Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUz 331/19

POSTANOWIENIE

Dnia 28 sierpnia 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący :	Sędzia Marek Procek (ref.)
Sędziowie :	Ewelina Kocurek - Garbowska
	Marek Żurecki

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy J. M.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.

o wysokość emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej

w związku z zażaleniem J. M.

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 26 kwietnia 2019 r., sygn. akt X U 489/19

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie.

Ewelina Kocurek - Grabowska Marek Procek (ref.) Marek Żurecki

(Sędzia) (Sędzia) (Sędzia)

Sygn. akt III AUz 331/19

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2019 r. Sąd Okręgowy w Katowicach zawiesił postępowanie z odwołania ubezpieczonego J. M. od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. z dnia 17 lipca 2017 r. o ponownym ustaleniu wysokości emerytury.

W przedstawionej decyzji organ rentowy powoływał się na przepisy art. 15c w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 19 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U z 2016 poz. 708 z późn. zm.).

Sąd Okręgowy, w toku rozpoznania odwołania ubezpieczonego od przedstawionej decyzji, podniósł, iż przed Trybunałem Konstytucyjnym zawisła sprawa o sygn. akt P 4/18, wszczęta na wniosek Sądu Okręgowego w Warszawie, o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją wymienionych wyżej przepisów.

Zatem, Sąd Okręgowy w Katowicach, na podstawie art. 177 § 1 pkt 3¹ k.p.c., postępowanie w sprawie zawiesił.

W zażaleniu na zaprezentowane orzeczenie ubezpieczony, zarzucając Sądowi pierwszej instancji odstąpienie od rozpatrzenia sprawy na podstawie Konstytucji RP, wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

W odpowiedzi na zażalenie Dyrektor Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. wniósł o oddalenie zażalenia oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie ze stanowiącym podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia przepisem art. 177 § 1 pkt 3¹ k.p.c., sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku postępowania toczącego się przed Trybunałem Konstytucyjnym albo Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Przepis ten został wprowadzony ustawą z 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1311) i z mocy art. 21 ust. 2 tej ustawy obowiązuje od dnia jej wejścia w życie, tj. 8 września 2016 r.

Trzeba jednak mieć na względzie, iż zgodnie z art. 8 ustawy zasadniczej, Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej, a jej przepisy stosuje się bezpośrednio. Nie może ulegać wątpliwości, iż adresatem tej normy są przede wszystkim sądy sprawujące wymiar sprawiedliwości (art. 175 ust. 1 Konstytucji RP), zaś sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom (art. 178 ust. 1 Konstytucji RP). Jak trafnie wskazuje Sąd Najwyższy, również art. 193 ustawy zasadniczej nie nakłada na sąd obowiązku zwracania się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym co do zgodności aktu normatywnego z ustawą zasadniczą, jeżeli od odpowiedzi na pytanie zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem. Stosowanie Konstytucji nie jest więc zastrzeżone wyłącznie dla Trybunału Konstytucyjnego (art. 188 ust. 1 Konstytucji RP), ale należy również do sądów, zarówno w przypadku zaistnienia luki w prawie, jak i wówczas, gdy sąd dojdzie do przekonania, że przepis ustawy jest niezgodny z Konstytucją i nie powinien być zastosowany w konkretnej sprawie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2017 r., I UK 325/16). W tym przypadku nie chodzi więc o przeprowadzanie przez sąd powszechny, niejako w zastępstwie Trybunału Konstytucyjnego, oceny konstytucyjności przepisów ustawowych, lecz o ewentualną „odmowę zastosowania" przepisów, które są niezgodne (zwłaszcza w sposób oczywisty) z przepisami (wzorcami) Konstytucji RP (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1998 r., I PKN 90/98; z dnia 19 kwietnia 2000 r., II CKN 272/00, z dnia 29 sierpnia 2001 r., III RN 189/00 oraz uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2001 r., III ZP 12/01).

Nie narusza to kompetencji właściwej dla Trybunału Konstytucyjnego, gdyż formalnie przepis ten w dalszym ciągu pozostaje w systemie prawnym i może być stosowany przez inne sądy orzekające w takich samych sprawach. Należy jednak zaznaczyć, że - z uwagi na bezpieczeństwo obrotu prawnego kształtowanego również przez indywidualne akty stosowania prawa, jakimi są orzeczenia sądowe - odmowa zastosowania przepisu ustawy może nastąpić wyłącznie w wypadku, gdy sąd rozpoznający sprawę nie ma wątpliwości co do niezgodności tego przepisu z Konstytucją, a sprzeczność ma charakter oczywisty, inaczej mówiąc, gdy zachodzi – na co konsekwentnie powołuje się ubezpieczony – sytuacja oczywistej niekonstytucyjności przepisu.

Tego rodzaju zapatrywanie wyrażone zostało również w orzecznictwie sądowo-administracyjnym (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 lutego 2018 r., I FSK 1523/17).

Zatem, w realiach niniejszego sporu zawieszenie postępowania na podstawie przepisem art. 177 § 1 pkt 3¹ k.p.c., było chybione i mogło doprowadzić do naruszenia – gwarantowanego w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) - podstawowego prawa do rozpoznania sprawy przez niezawisły sąd bez nieuzasadnionej zwłoki.

Mając powyższe na względzie, Sąd Apelacyjny, na mocy art. 386 § 4 w związku z art. 397 § 2 k.p.c., orzekł, jak w sentencji.

Ewelina Kocurek - Grabowska Marek Procek (ref.) Marek Żurecki

(Sędzia) (Sędzia) (Sędzia)

III AUz 331/19

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE