Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Aleksandra Żurawska

Sędziowie: SO Agnieszka Terpiłowska

SO Małgorzata Mróz

Protokolant: Violetta Drohomirecka

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2016 r. w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa J. D.

przeciwko Bankowi (...) z siedzibą we W.

o ustalenie

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

z dnia 4 kwietnia 2016 r., sygn. akt I C 1258/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok w pkt II w ten sposób, że nie obcią ż a powoda kosztami procesu;

II.  oddala dalej idącą apelację;

III.  nie obcią ż a powoda kosztami postępowania apelacyjnego;

IV.  przyznaje r a dcy prawnemu M. M. od Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Wałbrzychu kwotę 4.428 zł zawierającą należny podatek VAT, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

(...)

Sygn. akt II Ca 589/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, Wydział I Cywilny wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2016 roku oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej 3 651 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz przyznał radcy prawnemu kwotę 4 428 zł tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu. Sąd ten ustalił, że W dniu 5 września 2007 r. pomiędzy J. D. i M. D., a (...) Bankiem S.A. - poprzednikiem prawnym Banku (...) S.A. - została zawarta umowa kredytu na cele mieszkaniowe. Zgodnie z § 2 ust 1 na wniosek z dnia 28 czerwca 2007 r. Bank udzielił Kredytobiorcom kredytu w kwocie 120.000 zł denominowanego (waloryzowanego) w walucie (...) na okres 300 miesięcy, a zgodnie z § 2 ust 2 kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w (...) lub transzy kredytu miała zostać określona według kursu kupna dewiz dla wyżej wymienionej waluty zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu. Zgodnie z § 4 ust. 1a kredyt wykorzystywany jest w złotych, przy jednoczesnym przeliczeniu kwoty kredytu według kursu kupna dewiz dla (...) zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu. Zgodnie z § 9 ust 2 zd . 3 spłata rat kapitałowo-odsetkowych dokonywana jest w złotych po uprzednim przeliczeniu rat kapitałowo-odsetkowych według sprzedaży dewiz dla (...) zgodnie z Tabelą kursów obowiązującą w Banku w dniu spłaty. W dniu 4 czerwca 2012 r. do umowy został zawarty aneks nr (...), zgodnie z którym w § 9 umowy ust 2 otrzymał brzmienie: „Po okresie wykorzystania kredytu Kredytobiorca zobowiązuje się do spłaty kredytu wraz z odsetkami w 300 ratach miesięcznych w dniu 5 każdego miesiąca, w następujący sposób: 1) 56 rat miesięcznych płatnych począwszy od 5.10.2007 r. do dnia 7.05.2012 r. przy czym wysokość rat kapitałowo-odsetkowych określona jest w (...), a spłata rat kapitałowo-odsetkowych dokonywana jest w złotych po uprzednim przeliczeniu rat kapitałowo-odsetkowych według kursu sprzedaży dewiz dla (...) zgodnie z Tabelą kursów obowiązującą w Banku w dniu spłaty. Wysokość rat kapitałowo odsetkowych w złotych zależy od wysokości kursu sprzedaży dewiz dla (...) obowiązującego w Banku w dniu spłaty, a tym samym zmiana wysokości w/w kursu ma wpływ na ostateczną wysokość spłaconego prze Kredytobiorcę kredytu. 2) 244 rat miesięcznych płatnych począwszy od 5.06.2012 r. przy czym wysokość rat kapitałowo-odsetkowych określona jest w (...), spłata rat kapitałowo- odsetkowych dokonywana jest w (...), z zastrzeżeniem § 9b ust 2 oraz § 12 ust 7 umowy. Na podstawie tego aneksu w umowie dodano § 9 a w brzmieniu: 1. Bank ustala wysokość obowiązujących w Banku kursów kupna i sprzedaży dewiz w oparciu o kurs bazowy i marżę Banku. 2. Kurs bazowy powiększony o marżę banku wyznacza kurs sprzedaży dewiz, natomiast kurs bazowy pomniejszony o marżę Banku wyznacza kurs kupna dewiz. 3. Kurs bazowy ustalany jest przez bank na podstawie aktualnej rynkowej ceny kupna i sprzedaży dewiz. Wyznaczony przez bank kurs bazowy można wyliczyć na podstawie poniższego wzoru: kurs bazowy = (kurs sprzedaży dewiz banku + kurs kupna dewiz banku) / 2. 4. Marża Banku wykorzystywana dla ustalenia wysokości kursu kupna oraz sprzedaży dewiz wyliczana jest w oparciu o ustalony przez bank procentowy spread walutowy i kurs bazowy według poniższego wzoru: marża banku = procentowy spread walutowy * kurs bazowy. 5 Procentowy spread walutowy można wyliczyć na podstawie poniższego wzoru: procentowy spread walutowy = (kurs sprzedaży dewiz Banku-kurs kupna dewiz Banku)/kurs bazowy * 100. 6 Procentowy spread walutowy na dzień zawarcia Aneksu nr (...) do umowy dla waluty (...) wynosi (...)%. 7. Bank może dokonać zmiany wartości procentowego spreadu walutowego, jeżeli spełniony zostanie co najmniej jeden z poniższych warunków: 1) różnica pomiędzy wartością maksymalną, a minimalną kwotowań kursów sprzedaży lub kupna w danym dniu z dostępnych stron informacyjnych (np. serwisu (...)) zmieni się w stosunku do historycznej wartości różnicy pomiędzy wartością maksymalną a minimalną kwotowań kursów sprzedaży lub kupna z dnia ostatniej zmiany spreadu co najmniej o (...) 2) wartość rynkowego spreadu walutowego, prezentowanego na dostępnych stronach informacyjnych (np. serwisu (...)) lub pozyskanego z notowań innych banków pomiędzy godziną 10:50 a 11:10 zmieni się w stosunku do historycznej wartości spreadu walutowego z dnia ostatniej zmiany spreadu co najmniej o (...), z zastrzeżeniem, że obniżenie wartości procentowego spreadu walutowego może nastąpić niezależnie od spełnienia powyższych warunków. 8. Kursy dewiz ulegają zmianie, co najmniej dwa razy w ciągu dnia roboczego. 9. Kredytobiorca oświadcza, że 1) został poinformowany przez bank o ryzyku związanym ze zmianą kursów kupna oraz sprzedaży dewiz oraz zmiana spreadu walutowego i rozumie wynikające z tego konsekwencje, 2) akceptuje zasady funkcjonowania kredytu denominowanego (waloryzowanego) w walucie wymienialnej oraz zasady jego przeliczania dotyczące w szczególności: a) określenia kwoty kredytu, a w przypadku kredytu uruchamianego w transzach także kwoty poszczególnych transz kredytu w walucie w jakiej kredyt jest denominowany, wskazane w § 2 umowy b) sposobu uruchomienia i wykorzystania kredytu, które określone zostały w § 4 umowy, 3) akceptuje określone w § 11a Umowy zasady informowania o wysokości kursów kupna i sprzedaży dewiz oraz wysokości spreadu . W dniu 2 kwietnia 2013 r. do umowy został zawarty aneks nr (...). Zgodnie z tym aneksem w § 9 umowy ust 2 otrzymał brzmienie: Po okresie wykorzystania kredytu Kredytobiorca zobowiązuje się do spłaty kredytu wraz z odsetkami w 300 ratach miesięcznych przy czym 1) 56 rat miesięcznych płatnych w dniu 5-tego każdego miesiąca począwszy od 5.10.2007 r. do dnia 7.05.2012 r. przy czym wysokość rat kapitałowo-odsetkowych określona jest w (...), a spłata rat kapitałowo-odsetkowych dokonywana jest w złotych po uprzednim przeliczeniu rat kapitałowo-odsetkowych według kursu sprzedaży dewiz dla (...) zgodnie z Tabelą kursów obowiązującą w Banku w dniu spłaty. Wysokość rat kapitałowo odsetkowych w złotych zależy od wysokości kursu sprzedaży dewiz dla (...) obowiązującego w Banku w dniu spłaty, a tym samym zmiana wysokości w/w kursu ma wpływ na ostateczną wysokość spłaconego prze Kredytobiorcę kredytu. 2) 10 rat miesięcznych płatnych w dniu 5-tego każdego miesiąca począwszy od 5.06.2012 r. do dnia 5.03.2013 r. przy czym wysokość rat kapitałowo-odsetkowych określona jest w (...), spłata rat kapitałowo- odsetkowych dokonywana jest w (...), z zastrzeżeniem § 9b ust 2 oraz § 12 ust 7 umowy. 3) 233 raty płatne w dniu 23-tego każdego miesiąca począwszy od 23.04.2013 r. przy czym wysokość rat kapitałowo-odsetkowych określona jest w (...), spłata rat kapitałowo- odsetkowych dokonywana jest w (...), z zastrzeżeniem § 9b ust 2 oraz § 12 ust. 7 umowy. 4 ostatnia rata płatna w dniu 6.09.2032 r. przy czym wysokość raty kapitałowo-odsetkowych określona jest w (...), spłata raty kapitałowo- odsetkowych dokonywana jest w (...), z zastrzeżeniem § 9b ust 2 oraz § 12 ust 7 umowy.

Przy poczynionych wyżej ustaleniach faktycznych Sąd Rejonowy uznał powództwo za niezasadne. Sąd Rejonowy powołał się na treść przepisu art. 189 k.p.c. z którego wynika, że p owód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny i przyjął, że powód w oparciu o powyższy przepis domagał się ustalenia nieważności wskazanych w pozwie postanowień umowy, zwracając uwagę, iż z treści tej umowy wynika, że po stronie kredytobiorcy występowała także M. D., która nie brała udziału w tym procesie po stronie powoda, a tym samym Sąd orzekający stanął na stanowisku, że powodowi nie przysługiwała samodzielna legitymacja czynna, gdyż ewentualne uwzględnienie powództwa powodowałoby sytuację, gdy dwie osoby występujące po stronie kredytobiorcy, byłyby związane z bankiem umową o odmiennej treści, co doprowadziłoby do tego, że dwie osoby, pomimo solidarnej odpowiedzialności ich jako kredytobiorców, odpowiadały by w innej wysokości i przy innych ustaleniach wobec Banku, które to braki w zakresie legitymacji prawnej do wytoczenia powództwa skutkowały, zdaniem Sądu I Instancji, oddaleniem powództwa. Niezależnie od powyższego Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że warunkiem uwzględnienia powództwa na podstawie art. 189 k.c., jest istnienia interesu prawnego w żądaniu udzielenia ochrony prawnej przez wydanie wyroku ustalającego i, że w orzecznictwie jednolicie wyrażony został pogląd, iż interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. zachodzi wówczas, gdy uwzględnienie powództwa zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości, a jednocześnie interes ten nie podlega ochronie w drodze innego środka i tu sąd Rejonowy powołał się na wyrok SN z 4.03.2011 r. I CSK 351/10, wyrok S.A. w Katowicach z 28.09.2012 r. V A Ca 415/12 i wyrok SN z 22.11.2002 r. IV CKN 1519/00 przyjmując, że w niniejszej sprawie taka sytuacja nie zachodzi. Sąd Rejonowy wskazał, że z treści pozwu wynika, iż powód kwestionuje przedmiotowe postanowienia umowne, gdyż nie regulują one kwestii w jaki sposób ma być ustalany kurs (...) przez pozwanego, a dodatkowo dlatego, że na podstawie dodanego do umowy zapisu w § 9a nie wiadomo w jaki sposób bank ma ustalać kurs (...), jakimi przesłankami ma się przy tym kierować. Odnosząc się do tych zarzutów Sąd orzekający przyjął, że w zakresie niespłaconego jeszcze kredytu nie mogą one stanowić podstawy do uwzględnienia powództwa, z uwagi na treść przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, którą to nowelą dokonano zmiany art. 69 prawa bankowego poprzez zobowiązanie w ust. 2 pkt 4a tego artykułu, do zamieszczenia w przypadku umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, szczegółowych zasad określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. Sąd Rejonowy zwrócił także uwagę na art. 4 ustawy nowelizującej z którego wynika, że w przypadku kredytów lub pożyczek pieniężnych zaciągniętych przez kredytobiorcę lub pożyczkobiorcę przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy ma zastosowanie art. 69 ust. 2 pkt 4a (oraz art. 75b) prawa bankowego, w stosunku do tych kredytów lub pożyczek pieniężnych, które nie zostały całkowicie spłacone - do tej części kredytu lub pożyczki, która pozostała do spłacenia i w tym zakresie, w ocenie Sądu I Instancji, Bank ma obowiązek dokonania bezpłatnie stosownej zmiany umowy kredytowej lub umowy pożyczki, a w sytuacji niewywiązywania się przez Bank z powyższego obowiązku, po stronie kredytobiorcy pojawia się żądanie w postaci świadczenia niepieniężnego o zobowiązanie kredytodawcy do zawarcia umowy o treści uwzględniającej rozwiązanie przewidziane w art. 69 ust 2 pkt 4a ustawy Prawo bankowego dlatego też, zdaniem Sądu Rejonowego, powództwo podlegało oddaleniu wobec braku interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. po stronie powoda, gdyż nie zachodziła sytuacja, że powód nie mógł skorzystać z ochrony na podstawie innych instytucji prawnych. Sąd Rejonowy podniósł nadto, że oddalenie powództwa w żaden sposób nie wpływa fakt zawarcia pomiędzy stronami umowy kredytu aneksów, w tym aneksu nr (...) z dnia 4 czerwca 2012 r., którym do umowy dodano zapis § 9a, gdyż ewentualne uznanie powództwa w zakresie tego postanowienia umownego wywarłoby tylko taki skutek, że w jego miejsce weszłyby rozwiązania przewidziane w ustawie nowelizującej prawo bankowe, a więc powód mógłby skorzystać z roszczenia przewidzianego w omówionych powyżej przepisach, a tym samo ewentualne uwzględnienie przedmiotowego powództwa nie zakończyłoby w sposób definitywny istniejącego sporu, lecz powód musiałby korzystać z kolejnych instytucji prawnych. W kwestii spłaconego już kredytu przez powoda Sąd Rejonowy uznał, że powództwo także podlegało oddaleniu z tego powodu, że poprzez fakt częściowej spłaty doszło do skonkretyzowania się w tej części sposobu ustalania przeliczeń, a sam fakt zapłaty według określonych zasad spowodował przy tym, iż na gruncie art. 189 k.p.c. nie jest już aktualny zarzut co do sposobu dokonywania tych przeliczeń, albowiem został on skonkretyzowany poprzez fakt zapłaty. Natomiast kwestie czy sposób tych przeliczeń był prawidłowy czy też nie, powinny być rozważane w ewentualnej sprawie o zapłatę a nie w sprawie o ustalenie i tu Sąd Rejonowy powołał się także na stanowisko wyrażone w judykaturze, a to wyrok S.A. w Białymstoku z 5.02.2014 r. I ACa 801/13 i wyrok SN z 13.03.2015 r. IV CSK 362/14 i uznał, że także i w tym wypadku ewentualne uwzględnienie powództwa nie zakończyło by w sposób definitywny istniejącego sporu. Jako nietrafny Sąd Rejonowy przyjął zarzut sprzeczności zaskarżonych postanowień umowy z art. 353 ¹ k.c., poprzez udzielenie kredytu opartego o klauzulę waloryzacyjną, gdyż jego zdaniem treść umowy jednoznacznie wskazuje, że celem udzielenia kredytu był zakup mieszkania, a nie cele inwestycyjne, natomiast sam fakt zastosowania w umowie klauzuli waloryzacyjnej nie oznacza zaś, że ten podstawy cel umowy był w rzeczywistości inny zwłaszcza, że powód formułując takie zarzuty nie zauważył, że dopuszczalność zawierania tego typu umów kredytowych znajduje oparcie w powołanej powyżej ustawie nowelizującej prawo bankowe, w której w art. 69 ust 2 pkt 4 a prawa bankowego zamieszczono rozwiązania odnoszące się do umowy o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty innej niż waluta polska, a w świetle art. 4 tej ustawy uregulowania te mają zastosowanie także do umów zawartych przed wejściem w życie tej ustawy. Sąd Rejonowy oddalił wnioski dowodowe poza uwzględnionymi na rozprawie w dniu 23 marca 2016 r. uznając, że przeprowadzenie ich pozostawało bez wpływu na treść rozstrzygnięcia. O kosztach procesu Sąd I Instancji orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i podkreślił, że zgodnie z art. 108 u.k.s.c . zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.

Apelację od wyroku wywiódł powód, zaskarżając go w całości i zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania, a to art. 72 § 2 kpc , wobec uznania, że w przypadku dwóch kredytobiorców przy kredycie bankowym, zachodzi między nimi współuczestnictwo konieczne przy wytoczeniu powództwa o ustalenie nieważności tej umowy w sytuacji, gdy zdaniem skarżącego kredytobiorców łączy współuczestnictwo materialne jednolite, naruszenie przepisów art. 189 kpc poprzez przyjęcie, że powód nie ma interesu prawnego w ustaleniu nieważności umowy kredytowej w części podważającej sposób wyliczenia rat kredytu denominowanego w walucie obcej, gdyż skutki prawne powództwa wiązałyby się z wysokością rat dotychczas spłaconych przez powoda, a z tej przyczyny powodowi miałoby służyć powództwo o zapłatę, nadto błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyrokowania, polegający na ustaleniu, że powód nie ma interesu prawnego w ustaleniu nieważności umowy kredytu denominowanego w walucie obcej w części niespłaconej, bowiem służy mu powództwo o nakazanie zawarcia aneksu do umowy uwzględniającego art. 69 ust. 2 pkt 4a ustawy prawo bankowe w sytuacji, gdy w obrocie prawnym funkcjonuje nadal wypowiedzenie powodowi umowy kredytu i umowa uważana jest obecnie w przypadku prawnym za zakończoną.

Strona pozwana w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów na jej rzecz od powoda kosztów postępowania apelacyjnego, podzielając w całości stanowisko Sądu I Instancji wyrażone w motywach uzasadnienia.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy i ustalenia te Sąd Okręgowy podziela oraz przyjmuje jako własne. Podobnie podzielić należało ocenę prawną tego Sądu przedstawioną w motywach uzasadnienia wyroku, z jednym tylko wyjątkiem, a mianowicie takim, że zdaniem Sądu II Instancji, nie było uzasadnionych prawnie przesłanek do tego, ażeby powód nie mógł samodzielnie działać w tym procesie, bowiem kredytobiorcy, będący małżonkami, którzy zaciągnęli wspólnie kredyt na zaspokojenie ich potrzeb mieszkaniowych, a więc zobowiązanie dotyczące ich majątku wspólnego, odpowiadają solidarnie i ma do nich zastosowanie przepis art. 370 kc , który stanowi, że jeżeli kilka osób zaciągnęło zobowiązanie dotyczące ich wspólnego mienia, to są one zobowiązane solidarnie, chyba że umówiono się inaczej (podobnie wyrok SN z dnia 27.12.1979 r. I CR 408/79, OSNC 1980, nr 6, poz. 126). Podkreślić też należy, że dłużnik solidarny może podejmować działania samodzielnie z tym zastrzeżeniem, że nie mogą one szkodzić współdłużnikom (art. 371 kc ), a wyrok zapadły na korzyść jednego z dłużników solidarnych zwalnia współdłużników jeżeli uwzględnia zarzuty, które są im wszystkim wspólne, dlatego też nie można zgodzić się z Sądem I Instancji, że wystąpienie z powództwem w tej sprawie tylko przez powoda, mogłoby doprowadzić do tego, że każdy z kredytobiorców miałby zobowiązanie o innym charakterze, bowiem powód kwestionował w pozwie postanowienia umowne wspólne dla obu kredytobiorców, uwzględnienie których byłoby korzystne dla obu dłużników, a tym samym skoro zarzuty podniesione w pozwie były im wspólne, powód mógł działać samodzielnie. Dlatego też zgodzić należało się z apelującym, że w niniejszej sprawie pomiędzy obu kredytobiorcami nie zachodzą podstawy do przyjęcia istnienia współuczestnictwa koniecznego, a współuczestnictwa materialnego, określonego w przepisie art. 72 § 1 pkt 1 kpc .

W pozostałym jednak zakresie zarzuty apelacyjne nie znajdują uzasadnienia, a w szczególności zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 189 kpc wobec przyjęcia, że powód nie miał interesu prawnego w wytoczeniu powództwa. Słusznie zauważa Sąd I Instancji, że w judykaturze przyjmuje się zgodnie, iż interes prawny zachodzi wówczas, gdy uwzględnienie powództwa zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, a tym samym definitywnie zakończy spór i interes ten nie podlega ochronie w drodze innego środka. Mając na uwadze charakter roszczenia powoda stwierdzić należało, że w stosunku do kredytu spłaconego już przez powoda, powinien on wystąpić, jak słusznie wskazał Sąd I Instancji, z powództwem o zasądzenie określonej kwoty, która byłaby różnicą między tym co powód wpłacił realizując swoje zobowiązanie, a tym co w jego ocenie powinien zapłacić, przy uwzględnieniu i wyeliminowaniu z treści umowy tzw. klauzul abuzywnych , a podstawę prawną jego roszczeń powinien stanowić przepis art. 471 kc , jako nienależyte wykonanie zobowiązania, dlatego też powództwo o ustalenie w tym zakresie musiało zostać oddalone wobec braku interesu prawnego powoda w jego wytoczeniu. Sąd Rejonowy miał także w pełni rację co do tego, że w trybie art. 189 kpc powód nie mógł skutecznie zgłaszać zarzutów w zakresie niespłaconego jeszcze kredytu, bowiem jeżeli strona pozwana była zobowiązana do wprowadzenia zmian w umowie zgodnie z nowelą w wskazaną w art. 69 prawa bankowego, wprowadzoną przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, a takich zmian nie dokonała, kredytobiorcom służyło powództwo o zobowiązanie banku udzielającego kredytu do zawarcia umowy o treści uwzględniającej nowe regulacje prawne, przewidziane w art. 69 ust. 2 pkt 4a ustawy prawo bankowe, polegające na zamieszczeniu, w przypadku kredytu denominowanego do waluty innej niż waluta polska, szczegółowych zasad określania sposobów i terminów ustalania kursu wymiany walut, w oparciu o jakie wyliczana jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wypłaty albo spłaty kredytu. Z uwagi na powyższe w tym zakresie także nie znalazło uzasadnienia żądanie powoda J. D., oparte na przepisie art. 189 kpc , gdyż przysługiwało mu inne roszczenie, wskazane wyżej. Nie można zgodzić się także ze skarżącym, że po dokonaniu przez stronę pozwaną wypowiedzenia umowy kredytu powodowi, żądanie jego zgłoszone w pozwie, jest uzasadnione w trybie powództwa z art. 189 kpc o ustalenie nieważności wskazanych postanowień umownych, bowiem uwzględnienie powództwa w takim zakresie jak wskazany w pozwie i w tym przypadku nie zakończy definitywnie sporu stron. Kwestionowane przez powoda postanowienia umowy kredytowej, uznane są za klauzule abuzywne , dlatego też ponowne sądowe ustalenie nieważności umowy kredytowej w tym zakresie, nie zakończy ostatecznie sporu powoda z Bankiem, tu stroną pozwaną, w kwestii wysokości zobowiązania kredytowego powoda względem strony pozwanej, wynikającego z łączącej strony, aktualnie postawionej w stan natychmiastowej wykonalności, umowy kredytu bankowego. Powód, ażeby doprowadzić do zakończenia sporu ze stroną pozwaną w sytuacji, gdy kredyt został mu wypowiedziany i postawiony w stan natychmiastowej wykonalności, kwestionując postanowienia umowy kredytowej, powinien wystąpić z takim powództwem, na podstawie którego Sąd orzekający będzie zobligowany do wyliczenia istniejącego zobowiązania powoda względem strony pozwanej, przy podnoszonych zarzutach abuzywności części postanowień umowy kredytowej, które pozwoli na definitywne zakończenie sporu, dlatego też ma rację Sąd Rejonowy twierdząc, że obecne powództwo, w stanie faktycznym sprawy, wniesione w trybie art. 189 kpc , podlegało oddaleniu, bowiem rozpoznanie zgłoszonych w nim roszczeń powoda nie doprowadziłoby do ostatecznego rozstrzygnięcia kwestii spornych, nie zakończyło by sporu powoda z Bankiem, bowiem nawet przy jego ewentualnym uwzględnieniu powód, dla realizacji swoich praw, musiałby wystąpić z kolejnym pozwem o ustalenie, że jego zobowiązanie wobec strony pozwanej nie istnieje lub istnieje w mniejszym zakresie, aniżeli wynika to z wyliczenia strony pozwanej przedstawionego w wypowiedzeniu powodowi umowy kredytowej.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, na podstawie art. 386 § 1 kpc i art. 385 kpc zmieniono zaskarżony wyrok w części, a mianowicie wyłącznie w zakresie kosztów procesu, kierując się tym, że sprawa ma charakter szczególny, w związku z czym powód mógł mieć trudności z właściwym sprecyzowaniem swoich roszczeń, a dodatkowo jego trudna sytuacja majątkowa uzasadniała zastosowanie art. 102 kpc , natomiast w pozostałym zakresie oddalono apelację powoda wobec jej bezzasadności.

Na podstawie art. 102 kpc nie obciążono powoda kosztami postępowania apelacyjnego z przyczyn wskazanych wyżej. Na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz. U. z 2015 r., nr 1805), przy wskazanej w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia, przyznano radcy prawnemu, ustanowionemu powodowi z urzędu, koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi w postępowaniu apelacyjnym w wysokości 4 428 zł, w której to kwocie zawarty został 23% podatek Vat .

(...)