Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 138/18

UZASADNIENIE

Powód H. K. wniósł o zasądzenie alimentów w kwotach po 150 zł. miesięcznie od pozwanych: B. T. (1), M. K., A. W. (1) i K. K. (1) /sprawy III RC 140/18, III RC 142/18 i III RC 145/18 zostały połączone do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia z niniejszą sprawą/.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że jest ojcem pozwanych. Wraz z nieżyjącą już żoną przekazał w darowiźnie pozwanej B. T. (1) nieruchomość przy ul. (...) w S., w której ma służebność i obecnie mieszka. Powód utrzymuje się z emerytury w wysokości 1063 zł., z tego opłaca media, żywność, środki higieny, paliwo i lekarstwa. Uzyskiwany przez powoda dochód nie wystarcza na godziwe życie. Pozwanych stać na pomoc ojcu.

Pozwani B. T. (1), M. K., A. W. (1) i K. K. (1) wnieśli o oddalenie powództw. Wskazali na złe relacje z ojcem, do których powstania swoim zachowaniem przyczynił się pozwany, a także na sytuacje materialne i rodzinne uniemożliwiające im płacenie alimentów na rzecz powoda. Ponadto pozwani B. T. (1) i K. K. (1) na pomoc pozwanemu w innych formach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód H. K. jest ojcem pozwanych. Ma 85 lat.

Umową darowizny w 2008 r., wraz z pozostałymi dziećmi, przekazał w darowiźnie swoje udziały w nieruchomości położonej w S. przy ul. (...) na rzecz pozwanej B. T. (1). W umowie darowizny została ustanowiona na rzecz powoda H. K. bezpłatna służebność osobista polegająca na prawie korzystania z jednego pokoju, wspólnej kuchni i łazienki oraz swobodnego poruszania się po działce.

Faktycznie obecnie powód korzysta z całego parteru domu, są tam trzy pokoje, kuchnia i łazienka, korzysta także z garażu.

Powód utrzymuje się z emerytury wynoszącej 1063 zł. Aktualnie powód opłaca tylko energię elektryczną, albowiem z innych mediów nie korzysta, zaś ogrzewanie domu zapewnia mu pozwana B. T. (1). Opłaca telefon w kwocie 50 zł. miesięcznie.

Powód cierpi na schorzenia związane z niewydolnością krążenia, miażdżycą, nieżytem żołądka, zapaleniem stawów, obustronnym niedosłuchem i zaburzeniami depresyjnymi. Przyjmuje stałe leki, na które wydaje ok. 120 zł. miesięcznie.

Posiada samochód, który służy mu przede wszystkim do zawożenia przyjaciółki, u której spędza większość czasu w ciągu dnia, do sklepów i kościoła. Opłaca ubezpieczanie samochodu w wysokości 743 zł rocznie, na paliwo wydaje ok. 100 zł. miesięcznie.

Pozwana B. T. (1) zajmuje piętro domu na ul. (...). Mieszka z mężem i 12 – letnią córką. Pozwana pracuje jako kasjerka i zarabia 1648 zł. netto, jej mąż jest na rencie, którą otrzymuje w kwocie 1022 zł. miesięcznie. Jego leczenie związane jest z wydatkami na wyjazdy do specjalistów do W. i G..

Pozwana ponosi koszty utrzymania nieruchomości, w której mieszka z powodem: opłaca podatki, śmieci za wszystkie osoby, wodę oraz ponosi koszty opału, organizuje naprawy i remonty w domu i na działce. W niektórych opłatach pomaga jej rodzeństwo.

Pozwany M. K. utrzymuję się z własnej działalności gospodarczej polegającej na prowadzeniu usług budowlanych, zarabia ok. 3000 zł. netto. Ma na utrzymaniu żonę, która nie pracuje i 11 - letniego syna, pomaga pełnoletniej córce, która wychowuje małe dziecko.

Pozwany K. K. (1) prowadzi własną działalność gospodarczą, jest murarzem, zarabia w granicach od 3 do 5 tyś zł. miesięcznie. Nie ma nikogo na utrzymaniu. Pozwany pomaga swoim siostrom: B. T. (1) w zakupie opału na zimę, w tym roku przekazał jej na ten cel 3 tyś zł. Ponadto pomaga przy naprawach domu i garażu, niedawno wymienił dach w obu budynkach. Pomaga także finansowo bardzo chorej siostrze, która nie została pozwana w tej sprawie.

Pozwana A. W. (1) prowadzi własną działalność gospodarczą polegającą na handlu pokryciami dachowymi, jej dochody są nierównomierne, średnio miesięcznie zarabia 1000 – 2000 zł. netto. Ma na utrzymaniu studiującą córkę oraz pomaga synowi, który szuka pracy. Do czasu konfliktu z ojcem pomagała mu sprzątając, kupując środki czystości, przywożąc ciepłe posiłki.

Konflikt pomiędzy pozwanymi i powodem rozpoczął się kilka lat temu, gdy powód wystąpił do Sądu o odwołanie darowizny na rzecz pozwanej B. T. (1). Rodzeństwo stanęło po stronie siostry. Wyrokiem z 31 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Szczytnie Wydział I Cywilny powództwo oddalił. Powód powoływał się na brak zainteresowania ze strony córki.

Pozwana B. T. (1) przestała pomagać ojcu, gdy powód zaczął nadużywać prądu i wody /włączał światło w pomieszczeniach, w których nie przebywał, używał 200 W. żarówek, odkręcał wodę i lał ją do niezakorkowanej wanny/. Pozwana opłacała wysokie rachunki za prąd i wodę. Te sytuacje doprowadziły do interwencji Policji, po której powód zawiadomił organy ścigania o pobiciu go przez dzieci. Sprawa została umorzona wobec nie stwierdzenia popełnienia tego czynu.

Między stronami dochodziło do wielu sytuacji konfliktowych np. powód zawiadamiał pogotowie gazowe o ulatniającym się gazie, o nieszczelnym kominie, powódka zainstalowała w piwnicy kamerę, aby potwierdzić zniszczenia dokonywane przez powoda w piwnicy, powód kamerę przywłaszczył, powód uniemożliwia przechodzenie przez swoją część mieszkania pozwanej i jej mężowi, co powoduje, że paląc w piecu, mąż pozwanej musi za każdym razem wychodzić z domu i obchodzić posesję, aby wejść zewnętrznym wejściem do piwnicy.

W październiku 2015 r. została założona Niebieska Karta w związku z podejrzeniem przemocy w rodzinie, osoba zgłaszająca była B. T. (1), osobą podejrzaną o stosowanie przemocy był powód. Pozwana wskazywała na nadużywanie przez powoda prądu i gazu. Procedurę NK zakończono w maju 2016 r.

Wszyscy pozwani nie utrzymują kontaktów z pozwanym od kilku lat.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: wyjaśnienia stron k. 76v -78, umowa darowizny k. 7 – 9, zaproszenie do próby ugodowej k. 10, rachunki za media, samochód k. 11 - 18, zaświadczenia lekarskie, karty leczenia szpitalnego, faktury za leki k. 19 – 26, faktury za media, przelew wypłaty, Pit -y k. 38 – 56, 58 – 74, notatka z interwencji Policji k. 87, dokumentacja procedury Niebieskiej Karty k. 91 - 118/.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenia nie są uzasadnione.

Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, sporządzonych w przepisanej formie i przez kompetentne organy, tym samym korzystających z domniemania prawdziwości /art. 244 Kpc/ oraz na wyjaśnieniach stron, które w przedmiocie dochodów i kosztów ponoszonych przez strony były zgodne, różniły się w zakresie oceny powodów konfliktu istniejącego między stronami. Sąd dał wiarę pozwanym, ich wyjaśnienia wskazujące, że powód przyczynił się do powstania konfliktu pomiędzy nim a pozwana B. T., w którym po stronie siostry stanęli pozostali pozwani, potwierdzają dokumenty znajdujące się w aktach sprawy Wydziału Cywilnego I C 122/14, notatka z interwencji Policji, dokumentacja z procedury Niebieskiej Karty, rachunki za energie przedłożone przez pozwaną B. T. (1).

Zdaniem Sądu w pierwszej kolejności należy ocenić czy powód pozostaje w stanie niedostatku. Powód ma wprawdzie niewysoką emeryturę, jednak z uzyskiwanej kwoty pokrywa wszystkie swoje potrzeby.

Powód ma zapewnione mieszkanie, nie ponosi w związku z zamieszkiwaniem u pozwanej B. T. prawie żadnych kosztów. Pozwana opłaca podatki, śmieci, wodę i zapewnia ogrzewanie, także ona /przy pomocy rodzeństwa/ ponosi wszystkie koszty związane z naprawami na nieruchomości. Aktualnie jedynym kosztem ponoszonym przez powoda jest opłata za energię, która w skali miesiąca wynosi od 20 do 50 zł. Powód jest osobą w podeszłym wieku, ma kilka schorzeń, w związku z którymi przyjmuje leki, jednak ich koszty nie przekraczają 150 – 160 zł. miesięcznie, innych wydatków w związku ze swoim stanem zdrowia nie ponosi. Opłaty związane z utrzymaniem samochodu także nie są wysokie, jednocześnie na podkreślenie zasługuje okoliczność, że powód samochód użytkuje przede wszystkim na potrzeby swojej przyjaciółki. Powód częściowo prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z panią, do której jeździ na N.. Spędzając tam całe dni ponosi wspólnie z tą osobą koszty wyżywienia, tym samym wydatki z tym związane rozkładają się na dwie osoby, co, jak wskazuje doświadczenie życiowe, pozwala je znacznie ograniczyć.

Powód jako ojciec pozwanych swoje żądanie wywodzi z art. 133§2 Krio, tym samym jego uprawnienie do alimentów obejmuje tylko zaspokojenie stanu niedostatku. Powód nie żyje w niedostatku, albowiem swoje potrzeby zaspokaja z emerytury, zaś jego potrzeby mieszkaniowe w znacznej części zaspokaja pozwana B. T. przy pomocy pozostałych pozwanych.

Ponadto drugim argumentem wskazującym na oddalenie powództwa w niniejszej sprawie jest okoliczność konfliktu pomiędzy powodem a pozwanymi, do którego powstania przyczynił się powód /art. 144 1 Krio/.

Na podkreślenie zasługuje okoliczność, że jeszcze kilka lat temu – do czasu złośliwych nadużyć, których zaczął dopuszczać się powód wobec B. T. - zarówno pozwana B. T., jak i pozostałe dzieci, pomagali powodowi w formie gotowania posiłków, kupowania produktów spożywczych i higienicznych, córki przychodziły, aby ojcu posprzątać. Pozwani dbali o naprawy i remonty w domu i na posesji. Natomiast pozwany nadużywał prądu, wody, co doprowadzało do konieczności pokrywania przez pozwaną B. T. wysokich rachunków, a w konsekwencji upominań ojca przez pozwanych, kłótni, bezpodstawnych oskarżeń, interwencji policji. I ostatecznie zerwania wzajemnie kontaktów, a tym samym zaprzestania dotychczasowych form pomocy. W sytuacji jaka zaistniała między stronami, postawa pozwanych znajduje uzasadnienie, tym bardziej, że powód całkowicie odizolował się od dzieci, mieszkanie na ul. (...) jest dla niego obecnie tylko sypialnią, jego centrum życiowe skupiło się u przyjaciółki na N..

W tych okolicznościach, wobec ustalenia, że powód nie pozostaje w niedostatku oraz że żądanie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, analiza sytuacji materialnej i możliwości zarobkowych pozwanych jest zbędna. Nie mniej jednak na podkreślenie zasługuje okoliczność, że pozwani, w szczególności B. T., ponosząc koszty utrzymania nieruchomości, K. K. dokonując napraw nieruchomości, pomagając w opłatach za ogrzewanie oraz A. W. poprzez np. pomoc w zakupie po korzystnych cenach pokrycia na dach, częściowo wypełniają obowiązek alimentacyjny wobec ojca.

Z tych względów na podstawie art. 133§2 i art. 144 1 Krio Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji postanowienia.

O wynagrodzeniu pełnomocnika z urzędu Sąd orzekł w oparciu o przepis §10 oraz §4.1. i §4.2. Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Sygn. akt III RC 138/18

z/

1.  (...)

2.  (...)adw. A. J.,

3.  (...)

S., 29.03.2019 r.