Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 marca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Jerzy Dydo

Sędziowie: SO Aleksandra Żurawska

SO Maciej Ejsmont

Protokolant Elżbieta Janus

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2019 r. w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z wniosku T. D.

przy udziale R. D.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

z dnia 30 listopada 2017 r., sygn. akt I Ns 1387/13

p o s t a n a w i a:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie w pkt II w ten sposób, że uznać za usprawiedliwione co do zasady żądanie zniesienia, w ramach podziału majątku wspólnego, współwłasności nieruchomości położonej w J. przy ul. (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...), przez ustanowienie odrębnej własności wskazanych niżej lokali mieszkalnych:

1.  lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w przyziemiu, parterze i I piętrze o powierzchni 151,12 m2, oznaczonego w wariancie 1 Projektu wyodrębnienia samodzielnych lokali mieszkalnych w budynku mieszkalnym jednorodzinnym w J. przy ul. (...), stanowiącym załącznik do opinii biegłego Z. S. z dnia 3 września 2018 r.;

2.  lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w przyziemiu, parterze, I piętrze i strychu o powierzchni (...) m2, oznaczonego w wariancie 1 Projektu wyodrębnienia samodzielnych lokali mieszkalnych w budynku mieszkalnym jednorodzinnym w J. przy ul. (...), stanowiącym załącznik do opinii biegłego Z. S. z dnia 3 września 2018 r.;

oraz upoważnić wnioskodawczynię T. D. do wykonania w zakresie niezbędnym do uzyskania samodzielności wskazanych wyżej lokali – tymczasowo na jej koszt – robót adaptacyjnych, wskazanych w kosztorysie szczegółowym wariant 1 na wyodrębnienie samodzielnych lokali mieszkalnych w budynku mieszkalnym jednorodzinnym, stanowiącym załącznik do opinii biegłego Z. S. z dnia 3 września 2018 r. w terminie roku od dnia uprawomocnienia się postanowienia wstępnego w tym zakresie, zobowiązując uczestnika R. D. do umożliwienia wnioskodawczyni przeprowadzenia niezbędnych prac;

II.  oddalić dalej idącą apelację.

(...)

Sygn. akt II Ca 102/18

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 30 listopada 2017 r. Sąd Rejonowy w W. ustalił, że udziały w majątku wspólnym T. D. i R. D. są równe (pkt I) oraz uznał za usprawiedliwione co do zasady żądanie zniesienia, w ramach podziału majątku wspólnego, współwłasności nieruchomości położonej w J. przy
ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w W. (...) prowadzi księgę wieczystą nr (...), przez ustanowienie odrębnej własności następujących lokali:

1.  lokalu mieszkalnego nr (...) położonego na parterze, I półpiętrze i w przyziemiu o powierzchni (...) oznaczonego jako wariant II w załączniku nr (...) do opinii nr (...) biegłej sądowej E. S. z 30 maja 2017r.;

2.  lokalu mieszkalnego nr (...) położonego na I półpiętrze, I piętrze, II piętrze, poddaszu i w przyziemiu o powierzchni wraz z pomieszczeniem przynależnym(...), oznaczonego jako wariant II w załączniku (...) do opinii nr (...) biegłej sądowej E. S. z 30 maja 2017r.

oraz upoważnił wnioskodawczynię T. D. do wykonania w zakresie niezbędnym dla uzyskania samodzielności ww. lokali – tymczasowo na jej koszt – robót adaptacyjnych, wskazanych w załączniku (...)do opinii nr (...) biegłej sądowej E. S. z 30 maja 2017r. w pkt(...) (rozdzielenie mediów) oraz w pkt(...)(zakres prac budowlanych), w terminie 9 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia wstępnego w tym zakresie, zobowiązując uczestnika R. D. do umożliwienia wnioskodawczyni przeprowadzenia niezbędnych prac (pkt II)

W zakresie objętym pkt II wskazanego wyżej postanowienia Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W skład majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika wchodzi, między innymi, nieruchomość położona w J. (...), zabudowana budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). Budynek mieszkalny jest dwukondygnacyjny, z poddaszem użytkowym, podpiwniczony w całości. Użytkowany jest jako dom jednorodzinny. Wyposażony jest w instalacje elektryczną, wodno – kanalizacyjna i ogrzewanie c.o. na olej opałowy (kocioł oraz zbiorniki na olej w przyziemiu). Budynek zaopatrywany jest w wodę ze studni głębinowej posadowionej na działce (hydrofor w przyziemiu), ścieki odprowadzane są do lokalnej oczyszczalni ścieków znajdującej się na działce. W budynku mieszkalnym możliwe jest wyodrębnienie dwóch samodzielnych lokali mieszkalnych, tak aby lokale miały odrębne wejścia, powierzchnie użytkowe lokali i ich funkcjonalność były podobne. Wydzielenie dwóch lokali możliwe jest po wykonaniu niewielkich prac budowlanych w obrębie budynku oraz wykonania zewnętrznych schodów i samodzielnego wejścia do lokalu nr (...). Istnieje także możliwość rozdzielenia mediów: instalacji elektrycznej, wodociągowej, kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania – przy czym możliwe jest zainstalowanie ogrzewania z kominka z zastosowaniem tzw. płaszcza wodnego. Po przeprowadzeniu prac adaptacyjnych możliwe jest powstanie dwóch samodzielnych lokali mieszkalnych. Lokal nr (...), z istniejącym wejściem do budynku, położony jest na parterze i I półpiętrze oraz posiada pomieszczenie gospodarcze w przyziemiu, do którego jest bezpośrednie wejście z pokoju na parterze. Powierzchnia użytkowa tego lokalu wyniesie (...) ^{( )}, a udział w nieruchomości wspólnej wyniesie (...). Lokal nr (...) po wykonaniu prac adaptacyjnych ma mieć wejście zewnętrzną klatka schodową z wejściem na I półpiętro. Lokal ten zajmie część I półpiętra, I piętro, II półpiętro i poddasze. W przyziemiu, po wydzieleniu, posiadał będzie pomieszczenie gospodarcze z wejściem od podwórza. Powierzchnia użytkowa tego lokalu wyniesie (...)m ^{( 2)} wraz z pomieszczeniem przynależnym w przyziemiu, a udział w nieruchomości wspólnej wyniesie(...) Taki podział eliminuje całkowicie pomieszczenia wspólne, bowiem każdy z lokali będzie miał odrębne wejście z posesji. Wartość lokalu nr (...) wyniesie (...) zł, a lokalu nr (...) zł. Aktualnie wartość nieruchomości wynosi (...) zł. Koszt przeprowadzenia niezbędnych prac budowlanych szacowany jest na (...)zł, bez wartości prac instalacyjnych oraz kosztów dokumentacji projektowej. Wnioskodawczyni pozyska środki na niezbędne prace adaptacyjne od rodziny. Wnioskodawczyni utrzymuje się z renty w wysokości 600 zł. Wnioskodawczyni nie ma innego mieszkania, w którym mogłaby zamieszkać. Wnioskodawczyni posiada udział w wysokości(...)w spadku po rodzicach, w którego skład wchodzi mieszkanie. Obecnie toczy się postępowanie o dział spadku. W przedmiotowym domu wnioskodawczyni mieszka od jego wybudowania. Obecnie uczestnicy zajmują pomieszczenia w budynku w takim zakresie w jakim projektowane jest wyodrębnienie dwóch lokali.

Sąd Rejonowy dokonał powyższych ustaleń na podstawie opinii nr (...) biegłej sądowej E. S. z 30 maja 2017r. w wariancie (...), przedstawionym w załączniku nr 2 do tej opinii. Zarzuty do przedmiotowej opinii w zakresie zasadności wyodrębnienia dwóch samodzielnych lokali wniósł uczestnik, wskazując, że elementami wspólnymi pozostaną kotłownia i hydrofornia, co przy uwzględnieniu braku jakiekolwiek partycypacji w utrzymaniu tych pomieszczeń przez wnioskodawczynię i jakiejkolwiek dbałości o ponoszenie kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości powodować będzie, że tak wyodrębniony lokal nie będzie przedstawiał żadnej wartości i nikt nie będzie zainteresowany jego nabyciem. Zarzut uznał Sąd za niezasadny, gdyż biegła w opinii przewidziała wyodrębnienie nowego pomieszczenia gospodarczego przynależnego do lokalu nr (...), który miałby przypaść wnioskodawczyni. Wariant (...) przedstawiony w załączniku (...) eliminuje całkowicie pomieszczenia wspólne, zatem twierdzenia uczestnika w tym zakresie są nietrafne. W ocenie Sądu, przedstawiona opinia jest prawidłowa, a zastrzeżenia uczestnika kwestionują nie tyle trafność wniosków biegłej, ile samą zasadę takiego podziału wspólnej nieruchomości.

W oparciu o ustalony w powyższy sposób stan faktyczny Sąd Rejonowy zważył następujące okoliczności.

Żądanie wnioskodawczyni ustanowienia odrębnej własności lokali jest usprawiedliwione w okolicznościach niniejszej sprawy. Zgodnie z art. 211 k.c., każdy z właścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Żadna z ww. przesłanek negatywnych w niniejszej sprawie nie występuje. Sąd Rejonowy podzielił stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z 18 marca 2015r. (I CSK 286/14), zgodnie z którym przy zniesieniu współwłasności nieruchomości mieszkalnej sąd powinien zmierzać do rozstrzygnięcia, w wyniku którego nastąpi zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych obu zainteresowanych rodzin, o ile jest to tylko możliwe w istniejących okolicznościach faktycznych i prawnych. Dopiero wyłączenie możliwości podziału domu lub ustanowienia odrębnej własności lokali, uzasadnia rozważenie przez sąd innego sposobu zniesienia współwłasności, zwłaszcza przez przydzielenie nieruchomości budynkowej jednemu z zainteresowanych. Nie mogą usprawiedliwiać odmowy ustanowienia odrębnej własności lokali same tylko konfliktowe stosunki między współwłaścicielami, bowiem przepisy obowiązującego prawa przewidują liczne możliwości rozwiązywania takich konfliktów.

W realiach niniejszej sprawy Sąd miał na uwadze przede wszystkim konieczność zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych wnioskodawczyni, dla której przedmiotowa nieruchomość jest jedynym miejscem, w którym może mieszkać. Istniejący konflikt między stronami nie usprawiedliwia, zdaniem Sądu, odmowy ustanowienia odrębnej własności. Zauważyć należy, że strony niezmiennie mieszkają razem w domu, gdzie jest jedno wejście, z którego korzystają. Wykonanie odrębnego wejścia i wyodrębnienie lokali w nieruchomości wspólnej ograniczy do minimum sytuacje konfliktowe.

Sąd wyznaczył wnioskodawczyni termin 9 miesięcy, liczonych od uprawomocnienia się postanowienia w tym zakresie, na wykonanie robót adaptacyjnych, zgodnie z opinią nr (...) z 30 maja 2017r., wskazanych w załączniku (...). Jest to termin osiągalny dla wnioskodawczyni na dokonanie niezbędnych prac, zwłaszcza że środki na remont ma otrzymać od rodziny. Jednocześnie Sąd zobowiązał uczestnika do umożliwienia wnioskodawczyni wykonania niezbędnych prac.

Apelację od powyższego postanowienia – w jego pkt II – wniósł uczestnik R. D..

Zarzucił:

1. naruszenie prawa materialnego, to jest art. 211 k.c. przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że dokonany podział współwłasności jest zgodny z ww. przepisem ustawy, podczas gdy wszechstronna analiza materiału dowodowego sprawy wnioski takie wykluczała,

2.  naruszenie prawa procesowego mające wpływ na wynik sprawy, a to art. 618 k.p.c. polegające na wydaniu przez Sąd postanowienia wstępnego określającego wyraźnie sposób zniesienia współwłasności, podczas gdy ani ten przepis ani żaden inny nie przewiduje możliwości określania przez Sąd takowych sposobów w postanowieniach wstępnych,

3.  naruszenie prawa procesowego, mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, a to art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego sprawy, w szczególności opinii biegłej sądowej E. S., która nie uwzględnia w istocie szeregu wymagań techniczno-budowlanych, a ponadto zawiera jedynie wstępny projekt podziału (warianty),

4.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę skarżonego rozstrzygnięcia poprzez:

•

błędne ustalenie, iż żądanie zniesienia współwłasności nieruchomości położonej w J. przy ul (...), dla której Sąd Rejonowy w W. prowadzi księgę wieczystą nr (...) poprzez ustanowienie odrębnej własności dwóch lokali, należy uznać za usprawiedliwione,

•

błędne przyjęcie, iż działania mające na celu uzyskanie samodzielności przedmiotowych lokali obejmą wykonanie przez wnioskodawczynię robót adaptacyjnych oraz prac budowlanych wymienionych jedynie w załączniku (...) do opinii nr (...) biegłej sądowej E. S. z dnia 30 maja 2017 r.,

•

błędne założenie, że wnioskodawczyni T. D. jest osobą zdolną do pokrycia wszelkich kosztów wynikających z przeprowadzenia wspomnianych robót adaptacyjnych oraz prac budowlanych w terminie 9 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia wstępnego oraz, że rodzina wnioskodawczyni przekaże jej środki na ten cel,

•

oparcie się przy wydaniu skarżonego rozstrzygnięcia na wnioskach opinii biegłej E. S. podczas gdy opinia ta nie uwzględnia wymogów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004, w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

•

niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, zwłaszcza w zakresie bezprzedmiotowości i bezcelowości dokonywania zniesienia współwłasności poprzez ustanowienie odrębnej własności lokali.

Wskazując na powyższe zarzuty, apelant wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia w pkt II i jego uchylenie w całości, ewentualnie o uchylenie skarżonego postanowienia w pkt II i przekazanie sprawy Sądowi I instancji w powyższym zakresie do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu spraw architektoniczno – budowlanych. W sporządzonej opinii biegły zaproponował dwa warianty podziału wskazanej wyżej nieruchomości.

Według pierwszego z nich, doszłoby do podziału budynku na dwa niezależne lokale mieszkalne przez dobudowę odrębnej klatki schodowej dla mieszkania oznaczonego sporządzonym przez biegłego szkicu nr(...). Konstrukcja klatki schodowej: ławy żelbetowe , ściany fundamentowe z bloczków betonowych , ściany z siporeksu , stropy drewniane , schody o konstrukcji drewnianej na belkach policzkowych. Dach jednospadowy kryty blachą na deskowaniu. Dla ogrzewania mieszkania Nr (...) zaproponowano odrębną kotłownię na paliwo stałe z zewnętrznym odprowadzeniem spalin i wentylacją typu rurowego. Dla mieszkania Nr (...) zaprojektowano kuchnię na parterze budynku z wentylacją rurową systemową. Sposób podziału przedstawiony został w wersji graficznej jako projekt podziału w załączeniu. Powierzchnia użytkowa lokalu nr (...) wynosi(...)m 2, zaś lokalu nr (...) m 2 .

Według wariantu drugiego, podział budynku nastąpić miałby z wykorzystaniem wspólnej istniejącej klatki schodowej, która będzie spełniała rolę komunikacji wewnętrznej dla obu lokali mieszkalnych. Dla lokalu mieszkalnego nr (...) w tym wariancie podziału projektuje się odrębną kotłownię dla ogrzewania pomieszczeń , a dla mieszkania nr (...) projektuje się kuchnię.

Powierzchnie użytkowe lokali nr (...) tym wariancie wynosiłyby odpowiednio: (...)m 2 i (...) m 2 , zaś powierzchnia części wspólnych wyniosłaby (...) m 2 , obejmując klatkę schodową w przyziemiu, przedsionek, korytarz i klatkę schodową na parterze oraz klatkę schodową na I piętrze.

Wartość robót budowlanych niezbędnych do wydzielenia dwóch lokali wyceniono – dla realizacji wariantu (...) na 130.191,22 zł, zaś dla realizacji wariantu (...) na 26.451,50 zł.

Wartość rynkowa wyodrębnionych lokali według wariantu(...) wynosiłaby 284.408 zł (lokal nr (...)) oraz 313.993 zł (lokal nr (...)) , zaś według wariantu drugiego - 223.130 zł (lokal nr (...)) oraz 257.138 zł (lokal nr (...))

Oba lokale miałyby dostęp do przyłączy mediów, należałoby wykonać roboty instalacyjne celem uzyskania niezależnej instalacji wodnej i energii elektrycznej na podstawie projektów budowlanych.

Dowód: opinia biegłego Z. S. k. (...) oraz (...)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zaskarżone postanowienie podlega zmianie.

Podkreślić należy na wstępie rozważań, że Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu spraw architektoniczno – budowlanych. Spowodowane to było faktem, że biegła, która sporządziła opinię na zlecenie Sądu Rejonowego złożyła oświadczenie (k.(...), z którego wynika, że posiada kwalifikacje do wydawania opinii z zakresu szacowania nieruchomości, nie posiada ich natomiast w zakresie spraw architektoniczno – budowlanych.

Podkreślić należy jednak, że biegła E. S., której opinia stanowiła istotny element podstawy rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego, stwierdziła – podobnie jak biegły z którego opinii dopuścił dowód Sąd Okręgowy - możliwość wydzielenia w budynku, stanowiącym składnik majątku wspólnego uczestników postępowania, dwóch odrębnych nieruchomości lokalowych.

Odnosząc się do zarzutów kolejno do zarzutów apelacji, zaakcentować należy następujące okoliczności.

Podział nieruchomości uczestników poprzez wyodrębnienie w niej dwóch nieruchomości lokalowych nie może być – na gruncie niniejszej sprawy - uznany za naruszający art. 211 k.c. Przepis ten stanowi, że każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Trafnie stwierdził Sąd Rejonowy, powołując się na orzecznictwo, że przy zniesieniu współwłasności nieruchomości mieszkalnej sąd powinien zmierzać do wyboru takiego jego wariantu, który zapewni zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych obu zainteresowanych, jeśli to tylko możliwe w istniejących okolicznościach faktycznych i prawnych.

Nie stanowi przeszkody do takiego właśnie sposobu zniesienia współwłasności nieruchomości istniejący między współwłaścicielami konflikt. Dokonany przez Sąd Okręgowy wybór wariantu wyodrębnienia dwóch nieruchomości lokalowych zapewni praktyczne wyeliminowanie części wspólnych budynku. Oboje uczestnicy będą mogli korzystać ze swych nieruchomości w sposób umożliwiający niezależność od drugiego z nich. Nie będzie konieczności codziennych kontaktów, czy też wspólnego korzystania z pomieszczeń w budynku, w którym będą zamieszkiwać.

Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska apelanta, jakoby przyjęty - co do zasady - sposób podziału majątku dorobkowego uczestników – w zakresie dotyczącym ich nieruchomości wspólnej – był najbardziej pożądany w przypadku niezamożnych współwłaścicieli albowiem ma ich zabezpieczać przed obciążeniem wysokimi spłatami. Według apelanta, na przeszkodzie zastosowania takiego wariantu na gruncie niniejszej sprawy stać ma zdolność ekonomiczna R. D. do zrealizowania spłaty swej byłej żony. Tymczasem, okoliczność ta nie ma decydującego wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Nieruchomość wskazana w zaskarżonym postanowieniu stanowiła nie tylko przedmiot współwłasności uczestników, lecz ich centrum życiowe. Uczestniczka ma prawo domagać się tego, by móc nadal mieszkać w nieruchomości, w której mieszkała od wielu lat i która także dzięki jej wysiłkom stała się częścią majątku wspólnego obojga uczestników.

Co do kwestii zdolności finansowych uczestniczki do pokrycia kosztów prac zapewniających powstanie dwóch odrębnych lokali, to wskazać należy tę okoliczność o fundamentalnym założeniu, że uczestniczka akceptuje fakt, że to ją obciąży (tymczasowo) ekonomiczny ciężar realizacji tychże prac i muszą być wykonane w określonym przez Sąd (rocznym ) terminie. Jeśli owe prace nie zostaną zrealizowane, nie będzie możliwe dokonanie wyodrębnienia dwóch nieruchomości lokalowych (z uwagi na brak realizacji wymogu ich samodzielności) i Sąd dokona wyboru innego sposobu zniesienia podziału majątku wspólnego uczestników.

Co do kwestii prac, jakie należy zrealizować w nieruchomości wspólnej uczestników, celem zapewnienia realizacji wymogu samodzielności obu lokali, to przywołać należy trafne uwagi zawarte w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2015 r. III CSK 18/15, LEX 1963383, gdzie stwierdzono, że nieruchomość lokalowa nie może powstać przed uzyskaniem przez lokal, który będzie ją tworzył cech określonych w art. 2 ust. 2 i 4 ustawy o własności lokali. W większości przypadków oznacza to, że przeprowadzenie podziału nieruchomości wspólnej przez utworzenie na jej bazie kolejnej nieruchomości lokalowej musi być rozciągnięte w czasie z uwagi na konieczność nadania jej cech fizycznych umożliwiających podział stosownie do przepisów o tworzeniu nieruchomości lokalowych. Wymaga to przeprowadzenia robót budowlanych, które muszą być poprzedzone zgłoszeniem władzom budowlanym lub nawet uzyskaniem pozwoleń administracyjnych. Postanowienie wstępne wydawane na podstawie art. 11 ust. 2 przywołanej wyżej ustawy, nie jest podstawą do dokonania wpisów w księdze wieczystej, a zatem nie musi spełniać wszystkich wymagań dotyczących oznaczenia lokali, jakie stawia się orzeczeniu sądu znoszącemu współwłasność przez ustanowienie odrębnej własności lokali.

Dopiero zatem wykonanie zaleconych przez biegłego prac umożliwi osiągnięcie wymogu samodzielności obu lokali i dokonania podziału nieruchomości wspólnej w tym wariancie.

Wbrew zarzutom apelacji, Sąd Rejonowy nie naruszył także art. 618 k.p.c. Należy mieć na uwadze, ze zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o własności lokali, jeżeli uczynienie zadość przesłance samodzielności lokali wymaga wykonania robót adaptacyjnych, sąd może w postanowieniu wstępnym, uznającym żądanie ustanowienia odrębnej własności lokali w zasadzie za usprawiedliwione, upoważnić zainteresowanego uczestnika postępowania do ich wykonania - tymczasowo na jego koszt. W razie przeszkód stawianych przez innych uczestników, sąd - w postanowieniu wstępnym lub w postanowieniu oddzielnym - może wydać stosowne nakazy lub zakazy. To w tym zatem przepisie upatrywać należy podstawę do wydania postanowienia wstępnego w niniejszej sprawie. W wydanym w sprawie postanowieniu wstępnym wskazano przestrzenie tworzące projektowane do wydzielenia lokale oraz prace niezbędne do osiągnięcia tego stanu.

W tym miejscu wskazać należy, że Sąd Okręgowy oparł się na sporządzonej w sprawie opinii biegłego Z. S.. Jest ona spójna, logiczna, zaś biegły w opinii uzupełniającej odniósł się w sposób pełny do zastrzeżeń składanych przez apelanta. Sąd Okręgowy dostrzegł, że uczestniczka, akceptująca opinię biegłego co do zasady, preferowała wariant nr (...) tejże opinii. Sąd uznał jednak za bardziej celowe dokonanie podziału według wariantu nr (...). Uwzględniając stopień skonfliktowania uczestników, którego wyrazem są postępowania, także o charakterze karnym, które między nimi się toczyły, uznano, że należy dążyć do wydzielenia dwóch odrębnych lokali mieszkalnych i ograniczenia części wspólnych budynku. Zniweluje to zakres konieczności zgodnego współdziałania uczestników, która byłaby w ich aktualnym stanie stosunków nader trudna do osiągnięcia.

Odnosząc się do zarzutów do opinii biegłego sformułowanych przez apelanta, czy raczej działającego na jego zlecenie rzeczoznawcy, to wskazać należy, że nie podważyły one trafności wniosków, do jakich doszedł biegły. Jak już wskazano, biegły odniósł się do tychże zarzutów. Trafnie wskazał, że przedmiotem opinii nie było wykonanie projektu budowlanego, a jedynie wskazanie – w oparciu o wiedzę specjalną posiadaną przez biegłego – czy możliwie jest wyodrębnienie w nieruchomości uczestników dwóch lokali, które po wykonaniu dodatkowych robót, spełnią wymóg ich samodzielności, o jakiej mowa w art. 2 ust. 2

Uwzględniając powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie i orzekł jak w pkt I na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

Orzeczenie w pkt II oparto na art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

(...)