Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 443/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Zambrowie Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR Tomasz Makaruk
Protokolant Jadwiga Styła

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2019 r. w Zambrowie na rozprawie
sprawy z powództwa P. D.

przeciwko (...) S.A. w Ł.

o zapłatę 4.393,17 zł

I.  zasądza od pozwanej (...) S.A. w Ł. na rzecz powoda P. D. kwotę 3.700,41 (trzy tysiące siedemset i 41/100) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot:

- 3.454,41 (trzy tysiące czterysta pięćdziesiąt cztery i 41/100) złotych od dnia 15 września 2018 r. do dnia zapłaty,

- 246 (dwieście czterdzieści sześć) złotych od dnia 12 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanej (...) S.A. w Ł. na rzecz powoda P. D. kwotę 1.085,63 (jeden tysiąc osiemdziesiąt pięć i 63/100) złotych tytułem zwrotu części kosztów procesu.

Sygn. akt I C 443/18

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 28 grudnia 2018 r., skierowanym przeciwko (...) S.A. w Ł., powód P. D. domagał się zasądzenia kwoty 4.393,17 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 września 2018 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu swojego żądania wskazał, że w dniu 14 sierpnia 2018 r. w Z. doszło do uszkodzenia należącego do niego pojazdu H. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w następstwie upadku fragmentu poszycia dachowego bloku mieszkalnego. Powód zgłosił szkodę do ubezpieczyciela właściciela budynku mieszkalnego, a ponieważ od likwidatora szkody uzyskał informację, iż pomocna będzie wycena szkody, zlecił jej sporządzenie firmie (...) Sp. z o. o. Sp. Komandytowa, za co uiścił opłatę w wysokości 246 zł. Pozostałą część dochodzonej kwoty, a więc 4.147,14 zł, stanowi koszt naprawy uszkodzonego samochodu. Ubezpieczyciel właściciela budynku – pozwana spółka, odmówiła wypłaty odszkodowania wskazując, iż przyczyną szkody były niekorzystne warunki atmosferyczne.

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. w Ł. wniosła o oddalenie powództwa. Wskazała, że w dniu, w którym doszło do szkody w pojeździe powoda, nad Z. przeszła burza z ulewnymi deszczami i porywistym wiatrem, które to warunki atmosferyczne spowodowały powstanie szkody. Nadto Z. (...), w zasobach której znajduje się budynek, z którego oderwał się kawałek blachy, w prawidłowy sposób wykonywała obowiązki dotyczące jego utrzymania, m. in. poprzez dokonywanie corocznych przeglądów.

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 14 sierpnia 2018 r. w Z., między godziną 14.00 a 16.00
na parkingu umiejscowionym przy bloku przy ulicy (...) (...), nieopodal bloku przy ulicy (...), w samochodzie osobowym P. D. marki H. (...) o numerze rejestracyjnym (...) została uszkodzona część przednia lewa pojazdu. Do zdarzenia doszło wskutek oderwania się i uderzenia w pojazd obróbki blacharskiej z pobliskiego bloku mieszkalnego położonego przy ul. (...) (...) w Z.. W tym czasie nad Z. padał intensywny deszcz, któremu towarzyszył trochę silniejszy wiatr, nie mający jednak cech powszechnie niszczycielskich.

Budynek z którego oderwała się obróbka znajduje się w zasobach Z. (...), która w dacie zdarzenia ubezpieczona była od odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A. w Ł..

Ponieważ dzień 15 sierpnia jest dniem ustawowo wolnym od pracy, P. D. udał się do Z. (...) w dniu 16 sierpnia 2018 r., gdzie poinformował o zaistnieniu szkody. Pracownik Spółdzielni przekazał mu kontakt do przedstawiciela ubezpieczyciela Spółdzielni, a nadto zarejestrował konieczność wykonania prac na budynku przy ul. (...) (...) w Z.. Prace te, polegające na naprawie obróbek blacharskich daszków loggii, wykonano 21 sierpnia 2018 r.

Podczas zgłaszania szkody do (...) S.A. w Ł., P. D. uzyskał od likwidatora informację, że pomocna będzie wycena wartości uszkodzeń w samochodzie. W związku z tym, właściciel pojazdu zlecił jej sporządzenie firmie (...) Sp. z o. o. Sp. Komandytowa w G.. Za sporządzenie kosztorysu P. D. zapłacił kwotę 246 zł.

Decyzją z dnia 14 września 2018 r. ubezpieczyciel odmówił P. D. wypłaty odszkodowania uznając, że roszczenie jest niezasadne, wskazując jednocześnie na niekorzystne warunki atmosferyczne panujące tego dnia, jako przyczyną powstania szkody.

Koszt naprawy uszkodzeń w pojeździe P. D., powstałych w dniu 14 sierpnia 2018 r., wynosi 3.454,41 zł.

Utrzymanie budynku przy ul. (...) (...)w Z. we właściwym stanie technicznym należało do obowiązków Z. (...). Przegląd tego budynku mieszkalnego, zgodnie z przepisami prawa budowlanego przeprowadzany był w dniu 19 maja 2017 r. (kontrola pięcioletnia) oraz w dniu 22 maja 2018 r. (kontrola okresowa, co najmniej raz w roku). Z przeprowadzonych kontroli potwierdzonych protokołami wynikało, że obróbki blacharskie budynku znajdowały się w średnim stanie technicznym. Budynek przy ul. (...) (...) w Z. jest budynkiem starym, jego remont był przeprowadzany kilkanaście lat temu.

W dniu 21 sierpnia 2018 r. dokonano napraw obróbek blacharskich daszków loggii przy ul. (...) (...) w Z..

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o: zeznania świadków: Z. W. (k. 90v), częściowo Z. K. (k. 35v-36), a także: decyzję (k. 10-11), fakturę (k. 12), kalkulację naprawy (k. 13-17), zdjęcia (k. 18, 39), akta szkodowe (k. 29), mapę (k. 40), informację IMGW (k. 93), informację (...) z 20.03.2019r, opinię biegłego z zakresu techniki samochodowej, ruchu drogowego i odtwarzania przebiegu kolizji i wypadków, wyceny wartości pojazdów samochodowych, jakości i kosztów napraw powypadkowych, wyceny maszyn i urządzeń przemysłowych i rolniczych S. S. (k. 55-69),

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Podstawą odpowiedzialności pozwanej – ubezpieczyciela zarządcy budynku – wynikała z umowy ubezpieczenia stwierdzonej polisą nr (...) i treści przepisu art. 822 § 4 kc, zgodnie z którym, uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

W myśl art. 434 kc za szkodę wyrządzoną przez zawalenie się budowli lub oderwanie się jej części odpowiedzialny jest samoistny posiadacz budowli, chyba że zawalenie się budowli lub oderwanie się jej części nie wynikało ani z braku utrzymania budowli w należytym stanie, ani z wady w budowie. Odpowiedzialność z art. 434 kc jest odpowiedzialnością na zasadzie ryzyka, od której samoistny posiadacz może uwolnić się wyłącznie poprzez wykazanie wymienionych w tym przepisie przesłanek egzoneracyjnych, a mianowicie że zawalenie się budowli lub oderwanie się jej części nie wynikało ani z braku utrzymania budowli w należytym stanie, ani wady w budowie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21.08.2014 r. IV CSK 673/13).

W niniejszej sprawie obowiązkiem powoda było wykazanie, że do szkody doszło w wyniku oderwania się obróbki blacharskiej z budynku obok którego zaparkowany był jego pojazd. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności na zasadzie ryzyka wykazanie przez powoda tej okoliczności rodziło po stronie pozwanej odpowiedzialność za szkodę. Dopiero ewentualne wykazanie przez nią, iż przyczyną oderwania się obróbki było inne zdarzenie niż wada budowli lub jej nienależyty stan, mogłoby doprowadzić do uwolnienia się strony pozwanej od odpowiedzialności.

Powód wykazał, że przedmiotowa szkoda w jego samochodzie marki H. (...) o numerze rejestracyjnym (...) spowodowana została oderwaniem się i uderzeniem w pojazd obróbki blacharskiej z budynku znajdującego się w zasobach Z. (...), której ubezpieczycielem jest pozwana. Okoliczność ta wynika zarówno z dokumentacji fotograficznej dołączonej do akt sprawy, jak też z wiarygodnych zeznań świadka: Z. W. – teściowej powoda, która wraz z nim, bezpośrednio po zdarzeniu stwierdziła uszkodzenia w pojeździe. Świadek zeznała, że na pojeździe powoda znajdowały się zarysowania lakieru, zaś przy samochodzie leżał kawałek blachy o szerokości ok. pół metra i długości około metra, stanowiącej kawałek obróbki górnej części loggii znajdującej się na czwartym piętrze bloku przy ul. (...) (...). Zaobserwowali, że drugi kawałek blachy wisiał na zewnątrz, częściowo się jeszcze trzymał. Powyższe potwierdził także w swojej opinii biegły S. S., który wskazał, że w przedmiotowym przypadku możliwym było uszkodzenie błotnika przedniego lewego w samochodzie powoda w wyniku samoistnego niekontrolowanego przemieszczania się oderwanego od budynku elementu obróbki blacharskiej. Potwierdzeniem wiarygodności twierdzeń powoda, popartych zeznaniami świadka, jest także informacja Z. (...), iż pracownicy Spółdzielni w dniu 21 sierpnia 2018 r. dokonali naprawy uszkodzonych obróbek blacharskich daszków loggii na budynku mieszkalnym przy ul. (...) (...). W świetle powyższego stanowczo stwierdzić należy, że powód wykazał, iż szkoda w jego pojeździe została spowodowana oderwaniem się części budynku położonego przy ul. (...) (...) w Z.. Podkreślić przy tym należy, iż pozwana w toku całego postępowania nie kwestionowała twierdzeń powoda w tym zakresie.

Na okoliczność ustalenia zakresu i rozmiaru uszkodzeń powstałych w samochodzie powoda w wyniku zdarzenia z dnia 14 sierpnia 2018 r., kosztów naprawy pozwalających na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody oraz wypowiedzenia się czy do powstania szkody mogło dojść w okolicznościach opisywanych w pozwie, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego S. S..

Biegły jako elementy uszkodzone podczas zaistniałego zdarzenia zakwalifikował słupek przedni lewy – oraz błotnik przedni lewy – elementy te miały zarysowana warstwę lakierową i materiał rodziny oraz zarysowaną listwę ozdobną słupka przedniego lewego. Zakres powstałych uszkodzeń, zdaniem biegłego, powoduje podczas naprawy uszkodzeń dodatkowe czynności w zakresie lakierownia wierzchniowego tzw. cieniowanie drzwi przednich lewych oraz pokrywy przedniej wraz z przezbrojeniem ich osprzętu w celu wykonania operacji cieniowania oraz wymianę folii ochronnej drzwi przednich lewych. W wyniku dokonanej kalkulacji szkody biegły określił koszty naprawy przedmiotowego pojazdu na kwotę 3.454,41 zł brutto. Przedmiotowa opinia nie była kwestionowana przez strony reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników, a jako oparta na fachowej wiedzy i doświadczeniu biegłego, zasługuje na podzielenie w pełni.

Strona pozwana swoje stanowisko odnośnie braku jej odpowiedzialności opierała na twierdzeniu o utrzymywaniu przez Z. (...) budynku przy ul. (...) (...) w Z. w należytym stanie, a także wskazaniu, że do oderwania się elementu obróbki blacharskiej doszło w wyniku niekorzystnych warunków atmosferycznych panujących tego dnia w Z.. Zauważyć jednak należy, że te warunki atmosferyczne nie miały charakteru szczególnego, ekstremalnego, a więc same w sobie nie mogły być wyłączną przyczyną oderwania się fragmentu budowli. Podkreślenia wymaga, że w dacie zdarzenia, co zostało potwierdzone wiarygodnymi zeznaniami świadka Z. W., wiatr był tylko trochę silniejszy, padał deszcz, jednakże nie można było stwierdzić, że była to wichura. Powyższe znajduje także potwierdzenie w informacji udzielonej przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowego Instytutu Badawczego Służby Pomiarowo – Obserwacyjnej w W., obejmującej ekspertyzę przybliżonych warunków atmosferycznych dla Z. na dzień zdarzenia. Z ekspertyzy tej wynika, że 14 sierpnia 2018 r. w rejonie Z. w godzinach popołudniowych wiał słaby i łagodny wiatr o prędkości 2-5 m/s z możliwością wystąpienia okresowego wiatru umiarkowanego o prędkości 6-7 m/s. Natomiast w godzinach wczesno – popołudniowych w czasie burzy oraz pod przemieszczającymi się chmurami typu burzowego okresowo wiatr porywisty, w porywach prędkość wiatru mogła lokalnie osiągać 15-25 m/s. Z wiedzy ogólnie dostępnej wynika, że według skali siły wiatru, tzw. skali Beauforta wiatr wiejący z prędkością ok. 6-7 m/s to wiatr umiarkowany, który porusza gałęziami drzew. Przy prędkości wiatru 20,8-24,4 m/s podnoszone są przez wiatr lżejsze przedmioty. Dopiero wiatr o większej sile powoduje poważne uszkodzenia drzew i budynków. Podkreślenia wymaga, że nawet wiatr o takiej sile jak opisana w informacji Instytutu (do 25 m/s i to tylko w porywach), o ile wystąpił (słowo „mogła” nie oznacza, że zaistniała) w miejscu powstania szkody, co nie zostało jednak udowodnione, nie można uznać za zdarzenie nadzwyczajne, określane jako siła wyższa. Wprawdzie nie można wykluczyć, że miejscami wiatr w dniu powstania szkody mógł osiągać prędkość do 25 m/s (do 90 km/h), to jednak wiatr o takiej sile wyrywa drzewa z korzeniami, łamie konary, powoduje uszkodzenia budynków – tymczasem w niniejszej sprawie nie stwierdzono, by szkody takie powstały w tym dniu na innych nieruchomościach w bliskiej okolicy, zwłaszcza na blokach. Sąd nie podziela także stanowiska pozwanej, iż przedmiotowa budowla utrzymana była w należytym stanie. Jak wynika z zeznań świadka Z. K. - prezesa Z. (...) budynek przy ul. (...) (...) jest starym budynkiem. Świadek stwierdził, że jego remont był przeprowadzany kilkanaście lat temu. Świadek nie potrafił podać, kiedy dokonywane były przeglądy budynku. Natomiast z przedłożonych do akt szkodowych protokołów z kontroli tego obiektu wynikało, że stan obróbek blacharskich, już od 2017 r., oceniono jako średni.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, iż pozwana nie wykazała, że Z. (...) nie ponosi odpowiedzialności wynikającej z art. 434 kc, a tym samym, iż ona sama nie ponosi odpowiedzialności jako ubezpieczyciel tejże Spółdzielni.

Strona powodowa oprócz szkody w pojeździe wykazała również, że w toku postępowania likwidacyjnego poniosła koszt sporządzenia kosztorysu naprawy w wysokości 246 zł, za co została wystawiona faktura (...). Została ona opłacona kartą płatniczą w dniu 22 sierpnia 2018 r.. Ocena, czy poniesione koszty prywatnej ekspertyzy sporządzonej na zlecenie poszkodowanego w postępowaniu przedsądowym są objęte odszkodowaniem przysługującym od ubezpieczyciela z umowy odpowiedzialności cywilnej, musi być dokonana przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy, a w szczególności w zależności od ustalenia, czy zachodzi normalny związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem tego wydatku a wypadkiem oraz czy poniesienie tego kosztu było obiektywnie uzasadnione i konieczne także w kontekście ułatwienia określenia prawidłowo konkretnego ubezpieczyciela, jak i ułatwiania zakładowi ubezpieczeń ustalenia okoliczności wypadku i rozmiarów szkody ( por. wyrok SN z dnia 30 lutego 2002 r., V CKN 908/00, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2004 r., III CZP 24/04 w Legalis). W ocenie Sądu roszczenie powódki w tym zakresie jest zasadne, albowiem poniesienie tego kosztu było obiektywnie uzasadnione i ułatwiało zakładowi ubezpieczeń ustalenie przede wszystkim rozmiaru szkody, zwłaszcza w kontekście tego, iż powód już w dniu 21 sierpnia 2018 r. wyjechał ponownie za granicę, o czym uprzedzał likwidatora i to właśnie likwidator domagał się sporządzenia takiej wyceny. Ponieważ jednak powód nie zgłaszał żądania zwrotu należności za tę fakturę w postępowaniu likwidacyjnym, a zgłosił je dopiero w pozwie, odsetki od tej kwoty przysługują dopiero od następnego dnia po doręczeniu odpisu pozwu pozwanej.

Z kolei odsetki od należnego odszkodowania w wysokości 3.454,41 zł przysługują od następnego dnia po wydaniu przez ubezpieczyciela decyzji o odmowie przyznania odszkodowania – w tym dniu pozwana dysponowała już kompletnym materiałem umożliwiającym przyznanie odszkodowania.

Żądanie powoda przyznania odszkodowania ponad kwotę wynikającą z opinii biegłego zostało oddalone w punkcie II wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na mocy art. 100 kpc, mając na uwadze procent uwzględnionego powództwa (84 %). Na koszty te składają się: opłata od pozwu (220 zł), koszty opinii (390 zł), należność za sporządzenie ekspertyzy (314,58 zł), koszty zastępstwa procesowego poniesione przez strony (po 917 zł). Ponieważ powód wygrał sprawę w 84 %, to powinien ponieść 16 % kosztów, tj. kwotę 441,37 zł, a pozwana 2.317,21 zł. Z racji tego, że pozwana dotychczas poniosła tylko koszty w wysokości 1.231,58 zł, a w pozostałym zakresie koszty te poniósł powód, w punkcie III zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.085,63 zł tytułem zwrotu części kosztów postępowania.