Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 maja 2019 r.

Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim - Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym : Przewodniczący : SSR Robert Kłosowski

Protokolant : sekr. sądowy Joanna Kowalska

po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2019 roku w Lidzbarku Warmińskim

na rozprawie sprawy z powództwa E. A.

przeciwko M. A. (1)

o zaspokojenie potrzeb rodziny

ORZEKA

I.  zasądza od pozwanego M. A. (1) na rzecz powódki E. A. kwotę 1700 (jeden tysiąc siedemset) złotych miesięcznie tytułem zaspokajania potrzeb rodziny za okres od 06.03.2018r. do 02.01.2019r., płatnych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie określonymi w art. 481 § 2 kc na wypadek opóźnienia w płatności każdej z rat;

II.  w pozostałym zakresie powództwo za okres od 06.03.2018r. do 02.01.2019r. oddala;

III.  umarza postępowanie co do żądanych świadczeń za okres od 03.01.2019r.;

IV.  zasądza od pozwanego M. A. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Kasa Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim kwotę 850 (osiemset pięćdziesiąt) złotych tytułem części opłaty odpowiadającej wysokości uwzględnionego powództwa o zaspokojenie potrzeb rodziny od której to opłaty powódka była zwolniona w całości z mocy ustawy;

V.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

/-SSR Robert Kłosowski -/

Sygn. akt III RC 24/18

UZASADNIENIE

Powódka E. A. wniosła o zasądzenie od pozwanego M. A. (1) kwoty 3900 złotych miesięcznie tytułem zabezpieczenia potrzeb rodziny, płatnej do 5 dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż z pozwanym pozostają w związku małżeńskim, który to związek został zawarty w dniu 10 września 1983 r. w Urzędzie Stanu Cywilnego w K.. Z małżeństwa stron pochodzi dwoje pełnoletnich już dzisiaj dzieci, tj. A. A. (1) ((...)lata) i M. M. ((...)lat). Małżonkowie zamieszkują razem we własnościowym domku rodzinnym o wartości około 450 000 złotych. Powódka straciła pracę w (...)w 2004 roku. Od tamtego czasu zaangażowała się w pomoc mężowi w prowadzeniu firmy i działalności gospodarczej. E. A. jest zarejestrowana, jako poszukująca pracy bez prawa do zasiłku w Powiatowym Urzędzie Pracy w L.. Z zawodu jest (...). Z powodu zawirowań związanych z reformą (...) powódce do tej pory nie udało się znaleźć żadnej ofert pracy zgodnej z jej kwalifikacjami. W dalszej części uzasadnienia pozwu E. A. wskazała, iż jej mąż prowadzi działalność gospodarczą oraz rolniczą, z których łącznie otrzymuje dochód w wysokości ponad 150 000 złotych rocznie. M. A. (1) jest jedynym właścicielem rachunków bankowych na których znajdują się środki uzyskane z prowadzonych działalności i tylko on dysponuje tymi środkami. Powódka dotychczas osiągała przychody w związku z prowadzoną agroturystyką w okresie letnim. W związku z brakiem nakładów inwestycyjnych w obiekt zainteresowanie klientów, a co za tym idzie dochody z tej działalności drastycznie spadły. Równocześnie pozwany zaczął ograniczać powódce środki do życia. Doszło do sytuacji, w której nie była ona w stanie zaspokoić swoich podstawowych potrzeb i zmuszona została do korzystania z pomocy finansowej dorosłej córki oraz pożyczać pieniądze od przyjaciół. Równocześnie pogorszył się jej stan zdrowia. Nie ma obecnie środków na wizyty u lekarzy oraz wykupienie leków. Stresujący tryb życia spowodował ogólne osłabienie organizmu, powódka zachorowała na półpasiec, ma wadę serca, przepuklinę brzuszną, dyskopatię i zwyrodnienie kręgosłupa. Wymaga stałego i systematycznego leczenia. Wydzielanie drobnych kwot i rozliczanie się z prawie każdej wydanej złotówki jest dla powódki upokarzające. Nie stać jej na zakup nowej odzieży i jednocześnie brak środków do godnego życia. Tymczasem jak wskazała powódka, pozwany M. A. (1) prowadzi komfortowy tryb życia. Posiada 3 pokojowe mieszkanie w G., przyczepę kempingową, samochód kempingowy i samochody osobowe w leasingu. Pozwany pobrał kwotę z konta w (...) w L. kwotę 180 000 złotych w gotówce nie mówiąc nic żonie, co z robił z taką ilością ich wspólnych pieniędzy.

Pozwany M. A. (1) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazał, że wbrew twierdzeniom zawartym w pozwie żona nigdy nie pomagała mu w prowadzeniu działalności gospodarczej. Po utracie pracy (...) nie angażowała się w żadną pracę zarobkowe, zaś ciężar utrzymania rodziny oraz wszelkie zobowiązania spoczywały na pozwanym. Stwierdził, iż nieporozumienie między nim a żoną dotyczą przede wszystkim kwestii finansowych. Wielokrotnie zwracał się do małżonki z prośbą o podjęcie zatrudnienia, ponieważ jest ona osobą zdrową, wykształconą, ma wysokie kwalifikacje. Wskazał, iż prowadzi 3 sklepy spożywczo-przemysłowe i proponował żonie przejęcie jednego sklepu do prowadzenia, jednak ta odmówiła. Powódka nie wyraziła również zgody na prowadzenie pensjonatu, który małżonkowie wybudowali wspólnie w miejscowości B.. E. A. dopiero w lutym 2018 r. zarejestrowała się, jako osoba poszukująca pracy w Powiatowym Urzędzie Pracy w L., a wcześniej w ogólnie nie szukała pracy. M. A. (1) wskazał, iż nie wie, co robiła jego żona przez większość dnia, albowiem ich dom jest bardzo zaniedbany. Powódka wychodziła z domu nie informując męża gdzie wychodzi i w jakim celu, wyjeżdżała również z na dłuższe okresy bez porozumienia i poinformowania pozwanego. Pozwany dodał, iż powódka nigdy nie pracowała w jego firmie. Odmówiła mu pomocy przy wypełnieniu i złożeniu wniosku do (...) za 2017 r., co jak wskazał jest tylko jednym z przykładów utrudniania prowadzenia działalności zarobkowej pozwanemu. Pozwany podniósł, iż pomiędzy małżonkami obowiązuje wspólność majątkowa małżeńska, stąd niekiedy jest wymagany podpis powódki na deklaracje wekslowej w ramach prowadzonej Agencji (...) w punktach sprzedaży. Za każdy podpis powódka żądała kwoty 1 000 złotych i otrzymała 3 000 złotych, ponieważ złożyła 3 podpisy. Dalej w dniu 27 października 2017 r. E. A. za złożenie podpisu na aneksie do umowy kredytowej otrzymała od męża kwotę 10 000 złotych, ponieważ oświadczyła, iż inaczej nie podpisze aneksu. W dalszej części uzasadnienia odpowiedzi na pozew M. A. (1) wskazał, iż powódka w znaczący sposób zawyża jego dochody. Zaprzeczył aby zarabiał 80 000 złotych rocznie na prowadzonej działalności gospodarczej, ani też aby uzyskiwał kwotę 65 000 złotych z prowadzonej działalności rolniczej. Wskazał, iż z prowadzonych sklepów nie uzyskuje wysokich dochodów, a niekiedy przynoszą one stratę. Przykładowo w styczniu 2018 r. działalność gospodarcza pozwanego przyniosła stratę w kwocie 10 192, 60 złotych, zaś w 2017 r. pozwany osiągnął dochód jedynie w wysokości 6 779, 31 złotych. M. A. (1) podniósł również, iż nigdy nie ograniczał żonie środków na utrzymanie, nie prowadzi też wysoce komfortowego życia. Jego żona E. A. jest współwłaścicielką mieszkania położonego w G.. Dodał, iż wraz z powódką byli również współwłaścicielami lokalu położonego przy ul. (...) w L., który nie przynosił żadnych zysków. Lokal wymagał wysokich nakładów, w związku, z czym M. A. (1) postanowił go sprzedać. Tymczasem, E. A. uzależniła wyrażenie zgody na sprzedaż nieruchomości od rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej o majątek osobisty pozwanego w postaci mieszkania w G.. W dniu 4 listopada 2016r. w Kancelarii Notarialnej Notariusz A. M. strony rozszerzyły wspólność majątkową o przedmiotowe mieszkanie w G.. Jednak powódka nie dotrzymała słowa i zażądała od kupujących lokal na ul. (...) aby połowę ceny sprzedaży przelali na jej rachunek bankowy. M. A. (1) dodał również, iż obecnie opłaca wszystkie rachunki oraz pokrywa koszty wspólnego wyżywienia, daje pieniądze żonie, która żąda coraz większych sum.

Na rozprawie w dniu 14 maja 2019 r. pozwany A. A. (2) zmodyfikował swoje stanowisko oświadczając, iż uznając powództwo o zaspokajanie potrzeb rodziny za okres do uprawomocnienia się wyroku rozwodowego do kwoty po 1350 złotych miesięcznie.

W wyniku przeprowadzonego postępowania Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka E. A. oraz pozwany M. A. (1) zawarli związek małżeński w dniu (...) r. w K.. Mają dorosłe dzieci, które są już od dawna samodzielne. W trakcie małżeństwa strony zawarły jedną umowę dotyczącą ustroju małżeńskiego. Małżonkowie w listopadzie 2016 r. rozszerzyli wspólność majątkową małżeńską w ten sposób, iż do majątku wspólnego włączono nieruchomość znajdującą się w G., która wcześniej stanowiła majątek odrębny. Innych umów małżeńskich strony nie zawierały.

/odpis skrócony aktu małżeństwa k. 8, bezsporne/

E. A. ma obecnie 56 lat z zawodu jest (...). Wymieniona od 2004 r. nie pracuje jednak w zawodzie (...), jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna. Powodem utraty pracy przez powódkę było popełnienia przestępstwa wyłudzenia kredytu bankowego niezgodnie z jego przeznaczeniem wykorzystanego w związku z działalnością gospodarczą męża. Od tego czasu E. A. pozostawała na wyłącznym utrzymaniu męża prowadzącego działalność gospodarczą. Jest ubezpieczona w (...), co generuje kwartalny koszt w kwocie 360 złotych.

M. A. (1) ma 60 lat i z zawodu jest technikiem elektronikiem. Wymieniony od 27 lat prowadzi własną działalność gospodarczą, czerpie dochody również z działalności rolniczej. Działalność gospodarcza pozwanego polegała na prowadzeniu trzech sklepów spożywczych, wynajmowaniu szeregu lokali usługowych dla osób fizycznych i prawnych w posiadanej nieruchomości. Nieruchomość którą na ten cel wykorzystywał pozwany znajdowała się w L. i miała powierzchnię kilkuset metrów kwadratowych. Oprócz tego pozwany prowadził działalność agroturystyczną w miejscowości B.. Działalność ta była zarejestrowana na M. A. (2), natomiast do pewnego okresu współprowadzeniem tej działalności zajmowała się również powódka. Oprócz wskazanych nieruchomości małżonkowie posiadali jeszcze inne nieruchomości w różnych miejscowościach.

Od wielu lat zarządem majątkiem i prowadzeniem działalności gospodarczej zajmował się głównie pozwany utrzymując z tych dochodów całą rodzinę. To on był jedynym dysponentem kont bankowych używanych do prowadzenia działalności gospodarczej i gromadzenia dochodów z działalności rolniczej. Małżonkowie zamieszkiwali wspólnie w mieszkaniu na ul. (...) w L.. Z czasem pomiędzy stronami zaczęło dochodzić do konfliktów na tle wspólnego majątku oraz rozliczeń uzyskiwanych dochodów z prowadzenia działalności gospodarczej. Aby uniknąć dalszych konfliktów małżonkowie A. wypracowali podział obowiązków i dochodów w ten sposób, iż powódka zaczęła zajmować się faktycznym prowadzeniem gospodarstwa agroturystycznego, a uzyskiwane dochody (wpłacone jej osobiście przez klientów poza kontem bankowym) przeznaczała na swoje potrzeby. Strony do pewnego czasu akceptowały taką sytuację. W okresie gdy działalność gospodarcza powódki nie przynosiła dochodów pieniądze na życie oraz konieczne wydatki przekazywał jej pozwany. Z czasem od września 2017 r. działalność pozwanej przestała przynosić dochody. Środki na życie powódka uzyskiwała wówczas wyłącznie od powoda. Na wskazanym tle dochodziło do coraz większych nieporozumień. Pozwany zarzucał powódce niechęć do podjęcia pracy i nadmierne wymagania finansowe. Powódka z kolei uważała, iż działalność oraz nieruchomości posiadane (współposiadane) przez pozwanego przynoszą zyski, z których korzysta wyłącznie M. A. (1). Nieporozumienia obejmowały również inne kwestie dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej pozwanego, podziału dochodów, sprzedaży majątku etc.

W marcu 2018 r. relacje małżonków A. pogorszyły się jeszcze bardziej. Pozwany oprócz zaprzestania przekazywania pieniędzy dla powódki zaprzestał również przynoszenia zakupów do domu. W związku z powyższym powódka pojechała do jednego ze sklepów prowadzonych przez męża i zabrała stamtąd rzeczy spożywcze. E. A. wystąpiła również z przedmiotowym pozwem o przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny. W tym samym czasie pozwany wniósł o ustanowienie rozdzielności majątkowej oraz o rozwód. Postanowieniem z dnia 23 marca 2018 r. Sąd zabezpieczył roszczenie powódki zobowiązując pozwanego, do czasu zakończenia postępowania do przekazywania na rzecz E. A. miesięcznie kwoty 1350 złotych tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny. Kwota ta stanowiła jedyne źródło utrzymania powódki. W dniu kwietniu 2018 r. pozwany wyprowadził się ze wspólnego mieszkania i zamieszkał w posiadanym mieszkaniu w B.. Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2018 r. tutejszy Sąd w sprawie III RC 25/18 ustanowił z dniem 8 marca 2018 r. rozdzielność majątkową pomiędzy stronami. Według deklaracji dochód pozwanego z prowadzonej działalności gospodarczej wynosił wówczas od 3000 do 4000 złotych. M. A. (1) uzyskiwał również dopłaty do posiadanej ziemi w wysokości 36 000 złotych. Pozwany opłacał koszty utrzymania mieszkania w B. w kwocie ok. 400 złotych. Pomimo wyprowadzenia się z mieszkania do 1 września 2018 r. opłacał rachunki za energię elektryczną zużytą we wspólnym mieszkaniu na ul. (...), zaś do końca 2018 r. opłaty za wodę. Opłacał również opłaty za mieszkanie w G..

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 6 grudnia 2018 r. w sprawie VI RC 424/18 orzeczono rozwiązanie przez rozwód małżeństwa E. A. i M. A. (1) bez orzekania o winie. Sąd orzekając rozwód zasądził równocześnie od pozwanego na rzecz powódki tytułem alimentów kwotę po 2000 złotych miesięcznie. Wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie uprawomocnił się z dniem 3 stycznia 2019 r., w zakresie obowiązku uiszczania alimentów na powódkę wyrok rozwodowy uwzględniał osiągnięte porozumienie stron i deklarację pozwanego o gotowości uiszczania takiej właśnie kwoty tytułem alimentów na rzecz powódki.

dowód : wykaz beneficjentów wspólnej polityki rolnej k. 9, zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej k. 10, wydruk operacji bankowych k. 34-35, decyzje podatkowe k. 68-69, zaświadczenie k. 71, decyzje o przyznaniu płatności k. 72-76, podsumowanie księgi przychodów i rozchodów k. 76-77, informacja Urzędu Pracy k. 191zeznania stron k. 392v-394 jak również dokumenty z akt VI RC 42418 : wydruk (...) k. 11 tych akt, deklaracja podatkowa k. 94-99 i 180-185, zeznania stron k. 206-207 tychże akt/,

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności zauważyć należy, iż postępowanie w niniejszej sprawie dotyczyło wyłącznie kwestii żądania zasądzenia kwoty 3900 złotych na rzecz powódki E. A. od pozwanego M. A. (1) tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny. Poza przedmiotem rozważań tutejszego Sądu pozostały więc wszystkie inne kwestie będące przedmiotem długiego konflikt stron, jak kwestie niewłaściwego wypełniania obowiązków małżeńskich, przyczyn rozkładu wspólnego pożycia, wzajemnych relacji majątkowych stron i ewentualnego uszczuplania majątku wspólnego etc. tego rodzaju kwestie były przedmiotem badania Sądu Okręgowego w Olsztynie orzekającego rozwód oraz mogą być przedmiotem oceny sądu prowadzącego sprawę o podział majątku wspólnego. Należy też wskazać, iż wbrew antagonistycznej postawie stron w toku całego postępowania, zdaniem Sądu, przedstawiony powyżej stan faktyczny w zasadniczej, istotnej z punktu widzenia niniejszej sprawy części nie jest sporny bądź też został wykazany został dowodami z dokumentów, które nie były kwestionowane w toku prowadzonego postępowania. W szczególności strony nie kwestionowały tego, iz do 3 stycznia 2019 r. pozostawały w związku małżeński, zaś od kwietnia 2018 r. w tzw. separacji faktycznej. Pozwany nie kwestionował również tego, iż powódka utrzymywana była wyłącznie z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, za wyjątkiem okresu, sprzed żądania pozwu, samodzielnego prowadzenia pod szyldem działalności pozwanego agroturystyki w B.. Z kolei powódka kwestionowała wysokość dochodów uzyskiwanych przez byłego męża wskazując, iż są one zdecydowanie zaniżone. Kwestionowała również - w ten sam sposób - deklarowaną wartość majątku. Pozwany z kolei powołał się na składane deklaracje podatkowe i zadeklarował, iż jego dochód miesięczny to kwota ok. 3000-4000 złotych oraz dochód z dopłat. Zdaniem Sądu biorąc pod uwagę przedstawione dokumenty powódce nie udało się w toku niniejszego postępowania wykazać, iż dochody pozwanego były znacząco wyższe.

Rozważania dotyczące kwestii istnienia oraz zakresu obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny poprzedzić należy stwierdzeniem, iż od dnia 21 marca 2018 r. do 2 stycznia 2019 r. pomiędzy powódką E. A. a pozwanym M. A. (1) toczył się postępowanie o rozwód. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się w dniu 3 stycznia 2019 r. W wyroku tym Sąd orzekł o obowiązku uiszczania alimentów na rzecz powódki od pozwanego. Zgodnie zaś z art. 445 § 2 i 3 kpc postępowanie w sprawie o zaspokajanie potrzeb rodziny lub alimenty wszczęte przed wytoczeniem powództwa o rozwód ulega z urzędu zawieszeniu z chwilą wytoczenia powództwa o rozwód, co do świadczeń za okres od jego wytoczenia. Po prawomocnym zakończeniu sprawy o rozwód lub o separację zawieszone postępowanie podejmuje się z mocy prawa, orzeczenia zaś, których wykonanie było wstrzymane, podlegają wykonaniu, jednak tylko co do okresu, za który w sprawie o rozwód lub o separację nie orzeczono o roszczeniach objętych zawieszonym postępowaniem. W pozostałym zakresie postępowanie ulega z mocy prawa umorzeniu. Należy również dodać, iż obowiązek przyczyniania się małżonków do zaspokajania potrzeb rodziny uregulowany w art. 23 krio istnieje z istoty rzeczy jedynie tak długo jak długo trwa związek małżeński. Po jego rozpadzie osobie uprawnionej przysługują inne już uprawnienia przewidziane w treści art. 60 krio. Powódka w toku postępowania rozwodowego wniosła o zasądzenie alimentów i Sąd jej powództwo w tym zakresie uwzględnił. Oznacza to, iż z mocy powoływanych przepisów zakres orzekania Sądu Rejonowego w niniejszej sprawie ograniczony jest z jednej strony datą wniesienia żądania, zaś z drugiej strony datą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Postępowanie co do świadczeń za okres od uprawomocnienia się rozwodu wobec treści orzeczenia Sądu Okręgowego w Olsztynie rozstrzygającego alimentach podlega umorzeniu.

Ustalenie, iż strony niniejszego postępowania pozostawały do 3 stycznia 2019 r. w związku małżeńskim powoduje w konsekwencji, iż żądanie powódki dostarczenia jej środków utrzymania od swojego męża za ten okres winno być rozpatrywane na podstawie art. 27 krio. Zgodnie z tym przepisem małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli”.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż strony praktycznie od wytoczenia pozwu pozostawały w separacji faktycznej. Obowiązujące przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. kodeks rodzinny i opiekuńczy nie reguluje skutków prawnych faktycznej separacji małżonków bezdzietnych lub też małżonków, których dzieci utrzymują się samodzielne. W zasadzie więc z powyższego należy wyciągnąć wniosek, iż powstanie w czasie małżeństwa stanu separacji faktycznej pozostaje bez wpływu na istnienie i zakres obowiązku wzajemnej pomocy i zaspokajania potrzeb rodziny. Sytuacja ta nie jest jednak tak prosta i jednoznaczna. W kwestii wpływu separacji faktycznej na istnienie i zakres obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie zdania są podzielone.

Według pierwszego z poglądów separacja faktyczna małżonków bezdzietnych lub posiadających dorosłe dzieci wpływa nie tylko na zakres, ale również na samo istnienie obowiązku wynikającego z art. 27 krio, albowiem nie sposób jest wówczas mówić o istnieniu o „potrzebach rodziny”. (tak np. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 maja 1999r. III CKN 153/99 LEX nr 50731).

Według drugiego poglądu separacja faktyczna takich małżonków nie wpływa na ogół na samo istnienie omawianego obowiązku i nie stanowi samodzielnej przesłanki do odmowy uwzględnienia powództwa. Jedynie w wypadkach szczególnych, np. gdy małżonek, który z własnej winy zerwał pożycie lub małżonek postępujący rażąco niewłaściwie domaga się zasądzenia świadczenia z art. 27 krio, sąd może odmówić uwzględnienia roszczenia, jako sprzecznego z zasadami współżycia społecznego. (tak np. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 sierpnia 1974r., III CZP 46/74, wskazał, że okoliczność, iż małżonkowie pozostają w faktycznej separacji nie stoi na przeszkodzie domaganiu się przez żonę pomocy od męża w postaci świadczeń alimentacyjnych na jej rzecz w granicach jej potrzeb oraz możliwości zarobkowych i majątkowych męża, Sąd Najwyższy w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, stwierdzając że: „Małżonek może dochodzić zaspokajania potrzeb na zasadzie art. 27 krio zarówno wtedy, gdy rodzinę tworzą małżonkowie i dzieci będące na ich utrzymaniu, jak i wtedy, gdy w rodzinie dzieci takich nie ma".

Wskazać należy, iż Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela drugi z opisanych powyżej stanowisk. W ocenie Sądu małżonek dochodzący świadczeń w czasie trwania związku małżeńskiego w sytuacji separacji faktycznej nie może być w gorszej w sytuacji niż małżonek, który w analogicznym stanie faktycznym dochodzi swoich świadczeń w trybie art. 60 krio w toku postępowania rozwodowego. Zdaniem Sądu fakt pozostawania w związku z małżeńskim na tle wzajemnych roszczeń nie może tworzyć sytuacji gorszej niż w przypadku rozwiązania małżeństwa. Przeciwnie jak się wydaje, obowiązek wzajemnej opieki i wsparcia w sytuacji trwania związku małżeńskiego powinien znajdować swoje odzwierciedlenie w możliwości uzyskania świadczeń dla tego małżonka, który ich potrzebuje. Skoro bowiem w przypadku formalnego rozwodu lub separacji małżonek może liczyć na alimentację w trybie art. 60 krio, to tym bardziej należy przyjmować istnienie takiego uprawnienia w przypadku małżonków w separacji faktycznej. Zdaniem Sądu zatem także w wypadku zerwania pożycia małżeńskiego małżonek ma w stosunku do drugiego małżonka roszczenie z art. 27 krio. Sam obowiązek wynikający z art. 27 krio istnieje zatem tak długo, jak długo istnieje małżeństwo, tj. powstaje on z chwilą zawarcia małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania lub unieważnienia. Separacja faktyczna stron oraz jej przyczyny mogą mieć znaczenie jedynie dla zakresu tego obowiązku.

Odnosząc się z kolei do zakresu obowiązku alimentacyjnego wskazać w pierwszej kolejności należy, iż artykuł 23 krio, którego dopełnieniem jest art. 27 krio nakłada na małżonków obowiązek wzajemnej pomocy. Jest to szczególnie istotne w przypadku separacji faktycznej gdyż nakłada na drugiego małżonka obowiązek materialnego wsparcia i pomocy. Zakres tej pomocy wyznaczają możliwości wypełnienia obowiązku małżonka, wynikające ze stanu zdrowia każdego z małżonków oraz możliwości zarobkowych i majątkowe każdego z nich. W przedmiotowej sprawie zdaniem Sądu ewidentnym jest, iż powódka znajduje się w dużo trudniejszej sytuacji materialnej. Nie dysponuje żadną częścią majątku wspólnego, który pozwalałby jej na czerpanie dochodów, które mogłaby przeznaczyć na własne potrzeby. Nie posiadała również dostępu do żadnego z kont bankowych wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej. Nie posiada żadnych oszczędności, a jedynie zobowiązania finansowe. Nie ma również stałego dochodu, poza kwotą uzyskano w trybie zabezpieczenia w niniejszym postępowaniu, z której to kwoty powódka utrzymywała się do czasu rozwodu. Obecnie powódka poszukuje pracy, zaś w okresie wcześniejszym, za zgodą pozwanego zajmowała się wychowaniem dzieci i prowadzeniem domu. Zaistniała w chwili obecnej zmiana wobec wieloletniego zaprzestania pracy powoduje, iż powrót na rynek pracy jest dla powódki utrudniony. Sytuacja pozwanego M. A. (1) jest pod każdym względem dużo lepsza. Samodzielnie zarządza on znacznym majątkiem, w tym również majątkiem wspólnym. Prowadzi od wielu lat rozwiniętą i dobrze prosperującą, szeroką działalność gospodarczą. Decyzje w tym zakresie podejmuje samodzielnie. Samodzielnie dysponuje też profitami z tej działalności. Nie ma kłopotów z zaspokajaniem swoich potrzeb. Dysponuje on stałym, znacznym dochodem, który pozwala mu na życie na zdecydowanie wyższym standardzie niż żona. Zdaniem Sądu też stan separacji faktycznej między małżonkami nie był skutkiem jedynie wyłącznego, zawinionego działania powódki E. A.. W wyroku rozwodowym Sąd Okręgowy nie orzekał o winie. Brak jest zatem podstaw do odmowy uwzględnienia roszczenia powódki z powołaniem się na zasady współżycia społecznego, czy też rażące nadużycie prawa.

Stąd też zważywszy na opisany obowiązek wsparcia i wzajemnej pomocy pomiędzy małżonkami, który co do zasady powinien sytuować małżonków na zasadzie równej stopy życiowej oraz dużo lepszą sytuację majątkową i materialną pozwanego Sąd uznał, iż pozwany winien przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny w okresie wniesienia pozwu tj. od 6 marca 2018 r. do czasu ustania małżeństwa tj. 2 stycznia 2019 r. kwotą 1700 złotych miesięcznie. Zdaniem Sądu powódka znalazła się w sytuacji niemożności zaspokojenia swoich podstawowych potrzeb bytowych oraz potrzeb związanych z leczeniem. Zasądzona kwota pozwalała na pokrycie tych kosztów. Z drugiej zaś strony pozostawała ona w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego, którego dochody z prowadzonej działalności, nawet po odliczeniu zasądzonej kwoty i tak stawiały go w dużo lepszej sytuacji zapewniając wyższą stopę życiową niż powódka.

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo. Jak już wyżej wskazano na zakres ustalonego obowiązku wpływ ma separacja faktyczna stron. W niniejszej sprawie doszło do zerwania pożycia i potrzeby małżonków będą pokrywane oddzielenie. Niniejsze postępowanie nie może też stanowić substytutu dla formułowanych przez powódkę w toku prowadzonego postępowania innych roszczeń np. o zwrot nakładów, czy podział majątku wspólnego. W tym zakresie toczy się oddzielne postępowanie. Stąd też Sąd orzekł jak w pkt. II wyroku.

Z uwagi na wydane orzeczenie zasądzające alimenty w wyroku rozwodowym Sąd na podstawie art. 445 § 2 kpc umorzył postępowanie w części dotyczącej okresu o jakim orzekł Sąd Okręgowy w Olsztynie.

O kosztach sądowych, których powódka nie miała obowiązku uiścić będąc od nich zwolniona z mocy ustawy Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. 2010 r. Nr 90 poz. 594 z późn. zm.) obciążając nimi pozwanego M. A. (1) w części odpowiadającej uwzględnionemu powództwu.

W punkcie V sentencji wyroku Sąd orzekł o nadaniu wyrokowi co do pkt I rygoru natychmiastowej wykonalności, zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

/SSR Robert Kłosowski/