Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2019 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: stażysta Paweł Kozera

po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2019 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa M. B.

przeciwko Miastu Ł.

o zapłatę

1.  zasądza od Miasta Ł. na rzecz M. B. kwotę 8.580,09 zł (osiem tysięcy pięćset osiemdziesiąt złotych 9/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 października 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od Miasta Ł. na rzecz M. B. kwotę 3.466,62 zł (trzy tysiące czterysta sześćdziesiąt sześć złotych 62/100) tytułem kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych kwoty :

a)  86,82 zł (osiemdziesiąt sześć złotych 82/100) od M. B.;

b)  533,38 zł (pięćset trzydzieści trzy złote 38/100) od Miasta Ł..

Sygn. akt I C 1191/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 września 2018 roku M. B. wystąpił przeciwko Gminie M. Ł. o zapłatę kwoty 10.032 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za niedostarczenie lokalu socjalnego osobom zajmującym lokal mieszkalny numer (...), położony przy ulicy (...) w Ł. w okresie od dnia 1 czerwca 2016 roku do dnia 31 maja 2018 roku, a także przyznanie kosztów procesu według norm przepisanych.

(pozew k.4 – 8)

W odpowiedzi na pozew z dnia 22 października 2018 roku Miasto Ł. wniosło o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany zakwestionował fakt wystąpienia przesłanek jego odpowiedzialności, a także wysokość dochodzonego roszczenia. Zanegował również zasadność dochodzenia należności ubocznych od dnia 1 czerwca 2018 roku.

(odpowiedź na pozew k.40 – 42)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

M. B. pozostaje współwłaścicielem z udziałem w wysokości (...) części w prawie własności zabudowanej nieruchomości, położonej w Ł. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą nr (...), w skład której wchodzi lokal mieszkalny numer (...).

(odpis księgi wieczystej (...) k.12 – 18, akt notarialny Rep A nr (...) k.19 – 26)

Wyrokiem z dnia 12 stycznia 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi w sprawie sygn. akt II C (...) nakazał A. S. i O. S. opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...), położonego w Ł. przy ulicy (...), przy czym, przyznał osobom eksmitowanym prawo do lokalu socjalnego.

(wyrok w sprawie II C II C 1340/15 k.27)

Odpis wyroku wydanego w sprawie sygn. akt II C (...) został przedłożony Miastu Ł. celem wykonania tj. dostarczenia lokalu socjalnego A. S. i O. S. w dniu 23 maja 2016 roku.

(pismo Zarządu Lokali Miejskich z dnia 4 grudnia 2017 roku k.33)

Lokal mieszkalny numer (...), położony przy ulicy (...) w Ł. obejmuje powierzchnię 38 m ². Położony jest na III piętrze wielorodzinnego budynku mieszkalnego i składa się z dwóch pokoi, kuchni, łazienki z wc i przedpokoju, których standard pozostaje średni. Układ funkcjonalny jest mniej korzystny z uwagi na częściowo amfiladowy układ oraz wydzielenie kuchni i łazienki fragmentarycznymi przegrodami, przy czym nie uległ zmianie w całym analizowanym okresie i spełniał swoją podstawą funkcję – mieszkaniową. Lokal posiada dostęp do sieci infrastruktury technicznej – elektroenergetycznej, wodociągowej i kanalizacyjnej. Ogrzewanie następuje z pieca węglowego we własnym zakresie. Drewniana stolarka okienna wykazuje widoczny stopień zużycia z nieszczelnościami i zużyciem powłoki malarskiej. Drzwi wejściowe, jednoskrzydłowe, stalowe w okleinie drewnopodobnej również noszą znamiona znacznego zużycia. W pomieszczeniu łazienki wykonana jest glazura, zaś w pozostałych powierzchni podłóg pokryte są panelami.

(zeznania świadka A. S. k.59, opinia biegłego z zakresu wyceny czynszów wraz z dokumentacją fotograficzną k.71 – 92, umowa najmu k.34 – 37)

Wysokość miesięcznego czynszu wolnorynkowego możliwego do uzyskania z tytułu najmu lokalu nr (...), położonego w Ł. przy ulicy (...), przy uwzględnieniu takich czynników jak położenie na kondygnacji, lokalizacja, otoczenie, powierzchnia użytkowa lokalu i standard techniczno – użytkowy lokalu wynosiła w okresie od dnia 1 czerwca 2016 roku do dnia 31 maja 2018 roku 372,40 złotych miesięcznie tj. 9,80 złotego za 1m ² powierzchni lokalu.

Współczynnik efektywności najmu przedmiotowego lokalu wynosi 96 %, co wynika z konieczności przeznaczenia około 14 dni na przeprowadzenie prac odświeżających, aby lokal mógł być zasiedlony przez nowych lokatorów.

(opinia biegłego z zakresu wyceny czynszów k.71 – 92)

Do dnia dzisiejszego A. S. i O. S. nie otrzymały oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Z uwagi na brak środków lokatorzy nie regulują na rzecz zarządcy jakichkolwiek opłat z tytułu dalszego zajmowania lokalu.

(zeznania świadka A. S. k.59)

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, w szczególności zeznania świadka A. S., dokumenty, których treść nie była kwestionowana na żadnym etapie procesu, a także opinię biegłego z zakresu wyceny czynszów.

Złożona ekspertyza pozostawała jasna, pełna, wewnętrznie niesprzeczna i w pełni odpowiadała na zakreśloną tezę dowodową. Uwzględniając jej treść, szczegółowe wyjaśnienie wykorzystanej metodologii, brak kwestionowania ostatecznych konkluzji przez strony, wiedzę eksperta z powierzonej mu dziedziny, a także doświadczenie w sporządzaniu opinii o tożsamym zakresie przedmiotowym na potrzeby innych postępowań sądowych o zbliżonej tematyce, Sąd nie znalazł żadnych podstaw, aby deprecjonować jej wartość dowodową.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Podstawa materialno prawna żądania opierała się na treści art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. 2014, poz. 150 j.t.) w związku z art. 417 k.c. Przesłanką odpowiedzialności gminy jest niedostarczenie lokalu socjalnego osobie uprawnionej do jego otrzymania na mocy prawomocnego orzeczenia sądu, powstanie po stronie właściciela szkody, a także związek przyczynowy pomiędzy tymi dwiema okolicznościami.

W realiach niniejszej sprawy bezspornym pozostawał fakt, że w okresie objętym żądaniem pozwu pozwana nie złożyła osobie uprawnionej na mocy wyroku z dnia 12 stycznia 2016 roku oferty zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego, zaś A. S. i O. S. zajmowały lokal i nie uiszczały opłat z tego tytułu na rzecz właściciela w jakiejkolwiek wysokości.

Obowiązek gminy, o którym mowa w art. 18 ust. 5 u.o.p.l. polegający na złożeniu oferty najmu lokalu socjalnego jest korelatem uprawnienia osoby eksmitowanej do zawarcia umowy najmu, natomiast w relacji z właścicielem lokalu jest ściśle związany z wykonywaniem władzy publicznej w zakresie wykonywania zadań własnych przez jednostki samorządu terytorialnego i zapewnieniem wierzycielowi możliwości podjęcia skutecznej egzekucji. Przesłankę odpowiedzialności odszkodowawczej gminy za szkodę poniesioną przez właściciela za niedostarczenie lokalu socjalnego stanowi bezprawne zaniechanie wykonania obowiązku publicznoprawnego wynikającego z ustawy a nie obowiązku wynikającego z orzeczenia sądowego. Prawomocny wyrok przyznający uprawnienie do lokalu socjalnego ma to znaczenie, że gmina właściwa jest zobowiązana zapewnić osobie uprawnionej lokal socjalny (art. 14 ust. 1 zd. 1 u.o.p.l.). Brak ustawowego unormowania terminu wykonania obowiązku i zdarzeń, od których byłby uzależniony jego bieg, pozostaje bez wpływu na aktualizację obowiązku naprawienia szkody poniesionej przez właściciela wskutek braku możliwości podjęcia skutecznej egzekucji, dysponowania lokalem i osiągania z tego tytułu dochodów lub poniesienia kosztów korzystania przez osoby eksmitowane z lokalu. Przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej gminy jest bezprawność działania polegająca na zaniechaniu wykonania obowiązku. Ustalenie faktu zaniechania wiąże się z wiedzą gminy o wyroku, którym zostało przyznane uprawnienie do lokalu socjalnego. Gmina nie jest stroną stosunku pomiędzy właścicielem a lokatorem. Jeżeli gmina uczestniczy w procesie realizując uprawnienie do wstąpienia do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego (art. 15 ust. 2 u.o.p.l.), wiedzę taką ma z chwilą jego wydania. Uczestnictwo w procesie jest jednak uprawnieniem a nie obowiązkiem, a więc sama możliwość udziału w procesie wskutek zawiadomienia przez sąd nie jest równoznaczna z wiedzą o wyroku. W takim wypadku ustalenie chwili uzyskania wiedzy musi nastąpić in casu z uwzględnieniem wszystkich okoliczności faktycznych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2015 roku, V CA 1/15, OSNC 2016/C/61, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2015 roku, V CA 2/15, Legalis nr 1285395).

Uwzględniając powyższe, a także fakt posiadania przez pozwanego wiedzy o konieczności zapewnienia eksmitowanym lokatorom lokalu socjalnego od dnia 23 maja 2016 roku (pismo Zarządu Lokali Miejskich k.33) należało uznać, że w okresie objętym żądanie pozwu tj. od dnia 1 czerwca 2016 roku do dnia 31 maja 2018 roku Miasto Ł. ponosiło odpowiedzialność na gruncie art. 18 ust. 5 u.o.p.l. Tym samym dalsze rozważania należało odnieść do wysokości szkody poniesionej przez powoda w związku z niedostarczeniem lokalu socjalnego A. S. i O. S., przez co pozbawiony był on możliwości uzyskania dochodów z tytułu wynajęcia lokalu. W tym zakresie Sąd odwołał się do wniosków wynikających z niekwestionowanej ekspertyzy z zakresu wyceny czynszów, zgodnie z którymi wysokość wolnorynkowego czynszu, jaki właściciel mógłby uzyskać z tytułu najmu lokalu mieszkalnego numer (...), położonego w Ł. przy ulicy (...) wynosiła w okresie od dnia 1 czerwca 2016 roku do dnia 31 maja 2018 roku 372,40 złotych miesięcznie (9,80 złotego x 38 m ²), tj. 8.937,60 złotych w całym okresie objętym żądaniem pozwu (372,40 złotych x 24 miesięcy). Przy jednoczesnym uwzględnieniu współczynnika efektywności czynszu najmu na poziomie 96 % wartość ostatecznie przyznanego na rzecz powoda świadczenia wyniosła 8.580,09 złotych (8.937,60 x 0,96). W pozostałym zakresie powództwo podlegało zaś oddaleniu.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 455 k.c. W zakresie żądania zasądzenia odsetek istotne jest ustalenie momentu, w którym dłużnik opóźnił się ze spełnieniem świadczenia. W toku przedmiotowej sprawy nie przedstawiono żadnego dokumentu, z którego wynikałoby że M. B. wezwał pozwanego jeszcze przed zainicjowaniem postępowania sądowego do zapłaty konkretnej kwoty pieniężnej tytułem odszkodowania. Zupełnie inny charakter miały pisma wzywające do dostarczenia lokalu socjalnego byłym lokatorom (m.in. k.29 i 31), w których nie doszło do precyzyjnego sformułowania żądania. W tak ukształtowanych realiach pierwszym pismem zawierającym skonkretyzowane roszczenie pozostawał pozew, który doręczono Miastu Ł. w dniu 4 października 2018 roku (k.107), a zatem wymagalność roszczenia należało określić na dzień 5 października 2018 roku i od tej daty przyznane zostały odsetki.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą ich stosunkowego rozdzielenia (art. 100 zd. 1 in fine k.p.c.) przyjmując, że powód wygrał spór w 86 % (8.580,09 złotych / 10.032 złotych). Koszty procesu wyniosły łącznie 8.217 złotych, w tym po stronie powoda w kwocie 4.617 złotych (3.600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego - § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa oraz 1.000 złotych tytułem zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego – art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), zaś po stronie pozwanej w kwocie 3.600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych). Powoda, zgodnie z powyższą zasadą powinny obciążać koszty w wysokości 1.150,38 złotych (8.217 złotych x 0,14), skoro jednak faktycznie poniósł je w kwocie 4.617 złotych, pozwana winna zwrócić na rzecz M. B. kwotę 3.466,62 złotych (4.617 złotych – 1.150,38 złotych). W tym miejscu należy zaznaczyć, że ustalając wymiar kosztów procesu Sąd na skutek oczywistej niedokładności nie uwzględnił po stronie wydatków poniesionych przez powoda uiszczonej przez niego opłaty od pozwu w kwocie 502 złotych, co przy zastosowanej metodzie stosunkowego ich rozdzielenia powinno prowadzić do przyznania na rzecz M. B. kwoty 3.898,34 złotych (5.119 złotych + 3.600 złotych = 8.719 złotych, 8.719 złotych x 0,14 = 1.220,66 złotych, 5.119 złotych – 1.220,66 złotych = 3.898,34 złotych), a nie faktycznie przyznanej wartości 3.466,62 złotych.

W toku postępowania wygenerowane zostały również koszty sądowe, które tymczasowo poniósł Skarb Państwa w kwocie 620,20 złotych tytułem wynagrodzenia biegłego (k.96). Uwzględniając treść art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz zasadę ponoszenia kosztów procesu w niniejszej sprawie Sąd nakazał pobrać od powoda kwotę 86,82 złotych (620 złotych x 0,14), zaś od pozwanej 533,38 złotych (620 złotych x 0,84) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.