Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2261/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 października 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że S. P. od dnia 17 maja 2017 r. ( do nadal), jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz, że z wymienionego tytułu miesięczne podstawy wymiaru składek wynoszą:

a)  na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne:

- za maj 2017 r. – 1 237,65 zł

- od czerwca do grudnia 2017 r. – 2 557,80 zł

- od stycznia 2018 r. – 2 665,80 zł

b) na ubezpieczenie zdrowotne:

- od maja do grudnia 2017 r. – 3 303,13 zł

- od stycznia 2018 r. – 3 354,93 zł

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że z informacji dostępnych w Krajowym Rejestrze Sądowym wynika, że od 17 maja 2017 r. S. P. posiada 100 % udziałów w (...) Sp. z o.o. i tym samym podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreślił, że S. P. od dnia 17 maja 2017 r. powinien zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a ponadto zobowiązany jest opłacać składki zgodnie z przepisami dotyczącymi osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. ZUS zaznaczył, że w okresie wskazanym w decyzji S. P. nie pobierał zasiłku chorobowego i tym samym brak jest podstaw do zwolnienia go z obowiązku opłacania składek.

/decyzja k.17 – 18 akt ZUS/

W dniu 9 listopada 2018 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie S. P. od w/w decyzji. W treści odwołania S. P. wskazał, że od dnia 17 maja 2017 r. posiada 100 % udziałów w (...) Sp. z o.o., ale w związku z faktem niezdolności do pracy, zwolniony jest on z konieczności opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Wnioskodawca wskazał, że był niezdolny do pracy w następujących okresach:

- od 8 maja 2017 r. do 18 czerwca 2017 r.

- od 19 czerwca 2017 r. do 17 lipca 2017 r.

- od 18 lipca 2017 r. do 17 sierpnia 2017 r.

- od 2 października 2017 r. do 30 października 2017 r.

- od 31 października 2017 r. do 30 listopada 2017 r.

- do 1 grudnia 2017 r. do 31 grudnia 2017 r.

- od 17 stycznia 2018 r. do 12 lutego 2018 r.

- od 12 lutego 2018 r. do 12 marca 2018 r.

- od 1 kwietnia 2018 r. do 30 kwietnia 2018 r.

- od 11 czerwca 2018 r. do 11 lipca 2018 r.

- od 7 września 2018 r. do 8 października 2018 r.

- od 13 października 2018 r. do 11 listopada 2018 r.

Zdaniem wnioskodawcy zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem prawa i tym samym jest ona nieważna z mocy prawa. S. P. podniósł ponadto kwestię kompensaty przysługujących mu należności z istniejącymi zobowiązaniami.

/odwołanie k.3 – 6/

W odpowiedzi na odwołanie, pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie. Pełnomocnik organu rentowego podkreślił, że w spornym okresie spółka nie zgłaszała informacji o zawieszeniu lub likwidacji działalności, a wnioskodawca, pomimo przebywania na zwolnieniach lekarskich, nie składał wniosków o zasiłek chorobowy. Pełnomocnik organu rentowego zaznaczył, że wnioskodawca nie spełniłby również warunku przyznania zasiłku chorobowego, ponieważ nie przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

/odpowiedź na odwołanie k. 8 – 8 odwrót/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. została zawiązana na podstawie umowy z dnia 29 czerwca 2010 r. ( Rep. A Nr 4489/2011) i została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 13 października 2011 r. , pod numerem KRS (...). Od dnia 17 maja 2017 r. jedynym wspólnikiem spółki jest S. P., który jednocześnie pełni funkcję prezesa zarządu.

/odpis z KRS k.1 – 4 akt ZUS , okoliczności bezsporne/

Pomimo posiadania statusu jedynego wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wnioskodawca nie zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

/bezsporne/

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i pozostaje w obrocie gospodarczym.

/bezsporne; zgłoszenie k 12, pismo Urzędu Skarbowego k 14 akt ZUS /

W związku z prowadzoną działalnością , S. P. nie zgłosił swojej osoby do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

/bezsporne /

Wnioskodawca przebywał na zwolnieniach lekarskich w następujących okresach:

- od 8 maja 2017 r. do 7 czerwca 2017 r.

- od 19 czerwca 2017 r. do 17 lipca 2017 r.

- od 18 lipca 2017 r. do 17 sierpnia 2017 r.

- od 18 sierpnia 2017 r. do 17 września 2017 r.

- od 2 października 2017 r. do 30 października 2017 r.

- od 31 października 2017 r. do 30 listopada 2017 r.

- do 1 grudnia 2017 r. do 31 grudnia 2017 r.

- od 29 grudnia 2017 r. do 14 stycznia 2018 r.

- od 17 stycznia 2018 r. do 12 lutego 2018 r.

- od 13 lutego 2018 r. do 12 marca 2018 r.

- od 1 kwietnia 2018 r. do 30 kwietnia 2018 r.

- od 11 czerwca 2018 r. do 11 lipca 2018 r.

- od 4 lipca 2018 r. do 25 lipca 2018 r.

- od 7 września 2018 r. do 8 października 2018 r.

/zestawienie zwolnień lekarskich k 15 akt ZUS/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach organu rentowego i dokumenty załączone do akt sprawy, które nie budzą wątpliwości co do ich wiarygodności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

W myśl art. 8 ust. 6 pkt 4 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się
wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

Stosownie zaś do art. 11 ust. 2 dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 7b, 8 i 10.

W myśl art. 14 ust. 1 wspominanej ustawy objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 1a.

Stosownie do treści art.4 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. Dz. U. z 2019 r. , poz.645) ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie.

Zgodnie z art. 18 ust. 8 podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy.

Zgodnie z art.18 ust. 9 za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu.

Stosownie zaś do treści art.18 ust. 10 zasady zmniejszania najniższej podstawy wymiaru składek, o których mowa w ust. 9, stosuje się odpowiednio w przypadku niezdolności do pracy trwającej przez część miesiąca, jeżeli z tego tytułu ubezpieczony spełnia warunki do przyznania zasiłku.

Na mocy art. 12. ust. 1 obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3.

W oparciu o ust. 2 przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1.

Stosownie do treści art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1938) obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, prowadzące działalność pozarolniczą.

Zgodnie z art. 81 ust. 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.

Stosownie do treści art.36 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych ( ust.1) w terminie 7 dni ( ust.4) , a obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych osób prowadzących pozarolniczą działalność należy do tych osób (ust.3).

Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy należy zauważyć, iż przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że począwszy od dnia 17 maja 2017 r. S. P. stał się jedynym wspólnikiem (...) Sp. z o.o. i jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą od tego dnia winien był zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, a nadto uiścić należne składki. Tego obowiązku skarżący nie spełnił – nie dokonał zgłoszenia, jak również nie opłacił składek. Wprawdzie od maja 2017 r. wnioskodawca przebywał na długotrwałych zwolnieniach lekarskich, w związku z niezdolnością do pracy, to jednak okoliczność ta w żaden sposób nie mogła wpłynąć na obowiązek zgłoszenia się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego oraz uiszczania przez niego należnych składek, w tym na ich wysokość. Podkreślić bowiem należy, że możliwość zastosowania wskazanej powyżej dyspozycji art. 18 ust. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie wynika z faktu niezdolności danej osoby do pracy, a z faktu spełnia warunków do przyznania zasiłku chorobowego. Skoro zatem wnioskodawca nie zgłosił swojej osoby do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, to z całą pewnością nie podlegał przepisom ustawy zasiłkowej, nie spełniał warunków do przyznania zasiłku i nie mógł skorzystać on ze stosownego zmniejszenia należnych składek.

Na marginesie Sąd pragnie wskazać, że żaden przepis prawa nie obliguje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do informowania przedsiębiorców o konieczności dokonywania stosownych zgłoszeń w związku z zaistnieniem określonych zdarzeń. Co również istotne, to status przedsiębiorcy powoduje konieczność profesjonalnego prowadzenia działalności, a co za tym idzie - zwiększone wymagania wobec przedsiębiorcy. Tym samym jedynym podmiotem odpowiedzialnym za brak zgłoszenia S. P. do ubezpieczeń był on sam i to on ponosi konsekwencje takiego stanu rzeczy.

W odniesieniu zaś do podniesionej przez S. P. kwestii kompensaty przysługujących mu należności z istniejącymi zobowiązaniami, wskazać należy, że Sąd nie był władny do merytorycznego rozpoznania tej kwestii. Sąd pragnie bowiem podkreślić, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązuje zasada oceny prawidłowości decyzji według stanu istniejącego w dacie jej wydania. Mimo, że sąd ubezpieczeń społecznych rozpoznaje sprawę merytorycznie na nowo, to jednak jako organ kontrolny wobec organu rentowego ma obowiązek odniesienia się do stanu rzeczy istniejącego w dacie wydania decyzji. Z tej przyczyny obowiązująca w "klasycznym" procesie cywilnym reguła wyrażona w art. 316 § 1 k.p.c., zgodnie z którą sąd bierze pod uwagę stan rzeczy z chwili zamknięcia rozprawy, doznaje wyjątku w postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, ze względu na jego szczególny, odwoławczy charakter./tak SA w Szczecinie z dnia 20 lipca 2016 r. ,III AUa 942/15, LEX nr 2121870/. Wynika to z istoty postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, w którym sąd dokonuje kontroli wyłącznie tych rozstrzygnięć o prawach i obowiązkach stron stosunku ubezpieczenia społecznego, które zostały uprzednio podjęte przez organ rentowy. Wprawdzie kontrola ta ma wymiar pełny i wszechstronny, a jednym z jej instrumentów jest możliwość prowadzenia przez sąd ubezpieczeń społecznych postępowania dowodowego na zasadach przewidzianych w Kodeksie postępowania cywilnego, to jednak rozstrzygnięcie sprawy przez sąd ubezpieczeń społecznych (po przeanalizowaniu na nowo wszelkich okoliczności faktycznych i prawnych) musi odnosić się do przedmiotu objętego treścią decyzji organu rentowego. Zakres kognicji sądu ubezpieczeń społecznych jest ściśle uzależniony od tego, co było przedmiotem rozstrzygnięcia organu rentowego, a kwestia wzajemnych potrąceń z całą pewnością nie była przedmiotem zaskarżonej decyzji.

Wobec powyższego, Sąd na podstawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie, o czym orzekł w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy z pouczeniem o sposobie i terminie wniesienia apelacji.

S.B.