Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III RC 365/18

UZASADNIENIE

W dniu 10 sierpnia 2018r. M. Ł. (1) wniosła do Sądu Rejonowego w Kaliszu pozew przeciwko małoletnim M. i G. rodz. Ł. reprezentowanym przez ojca A. Ł. sprecyzowany na rozprawie w dniu 26 listopada 2018r. o obniżenie alimentów zasądzonych od powódki na rzecz małoletnich pozwanych synów do kwoty po 300 zł miesięcznie na jedno dziecko (łącznie 600 zł miesięcznie).

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, iż spodziewa się trzeciego dziecka i jest bezrobotna. Obecnie nie ma szans na podjęcie pracy, gdyż kobiety w ciąży i bez zawodu nikt nie zatrudni. Wskazała, iż nie jest w stanie przekazywać zasądzonej kwoty alimentów na rzecz dzieci, gdyż nie posiada żadnych środków pieniężnych, nie tylko na pokrycie alimentów, ale też na własne utrzymanie.

Ojciec małoletnich pozwanych A. Ł. na rozprawie w dniu 26 listopada 2018r. wniósł o oddalenie powództwa o obniżenie alimentów.

Sąd ustalił co następuje:

Małoletni M. Ł. (2) ur. (...) oraz G. Ł. ur. (...) pochodzą ze związku małżeńskiego M. Ł. (1) i A. Ł., który został rozwiązany przez rozwód w 2015r.

Małoletnie rodzeństwo Ł. znajdują się pod bezpośrednią opieką ojca od listopada 2016r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu wyrokiem zaocznym z dnia 22 marca 2017r. wydanym w sprawie III RC 58/17 zasądził od M. Ł. (1) na rzecz małoletnich dzieci M. Ł. (2) i G. Ł. alimenty w kwotach po 400 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich – łącznie po 800 zł miesięcznie, płatne z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk ojca małoletnich powodów – A. Ł. z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 01 lutego 2017r.

(dowód: odpisy skrócone aktu urodzenia k. 4 i 5 w aktach III RC 58/17, wyjaśnienie A. Ł. z dn. 22.03.2017r. k. 9 w aktach III RC 58/17, wyrok zaoczny SR w Kaliszu z dn. 22.03.2017r. k. 10-11 w aktach III RC 58/17, zeznania M. Ł. (1) z dn. 25.02.2019r. k. 47 czas od 00:00:45 do 00:17:14)

W dacie ostatniego wyrokowania w przedmiocie alimentów małoletni M. Ł. (2) miał 3 latka, a G. Ł. miał 2 latka. Dzieci pozostawały pod opieką ojca, który wówczas nie pracował i zajmował się wychowywaniem synów.

Małoletni mieszkali wraz z ojcem, partnerką ojca J. S., jej dwójką małoletnich dzieci pochodzących z poprzedniego związku (...) rodz. S. oraz przyrodnim bratem pochodzącym ze związku ojca z J. S. – małoletnim Ł. Ł. (2). Rodzina zajmowała mieszkanie na ulicy (...) w K.. Czynsz za mieszkanie wynosił 350 zł, gaz 200 -300 zł miesięcznie w sezonie grzewczym.

(dowód: zeznania A. Ł. z dn. 25.02.2019r. k. 47 -48 czas od 00:17:14 do 00:36-19)

M. Ł. (1) wówczas była osobą uzależnioną od dopalaczy i alkoholu. Nie miała stałego miejsca zamieszkania, zamieszkiwała u swoich przyjaciół. W/w nie pracowała i pozostawała na utrzymaniu innych osób.

(dowód: zeznania M. Ł. (1) z dn. 25.02.2019r. k. 47 czas od 00:00:45 do 00:17:14)

Obecnie małoletni M. ma 5 lat, a (...) latka. Chłopcy od września 2017r. uczęszczają do przedszkola przy ulicy (...) w K.. Ojciec dzieci ma przyznane dopłaty do opłaty za przedszkole i posiłki w przedszkolu. Za trójkę małoletnich dzieci za przedszkole płaci miesięcznie 200 zł, co na każdego z małoletnich daje kwotę ok. 66,66 zł miesięcznie.

Małoletni pozwani w dalszym ciągu mieszkają z ojcem, żoną ojca J. Ł., jej dwójką małoletnich dzieci A. i Z. rodz. S. oraz przyrodnim małoletnim bratem Ł. Ł. (2). Rodzina wynajmuje trzypokojowe mieszkanie komunalne przy ulicy (...) w K.. Na koszty utrzymania lokalu składają się wydatki związane z czynszem w wysokości 780 zł miesięcznie, energią elektryczną 150 zł na 2 miesiące, gazem w sezonie grzewczym ok. 670 zł miesięcznie. Rodzina na wyżywienie przeznacza ok. 1000 zł miesięcznie, środki czystości 200 zł miesięcznie, odzież 800-1000 zł miesięcznie na 5 dzieci, paliwo 300 zł miesięcznie. Małoletni bracia Ł. okresowo chorują i wówczas ojciec wydaje od 100 do 200 zł na leki.

Małoletnia córka żony pozwanego Z. S. ma 10 lat i uczęszcza do IV klasy Szkoły Podstawowej nr (...) w K.. Jej młodszy brat A. S. ma 5 lat i uczęszcza do tego samego przedszkola co małoletni pozwani.

Wspólny syn małżeństwa Ł.Ł. Ł. (2) ur. (...) pozostaje pod opieką matki w domu.

A. Ł. ma 27 lat i jest zatrudniony w prywatnej firmie na stanowisku ochroniarza za miesięcznym wynagrodzeniem wynoszącym 1640 zł. Żona w/w nie pracuje i zajmuje się najmłodszym dzieckiem. Rodzina ma przyznane świadczenie wychowawcze 500+ na 5 dzieci, dodatek z tytułu wychowywania dzieci w rodzinie wielodzietnej w kwocie 380 zł miesięcznie. Innych dochodów w/w nie posiadają.

(dowód: zeznania A. Ł. z dn. 25.02.2019r. k. 47 -48 czas od 00:17:14 do 00:36:19, zeznania A. Ł. z dn. 26.11.2018r. k. 28 czas od 00:13:43 do 00:22:42, zaświadczenie k.40, umowa najmu lokalu mieszkalnego k. 43-44, kopia odpisu skróconego aktu małżeństwa k. 45)

M. Ł. (1) ma 23 lata, wykształcenie gimnazjalne. Nigdy nie posiadała stałej pracy, nie była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna. Podejmowała się prac dorywczych.

W/w wyrokiem Sądu Rejonowego w Kaliszu z dn. 27 lipca 2018r. w sprawie II K 817/18 została uznana za winną popełnienia przestępstwa z art. 209 § 1a kk polegającego na uchylaniu się przez nią w okresie od 22 marca 2017r. do 07 maja 2018r. od wykonywania obowiązku alimentacyjnego względem małoletnich pozwanych, za co wymierzono jej karę 1 roku ograniczenia wolności polegającą na wykonaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym.

Powódka w dniu (...) urodziła kolejne dziecko - syna F. H. pochodzącego z jej obecnego nieformalnego związku z H. H.. Obecnie powódka pozostaje na zasiłku macierzyńskim, który otrzymuje w wysokości 1000 zł miesięcznie. Będzie również otrzymywała świadczenie wychowawcze 500+.

(...) powódki nie pracuje, podejmuje się prac dorywczych, osiągając miesięczny przeciętny dochód od 500 zł do 600 zł. Obecnie jest on w trakcie załatwiania formalności związanych z zatrudnieniem w firmie (...) w W..

Powódka mieszka wraz z partnerem i ich wspólnym dzieckiem w wynajętym mieszkaniu komunalnym. Na koszty utrzymania mieszkania składa się czynsz w kwocie 450 zł, energia elektryczna 350 zł na 2 miesiące, opał w sezonie grzewczym 1000 zł. Rodzina dostała dopłatę do zakupu opału w kwocie 700 zł. Na wyżywienie w/w przeznaczają 500 – 600 zł miesięcznie, na środki czystości i higieniczne dla noworodka 300 zł miesięcznie. Powódka najmłodsze dziecko karmi piersią. W/w korzystają z fundacji (...) przy ulicy (...) w K., skąd otrzymują odzież.

Powódka i jej partner są finansowo wspierani przez matkę H. H., która kupuje im żywność.

M. Ł. (1) ma kontakt z małoletnimi pozwanymi, którzy co 2 tygodnie ją odwiedzają. Chłopcy są zadowoleni z kontaktu z matką.

Powiatowy Urząd Pracy w K. w okresie od maja 2018r. do listopada 2018r. posiadał szereg ofert pracy dla osób bez kwalifikacji zawodowych.

(dowód: zeznania M. Ł. (1) z dn. 25.02.2019r. k. 47 czas od 00:00:45 do 00:17:14, zeznania M. Ł. (1) z dn. 26.11.2018r. k. 28 czas od 00:06:53 do 00:12:59, pismo PUP w K. k. 32-37, decyzja z dn. 16.11.2018r. k. 41, decyzja z dn. 14.11.2018r. k. 42, wyrok SR w Kaliszu z dn. 27.07.2018r. sygn. akt II K 817/18 k. 46)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o wyżej powołane dowody. Sąd dał wiarę zeznaniom powódki oraz ojca małoletnich pozwanych w zakresie ujętym w stanie faktycznym.

Sąd zważył co następuje:

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich wspólnego dziecka.

Zgodnie z art. 133 § 1 KRiO (Dz.U. 1964 Nr 9, poz. 59 z późniejszymi zmianami) rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka , które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania. W myśl §3 rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Zgodnie z art. 135 § 1 KRiO zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Zgodnie z art. 138 krio można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków, przy czym o zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, a z drugiej zaś strony możliwości zarobkowe strony zobowiązanej do alimentacji (art. 135 § 1 krio).

Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez oboje rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krio. Rodzice w zależności od swoich możliwości zobowiązani są zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, leczenia w razie choroby) jak i duchowych, kulturalnych a także wychowania, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Zważyć należy, że wielokrotnie Sąd Najwyższy wskazywał , że trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich z obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Rodzice obowiązani są dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 .03. 2000 r. , I CKN 1538/99, LEGALIS nr 56351).

Zebrany materiał dowodowy i ustalony stan faktyczny wskazuje, że w sprawie nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca obniżenie alimentów płatnych przez powódkę na rzecz małoletnich pozwanych z kwoty po 400 zł (łącznie 800 zł) do kwoty po 300 zł miesięcznie (łącznie 600 zł), od dnia 01 lutego 2019r., gdyż od tej daty powódka utraciła możliwości zarobkowania, w związku z urodzeniem przez siebie dziecka. M. Ł. (1) w dniu (...) urodziła kolejnego syna. Jej jedynym dochodem jest otrzymywany zasiłek macierzyński oraz świadczenie wychowawcze 500+. Łączny miesięczny dochód powódki wynosi zatem 1500 zł, z czego kwota świadczenia wychowawczego powinna być przeznaczona w całości na małoletniego F. H.. Na powódce bez wątpienia ciąży obowiązek alimentacyjny wobec małoletnich pozwanych synów, jednakże jest ona również zobowiązana do utrzymywania najmłodszego dziecka, nad którym obecnie sprawuje opiekę. Z racji przebywania na urlopie macierzyńskim w/w nie ma możliwości podjęcia pracy zarobkowej, która umożliwiłaby jej pozyskanie dodatkowych środków pieniężnych. Powódka ma prawo do ułożenia sobie życia i posiadanie kolejnego dziecka. Również ojciec małoletnich pozwanych ułożył sobie życie i z obecnego związku małżeńskiego posiada małoletniego syna. Potrzeby małoletnich pozwanych bez wątpienia są wysokie, dzieci rosną, a wraz z ich wzrostem wzrastają również ich potrzeby. Jednakże matka chłopców nie jest w stanie partycypować w kosztach utrzymania synów na poziomie wyższym niż po 300 zł miesięcznie na każdego z nich. Po opłaceniu alimentów na rzecz małoletnich pozostanie jej do dyspozycji kwota 400 zł, z której to kwoty musi utrzymać siebie oraz małoletniego F. H.. Ponadto, należy również wskazać, iż ojciec małoletnich posiada dopłaty do przedszkola dla synów oraz posiłków. Na rzecz małoletnich ma przyznane świadczenie 500+ oraz dodatek z tytułu wychowywania dzieci w rodzinie wielodzietnej w kwocie 380 zł miesięcznie. W ocenie Sądu alimenty na ustalonym obecnie poziomie zabezpieczą część usprawiedliwionych, niezbędnych potrzeb małoletnich pozwanych w minimalnym zakresie. Jak już wyżej wskazano sytuacja majątkowa oraz ży ciowa matki małoletnich nie pozwala na zasądzenie od niej alimentów na rzecz małoletnich synów w wysokości wyższej niż po 300 zł miesięcznie.

Z uwagi na powyższe Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach jak w punkcie 2 sentencji wyroku Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 102 kpc, biorąc pod uwagę sytuację finansową i życiową stron niniejszego postępowania.