Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 827/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSO Arkadiusz Lisiecki (spr.)

Sędziowie

SSO Paweł Hochman

SSR del. Mariusz Kubiczek

Protokolant

st. sekr. sąd. Beata Gosławska

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2014 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa Z. O. (1)

przeciwko (...)S.A. z siedzibą w W.

o ustalenie nieważności umów, odszkodowanie i zadośćuczynienie

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 1 października 2013 roku, sygn. akt I C 2109/12

oddala apelację i nie obciąża powoda obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanego kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt I Ca 827/13

UZASADNIENIE

W pozwie skierowanym przeciwko (...)S.A. z siedzibą w W. Z. O. (1)wniósł o unieważnienie umowy pożyczki nr (...)z pakietem ubezpieczeniowym z dnia 21.04.2011 r. oraz zasądzenie na jego rzecz łącznie kwoty 36.520 zł obejmującej:

6.720 zł tytułem zwrotu składki ubezpieczeniowej z odsetkami ustawowymi od dnia 21.04.2011 r., 1.000 zł tytułem zwrotu pobranej prowizji z odsetkami ustawowymi od dnia 21.04.2011 r.; 4.800 zł tytułem utraconych zarobków z odsetkami ustawowymi od dnia 30.11.2011r. oraz 24.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z powodu cierpień fizycznych i moralnych z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu.

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych .

Pismem procesowym z dnia 15 lutego 2013 r. powód rozszerzył powództwo zgłaszając dodatkowe żądanie unieważnienia umowy nr (...) o wydanie i używanie karty bankomatowej (...) SA zawartej w dniu 21.04.2011 r.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. oddalił powództwo; zasądził od powoda Z. O. (1)na rzecz strony pozwanej (...)S.A. z siedzibą w W.1.800,00 złotych tytułem zwrotu części kosztów procesu; nakazał pobrać od powoda Z. O. (1)na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. kwotę 425,97 tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w zakresie wydatków oraz nie obciążył powoda kosztami nieuiszczonej opłaty sądowej.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. O. (1)od czerwca 1988 r. był leczony psychiatrycznie w związku z zaburzeniami o podłożu psychicznym. Był hospitalizowany 15 razy na Oddziale (...)Szpitala (...)w B.. W czerwcu 1988 r. powód doznał krwiaka podpąjęczynówkowego, w trakcie obserwacji doszło do zaburzeń psychotycznych maniakalnych. Początkowo rozpoznano u niego

schizofrenię, w 1999 r. - chorobę afektywną dwubiegunową. Ostatnie hospitalizacje na Oddziale (...)Szpitala (...)w B.miały miejsce w okresie 18.03.-3.08.2009 r., 7.06.-20.09.2011 r. oraz 23.04.-5.06.2013 r.

W dniu 22 kwietnia 2009 r. rodzice Z. O. (1) złożyli do Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. wniosek o ubezwłasnowolnienie syna w związku z jego agresywnym zachowaniem oraz zaciągniętymi zobowiązaniami w bankach. Postępowanie toczyło się w sprawie I Ns 58/09.

W opinii psychiatryczno - psychologicznej z dnia 22 czerwca 2009 r. wydanej w sprawie I Ns 58/09 biegli psychiatra i psycholog stwierdzili, że Z. O. (1) cierpi na chorobę afektywną dwubiegunową, z powodu której wymaga hospitalizacji w fazie maniakalnej, że po hospitalizacji i wyrównaniu stanu psychicznego zaprzestaje leczenia farmakologicznego i dochodzi do nawrotów chorobowych, w trakcie których podejmuje on nieracjonalne działania, m.in. przegrywa znaczne sumy. Biegli stwierdzili, że Z. O. nie jest w stanie świadomie i swobodnie kierować swym postępowaniem ani też podejmować ważnych życiowo decyzji, wymaga stałej pomocy osób trzecich w prowadzeniu własnych spraw, jest niezdolny do samodzielnej egzystencji, rokowania co do wyleczenia są niepomyślne, a choroba ma charakter przewlekły, przez co zachodzą przesłanki do całkowitego ubezwłasnowolnienia.

Postanowieniem z dnia 21 września 2009 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. umorzył postępowanie o ubezwłasnowolnienie z powodu cofnięcia wniosku.

Powód leczył się w Poradni (...)Szpitala (...)w P. (...).

W czasie wizyty w tej poradni w dniu 16 marca 2011 r. lekarz odnotował: „Samopoczucie dobre, pacjent podaje, że nastrój i napęd psychoruchowy w normie. Spokojny, sen dobry", przepisał powodowi L., natomiast w dniu 10 maja 2011 r. psychiatra stwierdził „Samopoczucie określone jako dobre, nastrój wyrównany.

Spokojny bez myśli S. Bez objawów wytwórczych", wystawiono receptę na K. i L., R..

W dniu 1.12.2010 r. powód zawarł z (...) Sp. z o.o.w P. (...). urnowe o pracę na czas określony do dnia 31.07.2011 r. na stanowisku pracownika gospodarczego w pełnym wymiarze czasu pracy.

W okresie zatrudnienia u pracodawcy u powoda nie występowały negatywne zachowania. Nie naruszał on dyscypliny pracy i nie odmawiał wykonywanych określonych czynności, pracodawcy nic nie wiadomo na temat tego, by powód w miejscu pracy był arogancki i agresywny oraz aby wykazywał jakieś zaburzenia swego zachowania.

W dniu 21 kwietnia 2011 r. Z. O. (1)zawarł z pozwaną (...)S.A. z siedzibą w W.Oddział(...)w P. (...). pożyczki gotówkowej nr (...)na kwotę 26.720,00 zł wraz z pakietem ubezpieczeniowym na okres 96 miesięcy oraz umowę nr (...)o wydanie i używanie karty bankomatowej (...) SAz limitem kredytowym w wysokości 700 zł. Powód złożył deklarację zgody na objęcie grupowym ubezpieczeniem na życie pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez pozwany Bank oraz grupowym ubezpieczeniem utraty pracy.

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 warunków grupowego ubezpieczenia utraty pracy dla pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) SA od dnia 25 marca 2010 r. przedmiotem ubezpieczenia były: w ubezpieczeniu spłaty pożyczki na wypadek utraty pracy - następstwa utraty pracy przez ubezpieczonego powodujące niezdolność finansową do wywiązywania się z obowiązków spłaty rat pożyczki, wynikającego z umowy pożyczki zawartej pomiędzy ubezpieczonym a Ubezpieczającym lub pogorszenie sytuacji finansowej ubezpieczonego

Zgodnie z § 8 pkt 6 powyższych warunków w przypadku utraty pracy odpowiedzialność ubezpieczyciela jest wyłączona, gdy utrata pracy nastąpiła w wyniku zakończenia stosunku pracy pracodawcy z ubezpieczonym z powodu wygaśnięcia stosunku pracy lub stosunku służbowego zawartych na czas określony.

Podczas zawierania umowy pożyczki powód nie okazywał umowy o pracę na czas określony, natomiast złożył oświadczenie, iż jest zatrudniony na czas nieokreślony i podpisał się pod wnioskiem o pożyczkę gotówkową, który przygotował na podstawie informacji podawanych przez powoda pracownik banku (...). We wniosku tym zostało wpisane, że powód jest zatrudniony na czas nieokreślony na pełny etat od kwietnia 2009 r. jako pracownik gospodarczy. Z. O. (1) był już klientem pozwanego Banku i na jego konto wpływały środki w postaci wynagrodzenia za pracę oraz renta, toteż Bank odstąpił od weryfikacji warunków zatrudnienia powoda podczas badania jego zdolności kredytowej. Po wprowadzeniu danych dotyczących osoby powoda system bankowy wskazał wszystkie zobowiązania kredytowe powoda. K. W. zaproponowała powodowi konsolidację tych kredytów i pożyczka została przeznaczona zgodnie z wolą powoda na spłatę kredytów w czterech innych bankach oraz na zamknięcie linii kredytowej w pozwanym Banku.

Z. O. (1) podczas zawierania umowy pożyczki wiedział w jakiej wysokości bierze kredyt, jaka jest wysokość rat i termin płatności oraz okres spłaty. Chciał tą pożyczką spłacić zadłużenia w innych bankach. W dniu zawarcia umowy pożyczki powód czuł się dobrze i zażywał leki zalecone mu przez psychiatrę. Obecnie pobiera rentę w kwocie 600 zł, a w spłacie zadłużenia z tytułu pożyczki pomagają mu rodzice.

Powód mieszka sam, jego ojciec M. O.mieszka w O.. M. O.spotkał się ze swym mieszkającym w P. (...). synem w styczniu 2011 r., a następnie w maju 2011 r. Ta ostatnia wizyta miała związek z telefoniczną informacją od matki powoda, że u powoda nastąpił nawrót choroby.

W okresie od 7 czerwca 2011 r. do 20 września 2011 r. powód przebywał na Oddziale (...)Szpitala (...) w B.z rozpoznaniem zaburzeń afektywnych dwubiegunowych i epizodu maniakalnego z objawami psychotycznymi.

Ponownie z powodu epizodu maniakalnego powód przebywał na Oddziale (...)Szpitala (...)w B.w okresie od 23.04.2013 r. do 5.06.2013 r.

Z. O. (1) choruje na chorobę afektywną dwubiegunową. Choroba ta polega na tym, że cyklicznie w różnych odstępach czasowych pojawia się wzmożony napęd, dużo energii - osoba wtedy czuje się mocna, pewna siebie, pewna swojego ciała, zaczyna działać, zarówno pożytecznie jak i negatywnie (zaciąga kredyty, dokonuje chuligańskich wybryków, zniszczenia mienia). W okresach depresji osoba znika z życia publicznego, zanika u niej aktywność życiowa, pojawia się poczucie choroby, beznadziejności.

W okresach wyrównania (remisji choroby) funkcjonowanie psychospołeczne jest poprawne, nie odbiegające od przeciętnego funkcjonowania innych ludzi. Okresy remisji medycyna potrafi znacznie wydłużyć unikając i nie dopuszczając do kolejnych epizodów pobudzenia, manii lub depresji. Epizody maniakalne pojawiały się u powodu przeciętnie raz na dwa lata, były przeplatane epizodami obniżonego nastroju. W okresach remisji choroby u powoda zdolności motywacyjne, decyzyjne były sprawne.

W dacie badania powoda przez biegłego psychiatrę w lipcu 2013 r. powód znajdował się w fazie remisji choroby afektywnej dwubiegunowe z dobrą sprawnością poznawczą. Jego funkcjonowanie jest zadowalające, nie wymaga obecnie opieki, jest zdolny do samodzielnej egzystencji, wymaga stałego leczenia podtrzymującego remisję. Brak dowodów w dokumentacji medycznej, aby po 1988 r. miały miejsce deficyty poznawcze na poziomie otępienia.

W dacie zawarcia umowy pożyczki u powoda nie występowały ilościowe ani jakościowe zaburzenia świadomości u powoda.

Podanie przez powoda pozwanemu Bankowi nieprawdziwej informacji o rodzaju łączącej go z pracodawcą umowy o pracę nie ma nic wspólnego z zaburzeniami psychicznymi, co najwyżej z zaburzeniami osobowości, które nie mają jednak nic wspólnego z niezdolnością do wyrażenia woli.

Świadomość i zdolność umysłowa powoda w dacie zawarcia umowy pożyczki była porównywalna z świadomością i zdolnością umysłową statystycznego człowieka. W chorobie afektywnej dwubiegunowej badania dowodzą, że jeśli dochodzi do kolejnych rzutów choroby może dochodzić i dochodzi do nieznacznych zaburzeń poznawczych, które są pokazywane w precyzyjnych psychometrycznych testach wykonywanych przez psychologów. Natomiast w przypadku powoda brak było jakikolwiek dowodów na istnienie otępienia i zaburzeń poznawczych. Gdyby takie badania były u powoda wykonane, zostałoby to odnotowane zarówno w historii choroby leczenia szpitalnego i jak i poradni zdrowa psychicznego. Nawet gdyby takie niewielkie zaburzenia poznawcze u powoda wystąpiły mogłyby tylko w nieznacznym stopniu ograniczać zdolność ogarnięcia drobnych precyzyjnych zapisów umowy, natomiast nie można mówić o globalnym nierozumieniu sensu umowy i celu zawarcia umowy. Powód miał zachowaną w dacie zawarcia umowy pożyczki swobodę w podejmowaniu decyzji i wyrażeniu woli.

Mając tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał, że powództwo nie jest zasadne.

Ze sporządzonej przez biegłego psychiatrę J. B. (1) opinii wynika w sposób jednoznaczny, że powód zawierając umowy z pozwanym Bankiem nie znajdował się w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli, Opinia była przedmiotem krytyki powoda, a zastrzeżenia do niej były przedmiotem pisemnej i ustnej opinii uzupełniającej.

W szczególności biegły bezpośrednio zbadał powoda, a po tym badaniu wydal opinię uzupełniającą. Wbrew zarzutom pełnomocnika powoda biegły wydając opinię uwzględnił dokumentację medyczną związaną z psychiatrycznym leczeniem powoda, Sam fakt, że powód cierpi na chorobę afektywną dwubiegunową nie świadczy, że zachodziły po jego stronie okoliczności z art. 82 k.c, bowiem w chorobie tej następują okresy remisji i właśnie w okresie remisji choroby znajdował się powód zawierając umowy ze stroną pozwaną. To, że była to właśnie taka faza choroby wynika w sposób nie budzący wątpliwości z dokumentacji z poradni zdrowia psychicznego - wizyt z dnia 16 marca 2011 r. i z dnia 10 maja 2011 r. - pomiędzy jedną a drugą wskazaną wizytą u psychiatry powód zawarł (w dniu 21 kwietnia 2011r.) umowę kredytową. Także z zaświadczenia pracodawcy wynika, że w okresie zatrudnienia (okres od grudnia 2010 r.) u powoda nie występowały żadne negatywne zachowania, co świadczy, że powód w dacie zawarcia umów kredytowych znajdował się w remisji choroby afektywnej dwubiegunowej. Wskazać należy, iż środowisko związane z pracą jest wyjątkowo wyczulone na niepokojące sygnały ze strony pracownika i jest jednym z pierwszych rejestratorów takich zachowań. Skoro zatem lekarz w poradni zdrowia psychicznego oraz pracodawca nie dostrzegli żadnych niepokojących symptomów, nie ma wobec tego podstaw do kwestionowania remisji choroby w czasie zawierania umów przez powoda. W okresie remisji powód funkcjonował poprawnie, nie był otępiały, ani nie miał istotnych zaburzeń poznawczych. Wynika to również z zeznań powoda, który podał, że w dacie zawierania spornych umów wiedział, co robi, miał świadomość zawarcia umowy pożyczki oraz że czuł się dobrze. Sąd Rejonowy odmówił wiary zeznaniom powoda złożonym 17 września 2013 r. w części, w której zaprzeczył, aby w dacie zawierania umowy zażywał leki. Zeznania w tej części pozostają w sprzeczności z wyjaśnieniami złożonymi podczas pierwszej rozprawy w dniu 24 stycznia 2013 r. Sąd Rejonowy odmówił również wiary zeznaniom powoda w części, w której twierdzi on, że przy podpisywaniu umowy pożyczki przedstawił on umowę o pracę na czas określony. Zeznania w tej części są sprzeczne z dokumentem wniosku o pożyczkę oraz zeznaniami K. W., którym przyznał walor wiarygodności.

Nie ma znaczenia dla rozpoznania sprawy opinia psychiatryczno -psychologiczna sporządzona w sprawie o ubezwłasnowolnienie Z. O.. Niezależnie od tego podkreślić należy, że postępowanie o ubezwłasnowolnienie Z. O. wobec cofnięcia wniosku przez jego rodziców zostało umorzone.

Także nie można zgodzić się z zarzutem, że biegły oparł się na informacyjnych wyjaśnieniach złożonych przez powoda na pierwszej rozprawie, nazywając je zeznaniami. Powód złożył spontaniczne wyjaśnienia, które biegły miał nie tylko prawo, ale i obowiązek przeanalizować opiniując w tej sprawie. Świadczą bowiem o tym, czy powód zawierając umowy działał z rozeznaniem treści swojego oświadczenia i skutków, jakie z tym oświadczeniem się wiążą.

Chybione są również zarzuty co do braku obiektywizmu i bezstronności po stronie biegłego. Zarzuty te miały związek z odnoszeniem się w opinii przez biegłego

do osoby pełnomocnika powoda i jego stanowiska zajmowanego w innej sprawie oraz wskazania na awanturę wywołaną przez ojca powoda. Okoliczności te nie świadczą o braku obiektywizmu po stronie biegłego. Opinię biegłego J. B. Sąd Rejonowy uznał za miarodajny dowód.

Z uwagi na zupełność, jasność, logiczność opinii biegłego psychiatry oraz z uwagi na sposób motywowania oraz stanowczość wyrażonych w niej wniosków nie zachodziła potrzeba dodatkowej opinii.

Z tych względów został oddalony wniosek pełnomocnika powoda o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego tej specjalności.

W związku z powyższym, wobec niewystępowania po stronie powoda wady oświadczenia woli z art. 82 k.c. roszczenie o uznanie nieważności umów: pożyczki gotówkowej oraz umowy o wydanie i używanie karty bankomatowej zawartych w dniu 21.04.2011 r. jako bezzasadne zostało oddalone. Przesądzało to również o niezasadności roszczenia o zapłatę kwoty 1.000 zł z tytułu pobranej prowizji bankowej Powód ponadto żądał od pozwanego zadośćuczynienia za krzywdę w związku z koniecznością spłaty zaciągniętego zobowiązania oraz zwrotu kosztów utraconego zarobku. Powód podniósł, iż jego krzywda polegała na świadomości konieczności wykonania zaciągniętego zobowiązania, co doprowadziło do pogorszenia jego stanu zdrowia.

Przepisy art. 444 i 445 k.c. nie pozwalają dochodzić naprawienia szkody niemajątkowej oraz szkody powstałej na skutek utraty zdolności do pracy zarobkowej poza reżimem odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych.

Wykonywanie umów przez pozwanego zgodnie z ich treścią, na którą powód w sposób świadomy wyraził zgodę, nie może stanowić czynu niedozwolonego w rozumieniu Kodeksu Cywilnego.

Na tej podstawie Sąd Rejonowy uznał żądanie w zakresie zadośćuczynienia oraz zwrotu kosztów utraconego zarobku za bezzasadne.

Powód podniósł również zarzut wprowadzenia go w błąd przez to, że strona pozwana celowo zaproponowała mu ubezpieczenie od utraty pracy w sytuacji wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. Powód w związku z tym żądał zwrotu jednorazowej składki pobranej na ubezpieczenie utraty pracy, które wykupił podczas zawierania umowy pożyczki.

Przesłanką uchylenia się od skutków oświadczenia woli z powodu błędu wywołanego podstępnie jest istnienie związku przyczynowego pomiędzy złożeniem oświadczenia woli a pozostawaniem przez składającego w takim błędzie. Ogólne warunki grupowego ubezpieczenia utraty pracy dla pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez pozwany Bank wyłączały odpowiedzialność ubezpieczyciela w sytuacji, gdy utrata pracy nastąpiła w wyniku zakończenia stosunku pracy pracodawcy z ubezpieczonym z powodu wygaśnięcia stosunku pracy lub stosunku służbowego , zawartych na czas określony.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności wniosku o pożyczkę gotówkową podpisanego przez powoda oraz zeznań świadka K. W., którym Sąd Rejonowy dał wiarę, wynika, iż powód sam oświadczył pozwanemu, iż pracuje na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Przemawia za tym zwłaszcza to, że celem zaciągnięcia kolejnego zobowiązania była potrzeba spłacenia wcześniejszego zadłużenia w innych bankach, co powód sam przyznaje.

Na tej podstawie roszczenie o uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli i na tej podstawie zwrot składki ubezpieczeniowej jako niezasadne zostało oddalone.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił art. 102 k.p.c. Za szczególny wypadek uzasadniający obciążenie pozwanego tylko częścią kosztów procesu Sąd Rejonowy uznał sytuację majątkową i życiową pozwanego. Ocena tej sytuacji przez pryzmat zasad współżycia społecznego wskazuje, że adekwatnym i słusznym było nieobciążanie pozwanego pełnym wynagrodzeniem z tytułu kosztów zastępstwa procesowego. Nadto zastosowanie art. 102 k.p.c. uzasadniały okoliczności wiązane z samym przebiegiem procesu, to jest charakteru żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla powoda oraz subiektywnego przekonania powoda o zasadności roszczenia.

Podstawą rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 3 sentencji wyroku był art. 83 § 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity - Dz.U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594 ze zm.) - na podstawie tego przepisu Sąd Rejonowy nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. kwotę 425,97zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w zakresie wydatków, zaś na podstawie art. 113 ust. 4 tej ustawy nie obciążył powoda kosztami opłaty sądowej, od uiszczenia której powód został zwolniony postanowieniem z dnia 19.1.2012 r. (k. 15).

Powód zaskarżył w/w wyrok w całości.

W apelacji zarzucił :

1.naruszenie prawa materialnego art.82kc przez błędną jego wykładnie i niezastosowanie.

2.naruszenie prawa procesowego art.217§l i 3kpc-przez oddalenie wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego psychiatry lub instytutu celem udowodnienia swoich wniosków przez powoda w tym również w zakresie zadośćuczynienia co doprowadziło do niewyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy w zakresie zdolności do podjęcia przez powoda ważnej czynności prawnej

3.naruszenie prawa procesowego art.236 i art.278§lkpc, przez wydanie postanowienia dowodowego ,dowodu z opinii biegłego ,które zawierało błędna tezę dowodową a zlecająca biegłemu wypowiedzenie się czy powód miał zachowaną zdolność do świadomego i swobodnego powzięcia decyzji i wyrażenia woli w chwili zawierania umowy pożyczki ,co miało istotny wpływ na treść wydawanej później opinii w której biegły nie ustosunkował się do znajdowania się powoda w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli

4.naruszenie prawa procesowego art.233§l i 2 kpc -przez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów i zastosowanie redukcyjnej oceny dowodów w miejsce zasady dedukcyjnej i ograniczenie tej oceny wybiórczo przez przyjęcie za prawdziwe tych faktów, które zostały poparte tylko tymi dowodami ,które pasowały sądowi do koncepcji zawartej w opinii biegłego psychiatry J. B. (1). Błędną ocenę materiału dowodowego w postaci zeznań świadka ,dokumentacji z miejsca pracy powoda, wyjaśnień informacyjnych ,dokumentacji medycznej i opinii biegłego co doprowadziło do błędnych wniosków w zakresie świadomości albo wolicjonalności powoda.

5.naruszenie prawa procesowego art.328§2kpc -przez brak wskazania przyczyn dla których odmówił wiarygodności i mocy dowodowej -dotyczy dowodów z zeznań powoda, dowodów z dokumentacji medycznej leczenia szpitalnego oraz dowodów z opinii biegłych psychiatrów ze sprawy o ubezwłasnowolnienie .

6.błędne ustalenie ,że w chwili zawarcia umowy pożyczki i umów wokół pożyczkowych powód nie był w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

7.błędne ustalenie ,że pracownik banku w sposób rzetelny ustaliła zdolność kredytową powoda i wyjaśniła wszystkie okoliczności istotne do zrozumienia przez powoda podejmowanej czynności prawnej bez wykorzystania jego widocznej na pierwszy rzut oceny nieporadności i pojmowania rzeczywistego stanu rzeczy ,które jest konsekwencją choroby psychicznej .

Wskazując na powyższe wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje: apelacja nie jest uzasadniona.

Zarzut apelacji naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 82 k.c. oparty jest na założeniu, że skoro u powoda już w 1988 r. zdiagnozowano chorobę psychiczną to oznacza, że w dacie zawarcia przedmiotowych umów ze stroną pozwaną znajdował się on w stanie wyłączającym swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Tymczasem przeprowadzone kierunkowo postępowanie dowodowe w sprawie wykazało, że powód w czasie zawierania spornych umów znajdował się w okresie remisji choroby. Ustalenie faktyczne jakie poczynił Sąd I instancji znajduje bowiem oparcie w dokumentacji medycznej związanej z prowadzonym leczeniem psychiatrycznym powoda, a przede wszystkim z badań przeprowadzonych w dniach: 16 marca 2011 r. i 10 maja 2011r. Ustalenie powyższe znajduje także potwierdzenie w zaświadczeniu pracodawcy, z którego to wynika, że w okresie zatrudnienia u powoda nie występowały żadne negatywne zachowania. W okresie remisji choroby powód funkcjonował poprawnie, nie był otępiały, nie miał istotnych zaburzeń poznawczych. Znamiennym jest, że z zeznań powoda wynika, że w dacie zawierania umów wiedział co robi, miał zachowaną świadomość zawarcia umowy pożyczki oraz, że czuł się wtedy dobrze.

Ze sporządzonej przez biegłego psychiatrę opinii poprzedzonej badaniem powoda oraz badaniem dokumentacji lekarskiej Z. O. (1) wynika w sposób jednoznaczny, że powód zawierając sporne umowy z pozwanym Bankiem nie znajdował się w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

W tym stanie rzeczy zasadnie Sąd Rejonowy w pełni podzielił wnioski zawarte w opinii biegłego psychiatry.

Także trafnie został oddalony przez Sąd meriti wniosek pełnomocnika powoda o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego psychiatry. Jak słusznie zauważa w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji nie można żądać przeprowadzenia dodatkowo dowodu z opinii innego biegłego z uwagi na niekorzystne dla strony wnioski opinii.

Skoro strona powodowa stosownie do treści art. 6 k.c. nie udowodniła aby oświadczenie woli powoda dotknięte było wadą, o której stanowi ustawodawca w art. 82 k.c., to zasadnie Sąd Rejonowy żądanie uznania za nieważne umowy pożyczki gotówkowej oraz umowy o wydanie i używanie karty bankomatowej jako nie zasadne oddalił.

Nie ma racji autor apelacji kiedy zarzuca Sądowi I instancji naruszenie art. 236 i art. 278 § 1 i 3 k.p.c. przez wydanie postanowienia dowodowego z błędną tezą dowodową dla biegłego psychiatry.

Zgodnie z art. 236 k.p.c. sąd w postanowieniu o przeprowadzenie dowodu zobowiązany jest do oznaczenia faktów podlegających stwierdzeniu oraz określenia środka dowodowego. W sprawie strona powodowa podnosiła brak po jej stronie świadomego i swobodnego powzięcia decyzji i wyrażenia woli. W takim przypadku dla wyjaśnienia spornego między stronami w/w faktu po przeprowadzeniu dowodów z dokumentów medycznych sporządzonych w czasie leczenia powoda potrzebne było sięgnięcie po wiadomości specjalne z opinii biegłego lekarza psychiatry. W związku z powyższym Sąd II instancji stwierdza, że postawiona biegłemu teza dowodowa „czy powód miał zachowaną zdolność do świadomego i swobodnego powzięcia decyzji i wyrażenia woli w dacie zawierania umów z pozwanym bankiem” jest prawidłowa.

Nie można podzielić zarzutu apelującego obrazu przez Sąd Rejonowy przepisu art. 233 § 1 i 2 k.p.c. Należy w tym miejscu przypomnieć, że zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczają w szczególności: obowiązek wyprowadzenia przez sąd z zebranego materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych (zgodnych z zasadami logicznego rozumowania), ramy proceduralne (ocena dowodów musi respektować pewne warunki określone przez prawo procesowe, w szczególności przepisy art. 227-234 k.p.c. ), wreszcie poziom świadomości prawnej sędziego oraz dominujące poglądy na sądowe stosowanie prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, OSNAPiUS 2000, nr 17, poz.655). W kontekście tych uwag zdaniem Sądu Okręgowego brak jest podstaw do kwestionowania przeprowadzonej w niniejszej sprawie oceny dowodów. Z przeprowadzonych przez Sąd I instancji w niniejszej sprawie dowodów tj. dokumentacji lekarskiej, zaświadczenia z miejsca pracy, opinii biegłego psychiatry wynika, że powód nie znajdował się w chwili zawierania spornych umów w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Powód chcąc podważyć ocenę dowodów przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy nie może ograniczyć się do przedstawienia własnej oceny. Nie jest wystarczające stwierdzenie błędnej oceny materiału dowodowego i wskazanie stanu faktycznego, który zdaniem skarżącego odpowiada rzeczywistości. Taki sposób podważania oceny sędziowskiej dowodów jest polemiką i nie może odnieść skutku.

Trafnie stwierdził Sąd Rejonowy, że w sprawie brak jest podstaw do zasądzenia na rzecz powoda zadośćuczynienia. Przepis art. 445 k.c. nie daje podstaw do przyznania zadośćuczynienia w przypadku szkody niemajątkowej ( szkody powstałej na skutek utraty zdolności do pracy zarobkowej z wyłączeniem odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych ).

Nie można czynić zarzutu, że pracownik strony powodowej nie rzetelnie ustaliła zdolność kredytową powoda i nie wyjaśniła wszystkich okoliczności istotnych dla podejmowanej czynności prawnej.

Jak wynika z niespornych ustaleń faktycznych powód był klientem banku i na jego rachunek wpływały środki z tytułu pobieranego wynagrodzenia za pracę oraz renty. Stały dopływ środków pieniężnych z w/w tytułów upoważniał pracownika banku od odstąpienia weryfikacji zdolności kredytowej tymbardziej, że powód we wniosku wpisał, że jest zatrudniony na czas nieokreślony, na pełny etat. Niespornym jest także, że celem zaciągnięcia pożyczki było potrzeba wcześniejszego spłacenia zadłużenia w innych bankach, co powód przyznał. Zawarta umowa realizowała intencje jakie kierowały powodem przy dokonywaniu spornej czynności prawnej. Z tych względów w/w zarzut nie może również odnieść zamierzonego celu.

Ponieważ apelacja nie jest zasadna dlatego na podstawie art. 385 k.p.c należało orzec jak w sentencji.

Na oryginale właściwe podpisy