Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 341/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lutego 2014 r.

Sąd Rejonowy w Bartoszycach III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Arkadiusz Rokicki

Protokolant: p.o. sekr. sądowy Anna Maculewicz

po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2014 r. w Bartoszycach

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego S. J. reprezentowanego przez matkę M. M.

przeciwko J. J.

o podwyższenie alimentów

I/ alimenty ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Bartoszycach w dniu 04 października 2011 r. w sprawie III RC 246/11 od pozwanego J. J. na rzecz małoletniego powoda S. J. podwyższa z dniem 01 stycznia 2014 r. z kwoty po 100,00 złotych miesięcznie do kwoty po 350,00 (trzysta pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, płatne na dotychczasowych warunkach wraz z odsetkami wynikającymi z art. 359§3 kc na wypadek opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat do rąk matki M. M.;

II/ oddala powództwo w pozostałej części;

III/ odstępuje od ściągnięcia od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa opłaty sądowej, od której powód zwolniony był z mocy ustawy;

IV/ wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności i klauzulę wykonalności.

Sygn. akt III RC 341/13

UZASADNIENIE

M. M., działająca w imieniu małoletniego powoda S. J., po sprecyzowaniu powództwa, domagała się podwyższenia alimentów zasądzonych od pozwanego J. J. na rzecz syna z kwoty 100 zł miesięcznie do kwoty po 1.000 zł miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu swojego żądania wskazała, że rodzice małoletniego zawarli ugodę, na mocy której pozwany zobowiązał się łożyć na dziecko alimenty w wysokości 100 zł miesięcznie. Miał ponadto płacić za utrzymanie, odzież, żywność, gdyż w tamtym czasie rodzice małoletniego zamieszkiwali razem. Od znajomych dowiedziała się, że pozwany nadużywa alkoholu. Nie może liczyć na pomoc ojca dziecka z uwagi na powyższe problemy i jego agresję. W związku z tym wnosi o obciążenie go w całości obowiązkiem alimentacyjnym, ponieważ cała opieka nad małoletnim spoczywa na niej.

Pozwany J. J., w odpowiedzi na pozew, wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że terminowo płaci zasądzone alimenty. Ponadto kontynuuje jeszcze naukę, a jego jedynym źródłem utrzymania jest renta rodzinna. Zamieszkuje wraz z chorą matką, a w jego miejscu zamieszkania trudno jest znaleźć pracę zarówno stałą jak i dorywczą. Podał także, że nie nadużywa alkoholu, ani nie jest agresywny. W jego ocenie, to matka dziecka utrudnia mu kontakty.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletni S. J., urodzony (...) w B., jest synem M. M. i pozwanego J. J..

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia k. 3)

Na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Bartoszycach w dniu 04 października 2011r., w sprawie III RC 246/11, alimenty należne małoletniemu powodowi ustalone zostały na kwotę po 100 zł miesięcznie.

(dowód: ugoda z dnia 04 października 2011r. k. 8v. akt III RC 246/11)

W czasie ustalania alimentów w dotychczasowej wysokości małoletni powód miał ponad miesiąc. Był zdrowy i rozwijał się prawidłowo. Pozwany był uczniem I klasy szkoły policealnej na kierunku agrobiznes. Zamieszkiwał z matką i częściowo pozostawał na jej utrzymaniu. Dorywczo nie pracował i pobierał rentę rodzinną po zmarłym ojcu w wysokości 630 zł miesięcznie. Matka dziecka w tamtym czasie studiowała na Uniwersytecie (...) na kierunku ochrona środowiska. Były to studia niestacjonarne, za które płaciła 1.700 zł za semestr. Utrzymywała się z alimentów płaconych przez ojca w wysokości 400 zł miesięcznie.

(dowód: przesłuchanie informacyjne stron k. 8 – 8v. akt III RC 246/11)

Aktualnie małoletni powód ma 2,5 roku. Pozostaje pod opieką (...) w O.. Wizyty w poradni przypadają raz na cztery miesiące. Pomiędzy tymi wizytami dziecko jest rehabilitowane w domu. M. M. jeździ także z synem na basen do O..

(dowód z przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda k. 17 – 18)

Pozwany J. J. nadal uczy się w R. i kończy technikum. Wcześniej ukończył zaocznie liceum ogólnokształcące. Utrzymuje się z renty rodzinnej w wysokości 770 zł miesięcznie. Jeżeli znajdzie zatrudnienie, to zatrudnia się przy pracach dorywczych na budowach lub w ogrodnictwie. Dwa lata temu zatrudniony był w ramach umowy o dzieło i zarabiał około 2.000 zł miesięcznie. Jest zdrowy i nie ma przeciwwskazań do wykonywania przez niego pracy zarobkowej. Zamieszkuje wraz z matką, która utrzymuje się z renty w wysokości 700 zł miesięcznie. Wspólnie ponoszą opłaty za: energię elektryczną w wysokości 160 zł miesięcznie, wodę – 50 zł miesięcznie, telewizję – 40 zł miesięcznie, Internet z telefonem – 170 zł miesięcznie (w tym 40 zł abonament za telefon matki małoletniego powoda). Pozwany ponosi powyższe koszty w połowie. Nie ma innych osób na utrzymaniu.

(dowód: kserokopia decyzji Prezesa KRUS k. 16 – 16v., dowód z przesłuchania pozwanego k. 17v. - 18)

Małoletni powód S. J. zamieszkuje wraz z matką M. M., która pracuje jako agent ubezpieczeniowy w (...) S.A. Prowadzi działalność gospodarczą, a jej dochody uzależnione są od ilości zawartych umów ubezpieczenia. W lutym 2014r. uzyskała z tego tytułu przychód w wysokości 4.951 zł, w styczniu 2014r. – 2.367 zł, zaś w grudniu 2013r. – 3.176 zł. Z tych przychodów musi opłacić podatek dochodowy, świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego, koszty dojazdu do klientów. Nie posiada innych dochodów i nie korzysta z pomocy opieki społecznej. W czasie gdy matka pracuje, małoletni powód pozostaje pod opieką babci bądź opiekunki, z którą M. M. rozlicza się na godziny. Nadal jest studentką (...) w O. na kierunku ochrona środowiska. Aktualnie studiuje na 3 roku, a za studia płaci czesne w wysokości 1.700 zł za semestr. Zajęcia ma przeważnie co dwa tygodnie. Zamieszkuje wraz z matką, która ma na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci. Koszty związane z utrzymaniem mieszkania wynoszą: czynsz – 600 zł miesięcznie, energia elektryczna – 150 zł miesięcznie, Internet –50 zł miesięcznie. Matka małoletniego powoda pokrywa powyższe opłaty mieszkaniowe w 2/5 częściach.

(dowód: wyciągi z konta k. 13 – 15, dowód z przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda k. 17 – 18)

Pozwany utrzymuje sporadyczne kontakty z małoletnim synem. Płaci zasądzone alimenty i zakupuje dziecku prezenty z okazji świąt.

(bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie pozostawały bezsporne i zostały poczynione w oparciu o dowody przeprowadzone w toku postępowania, a mianowicie zeznania stron oraz przedłożone dokumenty, a także dokumenty zgromadzone w sprawie III RC 246/11. Powyższy materiał dowodowy Sąd w całości uznał za wiarygodny, albowiem wzajemnie się uzupełnia, tworząc jasny i spójny obraz sytuacji materialnej rodziców małoletniego, jak również potrzeb powoda S. J..

Powództwo częściowo zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Sąd zmienia orzeczenie bądź umowę dotyczące obowiązku alimentacyjnego tylko wtedy, gdy zmiana stosunków ma charakter istotny.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 k.r.o., według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 k.r.o.).

Od czasu ustalenia obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem dziecka, na mocy ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w Bartoszycach w dniu 04 października 2011r., w sprawie III RC 246/11, wzrosły potrzeby małoletniego S. J.. Małoletni powód pozostaje pod opieką (...) w O.. W związku z tym jego matka ponosi dodatkowe koszty związane wizytami lekarskimi (raz na cztery miesiące), a także z wyjazdami na basen. Podkreślenia wymaga również fakt, że od ostatniego ustalenia alimentów upłynęło ponad 2 lata. W tym czasie wzrosły również wydatki na utrzymanie dziecka, związane z jego naturalnym rozwojem.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił ponadto, że małoletni powód zamieszkuje wraz z matką, która jest agentem ubezpieczeniowym i prowadzi działalność gospodarczą. Jej dochody uzależnione są od liczy zawartych umów ubezpieczenia i pozyskanych klientów.

Pozwany, tak samo jak przy ustalaniu alimentów w dotychczasowej wysokości, nadal się uczy. Okresowo pracuje przy pracach dorywczych na budowach i w ogrodnictwie. Nie ma innych dzieci na utrzymaniu.

Mając na względzie całokształt okoliczności niniejszej sprawy Sąd uznał, że od chwili ustalenia alimentów na rzecz małoletniego S. J. nastąpiły istotne zmiany okoliczności, o których mowa w art. 138 k.r.o. Zmiany te są przede wszystkim wynikiem zwiększonych potrzeb dziecka. Uzasadniają one podwyższenie uprzednio ustalonych alimentów. Biorąc pod uwagę sytuację majątkową oraz możliwości zarobkowe rodziców małoletniego powoda, a także jego potrzeby, Sąd podwyższył alimenty zasądzone od pozwanego na rzecz S. J. z kwoty 100 zł miesięcznie do kwoty po 350 zł miesięcznie.

W świetle całokształtu okoliczności niniejszej sprawy Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia powództwa o podwyższenie alimentów w całości, tj. do kwoty po 1.000 zł miesięcznie. Strona powodowa nie wykazała, aby w tym okresie doszło do tak istotnych zmian okoliczności, które uzasadniałaby uwzględnienie powództwa w całości. Jak już wyżej wskazano od ostatniej sprawy, w której ustalono obowiązek alimentacyjny pozwanego na rzecz syna w dotychczasowej wysokości, upłynęło ponad dwa lata. Zatem sam upływ czasu nie uzasadniał uwzględnienie żądania w całości. Ponadto strona powodowa nie wykazała, aby ponosiła znaczne wydatki wiązane z koniecznością leczenia dziecka w (...) w O.. Niewątpliwie matka małoletniego powoda ponosi dodatkowe koszty związane z przejazdem z miejsca zamieszkania do lekarza raz na kilka miesięcy, jak również koniecznością zapewnienia dziecku zajęć na basenie. Podkreślenia również wymaga fakt, że możliwości zarobkowe pozwanego w tym czasie nie zmieniły się znacząco. J. J. nadal się uczy i utrzymuje z renty rodzinnej w wysokości 700 zł miesięcznie. W odróżnieniu od poprzedniej sprawy III RC 246/11, podejmuje prace dorywcze na budowie. Okoliczność ta została uwzględniona przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego w wyższej kwocie. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że w chwili obecnej nadal nie posiada żadnego zawodu i jego niewielkie doświadczenie zawodowe, uznać należało, iż jego możliwości zarobkowe uzasadniły wprawdzie podwyższenie alimentów, ale nie pozwalały na uwzględnienie żądania w całości.

Ustalając alimenty na kwotę po 350 zł miesięcznie, Sąd miał na uwadze, że obowiązek alimentacyjny spoczywa również na matce małoletniego powoda z tym zastrzeżeniem, że obowiązek ten jest przez nią również realizowany poprzez o osobiste starania o utrzymanie i wychowanie dziecka (art. 135 § 2 k.r.o.). W związku z tym, że podwyższona kwota alimentów w wysokości 350 zł miesięcznie pokrywa w znacznym stopniu koszty utrzymania dziecka w wieku 2,5 roku oraz wliczając mniejsze kwoty, które na ten cel powinna przeznaczać jego matka, usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, w ocenie Sądu, powinny być w ten sposób zaspokojone. Od czasu zamknięcia rozprawy w sprawie III RC 246/11 znacząco poprawiła się sytuacja materialna M. M.. W tamtym czasie zamieszkiwała ona z matką i studiowała na Uniwersytecie (...) na kierunku ochrona środowiska. Były to studia niestacjonarne, za które płaciła 1.700 zł za semestr. Utrzymywała się z alimentów płaconych przez ojca w wysokości 400 zł miesięcznie. W chwili obecnej nadal zamieszkuje z matką oraz studiuje na tym samym kierunku i ponosi z tego tytułu takie same koszty. Jednakże aktualnie prowadzi działalność gospodarczą, a jej dochody uzależnione są od ilości zawartych umów ubezpieczenia. W lutym 2014r. uzyskała z tego tytułu przychód w wysokości 4.951 zł, w styczniu 2014r. – 2.367 zł, zaś w grudniu 2013r. – 3.176 zł. Z tych przychodów musi opłacić podatek dochodowy, świadczenia z tytułu ubezpieczenia społecznego oraz koszty dojazdu do klientów.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych wyżej przepisów, należało orzec jak w pkt I, II wyroku.

Sąd na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) odstąpił od ściągnięcia od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa opłaty sądowej, od której małoletni powód zwolniony był z mocy ustawy, mając na względzie jego sytuację majątkową i rodzinną, jak również ciążące na nim zobowiązania alimentacyjne (pkt III wyroku).

W oparciu o art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt I nadano rygor natychmiastowej wykonalności – pkt IV wyroku.

Wyrokowi w części podwyższającej alimenty nadano klauzulę wykonalności.