Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Kalisz, dnia 17 stycznia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Górna-Szuława

Protokolant: sekr. sąd. Anna Zakrzewska

po rozpoznaniu w dniu 07 stycznia 2019 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa: M. S.

przeciwko : (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K.

o zapłatę

1.  oddala powództwo

2.  zasądza od powoda M. S. na rzecz pozwanej (...) Sp. z o.o.
z siedzibą w K. kwotę 917,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Katarzyna Górna-Szuława

Sygn. akt V GC 1055/18

UZASADNIENIE

Pozwem w postępowaniu nakazowym z dnia 23 listopada 2017 r. (data wpływu) skierowanym do Sądu Rejonowego w Kaliszu V Wydziału Gospodarczego powód M. S. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. kwoty 1.859,68 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
w transakcjach handlowych liczonymi od kwot 1.687,32 zł od dnia 09 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz 172,36 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych wraz z kosztami zastępstwa procesowego i opłata skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż zlecił pozwanej spółce usługę transportową stwierdzoną zleceniem nr (...) z dnia 22 września 2017 r. Zlecenie zostało wysłane do pozwanej o godz. 8:33, a przyjęte o godz. 11:13. Pozwana zaś anulowała przyjęte zlecenie poprzez maila, którego powód otrzymał o godz. 11:56. Powód podniósł, że zgodnie z łączącą strony umową zastrzegł sobie prawo do naliczenia kary za niepodstawienie przez zleceniobiorcę pojazdu w wyznaczonym miejscu i terminie w wysokości 400 euro. Wskazał, że pismem z dnia 03 października 2017 r. wezwał pozwaną do zapłaty 400 euro w terminie 3 dni od dnia odebrania wezwania wskakując, iż kwota ta stanowi karę umowna wynikającą z §10 pkt a zlecenia transportowego. Pozwana odebrała wezwanie w dniu 05 października 2017 r. Zakreślony jej termin zapłaty upłynął bezskutecznie.

Powód wskazał, że na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych dochodzi od pozwanej również zapłaty kwoty 172,36 zł z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania powyższych należności.

W piśmie procesowym z dnia 28 lutego 2018 r. (data wpływu) pełnomocnik powoda sprecyzował żądanie pozwu wskazując, iż dochodzi od pozwanej zapłaty kwoty 172,36 zł
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W dniu 13 marca 2018 r. Sąd wydał w sprawie sygn. akt VI GNc 5238/18 nakaz zapłaty
w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił żądanie pozwu.

W dniu 08 kwietnia 2018 r. pozwana spółka reprezentowania przez profesjonalnego pełnomocnika złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wniosła o oddalenie powództwa
w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych wraz z kosztami zastępstwa procesowego i opłata skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

Pozwana podniosła zarzuty: niezasadności powództwa z uwagi na niewykazanie, że po stronie pozwanej nastąpiło opóźnienie w anulowaniu zlecenia, nieważności zapisu umownego stanowiącego podstawę do obciążenia jej karą umowną, niezasadności żądania rekompensaty za koszty odzyskiwania należności oraz niezasadności domagania się od dochodzonego roszczenia odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, ponieważ kara umowna nie jest transakcją handlową, domagania się zapłaty w walucie polskiej, podczas gdy możliwość nałożenia kary umownej została wyrażona w umowie w walucie euro. Nadto pozwana podniosła zarzut rażącego wygórowania kary umownej oraz naruszenia art. 5 kc poprzez naruszenie zasad słuszności i zasad współżycia społecznego.

W piśmie procesowym z dnia 08 czerwca 2018 r. (data wpływu) pełnomocnik powoda zmienił powództwo w zakresie żądania zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda kwoty 1.687,32 zł
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych i w to miejsce wniósł
o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 400 euro z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 09 października 2017 r. do dnia zapłaty.
W pozostałym zakresie podtrzymał żądanie pozwu.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny.

Powód M. S. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...)
z siedzibą w W. w oparciu o wpis do (...). Pozwana (...) Sp. z o.o. z siedzibą
w K. jest wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...).

(okoliczności bezsporne).

W dniu 22 września 2017 r. na podstawie zlecenia nr (...) powód zlecił pozwanej wykonanie usługi transportowej. Termin załadunku został określony na dzień 28 września 2017 r. godz. 14.00. Jako miejsce załadunku wskazano miejscowość S. ul. (...). Termin rozładunku został określony na dzień 29 września 2017 r. w miejscu wskazanym w liście przewozowym CMR. Przedmiotem transportu były elementy do kabin dźwigów z tworzywa sztucznego.

Zgodnie z treścią §1 zlecenia brak pisemnej odmowy jego przyjęcia przez zleceniodawcę
w ciągu 30 min. od jego otrzymania oznaczało akceptację. Zaś w myśl §10 pkt a zleceniodawca zastrzegł sobie prawo do naliczenia kary umownej w kwocie 400 euro za niepodstawienie przez zleceniobiorcę pojazdu w wyznaczonym miejscu i terminie.

(dowód: zlecenie transportowe k. 8-9, 10).

Warunki transportu w dniu 26 września 2017 r. ustalał ze stroną pozwaną pracownik biurowy powoda P. B. (1) występujący pod pseudonimem (...). Robił to za pośrednictwem komunikatora internetowego trans. Rzeczy objęte zleceniem miały być przewiezione do Niemiec. Poinformował, że zlecenie wyśle następnego dnia rano. Natomiast
w dniu 27 września 2017 r. o godz. 08:34:16 poinformował pracownika pozwanej, że „zlecenie poszło”. O godz. 10:26:37 pracownik pozwanej odpisał na komunikatorze, że z tego co wie, to zlecenie doszło. Zlecenie zostało skierowane do koleżanki osoby uzgadniającej jego warunki
z P. B. (1) za pośrednictwem komunikatora. O godz. 11:50:08 pracownik pozwanej poinformował P. B. (1), że kierowca nie przyjedzie z Ukrainy, zaś o godz. 11:50:23, że pozwana anuluje zlecenie.

(dowód: wydruk komunikatora k. 73, zeznania świadka P. B. (1) k. 65, e-protokół rozprawy z dnia 10.09.2018 r. 00:02:31-00:13:00).

Pismem z dnia 03 października 2017 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwaną spółkę do zapłaty kwoty 400 euro tytułem kary umownej wynikającej z §10 pkt a zlecenia transportowego nr (...) z dnia 22 września 2017 r., tj. niewywiązania się z obowiązku podstawienia pojazdu
w wyznaczonym miejscu i terminie - w terminie 3 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postepowania sądowego. Wezwanie doręczono pozwanej w dniu 05 października 2017 r.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 11, potwierdzenie nadania i doręczenia przesyłki pocztowej k. 12).

Pozwana nie uregulowała żądanej należności w zakreślonym przez powoda terminie.

(okoliczność bezsporna).

Na dzień 22 listopada 2017 r. średni kurs euro wynosił 4,2183 zł.

(dowód: tabela A kursów średnich k. 13).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów, załączonych do akt przez stronę powodową, wydruku komunikatora trans przedłożonego przez (...).eu (...) S.A. z siedzibą w W. oraz zeznań świadka P. B. (2).

Sąd uznał zgromadzone w toku procesu dokumenty za wiarygodne w całości. Ich autentyczność oraz prawdziwość stwierdzonych w nich faktów nie budziła jego wątpliwości, nie zostały one również zakwestionowane przez strony (art. 230 kpc).

Sąd uznał za prawdziwe również zeznania świadka P. B. (1). Były one spójne, logiczne i znajdowały oparcie w dokumentach załączonych do akt sprawy. Nadto nie zostały one również zakwestionowane przez strony (art. 230 kpc).

Na rozprawie w dniu 10 września 2018 r. Sąd postanowił pominąć dowód z przesłuchania stron, albowiem strony prawidłowo wezwane na termin rozprawy do osobistego stawiennictwa pod rygorem pominięcia dowodu z ich przesłuchania i skutków z art. 6 kc nie stawiły się.

Sąd zważył, co następuje:

Strony sporu łączyła umowa przewozu międzynarodowego w rozumieniu art. 1 Konwencji CMR, na podstawie której pozwana zobowiązała się przewieźć towary na zlecenie powoda, miejsce przyjęcia przesyłki do przewozu znajdowało się w Polsce, zaś miejsce przewidziane dla jej dostawy, znajdowało się w Niemczech.

Niesporne było, iż powód zlecił pozwanej wykonanie usługi transportowej w oparciu
o zlecenie nr (...) z dnia 22 września 2017 r. Poza sporem pozostawała również okoliczność, że pozwana anulowała przedmiotowe zlecenie.

Spór stron sprowadzał się zaś do ustalenia, czy pozwana spóźniła się z anulowaniem zlecenia i czy spowodowało to powstanie po stronie powoda roszczenie o zapłatę kary umownej, a jeżeli tak, to w jakiej wysokości.

Zgodnie z wynikającą z art. 6 kc regułą rozłożenia ciężaru dowodu na stronach spoczywa ciężar udowodnienia wskazywanych przez siebie faktów. Ta strona, która twierdzi, że określony fakt miał miejsce obowiązana jest zgłosić dowody wykazujące jego istnienie. Strona, która powołuje się na nieistnienie określonego faktu powinna również udowodnić swoje twierdzenie, zgłaszając dowody dla wykazania faktów przeciwnych. Ciężar udowodnienia faktu należy zatem rozumieć z jednej strony, jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania Sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu (por. wyrok SN z dnia 07 listopada 2007 r., II CSK 239/07).

W myśl art. 232 kpc zd. 1 strony są obowiązane wykazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Podkreślić przy tym należy, iż rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc),
a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która wywodzi z tych faktów skutki prawne (art. 6 kc) (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, Legalis z glosą A. Zielińskiego). Zaś zgodnie z treścią art. 233§1 kpc Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Powoda zatem obciążał obowiązek wykazania dochodzonej pozwem należności co do zasady i co do wysokości.

W myśl art. 483§1 kc kara umowna może być zastrzeżona w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.

Zaś zgodnie z treścią §1 łączącego strony zlecenia brak pisemnej odmowy jego przyjęcia przez zleceniodawcę w ciągu 30 min. od jego otrzymania oznaczało akceptację. Zaś w myśl §10 pkt a zleceniodawca zastrzegł sobie prawo do naliczenia kary umownej w kwocie 400 euro za niepodstawienie przez zleceniobiorcę pojazdu w wyznaczonym miejscu i terminie.

Z wydruku komunikatora internetowego wynika, że powód wysłał pozwanej zlecenie w dniu 27 września 2017 r. o godz. 08:34:16 oraz że pozwana spółka anulowała zlecenie tego samego dnia o godz. 11:50:23. Nie wynika z niego natomiast, kiedy pozwana otrzymała zlecenie. O godz. 10:26:37 pracownik pozwanej odpisał na komunikatorze, że z tego co wie, to zlecenie doszło i że zostało skierowane do koleżanki. Natomiast świadek P. B. (2) nie miał wiedzy w tym zakresie. Powód zaś nie zaoferował żadnego innego dowodu na poparcie podnoszonej przez siebie okoliczności, że zlecenie zostało przyjęte przez pozwana o godz. 11:13.

Tym samym przyjąć należało, iż powód nie sprostał obciążającemu go obowiązkowi dowodowemu i nie wykazał, kiedy zlecenie zostało przyjęte przez pozwaną, a tym samym, że pozwana opóźniła się z jego anulowaniem.

Z uwagi na okoliczność, że powód nie wykazał zasadności swojego roszczenia co do zasady, Sąd nie rozpoznawał dalszych zarzutów pozwanej spółki.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 r. o terminach zapłaty
w transakcjach handlowych (tj. Dz.U. z 2016 r., poz. 684) w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 stycznia 2016 r. wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.

Ponieważ powód nie udowodnił istnienia roszczenia, nie powstały przesłanki do obciążenia pozwanej ww. rekompensatą.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku i oddalił powództwo w całości, o czym orzekł w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98§1 i 2 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Na koszty te w rozpoznawanej sprawie złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 30,00 zł obliczona zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. tj. z 2016 r., poz. 623 ze zm.), koszty zastępstwa procesowego stron w kwocie po 900,00 zł obliczone zgodnie z §6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) i z §6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.) oraz kwota 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa wynikająca z art. 1 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 09 września 2000 r.
o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 86, poz. 960 ze zm.).

Powód przegrał proces w całości, musiał więc w całości ponieść jego koszty. Dlatego też Sąd zasądził od niego na rzecz powódki kwotę 917,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,
(kosztów zastępstwa procesowego), o czym orzekł w pkt 2 sentencji wyroku.

SSR Katarzyna Górna-Szuława