Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI RCa 138/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2019 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Jolanta Biernat-Kalinowska

Sędziowie: SO Jolanta Piórkowska

SR del do SO Katarzyna Zielińska (spr.)

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Greifenberg-Krupa

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2019 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego T. M. reprezentowanego przez matkę K. G.

przeciwko M. M.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie

z dnia 5 marca 2019 roku

sygn. akt III RC 872/18

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt VI RCa 138/19

UZASADNIENIE

K. G., działając w imieniu małoletniego powoda T. M., wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego M. M., ustalonych w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Olsztynie w dniu 13 czerwca 2017 roku w sprawie III RC 75/16, na rzecz małoletniego powoda T. M. z kwoty po 200 zł do kwoty po 600 zł miesięcznie, płatnej na dotychczasowych warunkach od dnia wniesienia pozwu.

Pozew uzasadniła wzrostem usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda oraz kosztów jego utrzymania. Wskazała, że z uwagi na niestosowne zachowanie pozwanego została zmuszona do odejścia od pozwanego i wyprowadzenia się z ich małoletnim synem do rodzinnego miasta, gdzie wynajęła stancję za kwotę 1200 zł. Od (...)roku jest zatrudniona w sklepie spożywczym za wynagrodzeniem w wysokości 1600 zł netto.

W odpowiedzi na pozew pozwany M. M. wniósł o oddalenie powództwa o podwyższenie alimentów ponad kwotę 200 zł wskazując, że nie doszło do istotnej zmiany usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda. Pozwany zaznaczył, że regularnie płaci alimenty ustalone w ugodzie oraz dokonuje regularnie zakupów związanych z potrzebami małoletniego powoda. Jest zatrudniony na umowę o pracę na czas określony do 30 czerwca 2019 roku w banku i jego średnie zarobki wynoszą około 2717 zł netto. Z uwagi na pogarszający się stan zdrowia jest pod opieką rehabilitantów, ortopedów i traumatologów.

Wyrokiem z dnia 05 marca 2019 roku w sprawie III RC 872/18 Sąd Rejonowy w Olsztynie zasądził od pozwanego M. M. tytułem podwyższonych alimentów na rzecz małoletniego powoda T. M. kwotę po 350 zł miesięcznie, płatną do rąk matki małoletniego, K. G., do 10-go każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 13 listopada 2018 roku, w miejsce alimentów w kwocie po 200 zł miesięcznie, ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Olsztynie w dniu 13 czerwca 2017 roku w sprawie III RC 75/17 (punkt I). W punkcie II oddalił powództwo w pozostałej części. W punkcie III odstąpił od obciążenia pozwanego kosztami sądowymi. Koszty procesu między stronami wzajemnie zniósł, a wyrokowi w punkcie I nadał rygor natychmiastowej wykonalności (punkty IV i V).

Sąd Rejonowy ustalił, że małoletni T. M., urodzony (...) w E., jest synem K. G. i M. M. z nieformalnego związku. W czasie ustalania dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego sytuacja małoletniego była podobna do obecnej. Mieszkał on z matką w D.. Matka małoletniego otrzymywała wówczas zasiłek w wysokości 527 zł. Ojciec małoletniego mieszkał w E., gdzie pracował za wynagrodzeniem w wysokości 2500 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że obecnie matka małoletniego powoda rozpoczęła pracę w sklepie spożywczym za wynagrodzeniem 1600 zł netto plus premia. Ponadto otrzymuje zasiłek z pomocy społecznej w kwocie 429 zł, świadczenie wychowawcze 500+ oraz alimenty od pozwanego w wysokości 200 zł miesięcznie. Małoletni powód uczęszcza do przedszkola. Z jego pobytem w przedszkolu nie wiążą się żadne opłaty. Wyżywienie małoletniego jest finansowane przez opiekę społeczną. Matka wraz z synem mieszkają w wynajętym lokalu, którego koszt wynosi 1200 zł plus opłata za energię elektryczną.

Odnośnie sytuacji osobistej i materialnej pozwanego Sąd Rejonowy ustalił, że pozwany M. M., w wieku (...) lat, ma na utrzymaniu jedynie małoletniego powoda. Jest zatrudniony na czas określony do (...)roku w B.-P. (...) z siedzibą w P. na szeregowym stanowisku(...). Jego średnie zarobki wynoszą 2717,91 zł. Natomiast stałe miesięczne koszty utrzymania to kwota 2558,22 zł.

W oparciu o tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie częściowo. Powołując się na treść art. 133 kro i 135 kro uzasadnił istnienie obowiązku alimentacyjnego pozwanego oraz wskazał przesłanki określające jego zakres. Sąd Rejonowy podkreślił, że poziom alimentowania małoletniego powoda od czasu zawarcia ugody utrzymuje się na poziomie poniżej minimum socjalnego. Instytut (...)minimum to we wrześniu 2018 roku w trzyosobowej rodzinie określił na 962,30 zł na osobę. W 2016 roku wynosiło ono 900,09 zł. W ocenie Sądu Rejonowego, widać wzrost ogólnych kosztów utrzymania. Do tego należy uwzględnić wzrost kosztów związanych z wiekiem dziecka. Uwzględniając powyższe okoliczności podwyższył alimenty na rzecz małoletniego powoda o 150 zł miesięcznie. Uwzględnił przy tym osobiste starania matki w utrzymaniu i wychowaniu dziecka oraz jej nieznaczne dochody.

Na podstawie art. 113 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 kpc odstąpił od obciążania stron kosztami sądowymi

O rygorze natychmiastowej wykonalności postanowił na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

Od powyższego wyroku apelację wniósł pozwany, zaskarżając go w części, tj. w zakresie punktu I ponad kwotę 200 zł. Zarzucił, że Sąd Rejonowy mało wnikliwie i wszechstronnie rozpoznał sprawę, pomijając w szczególności analizę dochodów i uzasadnionych wydatków pozwanego, a także zakres dodatkowego wsparcia finansowego, jakie oprócz alimentów otrzymuje od pozwanego matka małoletniego powoda. Powód podkreślił, że wręcza matce dziecka prezenty dla syna w każdej dacie spotkań ustalonych w trybie zabezpieczenia, to jest dwa razy w miesiącu w II i IV sobotę miesiąca. Są to ubrania, obuwie, jedzenie, napoje, słodycze i zabawki, każdorazowo na kwotę po minimum 100 zł. Ponadto wskazał, że Sąd zasądził alimenty wstecz, a mianowicie od 13 listopada 2018 roku w sytuacji, gdy cały czas wspierał matkę dziecka w sposób rzeczowy mimo trudnej sytuacji ekonomicznej i zdrowotnej. Wskazał, że Sąd pozostawił go bez środków do życia.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez zmniejszenie alimentów do kwoty po 200 zł miesięcznie, płatnej od dnia wydania wyroku przez Sąd I instancji.

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda wniosła o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu przed Sądem II instancji według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Wskazała, że Sąd Rejonowy dokonał wszechstronnej i prawidłowej oceny zebranego materiału dowodowego. Wbrew twierdzeniom wskazanym w apelacji wziął pod uwagę wysokość dochodu pozwanego, jego stan zdrowia i ponoszone przez niego wydatki. Podkreśliła, że nie ma podstaw ku temu, aby Sąd określił obowiązek alimentacyjny pozwanego na poziomie niższym niż 350 zł miesięcznie. Koszty utrzymania dziecka wzrosły nie tylko z uwagi na ogólny wzrost cen, ale także z uwagi na obecny wiek dziecka.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy przeprowadził wnikliwe postępowanie dowodowe i na jego podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy w pełni aprobuje. Sąd Rejonowy powołał właściwe przepisy prawne i przeprowadził ich prawidłową wykładnię. Ostateczną ocenę materiału dowodowego i wnioski Sądu Rejonowego w zakresie rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy uznał za trafne.

Odnosząc się do zarzutów apelacji podnieść należy, że Sąd Rejonowy dokonał analizy dochodów i wydatków pozwanego. Dochody pozwanego ustalił na kwotę 2717,91 zł, zaś wydatki na kwotę 2558,22 zł i to właśnie te ustalenia doprowadziły do oddalenia powództwa w znacznej części, a mianowicie ponad kwotę 150 złotych. Za Sądem Rejonowym należy podkreślić, że pozwany oprócz małoletniego powoda nie ma innych osób na utrzymaniu, ma stałe źródło dochodu. Jego stan zdrowia pozwala mu na wykonywanie pracy zarobkowej. Usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda zwiększyły się. Dziecko rośnie i rosną związane z nim wydatki. Ustalone obecnie alimenty w kwocie po 200 zł miesięcznie na rzecz dziecka w wieku (...)mają wręcz symboliczny charakter przy zarobkach pozwanego, które wynoszą około 2717 zł miesięcznie.

Sąd Okręgowy nie kwestionuje, że pozwany czyni prezenty małoletniemu powodowi dwa razy w miesiącu przy okazji jego widzeń z synem. W ramach tych prezentów kupuje mu ubrania, obuwie, jedzenie, zabawki. Należy jednak wskazać, że alimenty służą także zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych małoletniego powoda, całodobowemu wyżywieniu, zakupem leków w razie choroby, rozwojem dziecka, wypoczynkiem i rozrywką. Ponadto zakup odzieży i obuwia powinien być każdorazowo konsultowany z matką małoletniego, z którą małoletni mieszka i która najlepiej wie jakie są w tym zakresie potrzeby dziecka.

Nie trafiony jest również zarzut podwyższenia alimentów z datą wsteczną. Sąd Rejonowy podwyższył alimenty zgodnie z żądaniem, a mianowicie z dniem wniesienia pozwu, to jest z dniem 13 listopada 2018 roku uznając, że od tego dnia nastąpił wzrost usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda.

Reasumując powyższe, Sąd Okręgowy uznał, że orzeczenie Sądu Rejonowego jest prawidłowe i uwzględnia wszystkie okoliczności sprawy, stąd też na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację pozwanego w całości.

O kosztach postępowania orzekł na podstawie art. 98 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 450 zł tytułem celowego dochodzenia praw i celowej obrony.