Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 21 lipca 2015 roku, powód K. B. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od Skarbu Państwa – Wojewody (...) kwoty 100’000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu pozwanemu do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia w związku z dalszymi następstwami zakażenia WZW typu C, do którego doszło podczas hospitalizacji powoda w Wojewódzkim Szpitalu (...) w Z. w 1995 roku. (pozew, k.3-6)

Pozew został doręczony stronie pozwanej w dniu 10 sierpnia 2015 roku. (okoliczność przyznana przez stronę pozwaną w odpowiedzi na pozew, k. 29)

W odpowiedzi na pozew, Skarb Państwa – Wojewoda (...), wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda, na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Strona powodowa podniosła zarzut przedawnienia roszczeń powoda, za okres sprzed dnia 17 lipca 2012 roku. (odpowiedź na pozew, k.29-37)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny,

Wyrokiem z dnia 26 czerwca 2002 roku, wydanym w sprawie II C 66/00, Sąd Okręgowy w Łodzi zasądził od Skarbu Państwa – Wojewody (...) na rzecz K. B., kwotę 30’000,00 zł z ustawowymi odsetkami od 18 kwietnia 2000 r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia, za krzywdę wyrządzoną powodowi poprzez zakażenie go wirusowym zapaleniem wątroby typu C (punkt 1. wyroku) oraz rentę z tytułu utraconych zarobków i zwiększonych potrzeb za czas przeszły i na przyszłość (punkt 2. wyroku). Nadto Sąd ustalił, że Skarb Państwa – Wojewoda (...) ponosi odpowiedzialność za dalsze następstwa, jakie mogą wyniknąć u K. B. przyszłości, w związku z zakażeniem WZW typu C. (punkt 4. wyroku).

Postępowanie sądowe zwieńczone w/w wyrokiem dotyczyło roszczeń K. B., związanych z okolicznością zakażenia go wirusowym zapaleniem wątroby typu C, podczas pobytu w Wojewódzkim Szpitalu (...) w Z. w 1995 roku (będącego wówczas jednostką budżetową Skarbu Państwa, z Wojewodą (...), jako organem założycielskim). W trakcie postępowania sądowego, celem ustalenia najbardziej prawdopodobnego miejsca zakażenia powoda oraz określenia stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z dziedziny chorób zakaźnych. Opinia została wydana w styczniu 2001 roku, przez biegłego dr n. med. W. W.. Biegły ten ustalił, że w wyniku zakażenia K. B. doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu powodowanego stanem przewlekłego zapalania wątroby w wysokości 30%.

Powyższy wyrok, w zakresie rozstrzygnięcia obejmującego obowiązek zapłaty zadośćuczynienia (punkt 1. wyroku) oraz ustalającego odpowiedzialność strony pozwanej, za dalsze następstwa zakażania (punkt 4. wyroku), uprawomocnił się w dniu 3 grudnia 2002 roku.

(wyrok SO w Łodzi z dnia 26 czerwca 2002 r., k. 225 załączonych akt II C 291/03 , wyrok SA w Łodzi z dnia 3.12.2002 r., k. 270 załączonych akt II C 291/03 )

Od 1999 roku, powód pozostaję pod opieką Oddziału oraz Poradni Chorób Zakaźnych Wojewódzkiego Szpitala (...) im. dr W. B. w Ł.. W 2001 roku oraz na przełomie 2005 i 2006 roku, K. B., celem wyeliminowania wirusa (...) przeszedł dwie nieskuteczne terapie (...). Pierwszą terapię prowadzono od 23 lipca 2001 roku do początku roku 2002, drugą terapię rozpoczęto w październiku 2005 r. , jednakże leczenie przerwano z powodu narastającej u powoda niewydolności nerek. (zaświadczenie (...) im. W. B. w Ł., k.21, zeznania powoda, e-protokół, k. 56, adnotacja – 00:02:08, k. 54, w zw. z 00:25:46, k. 168v, e-protokół, k. 170)

Od 2008 roku, powód korzystał z dializ oraz został zakwalifikowany do transplantacji nerki. Pierwsze wezwanie na przeszczep zakończyło się niepowodzeniem, z powodu niezgodności genetycznej dawcy i biorcy. (zaświadczenie (...) im. W. B. w Ł., k.21, zeznania powoda, e-protokół, k. 56, adnotacja – 00:02:08, k. 54, w zw. z 00:25:46, k. 168v, e-protokół, k. 170, 00:28:18, k.168v)

W dniu 24 kwietnia 2012 roku, powód przeszedł operację przeszczepu nerki w Uniwersyteckim Centrum (...). Początkowo podejrzewano u powoda ostre odrzucenie przeszczepu, jednakże finalnie, przeszczepiony organ, zaczął funkcjonować w sposób prawidłowy. Powód został wypisany do domu w dniu 30 maja 2012 roku, w stanie ogólnym dobrym, z zalecaniem stawienia się w Poradni Nefrologicznej i Cukrzycowej, a także kontroli diabetologicznej w Rejonie , jak również codziennej kontroli wagi ciała, ciśnienia tętniczego, temperatury, ilości przejętych płynów i oddawanego moczu. (dokumentacja medyczna – karta wypisowa powoda z Uniwersyteckiego Centrum (...), k.11-12; zeznania powoda, e-protokół, k. 56, adnotacja – 00:02:08, k. 54v, w zw. z 00:25:46, k. 168v, e-protokół, k. 170)

W 2013 roku, podczas badań stwierdzono u powoda wzrost parametrów wątrobowych oraz zwiększenie zwłóknienia wątroby. (zeznania powoda, e-protokół, k. 56, adnotacja – 00:02:08, k. 54v, w zw. z 00:25:46, k. 168v, e-protokół, k. 170)

Od 16 do 19 lutego 2015 roku, powód przebywał na Oddziale Obserwacyjno – Zakaźnym i Chorób Wątroby Wojewódzkiego Szpitala im. dr W. B. w Ł.. Pobyt w szpitalu wiązał się oceną wydolności wątroby powoda. W badaniach stwierdzono prawidłowe parametry nerkowe, małopłytkowość oraz podwyższonej aminotransferazy. K. B. zalecono dalszą opiekę nefrologiczną oraz w Poradni Chorób Zakaźnych, a także przyjmowanie leków.

Kolejna hospitalizacja powoda w (...) im. dr W. B. miała miejsce w dniach od 20 lutego do 6 marca 2015 roku. Powód został przyjęty na Oddział Obserwacyjno – Zakaźny w/w Szpitala z powodu gorszego samopoczucia, ogólnego osłabienia, gorączki i bólów kostno – stawowych. U powoda stwierdzono wówczas zapalenie jelit bakterią C. difficile. Po wykonaniu badań i wdrożeniu leczenia antybiotykowego powód został wypisany domu, celem dalszej opieki w warunkach ambulatoryjnych oraz z zaleceniem kontroli w Poradni Chorób Zakaźnych, Diabetologicznej, Nefrologicznej i Transplantacyjnej. Powodowi zalecono również dietę cukrzycową, regularne pomiary glikemii i ciśnienia tętniczego oraz przyjmowanie leków.

Powtórne zapalenie jelit w/w bakterią miało miejsce w czerwcu 2015 roku. Z tejże przyczyny – powód ponownie przebywał w Szpitalu im. (...) w Ł.. Kolejne hospitalizacje powoda w /w szpitalu miały miejsce sierpniu 2015 roku, listopadzie 2015 roku (zapalenie dróg moczowych) oraz lutym 2016 roku (biegunka) (karta informacyjna leczenia szpitalnego, k. 13, 15, 69)

Powód od 2013 roku pozostaje pod opieką Poradni Transplantacyjnej (...) Szpitala (...) w W.. (dokumentacja medyczna z SP CSK w W., k. 69)

Powód w wrześniu bieżącego roku zakończył kurację przeciwwirusową bezinterferonową. Podjęte leczenie doprowadziło do wyeliminowania wirusa. K. B. odczuwa obecnie dolegliwości wątrobowe jedynie, po zjedzeniu ciężkostrawnego posiłku. (zeznania powoda, e-protokół, k. 170, adnotacja – 00:25:46, k. 168v)

Przewlekłe zapalnie wątroby typu C nie daje dolegliwości bólowych, jednakże czasami chorzy zgłaszają osłabienie. W okresie stosowanie interferonu występuje szereg objawów ubocznych, takich jak wzrost temperatury, bóle kostno – mięśniowe, ogólne rozbicie. Nadto chorzy muszą wówczas częściej niż normalnie badać krew.

Przebieg przewlekłego zapalenia wątroby typu C u powoda w chwili rozpoznania był bardzo aktywny, z dużą aktywnością zapalną i szybko narastającym włóknieniem. Dwukrotne zastosowanie terapii interferonowej dało zdecydowane zwolnienie aktywności, choć nie spowodowało wyleczenia zakażenia.

W chwili obecnej u powoda można rozpoznać marskość dokonaną wątroby (spowodowaną długotrwałym zakażeniem WZW typu C), jednakże bez cech jej dekompensacji. Uszczerbek na zdrowiu powoda, związany z w/w uszkodzeniem wątroby wynosi obecnie 40-45%.

Okoliczność wyeliminowania wirusa z organizmu powoda nie zmieni już powstałych zmian włóknistych w wątrobie - dokonana marskość nie zniknie.

Choroba wątroby, na jaką cierpi powód nie była istotna w ocenie jego zdolności do pracy - większe znaczenie w tym aspekcie miała choroba nerek. (pisemna opinia biegłego E. S., k. 65-68; pisemna opinia uzupełniająca, k.94-95; ustne wyjaśnienia biegłej do sporządzonej opinii złożone na rozprawie w dniu 21.02.107 r., e-protokół, k. 124, adnotacja – 00:02:59, k. 121v)

Leki stosowane u powoda nie spowodowały uszkodzenia wątroby. Stosowane przez K. B. po przeszczepie nerki sterydy sprzyjały ujawnieniu się jawnej cukrzycy wymagającej stosowania insuliny. ( pisemna opinia uzupełniająca biegłej E. S., k.94-95 ustnej wyjaśnienia biegłej do sporządzonej opinii złożone na rozprawie w dniu 21.02.107 r., e-protokół, k. 124, adnotacja – 00:12:31, k. 122; 00:23:52, k.122v)

W okresie od poprzedniego wyrokowania, powód nie musiał stosować diety wątrobowej – zalecania obejmowały jedynie dietę cukrzycową, a następnie dietę właściwą dla osób dializowanych. Stosowanie diety cukrzycowej – pozostaje bez związku z chorobą wątroby.

W chwili obecnej zalecenia dietetyczne we przewlekłych chorobach wątroby przewidują dietę lekkostrawną, z ograniczeniem alkoholu i używek. ( pisemna opinia biegłego E. S., k. 65-68; pisemna opinia uzupełniająca, k.94-95;

Wirusowe zapalenie wątroby typu C nie miało wpływu na pojawienie się u powoda niewydolności nerki prawnej (początki niewydolności nerki miały miejsce w 1992 r.), nie wpłynęło również na progresję niewydolności nerki prawej w długim okresie czasu. W 2005 roku, na skutek leczenia interferonem i rybarwiryną nastąpiło przejściowe pogorszenie funkcjonowania nerki prawej, jednak dzięki szybkiemu zredukowaniu tej terapii do interferonu nie doszło do pogorszenia tego utrwalenia.

Zaobserwowane po przeszczepie nerki cechy ostrego odrzucenia graftu były niezależne od WZW typu C.

Incydenty pogorszenia wydolności przeszczepionej nerki, jakie miały miejsce u powoda od lutego 2015 roku do lutego 2016 roku nie były związane z WZW typu C.

Z nefrologicznego punktu widzenia obecny stan ogólny powoda jest dobry. (pisemna opinia biegłego R. L., k. 132-142)

Powód obecnie działa w Stowarzyszeniu świadczącym pomoc osobom skażonym wirusami. Jest wdowcem (w 2004 roku, zmarła żona powoda), posiada dwójkę dzieci. (zeznania powoda, e-protokół, k. 170, adnotacja – 00:33:11, k.168v)

Wiosną 2015 roku, powód wystąpił do strony pozwanej z żądaniem zapłaty kwoty 100’000 zł, tytułem zadośćuczynienia w związku z wystąpieniem u niego dalszych następstw zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby typu C. W odpowiedzi na wysunięte żądania, strona pozwana oświadczyła, iż odmawiała zapłaty świadczenia. (pismo pozwanego z 1.06.2015 r., k.10)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów, opinii biegłych sądowych, jak również zeznań powoda. Wydane przez biegłych opinie, Sąd uznał za rzetelne i wyjaśniające wszystkie, konieczne do rozstrzygnięcia sprawy kwestie. Zostały one wykonane zgodnie z tezami dowodowymi, w oparciu o analizę akt sprawy oraz po zbadaniu powoda. Wszelkie zaś wątpliwości – jakie pojawiły się w związku z wnioskami opinii biegłej z zakresu chorób zakaźnych – E. S. (2), zostały wyczerpująco wyjaśnione – w pisemnej opinii uzupełniającej oraz ustnych wyjaśnieniach biegłej.

Biegła E. S. (2), dokonała oceny stopnia trwałego uszczerbku powoda, pozostającego w związku z WZW typu C. W ocenie biegłej – obecnie plasuje się on na poziomie 40 – 45 %.

Na rozprawie w dniu 3 listopada 2017 roku, Sąd oddalił wniosek dowodowy strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu chorób zakaźnych. Należy mieć na uwadze, że składane przez strony w toku procesu wnioski dowodowe muszą być uzasadnione, zaś sam fakt niezadowolenia strony pozwanej w wniosków opinii nie jest wystarczającą przesłanką dopuszczenia dowodu z opinii innych biegłego tej samej specjalności. Sąd więc oddalił wniosek pozwanego - jako zbędny dla ustalenia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy i jako taki zmierzający wyłącznie do niecelowego przedłużania postępowania

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie częściowo.

K. B. na gruncie niniejszego postępowania dochodził od strony pozwanej kwoty 100’000 zł tytułem zadośćuczynienia za dalsze negatywne następstwa zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby typu C. Według powoda, od momentu pierwotnego orzekania w tej kwestii, stan jego wątroby uległ znacznemu pogorszeniu, a nadto kondycja uszkodzonego organu, utrudnia mu możność podjęcia i prowadzenia skutecznego leczenia innych, występujących u niego dolegliwości zdrowotnych (schorzeń nefrologicznych, cukrzycy, nadciśnienia).

Odpowiedzialność pozwanego za dalsze skutki dla zdrowia powoda wynikłe zakażania szpitalnego WZW typu C jest bezsporna i przesądzona wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 26 czerwca 2002 roku, zapadłym w sprawie o sygn. akt II C 66/00.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy dał podstawę do uznania, że roszczenie powoda jest zasadne. Decydujące znaczenie miały tutaj niewątpliwie, wydane w toku postępowania opinie biegłych, przede wszystkim, opinia biegłej z zakresu chorób zakaźnych, której kategoryczne wnioski wskazują, iż stan zdrowia powoda – w porównaniu do stanu z momentu pierwotnego orzekania w kwestii należnych mu roszczeń – uległ pogorszeniu. Szczególnie jest to widoczne przy ocenie stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu powoda, związanego z zakażeniem WZW typu C, który w chwili obecnej plasuje się na poziomie 40-45% (a więc wyższym o 10-15 % w porównaniu ze stanem z 2001 roku, kiedy to biegły ustalił trwały uszczerbek na zdrowiu na poziomie 30%).

Podstawę zasądzenia zadośćuczynienia stanowi przepis art. 445 §1 k.c. w zw. z art. 444 §1 k.c. Zadośćuczynienie jest formą rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej i obejmuje swym zakresem wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te które mogą powstać w przyszłości. Ma w swej istocie ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć. Dzięki niemu winna zostać przywrócona równowaga, zachwiana wskutek popełnienia przez sprawcę czynu niedozwolonego. Ma ono charakter całościowy i winno stanowić ekonomicznie odczuwalną wartość. Wielkość zadośćuczynienia zależy od oceny całokształtu okoliczności sprawy w tym rozmiaru doznanych cierpień, ich intensywności, trwałości czy nieodwracalnego charakteru. Przy ustalaniu rozmiaru cierpień i ujemnych doznań psychicznych powinny być uwzględniane zobiektywizowane kryteria oceny, jednakże w relacji do indywidualnych okoliczności danego przypadku. Od osoby odpowiedzialnej za szkodę poszkodowany winien otrzymać sumę pieniężną, o tyle w danych okolicznościach odpowiednią, by mógł za jej pomocą zatrzeć lub złagodzić poczucie krzywdy i odzyskać równowagę psychiczną. Nie ma natomiast podstaw do uwzględnienia żądania w takiej wysokości, by przyznana kwota stanowiła ponadto, ze względu na swoją wysokość represję majątkową (vide: uchwała pełnego składu Izby Cywilnej SN z dnia 8 grudnia 1973 roku, OSNCP 1974 ,poz. 145).

Obecność w organizmie powoda wirusa zapalenia wątroby typu C bez wątpienia nie pozostawała bez wpływu na kondycję jego wątroby. Utrzymujące się z tej przyczyny stany zapalne organu, prowadziły do stopniowego włóknienia jego struktur, a w rezultacie utrwalonego i nieodwracalnego stanu marskości (który nie ulegnie zniwelowaniu, nawet po wyeliminowaniu wirusa z organizmu).

Z drugiej jednak strony – należy zauważyć, że skutki WZW typu C – pozostawały bez wpływu na inne – współistniejące dolegliwości zdrowotne powoda, chociażby te o podłożu nefrologicznym. Jak wynika z opinii biegłego z zakresu nefrologii – R. L. (2), WZW typu C nie wpłynęło ani na progresję niewydolności nerki prawej powoda, ani na pogorszenie wydolności nerki przeszczepionej w okresie od lutego 2015 do lutego 2016 roku. Pozostawało również bez związku z komplikacjami, jakie wystąpiły u powoda po zabiegu przeszczepu nerki w 2012 roku.

Warto przy tym zauważyć, że powód nie wykazał, ażeby stosowane przez niego, w związku z przeszczepem nerki - leki negatywnie oddziaływały na stan jego wątroby. Wręcz przeciwnie, zgodnie z twierdzeniami biegłej - stosowane przez K. B. po przeszczepie nerki sterydy sprzyjały jedynie ujawnieniu się cukrzycy.

Określając wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia za dalsze skutki zakażenia wirusem (...), Sąd miał na względzie – pozostający w związku z zakażeniem obecny stan zdrowia powoda, związany z tym aktualny stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu, który od momentu poprzedniego orzekania wzrósł o 10 – 15 %, jak również to, że przyznane świadczenie winno przedstawiać dla poszkodowanego odczuwalną wartość ekonomiczną, adekwatną do ogólnej sytuację materialnej społeczeństwa.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że adekwatnym zadośćuczynieniem za dalsze następstwa zakażenia powoda WZW typu C jest kwota 30’000 zł W pozostałym zakresie roszczenie powoda podlegało oddaleniu jako nadmiernie wygórowane.

Żądanie odsetek było uzasadnione na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c. Sąd zasądził odsetki ustawowe od przyznanej kwoty zadośćuczynienia od dnia następnego po dniu doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu, uznając że od tego momentu pozwany pozostaje w opóźnieniu w zapłacie świadczenia we wskazanej w pozwie wysokości.

Sąd nie uwzględnił podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu przedawnienia roszczeń powoda za okres sprzed 17 lipca 2012 roku. Należy mieć na uwadze, że okoliczność przeszczepu nerki, jak również mające miejsce po zabiegu komplikacje (o czym była mowa na wcześniejszym etapie wywodu), pozostawały bez jakiekolwiek związku z zakażeniem powoda wirusem (...). Warto przy tym zaznaczyć, że zgodnie z opinią biegłej dr E. S., pogorszenie stanu zdrowia powoda, ściśle związane z wirusowym zapaleniem wątroby powstawało sukcesywnie, od momentu zakażenia. Trudno zatem wiązać powstanie szkody powoda z jedną, konkretną datą.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując ich stosunkowego rozliczenia. Powód wygrał sprawę w 30 % (bowiem przyznano 30’000,00 zł, zaś roszczenie opiewało na kwotę 100’000,00 zł).

Sąd rozliczył koszty procesu w ten sposób, że obciążył stronę pozwaną opłatą sądową od uwzględnionego powództwa, co daje kwotę 1’500 zł (5 % z 30’000 zł), zaś powoda kosztami zastępstwa procesowego strony pozwanej, w części, w jakiej powód przegrał proces, tj. w 70%, co daje kwotę 2’520 zł (3’600 zł x 70%).

W toku procesu, powstały nieuiszczone koszty sądowe, obejmujące wydatki na poczet wynagrodzenia biegłych sądowych. Obowiązkiem ich poniesienia, stosownie do dyspozycji art. 113 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r., Nr 167, poz. 1398 z późn.zm.) należało obciążyć strony, proporcjonalnie do tego w jakiej części każda z nich wygrała i odpowiednio – przegrała proces,

Wydatki na wynagrodzenia biegłych sądowych stanowiły łącznie kwotę 1’504,60 zł. Powód winien ponieść 70% tej kwoty (bowiem w takim stosunku przegrał proces), tj. 1’053,22 zł, poniósł zaś 1’000 zł (wpłacił dwie zaliczki po 500 zł), dlatego też Sąd obciążył go kwotą odpowiadającą różnicy tych wartości, tj. 53,22 zł. Jeśli chodzi o stronę pozwaną Sąd obciążył ją wydatkami w kwocie 285,53 zł.