Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 242/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2013 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Ryszard Sułtanowski

Protokolant Agnieszka Zamojska

po rozpoznaniu w dniu 04.04.2013 r. w Jeleniej Górze

sprawy z powództwa K. K. (1)

przeciwko Szkole Podstawowej Nr (...) w K.

o odprawę

I.  zasądza od strony pozwanej Szkoły Podstawowej Nr (...)
w K. na rzecz powódki K. K. (1) kwotę 17.970 zł (siedemnaście tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 01.09.2012 r. do dnia zapłaty,

II.  zwalnia stronę pozwaną od kosztów sądowych,

III.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 3.457,96 zł.

UZASADNIENIE

Powódka K. K. (1) w pozwie wniesionym przeciwko Szkole Podstawowej nr (...) w K. domagała się zasądzenia kwoty 17970 zł. z ustawowymi odsetkami od dnia 01.09.2012 r. tytułem odprawy. W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że była nauczycielem dyplomowanym zatrudnionym na podstawie mianowania w SP nr 3 w K. od dnia 01.09.1970 r. do dnia 31.08.2012 r. Od dnia 01.09.1990 r. została powierzona jej funkcja dyrektora szkoły, którą to funkcję pełniła do dnia 31.08.2012 r. Mimo zaprzestania pełnienia funkcji dyrektora jej status nie uległ zmianie, nadal była zatrudniona jako nauczyciel w SP nr 3 w K.. W planowanej w miesiącu maju 2012 r. organizacji roku szkolnego 2012/2013 nie przewidziano dla powódki godzin języka polskiego w ilości zapewniającej jej pracę w pozwanej szkole w wymiarze 1/1 etatu. W związku z tym na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela z dniem 31.08.2012 r. stosunek pracy między stronami został rozwiązany z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Wypowiedzenie został powódce doręczone w dniu 31.05.2012 r. Od tego wypowiedzenia powódka się nie odwoływała. W wypowiedzeniu zawarta została informacja o przysługującej powódce odprawie w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia. Wypowiedzenie zostało podpisane przez osobę pełniącą w tym czasie funkcję wicedyrektora. Pismem z dnia 02.07.2012 r. powódka poinformowała pozwaną szkołę, że na podstawie art. 88 ust. 1 a Karty Nauczyciela w związku z wypowiedzeniem jej umowy o pracę przechodzi na emeryturę i prosi o wypłatę odprawy emerytalnej. Odprawę emerytalną w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia powódka otrzymała w dniu 31.08.2012 r., nie otrzymała natomiast odprawy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela. Strona pozwana nie tylko odmówiła powódce wypłaty ww świadczenia, ale nawet zakwestionowała sposób rozwiązania umowy o pracę z powódką. Zdaniem strony pozwanej do rozwiązania umowy o pracę doszło w drodze wypowiedzenia stosunku pracy przez powódkę. Wg powódki, powyższe stanowisko nie znajduje oparcia w faktach. Tym samym roszczenie powódki jest uzasadnione.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana Szkoła Podstawowa nr (...) w K. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu pisma strona pozwana zarzuciła, że oświadczenie woli wyrażone w piśmie z dnia 28.05.2012 r. oraz w piśmie z dnia 03.07.2012 r. na które powołuje się powódka są dotknięte wadami prawnymi w postaci braku należytej reprezentacji po stronie pracodawcy, a zatem są bezskuteczne i nie wywołują jakichkolwiek skutków prawnych. Strona pozwana wskazała, że zgodnie z art. 36 a ust. 1 ustawy o systemie oświaty stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza organ prowadzący szkołę lub placówkę. Organem prowadzącym SP nr 3 w K. jest Burmistrz Miasta K.. Powódka sama wskazała w pozwie, że arkusz organizacyjny został zatwierdzony przez Burmistrza Miasta K.. Do zadań burmistrza należy m.in. zatrudniania i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Jedyną zatem upoważniona osobą do reprezentowania pozwanej szkoły jako pracodawcy wobec jej dyrektora jest organ prowadzący szkołę, czyli Burmistrz Miasta K.. Ponadto strona pozwana zarzuciła, że w związku z pismem powódki z dnia 02.07.2012 r. Burmistrz Miasta K., działając w imieniu Szkoły Podstawowej nr (...) w K. w związku z wyrażonym w tym piśmie przez powódkę zamiarem przejścia na emeryturę, wyraził zgodę na rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 23 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela, tj. na wniosek nauczyciela w związku z przejściem na emeryturę. Powódka była informowana o bezskuteczności oświadczeń o rozwiązaniu stosunku pracy. Powódka w żaden sposób nie odwoływała się od oświadczeń pozwanej szkoły czy Burmistrza Miasta K.. Stosunek pracy łączący strony uległ zatem rozwiązaniu na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 1 Karty Nauczyciela.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka K. K. (1) była zatrudniona w SP nr 3 w K. od dnia 01.09.1970 r. do dnia 31.08.2012 r. na stanowisku nauczyciela dyplomowanego języka polskiego zatrudnionego na podstawie mianowania. Od dnia 01.09.1990 r. K. K. (1) powierzono stanowisko dyrektora szkoły, które zajmowała do dnia 31.08.2012 r. W arkuszu organizacyjnym na rok szkolny 2012/2013 nie przewidziano dla powódki godzin języka polskiego w ilości zapewniającej jej pracę w pozwanej szkole w wymiarze 1/1 etatu.

dowód: okoliczności bezsporne

W dniu 31.05.2012 r. wręczono powódce oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela. Jako uzasadnienie wypowiedzenia wskazano zmniejszenie się liczby oddziałów i w konsekwencji liczby godzin języka polskiego. W roku szkolnym 2012/2013 zaplanowano 21 godzin języka polskiego, co wystarczy na zapewnienie pracy jednemu nauczycielowi spośród dwóch nauczycieli języka polskiego. W imieniu strony pozwanej oświadczenie zostało podpisane prze zastępcę dyrektora E. Z.. Stosunek pracy uległ rozwiązaniu z dniem 31.08.2012 r. z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

dowód: oświadczenie o wypowiedzeniu stosunku pracy k. 5

zeznania świadka E. Z. k. 45

arkusze organizacyjne k. 56-58

W dniu 02.07.2012 r. powódka skierowała do pracodawcy pismo, w którym oświadczyła, że na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 1a Karty Nauczyciela w związku z rozwiązaniem przez szkołę stosunku pracy w trybie art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela z dniem 31.08.2012 r. przechodzi na emeryturę i prosi o wypłatę odprawy emerytalnej. W dniu 03.07.2012 r. Wicedyrektor szkoły E. Z. skierowała do powódki pismo, w którym oświadczyła, że rozwiązuje z powódką stosunek pracy z dniem 31.08.2012 r. w związku z przejściem na emeryturę i przyznaje powódce odprawę emerytalną na podstawie art. 87 ust. 2 Karty Nauczyciela. Odprawa ta została powódce wypłacona.

dowód: pismo z dnia 02.07.2012 r. k. 6

pismo z dnia 03.07.2012 r. k. 7

W dniu 16.08.2012 r. Burmistrz Miasta K. przesłał do powódki pismo, w którym zakwestionował oświadczenia złożone w imieniu strony pozwanej z dnia 28.05.2012 r. i 03.07.2012 r. dotyczące rozwiązania stosunku pracy z powódką z uwagi na brak właściwej reprezentacji. Jednocześnie wyraził zgodę na rozwiązanie z powódka stosunku pracy w trybie art., 23 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 88 ust. 1 Karty Nauczyciela. W dniu 03.09.2012 r. powódka skierowała do Burmistrza Miasta K. pismo, w którym zwracając uwagę na bezprawność działania burmistrza, zwrócił się z prośba o wypłacenie odprawy w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

dowód: pisma z dnia 16.08.2012 r. k. 8 i 9

pismo z dnia 03.09.2012 r. k. 10

Wynagrodzenie powódki wynosiło 4956,80 zł.

dowód: zaświadczenie o wynagrodzeniu k. 19

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie spór sprowadzał się do dwóch kwestii, a mianowicie osoby uprawnionej do złożenia w imieniu szkoły oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy oraz zmian organizacyjnych w szkole.

Charakter stosunku prawnego dyrektora, będącego jednocześnie nauczycielem jest złożony. Zgodnie z art. 36 a ust. 1 ustawy o systemie oświaty stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza organ prowadzący szkołę lub placówkę. Powierzenie stanowiska dyrektora szkoły w trybie art. 36 ust. 1 w związku z art. 36a ust. 1 i ust. 13 u.s.o. jest sprawą z zakresu administracji publicznej, co daje podstawę do uznania właściwości sądu administracyjnego do kontroli tego typu uchwał (wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 12.04.2012 r., (...) SA/ (...)/12, LEX nr 1145872). Zasadą jest powierzanie stanowiska dyrektora na czas określony (art. 36 a ust. 13). Stanowisko dyrektora może być powierzone zarówno nauczycielowi jak i osobie nie będącej nauczycielem. Nauczyciel, któremu powierzono stanowisko dyrektora nie traci statusu nauczyciela. Wykonuje on nadal dotychczasowego obowiązki, lecz na czas określony są mu powierzane dodatkowe obowiązki dyrektora. Organ powołujący dyrektora ma ograniczone możliwości jego odwołania (art. 38 ustawy o systemie oświaty) i czynność ta podlega kontroli sądowej i administracyjnej. Organ ten nie ma natomiast żadnych kompetencji do wykonywania czynności zwierzchnich wobec nauczycieli. W przedmiotowej sprawie roszczenia powódki nie wynikały z faktu zajmowania przez powódkę stanowiska dyrektora placówki, lecz z faktu posiadania przez nią statusu nauczyciela dyplomowanego zatrudnionego na podstawie mianowania. Przepisy prawa nie upoważniają organu gminy do podejmowania czynności wobec dyrektora szkoły w sferze stosunku nauczycielskiego. Dyrektor szkoły, zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy o systemie oświaty jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami.

Powstaje pytanie, kto składa oświadczenia woli w imieniu pracodawcy w sferze stosunku pracy nauczyciela, w sytuacji, gdy ich adresatem jest dyrektor szkoły?

Wydaje się, że taka osobą jest osoba upoważniona przez dyrektora do złożenia takiego oświadczenia. Stąd też nie sposób zgodzić się z zarzutem strony pozwanej, co do wadliwości oświadczeń woli złożonych wobec powódki przez wicedyrektora szkoły E. Z.. Wyłączenie takiej możliwości, przy jednoczesnym braku kompetencji w tym zakresie organów samorządowych, prowadziłoby do wniosku, że niemożliwym byłoby podejmowanie jakichkolwiek czynności prawnych z dyrektorem szkoły.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela dyrektor szkoły w razie częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć rozwiązuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan nieczynny. U strony pozwanej w roku szkolnym 2012/2013 planowane było zmniejszenie liczby godzin języka polskiego do 21. Niemożliwe było zatem zapewnienie zatrudnienia w pełnym wymiarze obu nauczycielom języka polskiego. Tym samym konieczne stało się rozwiązanie stosunku pracy z jednym z nich. Ww przepis nie zawiera żadnych ograniczeń co do wyboru osoby do rozwiązania stosunku pracy. Skoro powódka uznała, że to ona może być zwolniona, to trudno sądowi tę decyzję kwestionować. Rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem na podstawie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela rodzi powstanie po jego stronie prawa do odprawy przewidzianej w art. 20 ust. 2 KN w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Odprawa ta zatem przysługiwałaby każdemu z nauczycieli zwolnionych w trybie art. 20 ust. 1 KN, aczkolwiek nie zawsze w jednakowej wysokości.

Mając powyższe na uwadze należało uznać roszczenie powódki za uzasadnione i na podstawie art. 20 ust. 2 Karty Nauczyciela zasądzić na jej rzecz odprawę w dochodzonej kwocie.

Ustawowe odsetki zostały zasądzone na podstawie art. 481 kc w zw. z art. 300 kp.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi w oparciu o przepis art. 477 2§1 kpc.

Z uwagi na charakter sprawy oraz trudną sytuację materialną strony pozwanej zwolniono stronę pozwaną od kosztów sądowych (art. 104 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.