Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 21 maja 2019 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie VII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: del. SSR Karol Gondro

Protokolant: Justyna Szczap

po rozpoznaniu w sprawie R. B.

skazanego za czyn z art. 284 § 2 k.k.

zażalenia wniesionego dnia 9 maja 2019 roku przez R. B.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Częstochowie

z dnia 6 maja 2019 roku

w przedmiocie zmiany formy wykonywania kary ograniczenia wolności

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

postanawia:

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 6 maja 2019 r. Sąd Rejonowy w Częstochowie nie uwzględnił wniosku R. B. w przedmiocie zmiany formy wykonywania kary ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne orzeczonej wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 20 czerwca 2018 r. w sprawie XVI K 632/18.

Powyższe postanowienie zaskarżył R. B.. Wskazał, że wydana wobec niego decyzja jest nierealna i wyjątkowo krzywdząca. Podkreślił, że rozumie, że wykonywanie obowiązków orzeczonych wyrokiem to kara i nie może to być podporządkowane jego wygodzie, niemniej jednak musi myśleć o zapewnieniu bytu swej rodzinie oraz spłacie zaległych zobowiązań. Wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Wniesione zażalenie nie mogło zostać uznane za zasadne. Na wstępie należy jednak zauważyć, że w niniejszej sprawie Sąd I instancji wydał podobne orzeczenie jak zaskarżone, w dniu 10 stycznia 2019 roku. Zostało one zaskarżone przez skazanego i postanowieniem z dnia 27 lutego 2019 roku Sąd Okręgowy w Częstochowie przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. W uzasadnieniu wskazał wówczas m.in., że „nie można zgodzić się z poglądem wyrażonym przez Sąd Rejonowy w zaskarżonym postanowieniu o niedopuszczalności zmiany formy wykonywania kary ograniczenie wolności bez sprawdzenia prawnej i faktycznej możliwości dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę R. B. u pracodawcy holenderskiego w ramach kary ograniczenia wolności. Należy wszechstronnie zbadać wszystkie sposoby wykonania kary ograniczenie wolności, gdy R. B. konsekwentnie deklaruje chęć jej wykonania, w taki sposób, żeby umożliwić mu jednocześnie wykonywanie pracy zarobkowej w Holandii…”. Należy podkreślić, że Sąd Rejonowy aktualnie rozpoznający sprawę nie wykazał, aby podjął próbę realizacji powyższych wytycznych. Skierował sprawę na posiedzenie, wysłuchał na nim skazanego i wydał orzeczenie. W nim nie wskazał żadnych argumentów mających świadczyć o tym, że realizacja wytycznych Sądu odwoławczego jest niemożliwa czy też – np. z uwagi na brzmienie przepisów czy okoliczności faktyczne – niecelowa. Taki sposób procedowania nie może zostać zaakceptowany.

Niezależnie jednak od powyższego zaskarżone postanowienie należało utrzymać w mocy. Kluczowe dla takiego rozstrzygnięcia jest prawidłowe rozumienie treści przepisów kodeksu karnego regulujących wykonywanie kary ograniczenia wolności w formie potrącenia oraz okoliczności faktycznych zaistniałych w sprawie. I tak art. 34 § 1a pkt 4 k.k. określając wspomnianą formę wykonywania kary wskazuje, że jest to potrącanie określonej wysokości wynagrodzenia za pracę. Z kolei art. 35 § 2 k.k. mówi, że potrącenie wynagrodzenia za pracę może być orzeczone wobec osoby zatrudnionej, dodaje przy tym, że w okresie, na jaki zostało orzeczone potrącenie, skazany nie może rozwiązać bez zgody sądu stosunku pracy. Nie ulega zatem wątpliwości, że aby mówić o omawianej formie wykonywania kary ograniczenia wolności, skazany musi pozostawać w stosunku pracy. Powyższy wniosek wypływa również z treści art. 59 § 1 k.k.w., gdzie mówi się o „zatrudnionym”, „wykonywaniu pracy” czy „zakładzie pracy”. Są to pojęcia zarezerwowane dla stosunków pracy. Tymczasem z samej treści umowy załączonej przez skazanego R. B. (§ 1 i § 2 pkt 1b umowy o kierowanie do pracy za granicą zawartej z (...) sp. z o.o.) wynika, że zarówno ta umowa jak i umowa z pracodawcą zagranicznym są umowami cywilnoprawnymi. Nie można zatem do niej zastosować reguł związanych z wykonywaniem kary ograniczenia wolności w formie potrącania wynagrodzenia za pracę. Dlatego Sąd Rejonowy podjął słuszną decyzję odmawiając skazanemu takiej zamiany. R. B. musi podjąć starania zmierzające do wykonania kary ograniczenia wolności w Polsce (np. w czasie przerw w wykonywaniu pracy na terenie Holandii), ewentualnie podjąć działania zmierzające do odroczenia wykonanie kary ograniczenia wolności (na czas do 6 miesięcy, na podstawie art. 62 § 1 k.k.w.).

Zupełnie na marginesie Sąd odwoławczy wskazuje, że w jego ocenie (odmiennie niż to wskazał Sąd Rejonowy w zaskarżonym postanowieniu) możliwe jest w niniejszej sprawie zastosowanie instytucji uregulowanej w art. 611u § 1 k.p.k. Orzeczono bowiem wobec skazanego karę ograniczenia wolności połączoną jednocześnie z obowiązkiem określonym w art. 34 § 1a pkt 1 k.k. W ocenie Sądu Okręgowego w takim przypadku nie jest konieczne, by orzeczono również co najmniej jeden z innych obowiązków wymienionych we wskazanym wyżej przepisie czy oddano skazanego pod dozór kuratora. Uwaga ta nie ma większego znaczenia dla oceny wydanego orzeczenia, bo związane ono było z zupełnie innym wnioskiem skazanego.

Podstawą prawną orzeczenia Sądu Okręgowego był przepis art. 437 § 1 k.p.k.