Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2019r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie w IV Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Ładny

Protokolant: Monika Zarzycka

przy udziale Prokuratora -----

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8.05.2019r.

sprawy

1.  S. K. (1), s. M. i U., ur. (...) w W.

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 26 października 2018 roku w W. przy ul. (...)/(...), w ruchu lądowym, jechał jako kierujący po drodze publicznej, pojazdem mechanicznym F. (...) o nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości badanie nr 1 0,83 mg/l, badane nr II 0,82 mg/l, badanie nr III 0,87 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,

tj. o czyn z art. 178a§1 kk

II.  w tym samym miejscu i czasie naraził małoletnią L. P. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,

tj. o czyn z art. 160§1 kk

2.  T. S. , c. S. i S., ur. (...) w W.

oskarżonej o to, że:

III.  W dniu 26 października 2018 roku w W. przy ul. (...)/(...) pomimo ciążącego na niej obowiązku opieki nad małoletnią L. P. naraziła ją na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,

tj. o czyn z art. 160§2 kk

orzeka:

I.  Oskarżonego S. K. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt I czynu i za to na podstawie art. 178a § 1 kk skazuje go i wymierza mu karę 50 (pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 30 (trzydzieści złotych);

II.  Na podstawie art. 42 § 2 kk w zw. z art. 43 § 1 kk orzeka wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 (trzech) lat;

III.  Na podstawie art. 63 § 4 kk na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów zalicza oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 26.10.2018r.;

IV.  Na podstawie art. 43a § 2 kk orzeka od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 5000 (pięć tysięcy) złotych;

V.  Na podstawie art. 63 § 1 i 5 kk na poczet orzeczonej kary grzywny zalicza okres zatrzymania oskarżonego od dnia 26.10.2018r. godz. 17:15 do dnia 27.10.2018r. godz. 13:28 zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równy jest dwóm stawkom dziennym grzywny;

VI.  Oskarżonego S. K. (1) uniewinnia od popełnienia czynu opisanego w pkt II.

VII.  Oskarżoną T. S. uniewinnia od popełnienia czynu opisanego w pkt III.

VIII.  Na mocy art. 632 pkt 2 kpk kosztami postępowania w części uniewinniającej obciąża Skarb Państwa.

IX.  Zasądza od oskarżonego S. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty postępowania w części w kwocie 175 (sto siedemdziesiąt pięć) złotych, w tym 150 (sto pięćdziesiąt) złotych tytułem opłaty,

sygn. akt IV K 1032/18

UZASADNIENIE

Na podstawie materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej Sąd ustalił co następuje:

W dniu 26 października 2018r. T. S. udała się wraz ze S. K. (2) do przedszkola po czteroletnią wnuczkę – L. P.. Po jej odebraniu z uwagi na opady deszczu oboje postanowili odwieźć ją samochodem S. K. (2) do domu na T.. Tego dnia funkcjonariusze Komisariatu Policji W. B. A. K. oraz W. S. pełnili służbę w patrolu zmotoryzowanym na terenie podległym KP B.. Około 17:05 z polecenia radiooperatora funkcjonariusze ci udali się na skrzyżowanie ul. (...) z ul. (...), gdzie zgłaszający ujął nietrzeźwego kierowcę pojazdu marki F. (...). Na miejscu zastali zgłaszającego D. J., który oświadczył, że jadąc swoim samochodem B. o nr rej. (...) ul. (...) w kierunku ul. (...) zauważył pojazd marki F. (...) o nr rej. (...), który poruszał się w niepokojący sposób, zajeżdżając drogę innym uczestnikom ruchu. W momencie kiedy dojeżdżali do ul. (...) w/w pojazd marki F. (...) zatrzymał się za zgłaszającym. D. J. wysiadł ze swojego pojazdu, podszedł do pojazdu i przez uchylone okno zapytał kierującego nim czy wszystko w porządku. W samochodzie na miejscu pasażera obok kierowcy znajdowała się kobieta, zaś za nią na tylnym siedzeniu siedziało dziecko. Zgłaszającemu zachowanie kierowcy i pasażerki wydało się podejrzane, dodatkowo wyczuł silną woń alkoholu, w związku z czym dokonał zgłoszenia zdarzenia na Policję. Funkcjonariusze wylegitymowali osoby dorosłe znajdujące się w pojeździe marki F. (...) o nr rej. (...), którymi okazali się być S. K. (2) oraz T. S.. Kobieta oświadczyła, że dziewczynka na tylnym siedzeniu to jej wnuczka L. P..

Przeprowadzone na miejscu badanie na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu przy użyciu urządzenia alcomat potwierdziło okoliczność znajdywania się w stanie nietrzeźwości przez S. K. (2) oraz T. S.. Oboje zostali zatrzymani i przewiezieni do KP W. B.. W komisariacie zatrzymani zostali poddani badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, a przeprowadzone badanie potwierdziło, iż oboje zatrzymani znajdywali się w stanie nietrzeźwości. U S. K. (2) stwierdzono odpowiednio 0,83, 0,82 i 0,78 mg/l, zaś u T. S. 0,52, 0,57 i 0,48 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: protokołów zatrzymania osób oraz protokołów z przebiegu badania stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym wraz z legalizacją (k.2-9), protokołów przesłuchania świadków D. J. (k.11), W. S. (k.14) i wyjaśnień oskarżonych (k. 54 i k.94) oraz innych dowodów ujawnionych na rozprawie.

Oskarżony S. K. (2) na rozprawie przyznał się do popełnienia tego czynu i wyjaśnił, że do zdarzenia doszło nieświadomie, gdyż nie sprawdził się alkomatem i nie wiedział, że ma w organizmie jeszcze alkohol. Dodał, że decyzja o odwiezieniu wnuczki oskarżonej samochodem na T. spowodowana była padającą mżawką. Nie mówił oskarżonej, że pił alkohol dzień wcześniej. Dodał, że alkohol spożywał dzień przed zdarzeniem oraz dodatkowo jeden kieliszek wódki rano w dniu zdarzenia. Nie wiedział, że oskarżona piła alkohol.

T. S. w trakcie postępowania przygotowawczego wskazała, że w dniu 26 października 2018 r. wraz z partnerem S. K. (2) spożywała alkohol w samochodzie w postaci wódki. Przed spożyciem alkoholu odebrała wnuczkę z przedszkola w celu odwiezienia jej do domu. W drodze zostali zatrzymani przez kierowcę innego pojazdu, który uniemożliwił im dalszą drogę. Wskazała, że bardzo żałuje tego co się stało, był to incydentalny przypadek, który wydarzył się tylko raz.

Sąd zważył co następuje:

Wyjaśnienia oskarżonego złożone w toku niniejszego postępowania Sąd uznał za wiarygodne jedynie częściowo, a więc w zakresie w jakim są zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, a ponadto w zakresie, w jakim znajdują uzasadnienie w świetle wskazań logicznego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego. Sąd uwzględnił zatem wyjaśnienia oskarżonego, w których treści S. K. (2) nie kwestionował faktu, iż prowadził samochód znajdując się w stanie nietrzeźwości. Wskazać należy, iż oskarżony potwierdził, że w dniu poprzedzającym zatrzymanie, a także w dniu zatrzymania w godzinach porannych spożywał alkohol w postaci wódki. Tym samym oskarżony kierując pojazdem kilka godzin po ostatnim spożyciu alkoholu, wbrew jego twierdzeniu w treści wyjaśnień złożonym na rozprawie głównej, miał świadomość i zdawał sobie sprawę, iż nawet w sytuacji spożywania kilkanaście godzin wcześniej alkoholu, jego stężenie w organizmie może przewyższać dopuszczalne przez prawo normy. Mimo to zdecydował się na prowadzenie tego pojazdu. W ocenie Sądu twierdzenie oskarżonego, że wsiadając do samochodu czuł się fizycznie dobrze, nie czuł się nietrzeźwy, nie stanowi wiarygodnego i przekonującego wytłumaczenia sposobu jego zachowania, a świadczy jedynie o lekkomyślności i braku odpowiedzialności za swoje zachowanie, tym bardziej, że w pojeździe, którym kierował, znajdowały się również inne osoby. Wyjaśnienia oskarżonego co do tej kwestii należy traktować zatem tylko i wyłącznie jako przyjętą linię obrony i próbę usprawiedliwienia swojego zachowania, która nie może się ostać jako całkowicie nieracjonalna i pozbawiona sensu w świetle zasad logiki, elementarnej wiedzy i doświadczenia życiowego.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka W. S., który jako funkcjonariusz (...) wraz z A. K. w ramach wykonywanych obowiązków służbowych podejmował interwencję w stosunku do oskarżonych i dokonał następnie ich zatrzymania w związku z kierowaniem pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości. Zeznania te są logiczne i zgodne z treścią pozostałego materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie. Należy stwierdzić, iż świadek będąc osobą obcą dla oskarżonych nie miał powodu aby bezpodstawnie kogokolwiek obciążać, a jednocześnie jako funkcjonariusz publiczny wykonywał czynności służbowe, a więc działał w sposób rutynowy, z należytą starannością i wnikliwością. Okoliczności wskazane przez świadka znajdują potwierdzenie w treści sporządzonej dokumentacji procesowej związanej z podjętą w stosunku do niego interwencją, w tym treścią protokołu użycia protokołu zatrzymania osoby oraz protokołu użycia urządzenia kontrolno-pomiarowego do ilościowego oznaczenia alkoholu w wydychanym powietrzu, zatem jego zeznania uznać należało za w pełni wiarygodne i zgodne z rzeczywistym przebiegiem zdarzenia.

Sąd uwzględnił także zeznania D. J. (k.11), który opisał sposób poruszania się pojazdu oskarżonego przed podjęciem przez niego działań zmierzających do uniemożliwienia mu dalszej jazdy. Jego relacje są spójne, logiczne i nie pozostają w sprzeczności z innymi dowodami.

Za niebudzącą wątpliwości uznać należy treść protokołów użycia urządzeń kontrolno - pomiarowych do ilościowego oznaczania alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. zarówno A. jak i A. (...)nr (...), które potwierdzają, że S. K. (3) znajdował się w stanie nietrzeźwości.

Odnośnie pozostałych dowodów zgromadzonych w sprawie zaliczonych w poczet materiału dowodowego na podstawie art. 394 § 1 i 2 k.p.k., w szczególności w postaci: protokołów zatrzymania osób oraz protokołów z przebiegu badania stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym wraz z legalizacją (k.2-9), Sąd uwzględnił je przy ustalaniu stanu faktycznego nie znajdując podstaw do zakwestionowania ich autentyczności ani prawdziwości zawartych w nich treści.

W świetle tak ukształtowanego materiału dowodowego Sąd uznał, iż wina oskarżonego, odnośnie czynu zarzucanego mu w pkt I wyroku, nie budzi żadnych wątpliwości. Bezsporne jest, że oskarżony S. K. (1) prowadził pojazd mechaniczny, tj. samochód marki F. (...) o nr rej. (...), znajdując się w stanie nietrzeźwości, a więc swoim zachowaniem wypełnił znamiona czynu określonego w art. 178a § 1 k.k. Zgodnie z art. 115 § 16 k.k. stan nietrzeźwości zachodzi, gdy w próbie krwi pobranej od badanego występuje stężenie powyżej 0,5 promila alkoholu albo stężenie w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm ^{( 3)}. Badanie powietrza wydychanego na zawartość alkoholu, aby było wiarygodne musi zostać przeprowadzone dwukrotnie, w odstępie czasu około 15 min. Jak wynika z protokołu z przebiegu badania stanu nietrzeźwości, przeprowadzono badanie A. (...) nr (...) w sposób prawidłowy, a uzyskany wynik jednoznacznie wskazywał, że badany kierowca – oskarżony S. K. (1) był nietrzeźwy. Nadto należy podkreślić, że dla bytu przestępstwa z art. 178 a § 1 kk nie jest istotne jaki odcinek drogi przejechał kierowca, czy było to kilkanaście kilometrów czy kilkadziesiąt metrów. Istotne jest to że zdecydował się prowadzić pojazd mechaniczny, nie będąc do tego obiektywnie zdolnym.

Odnosząc się do zarzucanych oskarżonym czynów w pkt II i III wyroku należy wskazać, że zarzucane oskarżonym przestępstwo wskazane w art. 160 kk penalizuje narażenie człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Przestępstwo stypizowane w treści tego przepisu ma charakter skutkowy i należy do kategorii przestępstw z konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo.

Do przyjęcia odpowiedzialności konieczne jest zaistnienie skutku w postaci obiektywnie istniejącego potencjału niebezpieczeństwa utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Narażenie na to niebezpieczeństwo ma mieć charakter konkretny, ustawodawca wymaga, aby było to niebezpieczeństwo bezpośrednie. Bezpośredniość tę rozumieć należy bądź jako nieuchronne następstwo dalszego niebezpiecznego dla życia lub zdrowia rozwoju sytuacji, bądź jako wysokie prawdopodobieństwo jego wystąpienia (tak m.in. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 26 stycznia 2016 r., V KK 342/15). O bezpośredniości zagrożenia przesądza wysoki stopień prawdopodobieństwa zaistnienia wymienionych w art. 160 § 1 skutków - bez dalszych czy dodatkowych czynności ze strony sprawcy lub innych osób (por. wyrok z dnia 29 listopada 1973 r., Rw 902/73, OSNPG 1974, nr 2, poz. 24 oraz wyrok z dnia 27 października 1983 r., II KR 219/83, OSNKW 1984, nr 5, poz. 54)

W ocenie Sądu analiza powyższych ustaleń nie pozwala na przyjęcie, iż w niniejszej sprawie wystąpił element konkretnego, bezpośredniego niebezpieczeństwa, stwarzającego realną groźbę utraty życia albo doznania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu małoletniej L. P.. Należy wskazać, iż oskarżyciel nie sprecyzował w jaki sposób oskarżeni naruszyli znamiona przestępstwa określonego w art. 160 kk, przy czym należy domyślać się, że w przypadku oskarżonego miało to mieć związek z prowadzeniem przez niego pojazdu w stanie nietrzeźwości i przewożeniem przez niego w tym stanie pasażerów, w tym w/w małoletniej. Odnośnie oskarżonej także można się jedynie domyślać, że jej zachowanie miało mieć związek z tym przejazdem, przy czym to nie ona kierowała pojazdem, lecz to pod jej pieczą małoletnia w tym czasie przebywała. Oczywiste jest, iż każdy kierowca prowadzący w ruchu lądowym pojazd w stanie nietrzeźwości stwarza zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, w tym zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego oraz dla pasażerów prowadzonego przez siebie pojazdu. Nie oznacza to jednak, iż każdy przypadek kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości, kończy się skutkiem w postaci wypadku drogowego i spowodowaniem śmierci, czy też ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu. Niebezpieczeństwo oczywiście w tym przypadku było, ale nie takie, które stypizowano na gruncie art. 160 kk. Na gruncie niniejszej sprawy penalizacja niebezpieczeństwa dla dobra prawnego znajduje pełną ochronę w przepisie art. 178 a § 1 kk. W odróżnieniu od art. 160 kk, przestępstwo określone w art. 178a kk ma charakter abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo.

Zarówno w toku postępowania przygotowawczego jak i sądowego, oskarżony przyznał się do zarzucanego mu czynu z art. 160 § 1 kk. Nie oznacza to jednak, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona tego czynu. Zebrany w sprawie materiał dowodowy w żadnej mierze nie wykazał bezpośredniego, niezwłocznego, blisko poprzedzającego niebezpieczeństwa utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu małoletniej lub innych uczestników ruchu, które miałoby spowodować zachowanie oskarżonego ani tez oskarżonej. Dodać tu należy, że przyjmując założenie, że oskarżony dopuścił się czynu z art. 160§1 kk należałoby jednocześnie przyjąć, że pokrzywdzoną była nie tylko małoletnia L. P., ale także oskarżona.

Na marginesie należy zauważyć, iż kwestią tą zajmował się wcześniej Sąd Najwyższy, który stwierdził wprost w uchwale 7 sędziów z 15 lutego 1977 roku, w sprawie o sygn. VII KZP 22/76, wpisanej do księgi zasad prawnych, że „kierujący pojazdem mechanicznym, który naruszając zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, nie odpowiada na podstawie art. 160 kk”.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd uznał, iż mimo oczywiście nagannego zachowania oskarżonych opisanego w zarzutach, nie wyczerpali oni swym zachowaniem znamion czynu z art. 160 § 1 kk oraz 160 § 2 kk, a w konsekwencji uniewinnił ich od popełnienia czynów opisanych odpowiednio w pkt II i III wyroku, bowiem brak jest podstaw do przyjęcia, aby narazili oni małoletnią pokrzywdzoną na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dla życia i zdrowia.

Odnośnie orzeczonej wobec oskarżonego za czyn opisany w pkt I kary Sąd uznał za okoliczność łagodzącą dotychczasową niekaralność oskarżonego za przestępstwa (k. 24).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, iż wymierzona oskarżonemu S. K. (1) kara grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych w wysokości 30 złotych każda jest adekwatna do stopnia winy oraz stopnia społecznej szkodliwości popełnionego czynu, a także spełni wobec niego wychowawcze i zapobiegawcze cele o których mowa w art. 53 § 1 k.k., ponadto będzie stanowić karę sprawiedliwą w odczuciu społecznym. Kara ta uwzględnia także jego sytuacje materialną i wysokość jego dochodów.

W związku z popełnieniem przez oskarżonego występku z art. 178a § 1 k.k. Sąd był zobligowany również do orzeczenia obok kary także środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów. Niewątpliwie przy przestępstwach drogowych popełnianych przez kierowców będących pod wpływem alkoholu lub środków odurzających istotne jest aby wymiar środka karnego oddziaływał wychowawczo przede wszystkich na sprawcę, ale także na kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa w zakresie przestrzegania zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisu art. 42 § 2 kk sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji był w stanie nietrzeźwości – na okres nie krótszy niż 3 lata. Wskazać należy, iż Sąd miał na uwadze, że oskarżony S. K. (1) nie był uprzednio karany za przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, nie był więc orzekany wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Sąd miał więc na względzie orzeczenie wobec oskarżonego zakazu w dolnej granicy ustawowego zagrożenia, uznając, że dolegliwości z tym związane z pewnością uświadomią oskarżonemu jego nieodpowiedzialne postępowanie.

Na podstawie art. 43a § 2 k.k. Sąd orzekł wobec oskarżonego S. K. (1) świadczenie pieniężne w kwocie 5000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Przy orzekaniu w/w środka karnego Sąd miał na uwadze zarówno istniejące w tym zakresie potrzeby społeczne, a także konieczność uświadomienia oskarżonemu naganności i niestosowności jego postępowania. Oznaczając kwotę świadczenia pieniężnego Sąd wziął pod uwagę zarówno dotychczasową niekaralność oskarżonego za przestępstwa, jak również sytuację majątkową, osobistą i możliwości zarobkowe oskarżonego. Uwzględniając te okoliczności Sąd orzekł świadczenie pieniężne w kwocie 5000 złotych, a więc w najniższym możliwym wymiarze, przewidzianym przepisami prawa karnego.

Stosownie do dyspozycji art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego środka karnego Sąd zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 26.10.2018 r., zaś na podstawie art. 63 § 1 i 5 kk oskarżonemu na poczet kary grzywny zaliczono okres zatrzymania od dnia 26.10.2018 r. od godziny 17:15 do dnia 27.10.2018 r. do godziny 13:28 zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równy jest dwóm stawkom dziennym grzywny.

O kosztach sądowych w części skazującej Sąd orzekł na podstawie art. 627 kpk uznając, iż nie ma podstaw do zwolnienia oskarżonego od obowiązku ich uiszczenia, zaś w części uniewinniającej o kosztach orzeczono stosownie do treści art. 632 pkt 2 kpk.