wyroku Sąd na mocy art. 113 ust. 2 w zw. z art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy z dn. 28.07.2005 r. - o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nie obciążył powoda kosztami sądowymi i przejął je na rachunek Skarbu Państwa w części w jakiej oddalono powództwo , mając na uwadze , że nie było podstaw o obciążenia kosztami w tej części pozwanego .

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł stosownie do treści art. 477 2 § 1 kpc.