Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 lutego 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. stwierdził, że A. P. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 13 kwietnia 2018 r. do 23 września 2018 r. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą M. P. oraz ustalił podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne wskazując , że wynosi ona:

- na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tj. emerytalne , rentowe i wypadkowe:

- za kwiecień 2018 r. – 1 599,48 zł

- od maja 2018 r. do sierpnia 2018 r. – 2 665,80 zł

- za wrzesień 2018 r. – 2 043,78 zł

- na ubezpieczenie zdrowotne:

- od kwietnia 2018 r. do września 2018 r. – 3 554,93 zł

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż w toku przeprowadzonej względem płatnika składek M. P. kontroli ustalono, że od października 2017 r. przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej jest organizacja imprez oraz sprzedaż piwa i obiadów oraz ,że w okresie od września 2017 r. do sierpnia 2018 r. M. P. zatrudniał dwóch pracowników tj. syna A. P. na stanowisku kelnera od 13 kwietnia 2018 r. na 1/8 etatu oraz I. J. od dnia 8 listopada 2017 r. na stanowisku menagera w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku zaś z oświadczeniem M. P. ,że syn A. P. pozostaje z nim we wspólnym gospodarstwie, organ rentowy uznał ,że w okresie od 13 kwietnia 2018 r. do 23 września 2018 r. A. P. współpracował przy prowadzeniu działalności gospodarczej M. P.,

/decyzja k.226 – 230 akt ZUS/

W dniu 14 marca 2019 r. pełnomocnik płatnika składek złożył odwołanie od ww. decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie ,że A. P. w okresie od 13 kwietnia 2018 r. do 23 września 2018 r. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek M. P.. W uzasadnieniu odwołania pełnomocnik wnioskodawcy wskazał ,że stanowisko organu rentowego jest błędne, gdyż w okresie objętym decyzją płatnik składek nie prowadził wspólnego gospodarstwa domowego ze swym synem, a co istotne, A. P. na podstawie umowy o pracę wykonywał wyłącznie czynności powierzone mu przez pracodawcę i nie współpracował z płatnikiem przy prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

/odwołanie k.3 – 4/

W odpowiedzi na odwołanie, pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

/odpowiedź na odwołanie k.6 – 7 odwrót/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

M. P. w ramach działalności gospodarczej prowadzi lokal gastronomiczny oraz stację kontroli pojazdów.

/zeznania M. P. min.00:06:16 – 00:16:14 , min. 00:27:33 – 00:29:12 rozprawy z dnia 16 maja 2019 r. , płyta CD k.23/

W okresie od 13 kwietnia 2018 r. do 23 września 2018 r. M. P. w ramach prowadzonego lokalu gastronomicznego zatrudniał swojego syna A. P.. W ramach powierzonych obowiązków A. P. zajmował się obsługa klientów lokalu podczas odbywających się w weekendy imprez okolicznościowych.

/zeznania M. P. min.00:06:16 – 00:16:14 , min. 00:27:33 – 00:29:12 , zeznania A. P. min.00:16:14 – 00:27:12 rozprawy z dnia 16 maja 2019 r. , płyta CD k.23/

W w/w okresie M. P. nie zamieszkiwał wspólnie ze swoim synem, przy czym udostępniał mu wynajmowane przez siebie mieszkanie. M. P. prowadził wówczas wspólne gospodarstwo domowe ze swoją konkubiną i zamieszkiwał w jej domu. W spornym okresie wnioskodawca nie uczestniczył w utrzymaniu syna, a jedynie okazjonalnie pomagał mu m.in. pożyczając pieniądze na pokrycie opłaty za najem. A. P. zwracał ojcu pożyczone pieniądze, ewentualnie je odpracowywał.

/zeznania M. P. min.00:06:16 – 00:16:14 , min. 00:27:33 – 00:29:12 , zeznania A. P. min.00:16:14 – 00:27:12 rozprawy z dnia 16 maja 2019 r. , płyta CD k.23/

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z ww. dokumentów oraz zeznań M. P. oraz A. P.. Zeznania w/w nie budzą wątpliwości, co do ich wiarygodności, gdyż uzupełniają się wzajemnie i stanowią tym samym wiarygodne źródło dowodowe. W ocenie Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na rozstrzygnięcie kwestii, czy w spornym okresie wnioskodawca oraz jego syn prowadzili wspólne gospodarstwo domowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Odwołanie M. P. w świetle zgromadzonego materiału dowodowego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt 5 w zw. z art. 12 ust 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj.: Dz. U. z 2019 r., poz. 300) obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym - podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Ponadto jak stanowi art. 11 ust. 2 cytowanej ustawy dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10.

Według art. 13 pkt 5 tej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby współpracujące od dnia rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej albo umowy zlecenia do dnia zakończenia tej współpracy.

W myśl art. 8 ust 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

W zakresie wyliczania podstawy wymiaru składek należy wskazać, iż jak stanowi art. 18 ust. 8 powołanej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10 (ust. 3).

Stosownie do treści art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1938) obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi , prowadzące działalność pozarolniczą.

Zgodnie z art. 81 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

W myśl zaś art. 36 ust. 1 ustawy systemowej każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych.

Warunkiem, jaki jest konieczny do uznania danej osoby za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą jest zaliczenie tej osoby do kręgu osób najbliższych dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Za osobę tę może być uznana tylko taka osoba najbliższa, która pozostaje z nim we wspólnym gospodarstwie domowym. Przechodząc do spornego pojęcia "pozostawania we wspólnym gospodarstwie domowym" przypomnieć należy, stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z 2 lutego 1996 r. w sprawie II URN 56/95 (OSNP 1996/16/240), że ocena czy osoba "pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym" zależy od okoliczności konkretnego przypadku, przy czym sam fakt wspólnego zamieszkiwania nie może mieć decydującego znaczenia. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą się gospodarstwo domowe prowadzi a wszystko to dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzuje.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało ,że wnioskodawca w spornym okresie z całą pewnością nie zamieszkiwał ze swoim synem , a co istotne A. P. nie pozostawał na utrzymaniu swojego ojca. Wprawdzie M. P. udzielał swojemu synowi pomocy finansowej, ale miała ona charakter okazjonalny i wiązała się dla A. P. z koniecznością jej zwrotu, bądź odpracowania. W świetle zatem powyższej argumentacji oraz ustalonego stanu faktycznego stwierdzić należy ,że M. P. w spornym okresie nie prowadził wspólnego gospodarstwa domowego ze swym synem, a co za tym idzie nie sposób uznać A. P. za osobę współpracującą przy prowadzonej przez M. P. działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zaskarżoną decyzję ZUS zmienił i orzekł , że A. P. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 13 kwietnia 2018 roku do 23 września 2018 roku jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą u płatnika składek M. P..

Sąd przekazał wniosek M. P. o ustalenie, że A. P. podlega w okresie od 13 kwietnia 2018 roku do 23 września 2018 roku obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako pracownik z tytułu zatrudnienia u płatnika składek M. P. Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł. celem wydania decyzji z uwagi na czasową niedopuszczalność drogi sądowej, albowiem organ rentowy w tym zakresie nie zajął żadnego stanowiska. Należy zauważyć, iż tak sprecyzowane roszczenie, jak w przedmiotowej sprawie nie było przedmiotem rozpoznania organu rentowego. Zgodnie z dyspozycją art. 476 § 2 kpc w związku z art. 2 kpc przez sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych rozumie się sprawy, w których wniesiono odwołanie od decyzji organów rentowych dotyczących ubezpieczenia społecznego i kategorii spraw wymienionych w pkt 1-5 § 2 art. 476 kpc. Na obecnym etapie postępowania, wobec braku decyzji organu rentowego w zakresie wniosku M. P., zachodzi czasowa niedopuszczalność drogi sądowej, a właściwym do rozpoznania roszczeń pozostaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, od decyzji którego będzie przysługiwać skarżącej prawo wniesienia odwołania do Sądu zgodnie z powołanymi przepisami.

Z uwagi na powyższe tj. na czasową niedopuszczalność drogi sądowej Sąd, na podstawie art. 199 § 1 punkt 1 kpc w związku z art. 464 § 1 kpc orzekł jak w pkt 2 sentencji wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł. na rzecz M. P. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił zgodnie z § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U z 2015 r. poz. 1800 z późn. zm.).

S.B.