Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 1512/13

POSTANOWIENIE

Dnia 19 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Ewa Piątkowska-Bidas

Sędziowie: SSO Magdalena Bajor-Nadolska

SSO Beata Piwko (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 19 grudnia 2013 r. sprawy

z wniosku Skarbu Państwa - Dyrektora Izby Celnej w K.

z udziałem S. S. (1), S. S. (2)

o wpis hipoteki przymusowej

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 5 września 2013 r. sygn. akt Dz.Kw 8498/13

postanawia: oddalić apelację.

II Ca 1512/13 Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w Kielcach postanowieniem z 5 września 2013r. oddalił wniosek Skarbu Państwa –Dyrektora Izby Celnej w K. o wpis hipoteki przymusowej w księdze wieczystej (...) stwierdzając, że po zniesieniu przez ustawodawcę podziału na hipoteki zwykłe i kaucyjne przestały istnieć możliwości wpisu hipoteki przymusowej na nieruchomości stanowiącej współwłasność łączną dłużnika i jego małżonka w oparciu o decyzję doręczoną jedynie dłużnikowi. Sąd wieczystoksięgowy ma ograniczona kognicję (art.626(8)§2 k.p.c. w związku z czym może badać jedynie treść i formę składanych dokumentów.

Apelację od orzeczenia Sądu Rejonowego wniósł wnioskodawca, który nie precyzując zarzutów domagał się uwzględnienia wniosku. Wskazał, że wydane decyzje są ostateczne. Odwołał się do treści przepisu art.34§1 w zw. z §3pkt 2, art.29 i 26 ustawy z 29 sierpnia 1997r. ordynacja podatkowa, a także art. 110 ustawy i księgach wieczystych i hipotece, które to przepisy w ocenie skarżącego dają podstawę do uwzględnienia wniosku. Swoje stanowisko motywował także orzecznictwem Sądu Najwyższego : postanowieniem w sprawie II CK 274/04; uchwałą w sprawie IIICZP 109/03 i wyrokiem NSA w sprawie II FSK 1984/08.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne i ocenę prawną dokonaną przez Sąd Rejonowy. Skarżący wydaje się, że nie zauważa zmiany stanu prawnego, na co zwrócił uwagę Sąd Rejonowy.

W dotychczasowym stanie prawnym, tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. 131, poz. 1075 - dalej jako ustawa z dnia 28 czerwca 2009 r.) w odniesieniu do hipoteki przymusowej kaucyjnej, gdy wpis miał nastąpić w oparciu o nieostateczną i zaskarżalną decyzję o wymiarze składek, Sąd Najwyższy dopuścił wpisanie tej hipoteki na nieruchomości stanowiącej przedmiot współwłasności łącznej małżonków mimo, że podstawą wpisu była decyzja doręczona jedynie dłużnikowi (zob. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 28 października 2004 r., III CZP 33/2004, OSNC 2005, Nr 3, poz. 43 a także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2005 r., V CK 610/04). W związku z wejściem w życie z dniem 20 lutego 2011 r. ustawy z dnia 26 czerwca 2009 r. i uchyleniem na jej podstawie przepisów od art. 102 do art. 108 oraz art. 111 u.k.w.h. dotyczących hipoteki kaucyjnej wyłoniło się zagadnienie, czy aktualne jest stanowisko prezentowane dotychczas w orzecznictwie Sądu Najwyższego dotyczące wpisu hipoteki kaucyjnej. Akceptacja przez Sąd Najwyższy wpisu hipoteki przymusowej na nieruchomości stanowiącej współwłasność łączną dłużnika i jego małżonka w oparciu o decyzję nieostateczną doręczoną jedynie dłużnikowi, dotyczyła wyłącznie hipoteki przymusowej kaucyjnej (111 u.k.w.h) i była związana z jej istotą odnoszącą się do zabezpieczenia wierzytelności warunkowej, z której wpisem nie wiąże się domniemanie istnienia wierzytelności zabezpieczonej (art. 105 u.k.w.h).

Do tej kwestii odniósł się Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 9 stycznia 2013 r. (sygn. akt III CSK 69/12, niepubl.) uznając, że po zmianach wprowadzonych ustawą z dnia 26 czerwca 2009 r. i zniesieniu podziału na hipoteki zwykłe i kaucyjne nie można dokonać wpisu hipoteki przymusowej na nieruchomości stanowiącej współwłasność łączną dłużnika i jego małżonka w oparciu o decyzję nieostateczną doręczoną jedynie dłużnikowi.

W aktualnym stanie prawnym, hipoteka przymusowa zabezpiecza zarówno należności ustalone nieostatecznymi decyzjami administracyjnymi, jak i administracyjnymi tytułami wykonawczymi. Skoro charakter prawny wierzytelności zabezpieczonej hipoteką przymusową nie znajduje aktualnie odzwierciedlenia w rodzaju hipoteki, nie ma podstaw do uznania, by decyzja nieostateczna doręczona jedynie dłużnikowi mogła stanowić podstawę wpisu hipoteki na nieruchomości stanowiącej współwłasność łączną dłużnika i jego małżonka (por. cytowane orzeczenie SN w sprawie IIICSK 69/12).

Odmiennego wniosku nie uzasadniają przepisy wskazane przez skarżącego w apelacji.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko wyrażone w postanowieniu z dnia 9 stycznia 2013 r. i argumenty przedstawione w jego uzasadnieniu sprowadzające się stwierdzenia, że w aktualnym stanie prawnym hipoteka przymusowa może zostać wpisana na podstawie dokumentu, który wystawiony jest przeciwko wszystkim osobom wpisanym w księdze wieczystej, jako właściciele nieruchomości. Odnosi się to przede wszystkim do tytułu wykonawczego, ostatecznej decyzji Dyrektora Izby Celnej w K. określającej wysokość zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym dłużnika.

Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Najwyższy w postanowieniu z 17 kwietnia 2013r. w sprawie I CSK 433/12 : „Hipoteka przymusowa może zostać wpisana na podstawie dokumentu, który wystawiony jest przeciwko wszystkim osobom wpisanym w księdze wieczystej jako właściciele nieruchomości. Odnosi się to do każdego dokumentu, a zatem nie tylko do tytułu wykonawczego, ale także do nieostatecznej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określającej wysokość zobowiązania dłużnika z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne.”

Reasumując Sąd Okręgowy nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji oddalił ją na podstawie art.385k.p.c. w zw. z art.13§2k.p.c. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art.13§2k.p.c.

SSO B.Piwko SSO E.Piątkowska- Bidas SSO M.Bajor - Nadolska

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13