Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 454/17

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 luty 2018 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Lidia Dudek

Protokolant: Ewelina Lamik

po rozpoznaniu w dniu 14 luty 2018 roku w Częstochowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w W.

przeciwko B. W. (1) i B. W. (2)

o zapłatę

utrzymuje w mocy w całości nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym z dnia 31 lipca 2017 r. wydany w sprawie I Nc (...)w stosunku do pozwanych B. W. (1) i B. W. (2).

Sygn. akt I C 454/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 9 czerwca 2017 roku powódka (...) S.A.
z siedzibą w W., wniosła o zasądzenie solidarnie od M. W., B. W. (1) oraz B. W. (2) kwoty 810.804,05 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lipca 2016 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania sądowego, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że udzieliła pozwanemu M. W. pożyczki hipotecznej w kwocie 748.806,00 zł na podstawie umowy pożyczki hipotecznej nr (...) z dnia 29 maja 2013 roku. Zobowiązanie zostało przez pozwanego zabezpieczone wekslem własnym in blanco wraz z poręczeniem wekslowym B. W. (1) oraz B. W. (2).
W deklaracji wekslowej wystawionej przez pozwanych, upoważnili oni powoda
do wypełnienia weksla w każdym czasie na sumę odpowiadająca ich zadłużeniu oraz do opatrzenia weksla datą płatności według własnego uznania. Ponadto wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki została zabezpieczona hipoteką umowną
na nieruchomościach opisanych w księgach wieczystych nr KW (...) oraz nr KW (...) stanowiących własność pozwanych B. W. (1) oraz B. W. (2). Z powodu nie wywiązywania się przez pozwanego
z warunków umowy pożyczki hipotecznej, powód wypowiedział umowę. Na mocy deklaracji wekslowej powód uzupełnił w dniu 7 lipca 2016 roku weksel in blanco wystawiony przez pozwanego M. W.. Wobec tego wierzytelność została postawiona w stan wymagalności, a na dzień 18 lipca 2016 roku zadłużenie z tytułu umowy pożyczki określone zostało kwotami wyszczególnionymi w wezwaniu
do wykupu weksla (art. 187 § 1 pkt 3 kpc).

Sąd Okręgowy w C. nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym z dnia 31 lipca 2017 roku w sprawie o sygn. akt I Nc (...) nakazał aby pozwani M. W., B. W. (1) oraz B. W. (2) zapłacili solidarnie powódce (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 810.804,05 zł (osiemset dziesięć tysięcy osiemset cztery złote pięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości 7% (tj. wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych)
w stosunku rocznym od dnia 19 lipca 2016 roku oraz dalszymi odsetkami ustawowymi w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty, oraz kwotę 10.153,00 zł (dziesięć tysięcy sto pięćdziesiąt trzy złote) tytułem kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu, albo wnieśli w tymże terminie zarzuty.

W dniu 28 sierpnia 2017 roku pozwani wnieśli zarzuty od wydanego nakazu zapłaty zarzucając mu:

- braku legitymacji procesowej biernej pozwanych;

- wypełnienie weksla niezgodnie z porozumieniem.

W konsekwencji wnieśli o uchylenie nakazu zapłaty i oddalenie powództwa
w całości oraz wnieśli o zwolnienie pozwanych z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości, w szczególności opłaty od zarzutów, gdyż nie są oni w stanie ich uiścić bez uszczerbku koniecznego dla utrzymania siebie i rodziny.

W treści uzasadnienia pozwani przyznali, że wystawili weksel in blanco wraz
z deklaracją wekslową na zabezpieczenie roszczeń przysługujących (...) S.A. z siedzibą w W., z tytułu zawartej umowy pożyczki z dnia 29 maja 2013 roku. Pozwany B. W. (1) i B. W. (2) w uzasadnieniu stwierdzili, że nie byli świadomi konsekwencji prawnych podpisania weksla in blanco na jego odwrocie oraz byli w błędzie polegającym na tym, iż myśleli, że dopiero gdy egzekucja z majątku ich syna M. W. okaże się bezskuteczna, to będą oni odpowiedzialni za uregulowanie wierzytelności wynikającej z weksla. Pozwani uważali, że egzekucja będzie podjęta wobec nich jedynie do wartości ich działek, a nie wobec całego ich majątku.

W odpowiedzi na zarzuty pozwanych powódka podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie. Wskazała, że w oparciu o przedstawione dowody załączone do pozwu brak jest podstaw do tego, żeby uznać zarzut braku legitymacji biernej pozwanych za uzasadniony. Pozwani, w tym przypadku poręczyciele wekslowi, biorąc pod uwagę treść deklaracji wekslowej odpowiadają
za powstałe zobowiązania solidarnie wraz z pozwanym M. W..

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy pożyczki hipotecznej nr (...) zawartej w dniu 29 maja 2013 roku w C. (...) S.A.
z siedzibą w W. udzielił pozwanemu M. W. kredytu
w wysokości 748.806,00 złotych. Spłata miała nastąpić od dnia uruchomienia pierwszej transzy pożyczki.

Zgodnie z paragrafem 10 niniejszej umowy zabezpieczeniem wierzytelności miało m.in. być zabezpieczenie prawne w postaci poręczenia wekslowego B. W. (1) PESEL (...), zam. ul. (...), (...)-(...) S., oraz B. W. (2) PESEL (...), zam. ul. (...), (...)-(...) S.
na wekslu własnym in blanco kredytobiorcy wraz z deklaracją poręczyciela wekslowego oraz zabezpieczenie w postaci jednego weksla in blanco z wystawienia kredytobiorcy wraz z deklaracją wekslową.

W związku z nie spłacaniem rat wynikających z warunków umowy pożyczki hipotecznej nr (...) w dniu 28 grudnia 2015 roku powódka wypowiedziała umowę pożyczki hipotecznej albowiem w wyznaczonym terminie nie nastąpiła spłata zaległości. Wypowiedzenie zostało odebrane przez M. W.
w dniu 14 stycznia 2016 roku.

Z dniem 8 marca 2016 roku powódka w związku z niespłacaniem rat wynikających z warunków umowy pożyczki hipotecznej
nr (...) wezwała M. W. do niezwłocznej spłaty zaległości, która na dzień 8 marca 2016 roku wynosiła 785.397,02 złotych, w terminie 14 dni od dnia otrzymania niniejszego wezwania.

W związku z brakiem spłaty rat kredytu w dniu 7 lipca 2016 roku powódka wezwała M. W. do wykupu weksla w terminie do dnia 18 lipca 2016 roku zabezpieczającego zadłużenie powstałe z tytułu umowy o kredyt nr (...) w łącznej kwocie 810.804,05 złotych, w tym:

- należność główna w kwocie – 766. 410,39 zł,

- odsetki wymagalne (naliczone do dnia 6 lipca 2016 roku włącznie) w kwocie – 44 393,66 zł.

Dowód: umowa pożyczki hipotecznej (k. 4-6 akt), deklaracja wekslowa (k. 7 akt), deklaracja poręczyciela wekslowego (k. 7 akt), kserokopia weksla (k. 27-28 akt), wezwanie do wykupu weksla wraz z potwierdzeniem nadania (k. 8-11 akt), dokumenty
i wezwania (k. 12-19 akt).

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W przedmiotowej sprawie powódka domagała się zapłaty solidarnie
od pozwanych M. W., B. W. (1) oraz B. W. (2) kwoty 810.804,05 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lipca 2016 roku do dnia zapłaty.

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, iż strony łączyła umowa pożyczki hipotecznej nr (...) zawartej w dniu 29 maja 2013 roku w C., na mocy której (...) S.A.
z siedzibą w W. udzielił pozwanemu M. W. kredytu
w wysokości 748.806,00 złotych. Zabezpieczeniem wierzytelności miało m.in. być zabezpieczenie prawne w postaci poręczenia wekslowego B. W. (1) oraz B. W. (2) na wekslu własnym in blanco kredytobiorcy wraz z deklaracją poręczyciela wekslowego oraz zabezpieczenie w postaci jednego weksla in blanco
z wystawienia kredytobiorcy wraz z deklaracją wekslową. W sprawie nie ulega również wątpliwości, że pozwany M. W. na skutek zaprzestania regulowania zadłużenia z tytułu zawarcia umowy pożyczki hipotecznej posiadał zadłużenie wobec powódki, co skutkowało uruchomieniem zabezpieczenia kredytu.
W przedmiotowej sprawie zasadność roszczenia powódki była oczywista.

Sąd Okręgowy w C. nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym z dnia 31 lipca 2017 roku nakazał, aby pozwani B. W. (1), B. W. (2) oraz M. W. zapłacili solidarnie powódce (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 810.804,05 zł (osiemset dziesięć tysięcy osiemset cztery złote pięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości 7% (tj. wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych)
w stosunku rocznym od dnia 19 lipca 2016 roku oraz dalszymi odsetkami ustawowymi w razie zmiany ich wysokości do dnia zapłaty, oraz kwotę 10.153,00 zł (dziesięć tysięcy sto pięćdziesiąt trzy złote) tytułem kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu, albo wnieśli w tymże terminie zarzuty.

Pozwani w toku postępowania wnieśli zarzuty, w których wskazali, zarzut braku legitymacji procesowej biernej pozwanych oraz wypełnienie weksla niezgodnie
z porozumieniem.

Jak wynika z dokumentacji załączonej przez Bank pozwany M. W. podpisał w dniu 29 maja 2013 roku umowę pożyczki hipotecznej, zobowiązując się spłaty wskazanej tam należności. Ponadto powódka wzywała do spłaty zadłużenia, do wykupu weksla a następnie przesłała pozwanym wypowiedzenie umowy pożyczki hipotecznej, które odebrał osobiście pozwany M. W. w dniu 14 stycznia 2016 roku. Okoliczności te zdaniem Sądu są jednoznaczne, a pozwani nie przedstawili żadnych dowodów przeciwnych.

Zgodnie bowiem z zasadą ciężaru dowodów (art. 6 k.c.), osoba, która powołuje się na przysługujące jej prawo i żąda czegoś od innej osoby zobowiązana jest udowodnić okoliczności faktyczne uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Zauważyć przy tym należy, że ciężar dowodu w postępowaniu cywilnym nie zawsze spoczywa na powodzie. Ten kto odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (zob. wyrok SN z dnia 20 grudnia 2006 roku, IV CSK 299/06, LEK nr (...)).

Podkreślenia wymagało, iż reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscerpcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa (por: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 kwietnia 1982r w sprawie sygn. akt I CR 79/82, LEX nr 8416). Natomiast pozwani w sprawie niniejszej nie udowodnili aby rozliczenia przedstawione przez powódkę zostały niewłaściwie zarachowane. Dokumentacja
w tym zakresie zdaniem Sądu nie budzi wątpliwości a pozwani nie przedstawili żadnych dowodów przeciwnych.

W odniesieniu do podniesionego przez pozwanych zarzutu braku legitymacji procesowej biernej, Sąd zważył, iż pozwani B. W. (1) oraz B. W. (2) jako poręczyciele wekslowi weksla in blanco wystawionego przez pozwanego M. W. na gruncie art. 32 Prawa wekslowego odpowiadają tak samo ja ten, za którego poręczyli. Ponadto zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego
w K. z dnia 5 marca 2014 roku w sprawie o sygn. Akt I Aca (...) poręczyciel nie może skutecznie powoływać się wobec posiadacza weksla na podstęp osoby, za którą poręczył. Zdaniem Sądu na gruncie stanu faktycznego
w sprawie jest takie, ze istotą poręczenia nie jest świadczenie, ale gwarancja,
że poręczyciel wykona zobowiązanie, gdyby dłużnik go nie wykonał. Odpowiedzialność poręczyciela ma więc charakter zobiektywizowany i jest oparta
na zasadzie ryzyka. Z kolei zgodnie z wyrokiem Sądu najwyższego z dnia
23 października 2015r. w sprawie o sygn. akt (...) zobowiązanie poręczyciela wekslowego jest zawsze zobowiązaniem wekslowym, tzn. cechuje się abstrakcyjnością i bezwarunkowością. Zobowiązanie osób podpisanych na wekslu
są samodzielne (art 7 pr. weksl.), odpowiedzialność wszystkich dłużników jest solidarna. Akcesoryjność awalu jest specyficzna – byt prawny poręczenia wekslowego nie zależy bowiem w gruncie rzeczy od istnienia wierzytelności, lecz od istnienia podpisu na wekslu. Rzeczą Sądu była zatem ocena podnoszonych przez pozwanych zarzutów w kontekście istnienia czy tez zakresu ich odpowiedzialności wekslowej
(por. też wyrok SN z dnia 12 grudnia 2008r. II CSK 360/08; z dnia 9 grudnia 2004. II CK 170/04, nie publ.). Biorąc pod uwagę powyższe, powoływanie się pozwanych
na nieznajomość prawnych skutków poręczenia jest bezzasadne. W świetle obowiązujących przepisów prawa pozwani B. W. (1) oraz B. W. (2) posiadają legitymację procesową bierną w niniejszej sprawie.

W odniesieniu do zarzutu wypełnienia weksla niezgodnie z porozumieniem na postawie dokumentów zgromadzonych w sprawie zdaniem Sadu weksel został wypełniony zgodnie z deklaracją wekslową.

Powyższe okoliczności uzasadniają za utrzymaniem w mocy w całości nakazu zapłaty z dnia 31 lipca 2017 roku wydanego w sprawie I Nc (...)