Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 grudnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Wieluniu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Marek Kolasa

Protokolant: sekretarka K. K. (1)

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2018 roku w Wieluniu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. K. (2)

przeciwko K. (...) w C.

o zapłatę

postanawia:

1.  odrzucić pozew na podstawie art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c.;

2.  nie obciążać powoda kosztami procesu poniesionymi przez pozwanego.

Sygn. akt I C 899/18

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym 13 lipca 2018 r. powód K. K. (2) domagał się zasądzenia od pozwanego K. (...) w C. kwoty 6.007 zł z ustawowymi odsetkami od 9 lipca 2018 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za szkodę łowiecką zaistniałą 16 maja 2018 r . (pozew – k.2-3odwr.)

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu podnosząc, że powództwo jest przedwczesne a poza tym bezzasadne co do zasady jak i wysokości (odpowiedź na pozew – k.11-11odwr.)

Stanowiska stron do zamknięcia rozprawy nie uległy zmianie, przy czym w dalszym toku postępowania powód był reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata (protokoły rozpraw z 3 października 2018 r. – k.33-34, 31 października 2018 r. – k.37-38, 19 grudnia 2018 r. – k.52-52odwr., pismo – k.46-47)

Sąd ustalił:

Powód jest właścicielem działek o nr (...) położonych w W.. W dniu 16 maja 2018 r. powód zgłosił w Urzędzie Gminy W. szkodę łowiecką zaistniałą w dniach 15-16 maja 2018 r. na w/w działkach obsianych kukurydzą podając, że szkodę wyrządziły dziki. 22 maja 2018 r. w obecności przedstawiciela Gminy W. – sołtysa L. M., powoda oraz przedstawiciela Koła (...) R. P. odbyły się oględziny szkody. Oględziny zakończyły się na sporządzeniu protokołu oględzin podpisanego przez L. M. z adnotacją „z uwagi na rozbieżność powierzchni uszkodzonej pomiędzy p. K. K. (3) a p. P. R. protokół nie został zakończony”. Poza brakiem podpisów wszystkich osób uczestniczących w oględzinach nie został on wypełniony w zakresie pkt 4. „Przybliżony obszar uprawy uszkodzonej przez zwierzynę (ha)” i pkt 5. „Uwagi sporządzającego protokół (opis stanu uprawy)”.

(bezsporne)

Sąd zważył:

Zgodnie z art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c., sąd odrzuci pozew, jeżeli droga sądowa jest niedopuszczalna.

Żądanie pozwu oparte zostało na twierdzeniu, że pozwane Koło (...) jest obowiązane do wynagrodzenia powodowi szkody łowieckiej.

Materię szkód łowieckich regulują przepisy art. 46 i nast. ustawy z 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (t.j. Dz.U. z 2017 r. 1295 ze zm.), a do dnia 1 października 2018 r. regulowały ją także przepisy wydanego na podstawie delegacji zawartej w art. 49 ustawy Rozporządzenia Ministra Środowiska z 8 marca 2010 r. w sprawie sposobu postępowania przy szacowaniu szkód oraz wypłat odszkodowań za szkody w uprawach i płodach rolnych (Dz.U. Nr 45, poz. 272 – dalej: „rozporządzenie”).

W dotychczasowym stanie prawnym czynności, o których mowa w powołanej ustawie i rozporządzeniu (prowadzenie oględzin, szacowania ostatecznego) nie stanowiły nieodzownej, wstępnej fazy dochodzenia roszczeń za szkody łowieckie; nie determinowały możliwości skorzystania z drogi sądowej. Dlatego, mimo nieprzeprowadzenia oględzin, strona mogła bezpośrednio dochodzić odszkodowania na drodze postępowania cywilnego.

Niemniej ustawą z 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy - Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 651) wprowadzono zmiany Rozdziału 9 SZKODY ŁOWIECKIE polegające na wprowadzeniu szczególnego trybu szacowania szkód łowieckich z prawem odwołania do nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody, wnoszonego w terminie 7 dni od dnia podpisania protokołu oględzin i protokołu ostatecznego szacowania szkody. Po wniesieniu odwołania wysokość odszkodowania ostatecznie ustala w drodze decyzji Nadleśniczy Państwowego Gospodarstwa Leśnego, która jest ostateczna. Wypłata odszkodowania następuje ze środków dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego, nie później niż w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji. Natomiast właściciel albo posiadacz gruntów rolnych, na których zostały wyrządzone szkody a także dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego niezadowolony z decyzji może, w terminie trzech miesięcy od dnia jej doręczenia, wnieść powództwo do sądu właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody. Jeśli nie wniesiono odwołania, wypłaty odszkodowania dokonuje dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego w terminie 30 dni od dnia sporządzenia protokołu z szacowania ostatecznego. W zakresie zaś nieuregulowanym w ustawie lub przepisach wydanych na jej podstawie, do postępowania prowadzonego przez nadleśniczego lub dyrektora regionalnej dyrekcji Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe w sprawie ustalenia wysokości odszkodowania stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (art. 46-50 ustawy).

Zgodnie z art. 11 ustawy nowelizującej do spraw z zakresu szkód wyrządzonych w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny oraz przy wykonywaniu polowania wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Ustawa nowelizujące weszła w życie 1 kwietnia 2018 r.

Szkoda na działkach powoda miała zaistnieć 15-16 maja 2018 r.

Czasowa niedopuszczalność drogi sądowej jest związana z obowiązkiem wcześniejszego wyczerpania innego trybu postępowania (np. administracyjnego, reklamacyjnego, ugodowego, wewnątrzspółdzielczego). Niedopuszczalność drogi sądowej jest brana pod uwagę z urzędu, w każdym stanie sprawy (art. 202, 378, 398 ¹³ k.p.c.), powoduje odrzucenie pozwu (art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c.), skutkuje nieważnością postępowania (art. 379 pkt 1 k.p.c.).

Wobec tego, że nowelizacja prawa łowieckiego wprowadziła obowiązek wyczerpania drogi administracyjnej w zakresie szkód łowieckich przed wystąpieniem z pozwem do sądu powszechnego, a drogi tej powód nie wyczerpał, zachodzi czasowa niedopuszczalność drogi sądowej.

Uchybienia w zakresie sporządzenia prawidłowego protokołu (brak wszystkich podpisów, niewypełnienie wszystkich rubryk) nie powodują, że w drodze wyjątku otwiera się dla powoda droga sądowa – nie przewiduje tego prawo łowieckie. Art. 46d ust. 1 ustawy stanowi natomiast, że odwołanie wnosi się w terminie 7 dni od dnia podpisania protokołu, a nie od daty dokonania oględzin czy też nawet nie od daty sporządzenia tego protokołu (wyrok WSA z/s w K. z 12 września 2018 r., (...) SA/Kr 872/18, legalis). Postępowanie administracyjne przewiduje instrumenty pozwalające na usunięcie tych nieprawidłowości, z których najpoważniejszym jest brak podpisu właściciela gruntów i przedstawiciela koła łowieckiego pod protokołem. Przy tym w interesie samego powoda jest złożenie podpisu pod protokołem a także wniesienie zastrzeżeń do niego wraz z uzasadnieniem. Z materiału zawartego w aktach sprawy wynika, że wobec niekompletności sporządzonego protokołu dla powoda nie otworzył się jeszcze termin do wniesienia odwołania do Nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego od protokołu z oględzin, zwłaszcza że protokół nie zawierał pouczenia czy i w jakim trybie służy od niego odwołanie.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 102 k.p.c. Powód jest przegrywającym sprawę, bowiem obrony swych praw winien na obecnym etapie dochodzić w innym postępowaniu, poza procesem cywilnym. Natomiast u podstaw wytoczenia powództwa legł brak rzetelnej informacji o aktualnej – obowiązującej od 1 kwietnia 2018 r. - procedurze związanej z szacowaniem szkód łowieckich, odmiennej od tej przewidzianej dotychczas w prawie łowieckim, z obowiązkiem wyczerpania drogi administracyjnej.