Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XGz 243/12

POSTANOWIENIE

Dnia 17 grudnia 2012 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział X Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Artur Tomanek

SSO Anna Górna (spr.)

SSO Ewa Gonczarek

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2012 r. we Wrocławiu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku kuratora S. F. ustanowionego dla (...) Sp. z o.o. w O.

przy udziale B. M. i C. P.

1. o przyznanie kuratorowi wynagrodzenia za czynności wykonywane w okresie:

- 1.06.2011 do 30.11.2011 r.,

- od 1.12.2011 r. do 31.01.2012 r.,

- od 1.02.2012 r. do 31.03.2012 r.

2. o przyznanie kuratorowi zwrotu kosztów związanych ze sprawowaniem kurateli w okresie:

- od 23.06.2010 r. do 30.11.2010 r. oraz

- 1.02.2012 r. do 31.03.2012 r.

na skutek zażalenia kuratora S. F. ustanowionego dla (...) Sp. z o.o. na punkt III postanowienia Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej VI Wydziału Gospodarczego – Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 2 maja 2012 r. (sygn. akt WR VI Ns – Rej. KRS (...)) oddalający wniosek o zwrot wydatków związanych ze sprawowaniem kurateli za okres od 23.06.2010 r. do 30.11.2011 r. oraz od 1.02.2012 r. do 31.03.2012 r.

postanawia:

oddalić zażalenie

UZASADNIENIE

Kurator S. F. ustanowiony postanowieniem sądu opiekuńczego dla spółki (...) Sp. z o.o. na podstawie art. 42 k.c. wniósł o przyznanie wynagrodzenia za czynności kuratora wykonane w okresie od 1.06.2011 r. do 30.11.2011 r. w wysokości 5088 zł plus podatek VAT. Wynagrodzenie to, kurator ustalił jako wyliczenie średniej płacy w gospodarce narodowej na podstawie obwieszczeń Prezesa GUS w II i III kwartale 2011 r. wynoszące 3391 zł. Wnioskiem z dnia 15.02.2012 r. kurator wniósł o przyznanie wynagrodzenia za czynności wykonane w okresie od 1.12.2011 r. do 31.01.2012 r. w wysokości 1799 zł plus VAT. Wysokość wynagrodzenie kurator ustalił w oparciu o wyliczenie za IV kwartał 2011. Wnioskiem z dnia 17.04.2012 r. kurator wniósł o przyznanie wynagrodzenia za czynności wykonane w okresie od 1.02.2012 r. do 31.03.2012 r. w wysokości 1833,20 zł plus podatek VAT. Wysokość wynagrodzenie kurator ustalił w oparciu o wyliczenie w/w wskaźnika za styczeń 2012.

Kurator wniósł również o przyznanie zwrotu kosztów związanych ze sprawowaniem kurateli w okresie od 23.06.2010. r. do 30.11.2011 r. w wysokości łącznej 4263,22 zł wskazując, że na koszty te składają się koszty używania własnego samochodu F. (...) o pojemności 1,6 ccm, nr rej. (...). Kurator wskazał, że ponosił koszty dojazdu z miejsca zamieszkania w O. do biura spółki we W. oraz do różnych instytucji we W., w tym sądów we Wrocławiu i O.. Koszty dojazdów wyliczył jako koszty w przeliczeniu na jeden tydzień pracy w miesiącu w oparciu o dotychczasowe postanowienia sądu w przedmiocie jego wynagrodzenia. W okresie 18 miesięcy od czerwca 2010 r. do listopada 2011 r., za 18 tygodni pracy po 5 dni roboczych, czyli 90 dni roboczych koszty dojazdu z miejsca zamieszkania w O. Śl. do biura we W. wyniosły 52 km dziennie w obie strony x 90 dni roboczych tj. 4680 km x 0,8358 zł za km tj. 3911,54 zł. Koszty te uwzględniają także przejazdy na rozprawy przed tutejszymi sądami oraz inne przejazdy służbowe. Dodatkowo dochodzą koszty przejazdu do sądu w Oławie z O.: w dniu 27.10.2009 r. celem złożenia oświadczenia o gotowości przyjęcia obowiązków kuratora (2 x 52,6 km x 0,8358 zł/ km = 87,92 zł); w dniu 26.11.2009 r. na posiedzenie sądu w Oławie gdzie ogłoszono postanowienie o ustanowieniu kuratora również 87,92 zł obliczone jw.; w dniu 26.09.2011 r. do sądu w Oławie na wezwanie tego sądu w sprawie o zawezwanie do próby ugodowej, celem przesłuchania w charakterze strony również 87,92 zł obliczone j.w., łącznie 351,68 zł. Stawka ryczałtu została przez kuratora przyjęta wg rozporządzenia ministra Transportu z 23.10.2007 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych (...) nie będących własnością pracodawcy. W dniu 17.04.2012 r. kurator wniósł o przyznanie dalszego zwrotu kosztów związanych ze sprawowaniem kurateli w okresie od 01.02.2012. r. do 31.03.2012 r. w wysokości łącznej 434,62 zł wskazując, że na koszty te składają się koszty używania własnego samochodu F. (...) o pojemności 1,6 ccm, nr rej. (...). Kurator wskazał, że ponosił koszty dojazdu z miejsca zamieszkania w O. do biura spółki we W. przez okres 10 dni roboczych x 52 km dziennie = 520 km x 0,8358 zł/km = 434,62 zł.

(...) Sp. z o.o. B. M. w piśmie z dnia 16.02.2012 r. wniósł o oddalenie wniosków kuratora o przyznanie mu wynagrodzenia oraz zwrot wydatków wobec ich bezzasadności. Wspólnik wskazał, że kurator obecnie nie porządkuje już dokumentacji, nie prowadzi inwentaryzacji, tak jak to miało miejsce w okresie za jaki zostało już przyznane kuratorowi wynagrodzenie, a w jego ocenie czynności zarządu spółką zajmują kuratorowi niecały jeden dzień miesięcznie, tym bardziej że zatrudnia dwie osoby do obsługi spółki, biuro rachunkowe i kancelarie prawnicze do prowadzenia spraw windykacyjnych.

Postanowieniem z dnia 2 maja 2012 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej Wydział VI Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w punkcie I przyznał kuratorowi S. F. wynagrodzenie płatne od spółki (...) Sp. z o.o. w O. z tytułu sprawowania kurateli w okresie od 1 czerwca 2011 r. do 31.03.2012 r. w wysokości 8714,60 zł brutto, z jednoczesnym zastrzeżeniem, iż w przypadku zaistnienia obowiązku odprowadzenia od tego wynagrodzenia podatku od towarów i usług (VAT) – kwota ta ulegnie podwyższeniu o właściwą stawkę tegoż podatku. W punkcie II oddalił wniosek o wynagrodzenie w pozostałej części, zaś w punkcie III oddalił wniosek o zwrotu wydatków związanych ze sprawowaniem kurateli za okres od 23.06.2010 r. do 30.11.2011 r. oraz od 1.02.2012 r. do 31.03.2012 r.

Sąd Rejonowy na potrzeby uzasadnienia zaskarżonego rozstrzygnięcia zawartego w punkcie III postanowienia z dnia 2 maja 2012 r. ustalił, iż kurator S. F. pełni aktualnie funkcje syndyka w dwóch postępowaniach upadłościowych toczących się przed tut. Sądem. Biuro Syndyka S. F. mieści się pod adresem ul. (...), W.. (...) Sp. z o.o. w O. kurator S. F. jako adres do doręczeń oraz adres biura spółki wskazał ul. (...), W..

Mając powyższe na uwadze - Sąd I instancji uzasadniając orzeczenie zawarte w zaskarżonym punkcie III przedmiotowego postanowienia wskazał, iż wniosek kuratora o zwrot wydatków w postaci zwrotu kosztów dojazdu w związku ze sprawowaniem kurateli w okresie od 23.06.2010. r. do 30.11.2011 r. i od 01.02.2012. r. do 31.03.2012 r. nie zasługiwał na uwzględnienie. Sąd Rejonowy podkreślił, że art. 178 § 2 k.r.o. odsyła w zakresie nieuregulowanym przez przepisy o kurateli do przepisów o opiece. Art. 163 k.r.o. stanowi, że opiekun może żądać od pozostającego pod opieką zwrotu nakładów i wydatków związanych ze sprawowaniem opieki. W ocenie Sądu rejestrowego wydatki, określone w sposób ryczałtowy na dojazdy samochodem prywatnym z miejsca zamieszkana kuratora od biura spółki, w której pełni on funkcję kuratora, nie stanowiły dostatecznego wykazania sposobu ich poniesienia oraz istnienia ich związku ze sprawowaniem opieki. Tym bardziej, że kurator przeniósł, biuro spółki z O. do biura we W., w tym samym miejscu, w którym mieści się jego biuro syndyka. W związku z tym, Sąd Rejonowy stanął na stanowisku, iż ponosi on koszty dojazdu z miejsca zamieszkania do miejsca, w którym wykonuje swoją działalność zawodową, co nie może stanowić szczególnego wydatku związanego z pełnieniem kurateli. Podobnie w zakresie kosztów dojazdów na rozprawy w sądzie. Zdaniem Sądu I instancji - wydatki te kurator mógł zgłaszać w toku postępowań sądowych w ramach, których one powstały o ile były wydatkami kuratora jako uczestnika postępowania, a nie kuratora jako reprezentanta osoby prawnej, dla której został ustanowiony. Nadto Sąd wskazał, iż koszty dojazdu na posiedzenie w sprawie o zawezwanie do próby ugodowej, czy rozprawę w spawie o rozwiązanie spółki stanowią koszty działania spółki, którą reprezentuje kurator, a nie wydatki samego kuratora. Jednocześnie Sąd Rejonowy podkreślił, iż z ustalonego sposobu wyliczenia wynagrodzenia kuratora jako średnio jednego tygodnia pracy w miesiącu nie można wyprowadzić bezpośredniego wniosku, że związane są z tym stałe wydatki w postaci kosztów dojazdu z miejsca mieszkania do biura spółki, które znajduje się w tym samym miejscu co biuro, w którym kurator wykonuje obowiązki syndyka.

Sąd powołując się na tak zaprezentowane argumenty podniósł, iż wobec nie wykazania zasadności wniosku o zwrot wydatków podlegał on oddaleniu w całości.

Od powyższego postanowienia z dnia 2 maja 2012 r. kurator S. F. wniósł zażalenie zaskarżając je w części, tj. co do punktu III, zarzucając:

- naruszenie art. 227, art. 232 i art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez przyjęcie - bez jakichkolwiek podstaw ku temu - że prowadzenie bieżących spraw (...) Spółki z o.o. nie pociąga za sobą ponoszenia kosztów dojazdu własnym samochodem w sytuacji, gdy biuro spółki znajduje się we W. a miejsce zamieszkania kuratora znajduje się w O.,

- naruszenie art. 163 k.r.o. poprzez nieprawidłowe ustalenie, ze kuratorowi nie przysługuje zwrot wydatków.

Powołując się na tak sformułowane zarzuty kurator wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez uwzględnienie wniosku w części w jakiej został on oddalony.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Wskazać należy, iż w przypadku zwrotu wydatków kuratorowi zastosowanie ma art. 163 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy z odesłania zawartego w art. 178 § 2 k.r.o. W tym zakresie kurator może domagać się zwrotu poczynionych nakładów i wydatków, jeżeli były celowe i konieczne do należytego wykonywania kurateli zgodnie z celem, dla którego został ustanowiony.

Weryfikując zatem żądanie kurator w zakresie zwrotu kosztów dojazdu z miejsca zamieszkania do biura spółki oraz na rozprawy wg ryczałtu za dojazdy samochodem prywatnym Sąd odwoławczy w całości podzielił stanowisko Sądu I instancji, iż w przypadku dojazdów na rozprawy kurator winien tak określone wydatki zgłaszać w toku postępowań sądowych, aby uzyskać je jako uczestnik postępowania nie zaś jako kurator ustanowiony na podstawie art. 42 k.c.

Także w całości podzielona został ocena Sądu Rejonowego odnośnie zwrotu kosztów związanych z dojazdem z miejsca zamieszkania, tj. z O. do W..

Przede wszystkim nie było podstaw do stwierdzenia naruszenia przepisów traktujących o obowiązku wskazywania dowodów (art. 232 k.p.c.), jak też o swobodnej ocenie dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.).

Skarżący przyznał, iż faktycznie we W. znajdują się biura upadłej spółki, gdzie został on ustanowiony syndykiem, jednak zarzucił, że biura te nie są jego stałym miejscem pracy, do którego przyjeżdża codzienne w określonych godzinach. Zaznaczył, że większość pracy syndyka wykonuje w miejscu zamieszkania.

Sąd odwoławczy nie mógł jednak uwzględnić takiego twierdzenia. Już we wcześniejszych orzeczeniach pierwszoinstancyjnych prawidłowo Sąd podkreślał, że zwrot wydatków, o które kurator wnosi są nieadekwatne w stosunku do koniecznych działań podejmowanych przez niego a związanych z działalnością dla Spółki (...). Zaakcentować należy, iż czynności w dwuosobowej, niewielkiej spółce nie są ani czasochłonne ani też skomplikowane, tym bardziej, że jej działalność sprowadza się do zawartych długoterminowych umów licencyjnych, z których spółka uzyskuje przychód. Stąd też nie ma jakichkolwiek podstaw do uznania, konieczności zwrotu kosztów codziennych dojazdów do W., mając dodatkowo na uwadze jego obowiązki związane z pełnieniem funkcji syndyka, gdzie zakres obowiązków i znaczny nakład pracy wymaga praktycznie stałej obecności syndyka w biurze upadłej - czyli we W..

Z powyższego względu - zakwestionować w całości trzeba uzasadnienie środka odwoławczego, bowiem nie znajduje logicznej i zgodnej z doświadczeniem życiowym argumentacji, iż praca syndyka może być wykonywana w domu (gdy dokumenty znajdują się w biurze we W.), zaś obowiązki kuratora wymagają jego stałej obecności w spółce (...).

Podnieść trzeba, iż na kuratorze powołanym na podstawie art. 42 k.c. spoczywa precyzyjnie określony obowiązek i zakres jego działań sprowadza się wyłącznie do niezwłocznego powołania organów spółki, lub w razie potrzeby jej likwidacji. Natomiast od syndyka wymaga się niewspółmiernie większego nakładu pracy, gdyż jest on zobligowany do podejmowania wszelkich czynności zmierzających do jak najszerszego zaspokojenia wierzycieli, co praktycznie wiąże się ze wszystkim działaniami podejmowanym w imieniu i na rzecz upadłej.

Wobec powyższego nie istniały jakiekolwiek racjonalne przyczyny, aby uznać, iż kurator S. F. przyjeżdżał do W. wyłącznie w związku z pełnieniem funkcji kuratora spółki (...). W takich okolicznościach nie może się on domagać zwrotu wydatków związanych z dojazdem do W., skoro wydatki takie nie posiadają waloru celowych i koniecznych do należytego wykonywania kurateli zgodnie z celem, dla którego został ustanowiony, skoro koszty takie i tak by powstawały po stronie kuratora w związku z pełnieniem przez niego funkcji syndyka (...).

Wobec zaprezentowanych argumentów na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. zażalenie podlegało oddaleniu.