Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2018 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Monika Grubba

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Pachniewska

po rozpoznaniu w dniu 16 października 2018 r. w Toruniu

sprawy z powództwa:

P. M.

przeciwko:

E. M.

o:

ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 917 (dziewięćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III RC 125/18

UZASADNIENIE

Powód P. M. wniósł w dniu 13 lutego 2018 r. pozew przeciwko E. M. domagając się ustalenia, że z dniem wniesienia pozwu wygasł jego obowiązek alimentacyjny względem pozwanej, ustalony wyrokiem Sądu Okręgowego w Toruniu w sprawie I C 2276/13 oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powód był mężem pozwanej E. M.. Małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód z winy powoda. Wyrokiem w sprawie o rozwód ustalono alimenty należne pozwanej od powoda w wysokości 300 zł miesięcznie. W momencie orzekania rozwodu pozwana nie pracowała, natomiast obecnie jest zatrudniona w (...) sp. z o.o. prawdopodobnie jako pracownik biurowy z wynagrodzeniem ok. (...)zł netto. Nadto pozostaje ona w związku z Ł. B., z którym wspólnie zamieszkuje i z którym wspólnie prowadzą gospodarstwo domowe. Sytuacja finansowa pozwanej uległa poprawieniu na tyle, że zakupiła sobie motocykl oraz ponosi koszty najmu mieszkania. Podano również, że powód jest obecnie zatrudniony jako kierowca z wynagrodzeniem ok. (...) zł netto miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew z dnia 7 marca 2018 r. pozwana E. M. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w sprawie według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana podała, że nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego z Ł. B. i nie otrzymuje od niego jakiejkolwiek pomocy finansowej. Podkreśliła, że świadczenie alimentacyjne ustalone na jej rzecz jest minimalne, jednak stanowi istotną pomoc w budżecie pozwanej. Ponadto występuje ogromna dysproporcja w dochodach stron, albowiem powód pracując jako kierowca na trasach międzynarodowych osiąga dochód zdecydowanie wyższy niż ten, który wykazuje jako pensję zasadniczą. Według informacji uzyskanych w firmach transportowych i na forach internetowych miesięcznie wynagrodzenie kierowcy TIRA na trasach międzynarodowych wynosi od (...) zł do (...) zł. Pozwana nie posiada żadnego majątku. Wychowuje dwoje małoletnich dzieci, z czego jedno jest dzieckiem powoda. Zatrudniona jest w Spółce (...) na stanowisku inkasenta opłat z wynagrodzeniem (...)zł brutto, a od 28 grudnia 2017 r. wykonuje obowiązki administratora działu utrzymania autostrady z wynagrodzeniem (...)zł brutto, jednak jest to praca na czas usprawiedliwionej nieobecności innego pracownika. Pozwana podała, że jej miesięcznie stałe opłaty obejmują: najem lokalu oraz czynsz i opłaty wspólnotowe – ok. 1.350 zł, rachunki za zużycie energii – ok. 120-140 zł na dwa miesiące, koszt dojazdu do pracy ok. 400 zł, opłaty i naprawy samochodu – ok. 400 zł. Z uwagi na fakt, że w opiece nad dziećmi pomagają jej rodzice, pozwana przekazuje im kwotę 400 zł miesięcznie na zabezpieczenie potrzeb dzieci w czasie pobytu w domu dziadków.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód P. M. i pozwana E. M. zawarli związek małżeński w dniu 17 grudnia 2011 r. w T..

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

odpis zupełny aktu małżeństwa – k. 13 akt sprawy I C 2276/13 SO w Toruniu/

Wyrokiem z dnia 12 lutego 2014 r. w sprawie I C 2276/13 Sąd Okręgowy w Toruniu rozwiązał związek małżeński P. M. i E. M. przez rozwód z wyłącznej winy męża.

W punkcie 6. wyroku Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej rentę alimentacyjną w kwocie 300 zł miesięcznie.

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

wyrok z dn. 12.02.2014 r. – k. 29 akt sprawy I C 2276/13 SO w Toruniu/

P. M. był wówczas bezrobotny. Czekał na otrzymanie karty kierowcy, aby podjął pracę w transporcie krajowym, w której miał zarabiać ok. (...)zł miesięcznie. Mieszkał u swoich rodziców.

E. M. była wówczas bezrobotna, szukała pracy. Wraz z dziećmi mieszkała u swoich rodziców. Otrzymywała alimenty na 7 – letnią córkę z pierwszego małżeństwa w kwocie 500 zł miesięcznie oraz 500 zł miesięcznie od P. M. na utrzymanie ich wspólnego syna I., ur. (...) Przekazywała swoim rodzicom 300 zł miesięcznie na utrzymanie domu.

Małżonkom w tym czasie pomagali ich rodzice.

/dowód:

decyzja – k. 10 akt sprawy I C 2276/13 SO w Toruniu,

odpis zupełny aktu urodzenia – k. 14 akt sprawy I C 2276/13 SO w Toruniu,

przesłuchanie E. M. – k. 27-28 akt sprawy I C 2276/13 SO w Toruniu,

przesłuchanie P. M. – k. 28 akt sprawy I C 2276/13 SO w Toruniu/

Powód P. M. ma obecnie (...) lata. Pracuje jako kierowca w transporcie międzynarodowym. Ma umowę o pracę na czas nieokreślony. Jeździ po całej Europie. Przez 2-3 tygodnie przebywa w trasie, a następnie tydzień spędza w domu. Otrzymuje diety za każdy dzień pobytu w trasie, dodatkowo co miesiąc otrzymuje premię.

Jego oficjalne wynagrodzenie zasadnicze wynosi (...)zł brutto, a wraz z premią i dodatkami średnio ok. (...)zł brutto miesięcznie. Średnia wysokość otrzymywanych diet to ok. (...)zł miesięcznie.

/dowód:

zaświadczenie o zarobkach – k. 50, 91 akt,

zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 51 akt,

umowa o pracę – k. 52-55 akt,

karta wynagrodzenia – k. 129 akt,

przesłuchanie P. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 07min.11sek. i nast./

Dojeżdża do pracy do W.. Na paliwo przeznacza 300 zł miesięcznie.

/dowód:

przesłuchanie P. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 07min.11sek. i nast./

Powód mieszka wraz z rodzicami. Co trzy miesiące opłaca czynsz, który wynosi ok. 660 zł miesięcznie. Dodatkowo co miesiąc przekazuje matce 300-400 zł. Z kwoty tej opłacany jest m.in. rachunek za telefon powoda w wysokości 100 zł oraz rachunek za prąd, a także dokonywane są zakupy na potrzeby domu.

P. M. wyżywienie kupuje sobie we własnym zakresie.

W stosunku do powoda prowadzona jest egzekucja komornicza z uwagi na nieopłacone usługi telekomunikacyjne. Przekazuje komornikowi co miesiąc kwotę 1.000 zł.

Powód użytkuje samochód F. (...) stanowiący własność jego ojca.

/dowód:

zaświadczenie o wymiarze opłat – k. 57 akt,

potwierdzenia przelewów – k. 58-59 akt,

zeznania świadka J. M. – e-protokół z 5.06.2018 r., 05min.12sek. i nast.

przesłuchanie P. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 07min.11sek. i nast./

Powód na środki czystości przeznacza ok. 50 zł miesięcznie, zaś na odzież nie najmniej niż 1.000 zł rocznie.

/dowód:

przesłuchanie P. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 07min.11sek. i nast.,

przesłuchanie E. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 24min.20sek. i nast./

E. M. ma obecnie (...) lata. Od 1 października 2017 r. zatrudniona jest w (...) sp. z o.o. na umowę o pracę na czas określony do 31 marca 2019 r. jako inkasent opłat z wynagrodzeniem zasadniczym(...)zł brutto miesięcznie. Praca odbywa się w systemie trzyzmianowym.

W okresie od 1 listopada 2017 r. do 29 października 2018 r. pozwana – na czas usprawiedliwionej nieobecności innego pracownika – pełniła funkcję administratora działu utrzymania autostrady i obsługi klienta z wynagrodzeniem zasadniczym (...)zł brutto miesięcznie. Praca odbywała się w godzinach 8.00-16.00.

Od dnia 30 października 2018 r. pozwana ponownie pracuje na stanowisku inkasenta opłat z wynagrodzeniem zasadniczym (...)zł miesięcznie.

/dowód:

umowa o pracę – k. 32-33 akt,

aneks do umowy o pracę – k. 34 akt,

zaświadczenie o zarobkach – k. 35, 130 akt,

zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 71, 118 akt,

zeznania świadka Ł. B. – e-protokół z 5.06.2018 r., 48min.26sek. i nast.,

przesłuchanie E. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 24min.20sek. i nast./

Dwa lata temu wyprowadziła się od rodziców. Wynajmuje mieszkanie, za które czynsz najmu wynosi 1.000 zł miesięcznie. Dodatkowe opłaty za mieszkanie wynoszą: należności do wspólnoty ok. 320 zł miesięcznie, prąd ok. 130 zł co 2 miesiące, media ok. 100 zł miesięcznie.

/dowód:

umowa najmu – k. 37-40 akt,

faktury – k. 41-43 akt,

zawiadomienie o wysokości opłat – k. 44-45 akt,

zeznania świadka Ł. B. – e-protokół z 5.06.2018 r., 48min.26sek. i nast.,

przesłuchanie E. M.– e-protokół z 2.10.2018 r., 24min.20sek. i nast./

Pozwana mieszka wraz z córką z pierwszego małżeństwa, która ma (...) lat oraz synem I. ze związku małżeńskiego z powodem, który ma (...) lat.

Na córkę ma zasądzone alimenty w kwocie 500 zł, ale faktycznie otrzymuje 500-700 zł miesięcznie. Na syna otrzymuje alimenty w kwocie 500 zł miesięcznie oraz świadczenie wychowawcze „500+”.

W opiece nad dziećmi pomagają jej rodzice. Do października 2018 r. pozwana przekazywała im 400 zł miesięcznie na pokrycie kosztów utrzymania dzieci. Gdy pracowała jako inkasent opłat przekazywała rodzicom kwotę 250 zł miesięcznie.

/dowód:

potwierdzenia przelewów – k. 121-123 akt,

zeznania świadka Ł. B. – e-protokół z 5.06.2018 r., 48min.26sek. i nast.,

zeznania świadka L. C. – e-protokół z 5.06.2018 r., 24min.34sek. i nast./

Pozwana jest właścicielką samochodu O. (...) rocznik (...) r. oraz motocykla, który kupiła 2-3 lata temu za kwotę 10.000 zł. Na zakup motocykla zaciągnęła kredyt, który spłaca w ratach po 150 zł miesięcznie. Na dojazdy do pracy wydaje 300-400 zł. Do pracy dojeżdża 20 km w jedną stronę do G..

Na wyżywienie swoje i dzieci wydaje 500-600 zł miesięcznie, a na środki czystości 100 zł miesięcznie. Opłata za jej telefon wynosi 30 zł miesięcznie, zaś na własną odzież wydaje 100 zł kwartalnie.

/dowód:

przesłuchanie E. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 24min.20sek. i nast./

Małoletni I. chodzi do przedszkola publicznego, za które opłata wynosi 150 zł miesięcznie. W placówce przebywa w godzinach od 8.00 do 15.00. Córka pozwanej chodzi do szkoły podstawowej, w której jada obiady, których koszt wynosi 50-60 zł miesięcznie.

/dowód:

zaświadczenie z przedszkola – k. 73 akt,

zeznania świadka Ł. B. – e-protokół z 5.06.2018 r., 48min.26sek. i nast.,

przesłuchanie E. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 24min.20sek. i nast./

E. M. od ponad roku pozostaje w związku nieformalnym z Ł. B., z którym jest zaręczona. Co do zasady mieszka on z rodzicami, którym przekazuje 500 zł miesięcznie na utrzymanie. Często jednak odwiedza pozwaną i nocuje u niej kilka razy w tygodniu, głównie w weekendy.

Partner pozwanej posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Może pracować jedynie w warunkach chronionych. Jest zatrudniony w firmie (...) i zarabia (...)zł netto, przy czym z kwoty tej potrącane jest 700 zł miesięcznie z tytułu prowadzonej egzekucji komorniczej.

Po pracy pomaga on pozwanej w opiece nad dziećmi.

/dowód:

pismo z Policji – k. 89 akt,

zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 36 akt,

orzeczenie o stopniu niepełnosprawności – k. 46 akt,

zeznania świadka Ł. B. – e-protokół z 5.06.2018 r., 48min.26sek. i nast.,

przesłuchanie E. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 24min.20sek. i nast./

We wrześniu 2018 r. rozpoznano u pozwanej hiperprolaktynemię. Ujawniono również zmianę ogniskową w prawym płacie tarczycy. Bierze leki, których koszt to 3,50 zł miesięcznie. W związku z posiadanym pakietem medycznym w pracy nie ponosi opłat za prywatne leczenie. Obecnie czeka na kolejną wizytę u endokrynologa zaplanowaną na grudzień 2018 r.

/dowód:

karta konsultacyjna – k. 131 akt,

przesłuchanie E. M. – e-protokół z 2.10.2018 r., 24min.20sek. i nast./

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, zeznania świadków J. M., L.
C. i Ł. B., przesłuchanie stron oraz na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy IC 2276/13 Sądu Okręgowego w Toruniu.

Sąd przyjął za wiarygodne dowody w postaci dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. Żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności. Zastrzeżenia – z uwagi na zasady doświadczenia życiowego – budzi jedynie prawdziwość treści zawartych w zaświadczeniach o zarobkach powoda.

Sąd co do zasady uznał za wiarygodne zeznania świadków J. M. i L. C., albowiem były one spójne i logiczne. Zeznania tych świadków należy uznać jednak za subiektywne, albowiem w dużej części wiedzę o okolicznościach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy posiadali oni od swoich dzieci i z ich perspektywy je postrzegali. Ponadto często nie znali dokładnych dochodów i wydatków stron.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka Ł. B., albowiem były one logiczne, dokładne i rzeczowe. Ponadto znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd co do zasady uznał za wiarygodne przesłuchanie stron w zakresie okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Były one bowiem rzeczowe, dokładne i logiczne. Sąd miał jednak na uwadze, że każda ze stron oceniała sytuację w sposób subiektywny i starała się przedstawić ją w sposób jak najbardziej korzystny w kontekście toczącego się procesu. W szczególności możliwości zarobkowe przedstawiane przez powoda w świetle doświadczenia życiowego należało uznać za niewiarygodne.

W pozwie P. M. domagał się uchylenia od dnia wniesienia pozwu alimentów zasądzonych od niego na rzecz pozwanej E. M. w kwocie po 300 zł miesięcznie.

Zgodnie z art. 60 § 1 kro małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Zgodnie z paragrafem 2 tego przepisu, jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. Małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, może domagać się alimentów od małżonka wyłącznie winnego tego rozkładu także na podstawie art. 60 § 1 i przy wykazaniu wymienionych tam przesłanek (tak SN z wyroku z 10 maja 1966 r., III CR 65/66).

Niedostatek należy tłumaczyć jako brak środków na pełne pokrycie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, to jest na zapewnienie sobie normalnych warunków bytowych adekwatnych do wieku i stanu zdrowia, pomimo wykorzystania przez niego wszystkich dostępnych legalnie i w granicach rozsądku możliwości w celu uzyskania niezbędnych dochodów (zob. na ten temat np. wyroki SN: z 7 września 2000 r., I CKN 872/2000; z 5 lipca 2000 r., I CKN 226/2000; z 28 czerwca 2000 r., IV CKN 662/2000; z 7 października 1999 r., I CKN 146/98 oraz wyrok SA w Poznaniu z 10 lutego 2004 r., I ACa 1422/2003). Usprawiedliwione potrzeby w rozumieniu art. 60 § 1 kro uzależnione są od wieku, stanu zdrowia, wykształcenia, zdolności i trybu życia prowadzonego w trakcie związku małżeńskiego przez uprawnionego (zob. np. wyrok SN z 12 września 2001 r., V CKN 445/2000).

Treść art. 61 kro stanowi, iż z zastrzeżeniem przepisu artykułu 60 kro, do obowiązku dostarczania środków utrzymania przez jednego z małżonków rozwiedzionych drugiemu stosuje się odpowiednio przepisy o obowiązku alimentacyjnym między krewnymi.

Przedmiotowe powództwo posiada podstawę prawną w art. 138 kro. W myśl art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, w tym także uchylenia obowiązku alimentacyjnego.

Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Warunkiem zmiany wysokości zasądzonych alimentów jest zatem istotna zmiana stosunków – a nie jakakolwiek (por. Marek Andrzejewski, w: Henryk Dolecki (red.), Tomasz Sokołowski (red.), Komentarz do art.138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, stan prawny na dzień: 2010.09.15).

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wskazuje, że powód P. M. powinien w dalszym ciągu płacić alimenty na rzecz pozwanej E. M..

Nie ulega wątpliwości, iż sytuacja zarobkowa obu stron uległa zmianie od czasu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Powód wówczas był osobą bezrobotną i planował podjąć pracę w transporcie krajowym z wynagrodzeniem ok. (...)zł miesięcznie. Pozwana również była wówczas bezrobotna, szukała pracy. Zajmowała się wychowaniem (...) letniej córki i (...) rocznego syna. Każda ze stron mieszkała u swoich rodziców, którzy pomagali im w utrzymaniu.

Obecnie powód pracuje jako kierowca w transporcie międzynarodowym. Ma umowę o pracę na czas nieokreślony. Jeździ po całej Europie. Przez 2-3 tygodnie przebywa w trasie, a następnie tydzień spędza w domu. Jego oficjalne wynagrodzenie zasadnicze wynosi (...)zł brutto, wraz z premią i dodatkami średnio ok. (...)zł brutto miesięcznie – tj. ok. (...)zł netto. Dodatkowo powód otrzymuje co miesiąc diety, których średnia wysokości to ok. (...)zł. Zdaniem Sądu przy takich dietach powód jest w stanie poczynić pewne oszczędności, zwłaszcza że sam podczas informacyjnego wysłuchania przyznał, że jest w stanie z diet odłożyć 500 zł miesięcznie.

Ponadto z doświadczenia życiowego wynika, że możliwości zarobkowe kierowców ciężarówek na trasach międzynarodowych są wysokie. Powszechnie wiadomym jest, że bardzo często nie wszystkie składniki ich wynagrodzeń są oficjalnie ujawniane. Powód pracuje bardzo dużo, przez 2-3 tygodnie przebywa w trasie. Taka dyspozycyjność zazwyczaj jest odpowiednio wynagradzana.

Dodatkowo powód otrzymuje diety. Jest to wprawdzie kwota, która winna być przeznaczona na utrzymanie w trasie, jednak kierowcy często czynią znaczne oszczędności sypiając w kabinach ciężarówek i zabierając wyżywienie z domu. Powszechnie wiadomym jest bowiem również to, że znaczna część diet stanowi ich nieoficjalny dochód.

W dalszym ciągu na utrzymaniu ma jedno dziecko – syna, na którego przekazuje alimenty w kwocie 500 zł.

Sytuacja dochodowa powoda uległa zatem zdecydowanej poprawie w porównaniu z okresem rozwodowym.

Sytuacja dochodowa i życiowa pozwanej również uległa poprawie. Obecnie nie mieszka już u rodziców, tylko wynajmuje mieszkania, w którym zamieszkuje wraz z dwojgiem dzieci. Podjęła również pracę. Od 30 października 2018 r. ponownie pracuje na stanowisku inkasenta opłat, a jej wynagrodzenie wynosi obecnie ok. (...)zł netto miesięcznie. Pracuje w systemie 3-zmianowym, nie ma zatem możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia.

Pozwana na utrzymaniu ma dwoje dzieci. Na zaspokojenie potrzeb córki otrzymuje alimenty w kwocie 500-700 zł miesięcznie, a na syna alimenty w kwocie 500 zł miesięcznie i świadczenie wychowawcze „500+”.

W opiece nad dziećmi pozwanej pomagają jej rodzice i partner. Rodzicom na utrzymanie dzieci pozwana przekazuje co najmniej 250 zł miesięcznie. Partner pozwanej, z uwagi na udzielaną jej pomoc i niskie dochody, nie partycypuje w kosztach mieszkania wynajmowanego przez pozwaną, w którym często przebywa.

Celem, jakiemu ma służyć uprzywilejowane roszczenie alimentacyjne małżonka niewinnego przewidziane art. 60 § 2 kro w stosunku do rozwiedzionego współmałżonka uznanego za wyłącznie winnego rozkładu pożycia jest zapobieżenie sytuacji, w której rozwód miałby spowodować pogorszenie w istotny sposób sytuacji materialnej małżonka niewinnego w porównaniu do sytuacji, w której znajdowałby się w prawidłowo funkcjonującym małżeństwie. Środkiem do osiągnięcia tego celu jest roszczenie przyznane małżonkowi niewinnemu o przyczynienie się małżonka uznanego za wyłącznie winnego w odpowiednim zakresie do zaspokojenia jego usprawiedliwionych potrzeb, chociażby nie znajdował się w niedostatku. Zakres, w jakim to ma nastąpić, określa z jednej strony stopień pogorszenia się sytuacji materialnej małżonka niewinnego, a z drugiej strony zasady słuszności. Tylko bowiem zasady słuszności mogą w sposób prawidłowy wyważyć rozstrzygnięcie, jaki w konkretnej sprawie zakres przyczynienia się małżonka winnego może być uznany za "odpowiedni". Z reguły będzie on się znajdował pomiędzy granicą, poniżej której leży niedostatek, a granicą, której przekroczenie byłoby zrównaniem stopy życiowej obojga rozwiedzionych małżonków. Jak bowiem przyjmuje się powszechnie w piśmiennictwie i judykaturze, obowiązek alimentacyjny małżonka wyłącznie winnego nie sięga - przynajmniej z reguły - tak daleko, aby miał on zapewnić byłemu małżonkowi równą stopę życiową, jednakże nie jest przy tym ograniczony do zaspokajania tylko tych usprawiedliwionych potrzeb, o których mówi art. 60 kro w § 1 (wyrok SN z 28 października 1980 r., III CRN 222/80; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 9 września 2009 r., I ACa 565/09).

Zgodnie z tezą wyroku SN z 7 stycznia 1969 r., II CR 528/68: „Dla oceny, czy warunek przewidziany w art. 60 § 2 kro został spełniony, (..) istotne jest porównanie każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, jakie istniałoby, gdyby rozwód nie został w ogóle orzeczony i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie". Tak też SN w wyroku z 7 maja 1998 r., III CKN 186/98: „Przesłanką rozszerzonego obowiązku alimentacyjnego małżonka ponoszącego wyłączną winę rozkładu pożycia jest ustalenie, że rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, nie mające jednak cech niedostatku. Ocena, czy nastąpiło takie pogorszenie, zależy od porównania sytuacji, w jakiej niewinny małżonek znalazł się wskutek orzeczenia rozwodu, z sytuacją, w jakiej znajdowałby się, gdyby rozwodu nie orzeczono i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo”. Również SO Suwałki w wyroku z 13 listopada 2013 r.,I Ca 331/13, wskazał: „Wykładnia przesłanki "istotnego pogorszenia sytuacji materialnej małżonka niewinnego" powinna polegać na porównaniu każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, które by istniało, gdyby rozwód nie został w ogóle orzeczony i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo”.

Gdyby zatem rozwód stron nie został w ogóle orzeczony i ich małżeństwo nadal by istniało, rodzina posiadałaby dochody z pracy powoda i pozwanej. Biorąc pod uwagę wysokość alimentów płaconych na rzecz pozwanej i wysokość zarobków każdej ze stron należy wskazać, że co prawda pozwana nie znajduje się w niedostatku, jednak nie ma tu również sytuacji wyrównania stopy życiowej byłych małżonków. Wynagrodzenie pozwanej (ok. (...)zł) wraz z alimentami od powoda (300 zł) wynosi bowiem łącznie (...)zł netto miesięcznie, przy czym ma ona na utrzymaniu dwoje dzieci. Powód natomiast uzyskuje dochody na poziomie co najmniej (...)zł miesięcznie, z obowiązkiem utrzymania jednego dziecka. Powyższe wyraźnie wskazuje, iż dochody uzyskiwane przez powoda są znacznie wyższy, niż pozwanej.

Przy ocenie istnienia obowiązku alimentacyjnego Sąd nie brał pod uwagę kredytów i zaległości żadnej ze stron. W ocenie Sądu nie mają one znaczenia dla obowiązku alimentacyjnego powoda względem pozwanej. Zobowiązania alimentacyjne muszą bowiem zostać zaspokojone w pierwszej kolejności, przed wszelkimi długami, a powód wiedząc, że ciąży na nim obowiązek alimentacyjny, winien brać go pod uwagę zaciągając zobowiązania. Pozwana natomiast samodzielnie winna spłacać własne kredyty.

Ponadto ustawowej przesłanki wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego rozwiedzionego małżonka nie stanowi pozostawanie w konkubinacie przez uprawnionego do alimentacji rozwiedzionego małżonka (wyrok SN z 10 lipca 1998 r., I CKN 788/97). Jak podkreślił SN w uzasadnieniu powyższego wyroku, z przepisu art. 60 § 3 zd. 1 kro „jednoznacznie wynika, że przesłanką wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego rozwiedzionego małżonka zobowiązanego do alimentacji jest zawarcie nowego małżeństwa przez byłego małżonka uznanego za uprawnionego do alimentacji. Ustawodawca wyraźnie więc związał skutek w postaci wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego między rozwiedzionymi małżonkami z zawarciem przez uprawnionego małżonka nowego małżeństwa".

W wyroku z 11 kwietnia 2006 r., SK 57/04, Trybunał Konstytucyjny uznał, że: „Art. 60 § 3 ustawy z 25.02.1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. poz. 59 ze zm.) w zakresie, w jakim stanowi, że wynikający z art. 60 § 1 tego kodeksu obowiązek dostarczania przez rozwiedzionego małżonka, który został uznany za winnego rozkładu pożycia, środków utrzymania drugiemu rozwiedzionemu małżonkowi, nie wygasa wskutek upływu czasu, jest zgodny z art. 64 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i z nakazem urzeczywistniania zasad sprawiedliwości społecznej wyrażonym w art. 2 Konstytucji". Zdaniem TK brak oznaczonego kalendarzowo terminu wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego łagodzony jest z jednej strony przez konieczność uwzględnienia możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, a z drugiej możliwością oddalenia przez sąd powództwa na podstawie sprzeczności roszczenia z zasadami współżycia społecznego (art. 5 kc).

W przedmiotowej sprawie nie zaistniała żadna z ww. przesłanek wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego byłego małżonka, który został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia.

Biorąc pod uwagę powyższe, na podstawie art. 138 kro a contrario orzeczono jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na mocy art. 98 § 1 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, orzekając jak w punkcie II sentencji wyroku. Powód, który przegrał sprawę w całości, winien zwrócić pozwanej kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.