Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – V Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 6 lutego 2019 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa E. K.

przeciwko Ł. K. i Skarbowi Państwa - (...)
w G.

o nakazanie i zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w T.

z dnia 1 lutego 2018 r., sygn. akt I C 1764/17

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w T., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

SSA Mariusz Wicki SSA Katarzyna Przybylska SSA Teresa Karczyńska-Szumilas

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 448/18

Uzasadnienie Powód E. K. wniósł o nakazanie pozwanym Ł. K. i Skarbowi Państwa - (...) w G. złożenia oświadczenia, że nieprawdziwe są dane co do tego, że powód jest osobą nadużywającą alkoholu, agresywną i niebezpieczną oraz nakazanie przeproszenia powoda, zasądzenie od każdego z pozwanych po 10.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu oraz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód, że pozwany Ł. K., który pracuje jako funkcjonariusz w (...) w G. wykonywał czynności służbowe wobec powoda. W ich trakcie był agresywny, zwracał się do powoda „ty” i mówił, że go „skończy.” Pozwany sporządził informację, która zawiera nieprawdziwe informacje o powodzie, m.in., że powód nadużywa alkoholu, jest osobą agresywną i niebezpieczną, dyskwalifikujące powoda jako człowieka i mieszkańca G., czym naruszył jego dobra osobiste.

Pozwany Skarb Państwa - (...) w G. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów postępowania, podnosząc że powód nie wykazał przesłanek jego odpowiedzialności deliktowej. Pozwany podkreślił, że podczas obecności funkcjonariuszy na nieruchomości powoda nie doszło do naruszenia jego dóbr osobistych, zaś informacja dotycząca powoda została sporządzona przez pozwanego Ł. K. w toku postępowania prowadzonego przez Wydział (...) Komendy (...) w B. w sprawie weryfikacji pozwolenia na broń dla powoda. Opinia o powodzie jest dokumentem wewnętrznym, a jej treść nie jest podawana do publicznej wiadomości, a nadto nie zawiera informacji mających poniżyć powoda w oczach opinii społecznej. Pozwany Ł. K. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, podnosząc, że sporządził opinię o powodzie na podstawie obowiązujących przepisów ustawy z 21 maja 1999 roku o broni i amunicji i Zarządzenia nr 5 Komendanta (...) z 20 czerwca 2016 roku w sprawie metod i form wykonywania zadań przez dzielnicowego i kierownika dzielnicowych, na potrzeby postępowania o cofnięcie powodowi zezwolenia na broń. Pozwany podkreślił, że ani w treści przedmiotowej opinii, ani w trakcie innych czynności służbowych nie naruszył dóbr osobistych powoda.

Wyrokiem z 1 lutego 2018r. Sąd Okręgowy w T. oddalił powództwo oraz obciążył powoda kosztami postępowania.

Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu (...) powód wezwał Pogotowie (...), twierdząc że znalazł zwłoki mężczyzny. Przekazana przez powoda informacja nie potwierdziła się i zespół karetki Pogotowia (...) zawiadomił Policję, wskazując na bezpodstawne wezwanie karetki Pogotowia (...).Na interwencję przyjechali policjanci z Komendy (...) w G. R. O. i S. H..

Powód nie wpuścił policjantów na swoją nieruchomość; okazał dowód osobisty, chodził po posesji i miał za paskiem rewolwer. Powód mówił do policjantów, że nie będą pracowali w (...) i zadzwoni do Komendy Głównej. Zachowywał się nieracjonalnie i policjanci podejrzewali, że jest on pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. Po ustaleniu, że powód ma zezwolenie na broń R. O. poinformował powoda, że zostanie wszczęte postępowanie w zakresie jego weryfikacji. Powód tego samego dnia kilka razy telefonował do Komendy (...), a następnie złożył skargę na działania funkcjonariuszy.

Pozwany Ł. K. jest zatrudniony w (...) w G. jako policjant; nie brał udziału w interwencji w dniu (...)

W Wydziale (...) Komendy (...) w B. zostało wszczęte postępowanie o weryfikację zezwolenia na posiadanie broni palnej wydanego powodowi. Pozwany Ł. K., jako dzielnicowy, otrzymał polecenie sporządzenia opinii o pozwanym, którą sporządził (...)

Pozwany Ł. K. spotkał się z powodem dwa razy; wręczył powodowi wezwanie na przesłuchanie oraz podejmował czynności związane z zabezpieczeniem broni palnej powoda. Sąd Okręgowy wskazał, że stan faktyczny w sprawie ustalił na podstawie dokumentów, zeznań świadków S. H. i R. O. oraz przesłuchania pozwanego. Za niewiarygodne w znacznej części Sąd Okręgowy uznał przesłuchanie powoda, które było niespójne, ogólnikowe i pozostawało w sprzeczności z zeznaniami świadków S. H. i R. O., przesłuchaniem pozwanego i zgromadzonymi w aktach dokumentami. Powód zeznał, że pozwany jesienią 2015r. powiedział do niego „(...)”, a następnie, po złożeniu zeznań przez pozwanego, wskazał, że spotkał się z pozwanym dwa razy: pierwszy raz po zdarzeniu jesienią 2015r., kiedy pozwany zwracał się do niego „ty” i powiedział „jesteś pijakiem”, a dugi raz, kiedy pozwany przyjechał w związku z zabezpieczeniem broni. Za wiarygodne Sąd Okręgowy uznał przesłuchanie powoda w części, w której wskazał on, że nie wie komu funkcjonariusze Komendy (...) w G. i pozwany Ł. K. mówili, że powód jest osobą niebezpieczną, agresywną i nadużywającą alkoholu.

Wskazując na treść przepisów art. 24 kc Sąd Okręgowy stwierdził, że powód nie sprecyzował w jakiej formie, kiedy, gdzie i w jakich okolicznościach podano dane, że powód jest osobą nadużywającą alkoholu, agresywną i niebezpieczną i komu te dane zostały przekazane.

W ocenie Sądu Okręgowego powód nie sprostał obciążającemu go, zgodnie z art. 6 kc, obowiązkowi dowodzenia wskazywanych przez siebie faktów.

J. bezsporną okolicznością w sprawie było sporządzenie przez pozwanego Ł. K. w dniu (...) opinii o powodzie dla potrzeb postępowania w Wydziale (...) Komendy (...) w sprawie cofnięcia powodowi zezwolenia na broń. Powód jednak w procesie nie przedstawił tej opinii i nie wniósł o przeprowadzenie z niej dowodu, a nadto taka opinia jest dokumentem wewnętrznym i nie zostaje podana do publicznej wiadomości, a przesłuchanie powoda nie stanowi wiarygodnego dowodu naruszenia przez pozwanych jego dóbr osobistych.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał, że powód nie wykazał że zostały naruszone jego dobra osobiste - dobre imię, godność i cześć, a tym samym odpowiedzialność pozwanych za naruszenie jego dóbr osobistych, wobec czego na podstawie art. 448 kc w zw. z art. 24 kc, powództwo oddalił.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w T. wywiódł powód, zaskarżając go w całości i domagając się jego zmiany poprzez uwzględnienie żądania pozwu, ewentualnie jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w T. oraz obciążenia pozwanych kosztami postępowania. Skarżący zarzucił, że błędne pozostają wnioski Sądu I instancji, że nie udowodnił on faktów, z których wywodził roszczenie, a nadto że nie sprecyzował w jakiej formie, kiedy, gdzie i w jakich dokumentach podano dane, że powód jest osobą nadużywającą alkoholu, agresywną i niebezpieczną oraz, że nie przedstawił wskazywanej przez siebie opinii. Podkreślił skarżący, że w pozwie powołał się na szereg dokumentów i wniósł o przeprowadzenie dowodu z dokumentów dotyczących zbierania przez Komendę (...) (...) w G. i Komendę Wojewódzka (...) w B. informacji o jego osobie; dokumenty te zwierałyby wskazywaną przez niego opinię, której on sam nie posiadał. Sąd I instancji nie przeprowadził tych dowodów, choć również nie oddalił złożonego przez powoda wniosku dowodowego. Skarżący wskazał także, że Sąd I instancji nie wziął pod uwagę treści wyroku Sądu Rejonowego w G. z dnia 16 września 2016r. w sprawie sygn. akt II W (...) uniewinniającego powoda od zarzutu spowodowania bezpodstawnej interwencji Pogotowia (...).

Pozwany Skarb Państwa - Komenda (...) w G. w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, wskazując na niezasadność zarzutów podniesionych w wywiedzionym przez powoda środku zaskarżenia.

Pozwany Ł. K. wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja powoda jest zasadna.

Z treści złożonego przez powoda pozwu wynika, że naruszenia swych dóbr osobistych upatruje on przede wszystkim w treści opinii sporządzonej przez pozwanego Ł. K. w dniu (...) dla potrzeb postępowania prowadzonego w Wydziale (...) Komendy (...) w sprawie cofnięcia powodowi zezwolenia na broń. Fakt sporządzenia tej opinii słusznie Sąd Okręgowy uznał za niesporny pomiędzy stronami, na okoliczności których dotyczy jej treść pośrednio wskazuje prośba o jej sporządzenie skierowana do Komendy (...) w G. przez Naczelnika Wydziału (...) Komendy (...) w B. z dnia (...) (k. 51 -52). Słusznie zarzuca skarżący, że błędny pozostaje wniosek Sądu I instancji, jakoby powód nie sprecyzował w jakiej formie, kiedy, gdzie i w jakich okolicznościach podano dane, że jest on osobą nadużywającą alkoholu, agresywną i niebezpieczną, skoro treść pozwu jednoznacznie wskazuje, ze dane te zostały zawarte w ,,informacji co do osoby powoda” sporządzonej przez pozwanego Ł. K., a niespornym jest, że pozwany Ł. K. sporządzał opinię o powodzie dla potrzeb postępowania prowadzonego w Wydziale (...) Komendy (...) w sprawie cofnięcia powodowi zezwolenia na broń.

Obecnie nie można również podzielić wniosku Sądu Okręgowego, że powód nie sprostał obciążającemu go, zgodnie z art. 6 kc, obowiązkowi dowodzenia wskazywanych przez siebie faktów, w zakresie treści przedmiotowej opinii, skoro już w pozwie domagał się on przeprowadzenia dowodu z ,,dokumentów dotyczących zbierania informacji co do osoby powoda, które winna przedstawić K. w G. i K. w B. na żądanie Sądu”. Sąd I instancji w żaden sposób nie rozstrzygnął o wniosku dowodowym zgłoszonym przez powoda, a jednocześnie stwierdził, że powód nie wykazał okoliczności, których dotyczył zgłoszony przez niego, a nie rozpoznany przez Sąd I instancji, wniosek dowodowy. Pewna nieprecyzyjność oświadczeń składanych przez powoda nie skutkowała brakiem możliwości odczytania jego stanowiska i nie powinna powodować negatywnych dla niego konsekwencji, zwłaszcza że na etapie postępowania między instancyjnego Sąd I instancji postanowieniem z 7 maja 2018r. ustanowił dla powoda pełnomocnika z urzędu. Niewątpliwie też sam fakt, że sporządzona przez pozwanego Ł. K. opinia stanowi dokument wewnętrzny w postępowania prowadzonym w Wydziale (...) Komendy (...) w sprawie cofnięcia powodowi zezwolenia na broń nie przesądza o zasadności oceny, że w jej treści nie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda. W tym stanie rzeczy, skoro podstawą oddalenia powództwa we wskazanym zakresie, pozostawało uznanie przez Sąd I instancji, że powód nie wykazał zasadności roszczenia, a jednocześnie Sąd I instancji nie przeprowadził, a co za tym idzie nie dokonał oceny dowodów wnioskowanych przez powoda, zmierzających do wykazania okoliczności, które w jego ocenie wskazują na zasadność powództwa, należało dojść do przekonania, że Sąd Okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy. Podkreślić przy tym należy wagę i istotność tych dowodów, skoro przede wszystkim w treści opinii sporządzonej o jego osobie przez pozwanego Ł. K. powód upatrywał naruszenia swych dóbr osobistych. Istotą sprawy we wskazanym zakresie pozostaje zatem ocena przedmiotowej opinii i ustalenie, czy jej treść w istocie godzi we wskazywane przez powoda jego dobra osobiste, a wreszcie czy wywiedzione przez niego powództwo w odniesieniu do tej treści pozostaje zasadne, czego Sąd I instancji zaniechał.

Wobec powyższych okoliczności zaskarżony wyrok podlegał uchyleniu, zaś sprawa przekazaniu do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w T., na mocy art. 386 § 4 kpc. Ponownie rozpoznając sprawę Sąd I instancji w pierwszej kolejności oceni, czy sposób sprecyzowania treści pozwu, w tym jego żądania i uzasadnienia, pozostaje wystarczający dla podjęcia kolejnych czynności procesowych, przy uwzględnieniu że obecnie powód korzysta już z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, a następnie, stosownie do podjętych wniosków, dokona oceny wniosku dowodowego zawartego w pozwie o przeprowadzenie dowodu z ,,dokumentów dotyczących zbierania informacji co do osoby powoda, które winna przedstawić K. w G. i K. w B. na żądanie Sądu”, czemu da wyraz w stosownym postanowieniu.

Ocena zarzutu skarżącego w przedmiocie nie uwzględniania przez Sąd I instancji treści wyroku Sądu Rejonowego w G. z dnia 16 września 2016r. w sprawie sygn. akt II W (...) musi zostać poprzedzona rozpoznaniem istoty sprawy.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Apelacyjny orzekł stosownie do art. 108 § 2 kpc.