Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Pa 65/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Anna Brudkowska - Lau

Sędziowie: SSO Ewa Krakowska - Krawczak (spr.)

SSR del. Joanna Szweda-Porzych

Protokolant – st. sekr. sądowy J. B.

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2013r.

w B.

na rozprawie

sprawy z powództwa: A. K.

przeciwko: (...) Sp. z o.o. w B.

o odszkodowanie i sprostowanie świadectwa pracy

na skutek apelacji pozwanej (...) Sp. z o.o. w B.

od wyroku Sądu Rejonowego VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B.

z dnia 26 lutego 2013 roku

sygn. akt VII P 921/11

1)  oddala apelację,

2)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 60 zł ( sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego

Sygn. akt: VI Pa 65/13

UZASADNIENIE

Powód A. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) sp. z o.o. w B. kwoty 10594,92 złotych tytułem odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia oraz zasądzenie od pozwanego kosztów procesu. W uzasadnieniu powód wskazał, iż w dniu 20 lipca 2011r. nowy prezes zarządu spółki rozwiązał z powodem umowę pracę zawartą na czas nieokreślony za wypowiedzeniem, którego okres miał upłynąć w dniu 31 października 2011r. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano odwołanie powoda z funkcji prezesa zarządu spółki oraz restrukturyzację zatrudnienia. Kolejnym pismem z dnia 9 września 2011r. doręczonym powodowi w dniu 12 września 2011r. prezes zarządu spółki przesłał powodowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia wskazując jako przyczyny ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych polegające na:

- nieprawdziwości potwierdzenia wykonanych robót i usług,

- nadużywaniu stanowiska,

- naruszeniu obowiązku lojalności wobec pracodawcy

Powód zarzucił, że przyczyny są ogólnikowe, zaprzeczył ich prawdziwości. Kolejnym pismem z dnia 9 września 2011r. doręczonym 12 września 2011r. pozwany wyjaśnił, że rzekome ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych miało polegać na przypisywaniu do kosztów firmy prac wykonywanych w jego prywatnym domu i obciążeniu za te prace pozwanego. Powód wyjaśnił, iż R. D. w latach 2008-2011 wykonywał liczne usługi na rzecz pozwanego, które zostały objęte stosownymi fakturami, w domu powoda wykonywał również naprawę grzejnika i wskutek nieporozumienia między wykonawcą usługi osobą wystawiającą fakturę, przedmiotowa faktura została omyłkowo wystawiona na pozwanego pracodawcę. W czasie, gdy faktura została wystawiona, powód przebywał na urlopie i pozostawał w okresie wypowiedzenia. Kolejnym pismem z dnia 10 września 2011r. pozwany zakwestionował usługi świadczone przez PHU (...) oraz firmę (...)- druk oraz podniósł zarzut świadomego i nieuzasadnionego zawarcia mowy pośrednictwa z firmą (...) sp. z o.o. na odstawę płyt (...). Powód oświadczył, że zarzuty podniesione przez pozwanego są bezpodstawne zaznaczył, że spółka była w dobrej kondycji finansowej w okresie sprawowania przez niego zarządu, powód wskazał, że domaga się odszkodowania zgodnie z treścią przepisu art. 60 kp.

Pismem z dnia 5 marca 2012r. powód rozszerzył powództwo o żądanie sprostowania świadectwa pracy poprzez wyeliminowanie jako podstawy prawnej rozwiązania stosunku pracy z art. 52 kp.

Pozwany (...) sp. z o.o. w B. złożył odpowiedź na pozew, w której wniósł o oddalenie powództwa i zwrot kosztów procesu. Pozwany wskazał, iż podstawowymi zarzutami do pracy powoda było:

- obciążenie spółki kosztami robót wykonanych na rzecz prywatnego majątku powoda na kwotę ponad 4000 złotych bez zgody i wiedzy spółki,

- nielojalnego zachowania polegającego na zawarciu umowy na dostawę płyt (...) przez znanego osobiście pośrednika firmę (...) sp. z o.o. w B. zamiast bezpośrednio u producenta płyt i działanie na szkodę spółki.

Wyrokiem z dnia 26 lutego 2013 roku Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził na rzecz powoda od pozwanego kwotę 10290 złotych tytułem odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę z powodem bez wypowiedzenia, oddalił powództwo w pozostałym zakresie oraz rozstrzygnął o kosztach procesu i kosztach sądowych.

Sąd Rejonowy w oparciu o uznany za wiarygodny materiał dowody w postaci zeznań świadków: J. R., R. J., R. D., M. K., B. M., J. J., V. B., przeważającej części zeznań powoda, oraz zgromadzonych w aktach sprawy dokumentów stwierdził, iż wskazana przyczyna rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia była wprawdzie wystarczająco skonkretyzowana, lecz nie była rzeczywista, zatem zaistniały podstawy do uwzględnienia roszczenia powoda. Zdaniem Sądu Rejonowego, nie znalazł oparcia w materiale dowodowym zarzut nieprawdziwości potwierdzenia wykonania usług i robót oraz nadużywania stanowiska i braku lojalności poprzez obciążenie pozwanego zawyżonymi rachunkami za prace wykonane u powoda. Świadkowie R. D. oraz J. R. w pełni potwierdzili stanowisko powoda w tym zakresie. Świadek R. D. przyznał, iż bez zgody i wiedzy powoda wystawił fakturę nr (...) na pozwanego. Błędem popełnionym przez niego nie można, zatem obciążać powoda. Pozwany nie przedstawił też dowodu na okoliczności działania powoda na szkodę spółki. Zarzuty dotyczące szkodliwej współpracy ze spółką (...) nie zostały udowodnione. Powód w sposób konkretny i logiczny uzasadnił, dlaczego podjął decyzję o współpracy. Zostało to potwierdzone przez zeznania świadka V. B. i dokumenty, w szczególności umowę serwisową z producentem. Aby rozwiązać z powodem umowę o pracę w trybie przepisu art. 52 kp pozwany musiałby udowodnić w sposób nie budzący wątpliwości, iż powód działał w celu i ze świadomością pokrzywdzenia spółki lub wykazał się rażącym niedbalstwem. Sam fakt ewentualnego wyrządzenia szkody spółce na skutek zakupu płyt za pośrednictwem spółki (...) nie oznaczałby jeszcze winy powoda, a mógłby świadczyć o błędnej decyzji, której ryzyko jest przypisane do działalności gospodarczej i nie zawsze oznacza świadome działanie na szkodę lub rażące niedbalstwo. Pozwany w toku procesu nie powołał na tę okoliczność żadnych dowodów, a zgodnie z treścią przepisu art. 232 kpc i art. 6 kc obowiązek udowodnienia wskazanej przyczyny rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika obciąża pracodawcę. Analizując oświadczenie pracodawcy w kontekście art. 52 §1 pkt.1 kp Sąd Rejonowy uznał, iż przeprowadzone postępowanie dowodowe w przedmiotowej sprawie nie potwierdziło tego, że powód w sposób ciężki a przy tym zawiniony naruszył podstawowe obowiązki pracownicze. Powyższa konstatacja prowadzi do uznania za zasadne odwołania od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Na podstawie przepisu art. 60 kp, Sąd Rejonowy wskazał, iż powodowi przysługuje odszkodowanie w wysokości równej wynagrodzeniu z okres od dnia 12 września do dnia 31 października 2011r. Niezasadne, zdaniem Sądu Rejonowego, jest stanowisko pozwanego, iż od kwoty odszkodowania należy odjąć wypłacony powodowi ekwiwalent za urlop. Odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę ma charakter ryczałtu, który nie podlega zmianom, chyba, że na korzyść pracownika. Wysokość przyznanego powodowi odszkodowania Sąd Rejonowy wyliczył na podstawie wskazanej przez pracodawcę kwoty odszkodowania za 6 dni - 1714, 29 złotych, bowiem w ocenie Sądu, bardziej wiarygodne w tej mierze było wyliczenie pracodawcy dysponującego kadrą księgową, niż wyliczenie powoda, który nie potrafił wyjaśnić, w jaki sposób obliczył dochodzoną pozwem kwotę. Przyjmując, zatem, że odszkodowanie było należne powodowi za 36 dni, kwota odszkodowania wynosi 10290 złotych.

Sąd Rejonowy oddalił powództwo w zakresie żądania sprostowania świadectwa pracy, wskazując na treść przepisu art. 97 § 3 kp, z powyższej regulacji wynika, bowiem zdaniem Sądu obowiązek nałożony z mocy prawa na pracodawcę obowiązek wydania nowego świadectwa pracy o określonej treści, jednakże obowiązek ten aktualizuje się z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądowego, zatem obowiązki pracodawcy w tym zakresie nie wymagają rozstrzygnięcia przez Sąd, na obecnym etapie postępowania.

O kosztach procesu, Sąd Rejonowy orzekł na podstawie przepisu art. 100 kpc, o kosztach sądowych, Sąd Rejonowy orzekł na podstawie przepisu art. 113 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 kpc.

Od powyższego wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy, pozwany złożył apelację, zaskarżając punkt 1,3,4 wyroku. Skarżący zarzucił wydanemu wyrokowi naruszenie przepisów prawa procesowego art. 233 § 1 kpc poprzez nienależytą ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i błędne ustalenie, że działanie powoda nie stanowiło ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę na podstawie przepisu art. 52 kp.

W oparciu o powyższy zarzut, strona pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania za I i II instancję według norm przypisanych.

W uzasadnieniu wywiedzionej apelacji, strona pozwana wskazała, iż Sąd Rejonowy nienależycie ocenił materiał dowodowy i w konsekwencji niewłaściwie ustalił, iż powód nie dopuścił się rażącego naruszenia obowiązków pracowniczych. Zeznania świadków w tym zakresie są niespójne i bynajmniej nie potwierdzają tezy powoda, że usługi hydrauliczne zostały wykonane na prywatne zlecenie powoda a faktura (...) została wystawiona przypadkowo. Zważyć należy, iż wszelkie dotychczasowe faktury za usługi hydrauliczne odbierała żona powoda M. K. o opłacała je z kasy spółki, dlatego mechanizm rozliczeń między powodem a R. D. nie działał. Twierdzenie, że faktura została omyłkowo wystawiona na spółkę jest zastanawiające, tym bardziej, że powód nie zwracał się do usługodawcy o korektę tej faktury do dnia dzisiejszego. Również w zeznaniach świadka D. oraz J. J. występują rozbieżności, co do okoliczności wypełnienia faktur na pozwanego, gdzie bardzo pobieżnie wskazuje się rodzaj usługi wykonanej w spółce. Uzasadnione były też wątpliwości świadka B. M. co do zasadności wystawienia faktury jak i okoliczności wymiany grzejnika, gdyż potwierdziły, że rzeczywiście usługi u pozwanej nie wykonano. Przyjęcie, że faktura została omyłkowo wystawiona na pozwaną spółkę powoduje, że materiał dowodowy został nienależycie oceniony przez Sąd. Przyjmując nawet odmiennie, że rzeczywiście omyłkowo wystawiono fakturę i wypłacano wynagrodzenie za usługi, to gdyby nie reakcja pozwanej, przedmiotowa kwota zaliczona została w poczet księgowych i kasowych wydatków spółki, co niewątpliwie spowodowało szkodę u pozwanej. Wcześniej taka kontrola była niemożliwa ze względu na pełnienie przez powoda i jego małżonkę sprzecznych funkcji. Na marginesie pozwany wskazał, iż powód do chwili obecnej nie zwrócił pozwanej spółce uzyskanej korzyści majątkowej, co także wskazuje, iż działał on świadomie i z zamiarem uzyskania w ten sposób korzyści majątkowej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jest niezasadna.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i rozważania prawne, które Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne bez potrzeby ponownego ich przytaczania.

W ocenie Sądu Okręgowego, zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1kpc jest nieuzasadniony i nie da się pogodzić z treścią uzasadnienia wyroku, w którym zawarto ocenę wszystkich przeprowadzonych dowodów. Należy podkreślić, że dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych i przedstawionego stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wykazanie przez skarżącego, że zastosowane przez Sąd pierwszej instancji kryteria oceny wiarygodności były oczywiście błędne. Należy jednak podkreślić, iż jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena taka nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2000r., V CKN 17/00, Wokanda 2000/7/10).

Według Sądu Okręgowego, strona pozwana, na której z mocy przepisu art. 232 kpc i art. 6 kc spoczywał ciężar dowodu w sprawie odnośnie wystąpienia przyczyn uzasadniających rozwiązanie z powodem stosunku pracy w trybie przepisu art. 52 kp nie wykazała prawdziwości przyczyn wskazanym w oświadczeniu dotyczącym rozwiązania z powodem stosunku pracy.

Pozwany w wywiedzionej apelacji jedynie ogólnikowo wskazał, iż zeznania świadków są niespójne i nie potwierdzają tezy, iż usługi hydrauliczne zostały wykonane na prywatne zlecenia powoda a sporna faktura nr (...) została wystawiona jedynie omyłkowo, jednak nie wskazał, na czym miałaby polegać owa niespójność. Tymczasem z zeznań R. D.- wykonującego usługę naprawy grzejnika w domu powoda (k. 134 akt sądowych ) wynika jednoznacznie, iż faktura na usługę naprawy grzejnika w domu powoda została jedynie wskutek pomyłki wystawiona na pozwanego pracodawcę. Podkreślić przy tym należy, iż R. D. jedynie jednorazowo wykonywał usługę dla powoda prywatnie w jego domu, wszystkie pozostałe naprawy wykonywał w siedzibie firmy pozwanego i najprawdopodobniej stąd wynikł błąd przy wystawianiu faktury. Powyższe okoliczności potwierdzone zostały również w zeznaniach świadka J. J. (k. 188 akt sądowych), która wskazała, iż w firmie pozwanego była kilka razy w celu dostarczenia faktury wystawionej przez R. D. i wbrew twierdzeniem skarżącego nie ma żadnych rozbieżności między zeznaniami złożonymi przez świadka J. J., a zeznaniami R. D.. Niezrozumiałe są zarzuty pozwanego o dokonanej przez Sąd pierwszej instancji niewłaściwej ocenie zeznań świadka B. M.. Zdaniem pozwanego z zeznań tego świadka wynikało, iż usługa, za którą faktura została wystawiona na pozwanego w rzeczywistości była usługą prywatną wykonaną w domu powoda, tymczasem fakt ten nie był nigdy kwestionowany przez powoda i dodatkowo znalazł potwierdzenie w materiale dowodowym zgromadzonym w aktach przedmiotowej sprawy.

W ocenie Sądu Okręgowego, argumentacja pozwanego odnośnie braku działania mechanizmu kontroli rozliczeń pomiędzy powodem, a R. D. wynikającego według pozwanego z odbierania faktur wystawionych na pozwaną spółkę przez zatrudnionych w spółce powoda bądź też jego małżonkę, mogłaby mieć znaczenie jedynie w sytuacji wystawienia przez świadka R. D. na pozwaną spółkę również innych faktur za usługi wykonane na prywatne zlecenie powoda. Taka sytuacja nie miała miejsca w przedmiotowej sprawie, bowiem pozostałe naprawy, za które faktury zostały wystawione na pozwaną spółkę rzeczywiście zostały wykonane w jej siedzibie.

Nie sposób również podzielić poglądu skarżącego, iż o umyślnym i celowym działaniu powoda na szkodę pozwanego pracodawcy mógł świadczyć fakt nie zwrócenia przez niego uiszczonego przez spółkę wynagrodzenia za wykonaną usługę naprawy w domu powoda. Zważyć należy, iż powód nigdy nie żądał, by świadek R. D. fakturę za wykonaną usługę wystawił na pozwanego pracodawcę, nadto, za wykonaną przez niego naprawę chciał zapłacić bezpośrednio po jej wykonaniu, co więcej to świadek R. D. zwlekał z wystawieniem faktury korygującej, co jednoznacznie wynika ze złożonych przez tego świadka zeznań.

Należy podkreślić, iż rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 kp, jako nadzwyczajny sposób rozwiązania stosunku pracy, powinno być stosowane przez pracodawcę wyjątkowo i z ostrożnością. Musi być uzasadnione szczególnymi okolicznościami, które w zakresie winy pracownika polegają na jego złej woli lub rażącym niedbalstwie (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 2 czerwca 1997r. ,I PKN 193/97, OSNP Nr 9/1998, poz. 269; wyrok Sądu Najwyższego z 21 września 2005r., II PK 305/04, niepubl.) Taka sytuacja nie miała miejsca w przedmiotowej sprawie.

Mając powyższe okoliczności na względzie, Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie I wyroku na podstawie przepisu art. 385 kpc.

O kosztach postępowania za instancję odwoławczą, Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o przepis art. 98 kpc w zw. z § 12 ust.1 pkt.1 w zw. z §13 ust.1 pkt.1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w/s opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Przewodniczący:

SSO Anna Brudkowska-Lau

Sędziowie:

SO Ewa Krakowska-Krawczak SR del. Joanna Szweda-Porzych