Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Renata Gąsior

Protokolant Marta Jachacy

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 czerwca 2018 r. w Warszawie

sprawy P. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

o umorzenie należności z tytułu składek, wysokość zadłużenia z tytułu składek

na skutek odwołania P. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. z dnia 21 listopada 2016 r. nr (...)-RED-211-A oraz z dnia 28 lutego 2017 r. znak: (...)

oddala odwołania.

UZASADNIENIE

P. B. w dniu 30 grudnia 2016 r. wniósł odwołanie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji w/w organu rentowego z dnia 21 listopada 2016 r., nr: (...)-RED-211-A. Odwołujący wniósł o jej uchylenie lub zmianę i możliwość wydłużenia o rok okresu spłaty zadłużenia niepodlegającego umorzeniu oraz o zasądzenie
od organu rentowego na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Ubezpieczony podniósł, że wnioskiem z dnia 15 lipca 2016 r. zwrócił się do organu rentowego o aktualizację składek niepodlegających abolicji oraz o anulowanie odsetek naliczanych od składek już zapłaconych począwszy od dnia 31 grudnia 2013 r., lecz w jego ocenie nie zajęto stanowiska, czym naruszono art. 35 § 1 k.p.a. Zdaniem ubezpieczonego analiza aktualizacji zestawienia składek niepodlegających umorzeniu, którą otrzymał od organu rentowego w piśmie z dnia 9 września 2016 r., wykazała, że bezprawnie naliczano kolejne odsetki od innych składek już zapłaconych oraz domagano się ponownie spłaty innych składek już zapłaconych i składek, które zgodnie
z ustawą abolicyjną miały podlegać umorzeniu. Odwołujący stwierdził również, że organ rentowy nie zajął stanowiska w kwestii skorygowania błędnie zaksięgowanych wpłat. Ubezpieczony podkreślił również, że organ rentowy odmówił wydłużenia okresu spłaty składek niepodlegających abolicji o rok, mimo że w jego ocenie zachodziły błędy w księgowaniu jego wpłat, konieczność wysyłania kolejnych wezwań do korekty oraz brak pełnego stanowiska i przewlekłe prowadzenie postępowania. Odwołujący wskazał, że nie mógł opłacić składek niepodlegających umorzeniu, ponieważ nie była mu znana należna kwota ( k. 2-3 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 20 stycznia 2017 r. wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Organ rentowy wskazał, że w dniu 21 sierpnia 2015 r. wydano decyzję o warunkach umorzenia, w której określono wysokość składek podlegających i niepodlegających umorzeniu. W ocenie Oddziału warunek spłaty należności niepodlegających umorzeniu nie został spełniony do dnia 10 października 2016 r., tj. do zakreślonego terminu ( k. 12 a. s.).

P. B. w dniu 12 kwietnia 2017 r. złożył również odwołanie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji w/w organu rentowego z dnia 28 lutego 2017 r., nr: (...)-RKS. Odwołujący wniósł ponownie o uchylenie lub zmianę zaskarżonej decyzji oraz o zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Ubezpieczony wskazał, że część składek organ rentowy uznał za opłacone, a część za nieopłacone, jednak nie przedstawił, jaka jest ich wysokość oraz nie podał podstawy domagania się brakujących kwot. W ocenie odwołującego w uzasadnieniu decyzji organ rentowy nie wskazał, jaka była podstawa określenia i ustalenia wysokości należności z tytułu składek ( k. 2-3
a. s. VII U 1660/17).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 26 maja 2017 r. ponownie wniósł o oddalenie odwołanie oraz o zasądzenie od odwołującego na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Organ rentowy wskazał, że postępowanie wyjaśniające wykazało, że ubezpieczony w okresach objętych decyzją jako płatnik składek zobowiązany był opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. W ocenie Oddziału odwołujący nie dopełnił ciążącego na nim w/w obowiązku zawartego w art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z czym określono wysokość zadłużenia z tytułu składek ( k. 8-9 a. s. VII U 1660/17).

Sąd zarządzeniem z dnia 2 lutego 2018 r. na podstawie art. 219 k.p.c. połączył sprawę o sygn. akt VII U 1660/17 ze sprawą o sygn. akt VII U 311/17 celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz prowadzenia dalej pod sygn. akt VII U 311/17 ( k. 30 a. s. VII U 1660/17).

Dodatkowo odwołujący w toku postępowania sądowego:

- wniósł o skierowanie zapytania do Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. o wskazanie, na podstawie jakich i czyich rozporządzeń dokonano korekty jego zaległości wobec organu rentowego, kto za to odpowiada i przedstawienie całej korespondencji prowadzonej w jego sprawie z organem rentowym ( pisma procesowe z dnia 25 października 2017 r. i z dnia 15 stycznia 2018 r., k. 70
i 95-97 a. s.);

- stwierdził, że jego wniosek o odroczenie terminu płatności spłaty należności
z tytułu składek niepodlegających umorzeniu wpłynął do organu rentowego
w dniu 10 października 2016 r., tj. w ostatnim dniu zakreślonego terminu.
W ocenie ubezpieczonego organ rentowy nie miał prawa nie rozpatrzyć wniosku, ponieważ dochował obowiązującemu ustawowemu terminowi. Ponadto w ocenie odwołującego organ rentowy był zobowiązany do wskazania kwoty, której spłata jest warunkiem umorzenia ( pismo procesowe z dnia 15 stycznia 2018 r., k. 95-97 a. s.);

- podniósł, że prawidłowo opłacał należne składki, zaś organ rentowy do zapłaconych już przez niego składek, doliczył dodatkowe, różnej wysokości kwoty ( pismo procesowe z dnia 7 lutego 2018 r., k. 105-106 a. s.);

- wniósł również o zobligowanie organu rentowego do rzetelnego wyliczenia
oraz przedstawienia faktycznego i rzeczywistego stanu jego zaległości wobec ZUS. Ubezpieczony stwierdził, że wyliczenia organu rentowego z maja 2017 r. nie zgadzają się z tymi, jakie wysłano do niego w dniu 25 stycznia 2018 r. ( pismo procesowe z dnia 19 marca 2018 r., k. 137-139 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. B. w dniu 20 stycznia 2015 r. złożył wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. o umorzenie należności z tytułu składek na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność ( k. 1 akt ZUS).

Po rozpoznaniu wniosku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w K. wydał decyzję z dnia 21 sierpnia 2015 r., nr: (...)- (...)-213-A na podstawie art. 1 ust. 8 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r.
o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Organ rentowy w punkcie 1 decyzji określił, że według stanu na dzień 20 stycznia 2015 r. umorzeniu będą podlegać należności z tytułu składek na:

- ubezpieczenia społeczne za okres od lutego 2005 r. do lutego 2006 r.,
od czerwca 2006 r. do lipca 2006 r., za wrzesień 2006 r., od maja 2007 r.
do października 2007 r. oraz od grudnia 2007 r. do lutego 2009 r. w łącznej kwocie 32822,01 złotych, w tym z tytułu składek w kwocie 17174,41 złotych, odsetek za zwłokę w kwocie 15630,00 złotych oraz kosztów upomnienia
w wysokości 17,60 złotych;

- ubezpieczenie zdrowotne za okres od lipca 2007 r. do sierpnia 2007 r.,
za grudzień 2007 r. oraz od lutego 2008 r. do lutego 2009 r. w łącznej kwocie 4929,16 złotych, w tym z tytułu składek w kwocie 2800,16 złotych oraz odsetek za zwłokę w kwocie 2129,00 złotych;

- Fundusz Pracy za okres od sierpnia 2007 r. do października 2007 r. oraz
od grudnia 2007 r. do lutego 2009 r. w łącznej kwocie 1348,41 złotych, w tym
z tytułu składek w kwocie 762,41 złotych oraz odsetek za zwłokę w kwocie 586,00 złotych.

W punkcie 2 decyzji organ rentowy wskazał, że warunkiem umorzenia podanych kwot jest spłata należności niepodlegających umorzeniu. Oddział podniósł jednocześnie, że należności z tytułu składek za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. nieobjęte postępowaniem o umorzeniu należy uregulować w terminie
12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji wraz z odsetkami naliczonymi do dnia wpłaty włącznie zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz wydanym
na jej podstawie rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r.
w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, dla których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych ( k. 23-25 akt ZUS).

Organ rentowy pismem z dnia 19 listopada 2015 r. przekazał Naczelnikowi Urzędu Skarbowego K. – S. informację umożliwiającą wyliczenie kosztów egzekucyjnych, które winny być opłacone przez odwołującego do dnia 10 października 2016 r. w związku z wydaniem decyzji w dniu 21 sierpnia 2015 r. ( k. 41 akt ZUS).

Organ rentowy w pismach z dnia 8 sierpnia 2016 r. i z dnia 9 września 2016 r. poinformował odwołującego o należnościach z tytułu składek niepodlegających umorzeniu ( k. 56 i 82 a. s.).

Organ rentowy w piśmie z dnia 9 listopada 2016 r. poinformował odwołującego, że nie ma podstaw prawnych do odstąpienia od naliczania odsetek od nieterminowych wpłat. Ponadto wskazano, że nie jest możliwe całkowite spłacenie sumy głównej zadłużenia bez jednoczesnego spłacenia odsetek, co wynika z art. 55 § 2 Ordynacji podatkowej w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Stwierdzono również, że należne składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pieniężnych wraz z dalszymi odsetkami naliczonymi do dnia zapłaty włącznie należy uregulować za każdy miesiąc oddzielnie zgodnie z art. 23 ust. 1 w/w ustawy ( k. 60 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. wydał zaskarżoną decyzję w dniu 21 listopada 2016 r., nr: (...)-RED-211-A
na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 1 ust. 13 pkt 2 ustawy
z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Organ rentowy odmówił odwołującemu umorzenia należności z tytułu składek na:

- ubezpieczenia społeczne za okres od marca 2003 r. do kwietnia 2003 r.,
od czerwca 2003 r. do lipca 2003 r., za styczeń 2004 r., za maj 2004 r.,
od października 2004 r. do lutego 2006 r., od czerwca 2006 r. do lipca 2006 r., za wrzesień 2006 r., od maja 2007 r. do października 2007 r. oraz od grudnia 2007 r. do lutego 2009 r. w łącznej kwocie 32507,90 złotych, w tym z tytułu składek w kwocie 16887,30 złotych, odsetek liczonych na dzień 20 stycznia 2015 r. w kwocie 15610,00 złotych oraz kosztów upomnienia w kwocie 17,60 złotych;

- ubezpieczenie zdrowotne za okres od lipca 2007 r. do sierpnia 2007 r.,
za grudzień 2007 r. oraz od lutego 2008 r. do lutego 2009 r. w łącznej kwocie 4892,91 złotych, w tym z tytułu składek w kwocie 2780,91 złotych oraz odsetek liczonych na dzień 20 stycznia 2015 r. w kwocie 2112,00 złotych;

- Fundusz Pracy za okres od sierpnia 2007 r. do października 2007 r. oraz
od grudnia 2007 r. do grudnia 2009 r. w łącznej kwocie 1344,71 złotych, w tym z tytułu składek w kwocie 760,71 złotych oraz odsetek liczonych na dzień
20 stycznia 2015 r. w kwocie 584,00 złotych.

Organ rentowy wskazał ponadto, że do dnia 10 października 2016 r. odwołujący nie uregulował należności niepodlegających umorzeniu. Wobec powyższego
w ocenie Oddziału warunek do umorzenia należności określony w art. 1 ust. 10 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność nie został spełniony przez ubezpieczonego ( k. 111-113 akt ZUS).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. w dniu 28 grudnia 2016 r. zawiadomił odwołującego o wszczęciu z urzędu postępowania
w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy, na którą złożyły się należności z tytułu:

- składek na ubezpieczenia społeczne za okres od marca 2015 r. do sierpnia 2016 r. w kwocie 349,00 złotych;

- składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od lutego 2015 r. do listopada 2016 r. w kwocie 389,96 złotych;

- składek na Fundusz Pracy za listopad 2016 r. w kwocie 59,61 złotych.

Wskazane należności zostały ustalone przez organ rentowy na dzień 28 grudnia 2016 r., a zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. odsetki za zwłokę będą naliczane nadal do dnia zapłaty włącznie ( k. 3 akt ZUS).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. wydał zaskarżoną decyzję z dnia 28 lutego 2017 r., (...)-RKS na podstawie
art. 83 ust. 1 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którą odwołujący został uznany za dłużnika organu rentowego z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne
i ubezpieczenie zdrowotne. Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wyniosła łącznie 450,01 złotych, w tym
z tytułu:

- składek na ubezpieczenie społeczne za okres od marca 2015 r. do sierpnia 2016 r. w kwocie 349,00 złotych;

- składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od lutego 2015 r. do listopada 2016 r. w kwocie 101,01 złotych.

Organ rentowy wskazał ponadto, że na podstawie art. 23 ust. 1 w/w ustawy odsetki nadal będą naliczane do dnia zapłaty ( k. 49 akt ZUS).

Organ rentowy w notatce służbowej z dnia 27 września 2017 r. stwierdził, że kwota 20.993,32 złotych wskazana w piśmie płatnika, która miałaby pomniejszyć należności na jego koncie nie jest kwotą przekazaną przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. ( k. 54 a. s.).

Organ rentowy w notatce służbowej z dnia 28 listopada 2017 r. wskazał, że na wniosek odwołującego o wydłużenie okresu spłaty składek z dnia
6 października 2016 r. udzielono odpowiedzi w dniu 14 października 2016 r. wraz z informacją, że termin spłaty składek niepodlegających umorzeniu został określony ustawą abolicyjną i nie jest możliwe przesunięcie daty spłaty zadłużenia ( k. 77 a. s.).

W zaskarżonej decyzji organ rentowy podał kwoty, które będą podlegać umorzeniu, jednak nie wskazał, ile należności powinien uregulować odwołujący. Ubezpieczony dokonywał spłat regularnie co miesiąc. Odwołujący wiedział, za jaki okres nie opłacił składek należnych organowi rentowemu
z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne ( zeznania odwołującego, k. 193-194 a. s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach sądowych, w tym aktach rentowych oraz w części w oparciu o treść zeznań ubezpieczonego. Zgromadzony materiał dowodowy stanowił podstawę do wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Z dokumentacji zalegającej
w aktach rentowych wynika, że odwołujący odbierał pisma od organu rentowego wraz z zaskarżonymi decyzjami. Jak wskazuje zebrany materiał dowodowy, odwołujący był informowany o decyzjach, które organ rentowy wydawał na przestrzeni lat w toku postępowania wyjaśniającego. Za pomocą zebranych dokumentów w sprawie w sposób kompleksowy ustalono stan faktyczny. Ubezpieczony za pomocą złożonych pism procesowych przedstawił swoje stanowisko w sprawie, które okazało się być bezzasadne w kontekście zgromadzonego materiału dowodowego. Dlatego też Sąd dał wiarę zeznaniom odwołującemu jedynie w zakresie, w jakim ustalono w/w stan faktyczny. Sąd uznał za niewiarygodne twierdzenia ubezpieczonego, jakoby wielokrotnie zwracał się do organu rentowego o podanie dokładnej kwoty, ponieważ nie udowodnił tej okoliczności. Ponadto odwołujący nie był też w stanie wskazać dat, w jakich miał rzekomo żądać od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych podania kwot należności.

W ocenie Sądu zgromadzony materiał dowodowy był wystarczający do wydania orzeczenia kończącego niniejszą sprawę.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołania P. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. z dnia 21 listopada 2016 r., nr: (...)-RED-211-A oraz z dnia 28 lutego 2017 r., nr: (...)-RKS są niezasadne i jako takie podlegają oddaleniu.

Przedmiotem sporu w niniejszym postępowaniu było ustalenie, czy organ rentowy prawidłowo wydał zaskarżone decyzje w oparciu o przepisy ustawy
z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność
( Dz. U. z 2012 r., poz. 1551) zwanej dalej ,,ustawą’’.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy stanowi, że na wniosek osoby podlegającej
w okresie od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych:

1)która przed dniem 1 września 2012 r. zakończyła prowadzenie pozarolniczej działalności i nie prowadzi jej w dniu wydania decyzji, o której mowa w ust. 8,

2)innej niż wymieniona w pkt 1

- umarza się nieopłacone składki na te ubezpieczenia za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. oraz należne od nich odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe, a także koszty egzekucyjne naliczone przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego.

W myśl art. 1 ust. 6 ustawy, umorzenie należności, o których mowa
w ust. 1, skutkuje umorzeniem nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Pracy za ten sam okres oraz należnych od nich, za ten sam okres, odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego.

W rozumieniu art. 1 ust. 8 ustawy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję określającą warunki umorzenia, w której ustala także kwoty należności, o których mowa w ust. 1 i 6, z wyłączeniem kosztów egzekucyjnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 10 ustawy, warunkiem umorzenia należności,
o których mowa w ust. 1 i 6, jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji,
o której mowa w ust. 13 pkt 1, niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na Fundusz Emerytur Pomostowych, za okres od dnia 1 stycznia 1999 r., do opłacenia których zobowiązana jest osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub płatnik składek, o którym mowa w ust. 2, oraz należnych od tych składek odsetek
za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych,
a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego.

W świetle art. 1 ust. 11 ustawy, niepodlegające umorzeniu należności,
o których mowa w ust. 10, podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8.

Jak stanowi art. 1 ust. 12 ustawy, w przypadku, gdy w terminie
12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8, niepodlegające umorzeniu należności, z wyłączeniem składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, zostaną rozłożone
na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności, warunek, o którym mowa w ust. 10, uważa się za spełniony po ich opłaceniu.

W pierwszej kolejności Sąd zważył, że ustawodawca przyjął zasadę, zgodnie z którą umożliwione zostało umorzenie wnioskodawcy nieopłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. oraz należnych od nich odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych. Warunkiem umorzenia tychże należności jest opłacenie należności niepodlegających umorzeniu. Z dokumentacji zawartej w aktach sprawy oraz obowiązujących przepisów prawa wynika, że organ rentowy prawidłowo zastosował dyspozycje zawarte w ustawie. Sąd zważył,
że odwołujący od dnia uprawomocnienia się decyzji był zobowiązany w ciągu 12 miesięcy do spłacenia należności niepodlegających umorzeniu.

W ocenie Sądu organ rentowy wydał wszystkie decyzje w toku postępowania dokonując merytorycznej analizy sytuacji faktycznej odwołującej w oparciu o obowiązujące przepisy prawa. Mając na uwadze poglądy wypracowane przez orzecznictwo należy wskazać, że ,,Zakład Ubezpieczeń Społecznych w decyzji wydanej na podstawie art. 1 ust. 8 ustawy
z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu niepłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność obowiązany jest wskazać kwoty podlegających umorzeniu należności i określić wszystkie warunki, jakie musi spełnić ubezpieczony, aby uzyskać decyzję
o umorzeniu niezapłaconych należności.” ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi
z dnia 26 lutego 2016 r., sygn. akt III AUa 823/15) ,,Ocena prawidłowości decyzji odmawiającej umorzenia należności wydanej na podstawie art. 1 ust. 13 pkt 2 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych
z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność wskutek niespełnienia warunku, o którym mowa w art. 1 ust. 10 nie może się ograniczać do jej zakwestionowania, a w konsekwencji wzruszenia wyłącznie wobec faktu, że we wcześniejszej decyzji - określającej warunki umorzenia wydanej na podstawie art. 1 ust. 8 ustawy - organ rentowy ograniczył się do enumeratywnego wskazania wymienionych w art. ust. 1 i 6 należności podlegających umorzeniu i jednocześnie zaniechał takiego enumeratywnego wskazania co do należności niepodlegających umorzeniu, które podlegają spłacie w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia decyzji warunkowej, poprzestając wyłącznie na przywołaniu treści art. 1 ust. 10 i 11 ustawy. Ocena taka powinna być każdorazowo dokonana z uwzględnieniem indywidualnych okoliczności danej sprawy, w tym informacji faktycznie udzielanych przez organ rentowy oraz zachowania przez płatnika miary należytej staranności
w działaniach zmierzających do wywiązania się z obowiązku uregulowania należności niepodlegających umorzeniu w terminie 12 miesięcy
od uprawomocnienia się decyzji wydanej na podstawie art. 1 ust. 8 ustawy.”: ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 8 marca 2016 r., sygn. akt III AUa 1693/15).

Zdaniem Sądu organ rentowy zgodnie z procedurą poinformował odwołującego za pomocą wydanych zgodnie z prawem decyzji o warunkach umorzenia należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Sąd zważył, że zaskarżone przez ubezpieczonego decyzje zostały wydane przez organ rentowy w sposób prawidłowy, rzetelny i logiczny. Odwołujący miał prawo zwrócenia się do organu rentowego o uzyskanie informacji dotyczących opłacenia wymaganych należności niepodlegających umorzeniu. Jednakże w toku postępowania sądowego w ocenie Sądu ubezpieczony w żadnej mierze nie udowodnił, aby zwracał się w odpowiednim czasie do organu rentowego w celu pozyskania wiedzy o aktualnym stopniu opłacania zaległości z tytułu składek. P. B. na mocy art. 6 k.c. był zobowiązany do wykazania zasadności podnoszonych przez siebie okoliczności, czego zdaniem Sądu nie dopełnił. Ponadto Sąd doszedł do przekonania, że odwołujący błędnie przyjmuje, że organ rentowy miał obowiązek wskazania konkretnych kwot w pierwotnej decyzji stwarzającej warunki do umorzenia składek. Wskazuje na to stanowisko wyrażone przez Sąd Apelacyjny, zgodnie z którym przyjęto, że ,,art. 1 ust. 8 ustawy nakłada na organ rentowy określenie w decyzji warunków umorzenia,
a sam fakt, że nie wskazano w tym przepisie obowiązku wskazania kwot nie musi świadczyć o braku takiego obowiązku, lecz być skutkiem pragmatyzmu ustawodawcy mającego świadomość, że w chwili wydawania decyzji warunkowej sam organ rentowy nie będzie w stanie określić kwot należności nie podlegających umorzeniu.” ( wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 17 maja 2017 r., sygn. akt III AUa 1130/16). Do braku możliwości ustalenia w pierwotnej decyzji wysokości składek niepodlegających umorzeniu odwołuje się w swoim stanowisku również Sąd Najwyższy. ,,Ustawodawca, określając warunki umorzenia, posługuje się zwrotem o „nieposiadaniu niepodlegających umorzeniu składek”. W świetle treści całej ustawy nie budzi wątpliwości, że chodzi o składki nieopłacone w ustawowym terminie (wraz z pozostałymi wymienionymi w art. 1 ust. 10 tej ustawy abolicyjnej należnościami) i to według stanu na dzień wydania decyzji o umorzeniu należności, co wyraźnie zostało wyartykułowane w komentowanym przepisie („na dzień wydania decyzji,
o której mowa w ust. 13 pkt 1”). Siłą rzeczy stan ten nie jest znany na dzień wydania decyzji ustalającej warunki umorzenia należności, o której mowa w art. 1 ust. 8 ustawy abolicyjnej (nawet w przypadku zakończenia pozarolniczej działalności przed wydaniem decyzji warunkowej - np. w odniesieniu do odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych). Nie ma zatem obiektywnej możliwości skonkretyzowania
w takiej decyzji rodzaju, okresów i kwot niepodlegających umorzeniu należności. Jest to więc warunek możliwy do zweryfikowania na dzień podjęcia decyzji co do umorzenia należności i dlatego nie może być sformułowany
w decyzji inaczej niż przez przywołanie treści stosownego przepisu.” ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2017 r., sygn. akt II UZ 45/17). Organ rentowy nie mógł przewidzieć ostatecznej wysokości kwoty należności niepodlegających umorzeniu, czego też w sposób prawidłowy nie zawarł w zaskarżonych decyzjach.

Ponadto Sąd zważył, że odwołujący również błędnie twierdził, jakoby organ rentowy naruszył procedury nie rozpoznając jego wniosku o wydłużenie
o rok terminu spłaty należności niepodlegających umorzeniu. W ocenie Sądu obowiązujące przepisy prawa jasno i klarownie wskazują przesłanki, które należy spełnić, aby zostać objętym ustawą abolicyjną. W tym akcie prawnym ustawodawca nie przewidział możliwości przedłużenia o rok spłaty należności
z tytułu składek niepodlegających umorzeniu. Okres 12 miesięcy zawarty
w ustawie jest uznawany jako termin zawity, tj. szczególny rodzaj terminu stanowczego, który charakteryzuje się dużym rygorem prawnym przejawiającym się w tym, że niepodjęcie określonej czynności przez uprawniony podmiot w okresie zakreślonym tym terminem, powoduje definitywne wygaśnięcie przysługującego podmiotowi prawa do tej czynności. Zdaniem Sądu należało uznać, że odwołującemu nie przysługiwało wydłużenie terminu spłaty zobowiązań o kolejny rok, dlatego też organ rentowy w sposób prawidłowy pozostawił przedmiotowy wniosek bez rozpoznania.

Na marginesie rozważań prawnych Sąd uznał, że wniosek odwołującego
o skierowanie zapytania do Naczelnika Urzędu Skarbowego w T.
o wskazanie, na podstawie jakich i czyich rozporządzeń dokonano korekty jego zaległości wobec organu rentowego, kto za to odpowiada i przedstawienie całej korespondencji prowadzonej w jego sprawie było bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Przedmiotem rozpoznania było ustalenie, czy organ rentowy zasadnie wydał zaskarżone decyzje. W ocenie Sądu okoliczności, o których ustalenie wnosił ubezpieczony, nie skutkowałoby
w żadnym zakresie zmianą decyzji. W tym też zakresie odwołujący błędnie zarzucał naruszenie przez organ rentowy przepisu art. 35 § 1 k.p.a. Należy bowiem wskazać, że zadaniem Sądu w postępowaniach w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych jest rozpoznanie, czy organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Natomiast rozstrzyganie dotyczące zarzutów związanych z nieprawidłowym, zdaniem odwołującego, stosowaniem procedury administracyjnej nie należą do kompetencji Sądu Okręgowego.

W związku z tym Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak
w sentencji.

SSO Renata Gąsior

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi odwołującego wraz z pouczeniem.

MK