Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Grzegorz Król

Protokolant: st. sekr. sąd. Iwona Wójcik

przy udziale przedstawiciela Urzędu Skarbowego w N. – Marka Pasonia

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2019 r. sprawy o wykroczenie

W. R. s. L. i I.

ur. (...) w J.

oskarżonego o to, że:

w okresie od 22 grudnia 2015 roku do 21 września 2017 roku w N. działając w krótkich odstępach czasu w wykonywaniu tego samego zamiaru, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, pobranego podatku z tytułu dokonywanych w miesiącach listopadzie i grudniu 2015 roku, od stycznia do kwietnia 2016 roku, od czerwca do grudnia 2016 roku oraz od stycznia 2017 roku do marca 2017 roku i od lipca 2017 roku do sierpnia 2017 roku, wypłat należności nie wpłacał w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano pobrania, na rachunek organu podatkowego – Naczelnika Urzędu Skarbowego w N., a łączna kwota niewpłaconego w terminie podatku wyniosła 1 708,00 złotych, czym naruszył obowiązek określony w art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatkach dochodowych od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r., poz. 200 ze zm.),

tj. o wykroczenie skarbowe określone w art. 77 § 3 kks w zw. z art. 77 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks

I.  oskarżonego W. R. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu stanowiącego wykroczenie z art. 77 § 3 kks w zw. z art. 77 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks i za to na mocy art. 77 § 3 kks wymierza mu karę grzywny w kwocie 800 (osiemset) złotych,

I.  na zasadzie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów i opłat sadowych,.

II.  na zasadzie art. 29 ust. 1 ustawy prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz K. A.adw. I. G. kwotę 600 (sześćset) złotych i 23% VAT w kwocie 138 (sto trzydzieści osiem) złotych tj. łącznie w kwocie 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych tytułem kosztów obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Sygn. akt II W 1169/18

UZASADNIENIE

wyroku dnia 11 stycznia 2019 roku

Oskarżony W. R. prowadził działalność gospodarczą: (...) (...), której wykonywanie zostało wykreślone z (...) z dniem 4 października 2018 r.

W związku z wykonanymi czynnościami gospodarczymi oraz zatrudnianiem pracowników spoczywał na nim obowiązek płatnika podatku dochodowego od osób – pobranego podatku, co określa przepis art. 38 ust. 1 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pomimo tego w okresie od 22 grudnia 2015 r. do 21 września 2017 r. w N. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, pobranego podatku z tytułu dokonywanych w listopadzie i grudniu 2015 r., od stycznia do kwietnia 2016 r., od czerwca do grudnia 2016 r., od stycznia 2017 r. do marca 2017 r. i od lipca 2017 r. do sierpnia 2017 r. wypłat należności, oskarżony nie wpłacał należnego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano pobrania, na rachunek organu podatkowego – Naczelnika Urzędu Skarbowego w N.. Łączna kwota niewpłaconego w terminie podatku wyniosła 1.708,00 zł.

Dowód: wniosek o wszczęcie postępowania k. 1, lista zaległości PIT k. 2-3, lista zaległości z odsetkami wyliczonymi na dzień 28.11.2018 r. k. 30-31

Oskarżony W. R. nie był dotychczas karany (k. 27). Z wydanego natomiast zaświadczenia przez Starostę (...) wynika, że nie figuruje on w operacie ewidencji gruntów jako właściciel, władający, użytkownik, czy współużytkownik wieczysty nieruchomości na terenie w nim wymienionym (k 28).

Na etapie postępowania przygotowawczego nie zostały złożone przez oskarżonego wyjaśnienia z uwagi na brak możliwości ustalenia miejsca jego zamieszkania. W związku z czym Urząd Skarbowy w N. zastosował wobec W. R. postępowanie w stosunku do nieobecnych na podstawie art. 175 § 1 kks.

Oskarżony w postępowaniu sądowym nie stawił się na rozprawie w dniu 11 stycznia 2019 roku. Sąd nie widział także konieczności odroczenia rozprawy, ewentualnie zawieszenia postępowania celem umożliwienia oskarżonemu wzięcia w nim udziału - uznając, że postepowanie toczy się w stosunku do nieobecnych przewidzianego dla tego rodzaju sytuacji. Co więcej, jego interesy reprezentuje obrońca z urzędu.

Przy ustaleniu stanu faktycznego Sąd oparł się również na zebranych w sprawie dokumentach tj. wniosek o wszczęcie postępowania (k. 1), lista zaległości PIT (k. 2-3), lista zaległości z odsetkami (k. 30-31), karta karna (k. 27), zaświadczenie o sytuacji majątkowej (k. 28), które to dokumenty nie były podważane przez strony i brak jest podstaw do kwestionowania ich wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Oskarżonemu W. R. zarzucono popełnienie wykroczenia skarbowego z art. 77 § 3 kks w zw. z art. 77 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks.

Zgodnie z dokonanymi ustaleniami niedokonywanie w terminach ustawowych przez oskarżonego wpłat na rachunek Urzędu Skarbowego w N. pobranych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, wyczerpuje znamiona wykroczenia z art. 77 § 3 kks. Zauważyć należy, że zaliczki te rozliczane są rocznie. W myśl art. 38 ust. 1 oraz art. 42 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych winno to nastąpić do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Przepis artykułu 77 § 3 kks penalizuje zatem nieodprowadzenie w terminie pobranych od podatnika (tj. osoby zatrudnionej) kwot podatku, nakazując tym samym płatnikom (tj. przedsiębiorcy) wpłacać pobrane zaliczki na podatek dochodowy w ustawowym terminie do urzędu skarbowego. Przez „pobranie” należy rozumieć nie tylko fizyczne przejęcie od podatnika określonej kwoty stanowiącej część jego wynagrodzenia brutto, ale także samo potrącenie mu z wynagrodzenia kwoty należnego podatku (czyli zaliczki na podatek).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona wskazane w art. 77 § 3 kks. W okresie od 22 grudnia 2015 r. do 21 września 2017 r. w N. działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, pobranego podatku z tytułu dokonywanych w listopadzie i grudniu 2015 r., od stycznia do kwietnia 2016 r., od czerwca do grudnia 2016 r., od stycznia 2017 r. do marca 2017 r. i od lipca 2017 r. do sierpnia 2017 r. wypłat należności, oskarżony nie wpłacał należnego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano pobrania, na rachunek organu podatkowego – Naczelnika Urzędu Skarbowego w N. a łączna kwota niewpłaconego w terminie podatku wyniosła 1.708,00 zł.

W zakresie wykroczenia skarbowego określonego w art. 77 § 3 kks, Sąd przyjął również w kwalifikacji prawnej czynu art. 6 § 2 kks, zgodnie z którym dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru lub z wykorzystaniem takiej samej sposobności, uważa się za jeden czyn zabroniony. Nie może budzić wątpliwości, że oskarżony nie odprowadzając nagminnie i notorycznie pobranego podatku dochodowego od osób fizycznych, działał z góry powziętym zamiarem. Przesądza o tym przede wszystkim wielokrotność naruszeń terminów wpłaty pobranego podatku dochodowego od osób fizycznych w krótkich odstępach czasu.

Od strony podmiotowej czyn oskarżonego charakteryzuje wina umyślna. Oskarżony będąc osobą dorosłą, prowadzącą działalność gospodarczą, przez co najmniej kilka lat, zdawał sobie sprawę z ciążących na nim obowiązków podatkowych, jak również rozumiał istotę funkcji płatnika, z którą spotkać się musiał każdy przedsiębiorca działający na terenie kraju i zatrudniający pracowników. Tym samym nie ma wątpliwości, że chciał popełnić czyn zabroniony w rozumieniu art. 4 § 2 kks. Podkreślić przy tym należy, iż obowiązek podatkowy, czy też obowiązek odprowadzenia pobranych zaliczek jest prostą konsekwencją zdarzeń gospodarczych podejmowanych przez samego oskarżonego. Jeżeli decydował się na taką aktywność to w zależności od wysokości osiąganych przychodów, wysokości obrotu oraz ilość zatrudnianych osób generował wysokość obowiązku podatkowego a także wysokość zaliczek, które pobierał i miał obowiązek odprowadzić – poprzez zwiększanie lub zmniejszanie stanu zatrudnienia. Miał, zatem realny wpływ na te wielkości i od samego początku wiedział, jaki obciążenia podatkowe są z tym związane. Jeżeli zatem spodziewał się możliwych kłopotów w uiszczaniu podatków czy realizacji funkcji płatniczych – nic nie stało na przeszkodzie w ograniczeniu zakresu działalności żeby tym samym ograniczyć wysokość tych zobowiązań. Jak wcześniej wskazano, obowiązek podatkowy (płatniczy) jest obowiązkiem pozytywnego działania i jeśli zachodzą przeszkody w jego realizacji to obowiązkiem podatnika jest przedsiębrać odpowiednie środki zaradcze – a takowych nie było. Oskarżony jako płatnik nie wykazał, że niemożność odprowadzenia zaliczek w terminie związana był ze zdarzeniami o charakterze nagłym, nieprzewidywalnym czy w taki sposób zaskakującym i niezależnym od niego, który czynił obiektywnie niemożliwe uiszczenie podatków.

Ponadto, jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 27 marca 2003 r., sygn. I KZP 2/03, OSNKW 2003/5-6/57: „nie można do rozliczeń podatnika z fiskusem stosować takich samych reguł, jak do rozliczeń cywilnoprawnych, których naruszenie stanowi przestępstwo (np. do uporczywego uchylania się od płacenia alimentów). Podatnik nie może przerzucać na Skarb Państwa i pozostałych, regulujących terminowo podatki podatników, swoich niepowodzeń gospodarczych, i nie płacić w terminie swych zobowiązań podatkowych, tłumacząc się brakiem środków finansowych na wymagane podatki.

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu Sąd uznał, iż jest ona co najmniej średnia. Na taką ocenę wpływ miało działanie oskarżonego charakteryzujące się winą umyślną oraz skutkujące uszczupleniem należności publicznoprawnych, które zostały wcześniej pobrane jako zaliczki a ostatecznie do Skarbu Państwa nie trafiły. Oskarżony z uwagi na to, że zdecydował się na prowadzenie działalności gospodarczej, winien w sposób rzetelny zajmować się sprawami finansowymi, zdając sobie sprawę z obowiązku odprowadzania pobranych zaliczek oraz interesować się tym, w jakich wysokościach i w jakich terminach winien takie zobowiązania wobec Urzędu Skarbowego regulować.

Sąd jako okoliczność łagodzącą odpowiedzialność karną oskarżonego przyjął jego dotychczasową niekaralność sądową (k. 27).

Mając na uwadze stopień zawinienia W. R., społeczną szkodliwość jego czynu oraz powołaną okoliczność łagodzącą, wysokość dokonanego uszczuplenia, Sąd uznał, iż sprawiedliwą, wyważoną i uwzględniającą elementy przedmiotowe, jak też podmiotowe charakteryzujące czyn oskarżonego, a nadto cele ogólno oraz indywidualno – prewencyjne, jest kara grzywny w kwocie 800 złotych. Wymierzoną oskarżonemu karę trudno uznać za zbyt surową. Jednocześnie kara ta w żadnym wypadku nie mogła być niższa, gdyż nie przemawia za tym zachowanie oskarżonego po popełnieniu czynu zabronionego i brak starań o zapobieżenie uszczuplenia należności publicznoprawnej lub jej wyrównanie (art. 13 § 1 kks). Ponadto niższa kara kłóciłaby się z wysokością zaległości podatkowej. W ocenie Sądu, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, orzeczona wobec oskarżonemu kara grzywny spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego oraz zaspokoi potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Kara ta jest w pełni adekwatna do stopnia winy sprawcy oraz do stopnia społecznej szkodliwości jego czynu.

Na zasadzie art. 624 § 1 kpk Sąd zwolnił oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Na zasadzie art. 29 ust. 1 Ustawy prawo o adwokaturze Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz K. A. adw. I. G. kwotę 600 (sześćset) złotych i 23 % VAT w kwocie 138 (sto trzydzieści osiem) złotych tj. łącznie w kwocie 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych tytułem kosztów obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu.