Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:SSO Natalia Lipińska

Protokolant: stażysta Sylwia Dymańska

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2014 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania S. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 27 listopada 2013 roku nr (...)

w sprawie S. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu się S. G. prawo do emerytury od (...)

Sygn. akt IV U 1902/13

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 31 stycznia 2014 r.

Decyzją z dnia 27 listopada 2013 r., nr (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153,
poz. 1227 ze zm.) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), odmówił S. G. przyznania prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnia wymogów określonych w art. 184 powołanej ustawy, od wystąpienia których uzależnione jest nabycie prawa do emerytury, ponieważ nie udokumentował 15- letniego stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze. W stażu tym organ rentowy nie uwzględnił wnioskodawcy okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K. od 10 sierpnia 1972 r. do 26 października 1972 r. i od 19 października 1974 r. do 31 sierpnia 1994 r., ponieważ na podstawie dokumentacji dołączonej do wniosku o emeryturę nie można ustalić okresów pracy ubezpieczonego na poszczególnych stanowiskach i nie wynika z niej również charakter realizowanej przez wnioskodawcę pracy, ponadto w oparciu o te dowody nie można określić przynależności resortowej zakładu pracy.

Decyzję tę zaskarżył S. G., domagając się jej zmiany i przyznania mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że pracował w szczególnych warunkach w Przedsiębiorstwie (...) w K..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentacje zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Wskazał ponadto, że za sporny okres wnioskodawca nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołujący S. G., urodzony
(...)., w dniu (...) osiągnął 60 lat życia. Na dzień 1 stycznia 1999 r. ubezpieczony udokumentował 26 lat, 1 miesiąc i 3 dni okresów składkowych
i nieskładkowych.

We wniosku z dnia 19 listopada 2013 r. ubezpieczony wniósł o przyznanie mu prawa do emerytury.

Zaskarżoną decyzją z dnia 27 listopada 2013 r. (...) Oddział w T. odmówił S. G. przyznania prawa do tego świadczenia, ponieważ wnioskodawca nie udokumentował 15- letniego stażu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze.

Odwołujący nie przystąpił do OFE.

(okoliczności bezsporne)

Sąd ustalił ponadto następujący stan faktyczny sprawy:

Od 10 sierpnia 1972 r. do 26 października 1972 r. i od 6 listopada 1974 r. do
31 sierpnia 1994 r. oraz od 10 października 1994 r. do 31 stycznia 1995 r. odwołujący S. G. pracował w Przedsiębiorstwie (...) w K. w pełnym wymiarze czasu pracy. Od 10 sierpnia 1972 r. do 26 października 1972 r. zajmował stanowisko pomocnika wiertacza, od 27 października 1972 r. do 18 października 1974 r. odbywał zasadniczą służbę wojskową, a po jej zakończeniu, w dniu 6 listopada 1974 r. powrócił na to samo, co uprzednio stanowisko, tj. pomocnika wiertacza. Z dniem 23 listopada 1981 r. powierzono odwołującemu obowiązki motorowego z zaszeregowaniem do kategorii VI- tej ze stawką 13,70 zł za godzinę na okres pracy na urządzeniu (...), zgodnie
z Układem Pracy (...), zaznaczając, że w przypadku przejścia na inne urządzenie pracownik będzie zaszeregowany według stawek obowiązujących na danej wiertni. Z dniem 1 sierpnia 1985 r. powierzono mu natomiast obowiązki motorowego- mechanika na urządzeniu wiertniczym (...) w systemie pracy 3- brygadowej z zaszeregowaniem według kategorii 8- ej i stawką 32 zł na godzinę zgodnie z III zakładową tabela płac, zaznaczając, że w razie przejścia na inne urządzenie lub inny otwór pracownik będzie zaszeregowany według stawek obowiązujących na danej wiertni. W maju 1992 r. odwołujący zajmował już stanowisko motorowego.

dowód:

-

angaże i karty obiegowe, w szczególności angaże z dnia: 25.11.1974 r., 03.12.1981 r., 06.07.1985 r. i 08.05.1992 r.- akta osobowe,

-

umowa o pracę z dnia 10.10.1994 r.- akta osobowe,

-

kserokopia książeczki wojskowej- cz. I ZUS,

Przedsiębiorstwo (...) w K. zajmowało się poszukiwaniem złóż węgla i metali kolorowych i w tym celu dokonywało odwiertów. Miało swoje bazy
w P., S. i T.. W skład tych baz wchodziły hale naprawcze, kuźnie i spawalnie. Ekipy wiertnicze wykonywały zaś pracę w terenie. Zespół do spraw odwiertów składał się z kierownika, geologa i 9 pracowników, tj. 3 wiertaczy zmianowych,
3 pomocników wiertaczy i 3 motorowych. Osoby te pracowały w systemie trójzmianowym
w godzinach od 6:00 do 14:00, od 14:00 do 22:00 i od 22:00 do 6:00, po trzy osoby na każdej zmianie. Dana ekipa składała się z wiertacza zmianowego, pomocnika wiertacza
i motorowego. Wiertnia, tj. zespół urządzeń i zabudowań wiertniczych służących wierceniu otworów umieszczana była w terenie. Ekipa wiertnicza rozpoczynała pracę od sprawdzenia stanu urządzeń. Wiertacz dokonywał odwiertów używając wiertła. Urządzenie to poruszało się w górę i w dół. Wiertniczy stał przy pulpicie i obsługiwał tablicę rozdzielczą urządzenia, przekładał biegi, używając sprzęgła, hamulca i układał przewód na widełkach, a pomocnik
i motorowy musieli te przewody skręcać, odkręcać i przenosić. Małe aparaty wiertni służyły do odwiertów w poszukiwaniu metali kolorowych, natomiast duże aparaty typu zip czy opek, przy których pracowały zespoły składające się z 4 osób, do odwiertów w poszukiwaniu węgla. Wykonanie 100-120 metrowego otworu zajmowało 1 lub 2 tygodnie, większego zaś nawet rok. Odwiertów dokonywano bez względu na porę roku i pogodę. Duże aparaty były bowiem kryte dachami z celty. Odwierty wykonywano przez 24 godziny na dobę. Była to praca ciągła. Motorowy i pomocnik wiertacza zajmowali się obsługiwaniem silników wiertła. Jedno wiertło miało nawet 3 silniki. Motorowy tankował też paliwo i wymieniał oleje. Jego zadaniem było zabezpieczanie stanu technicznego silników, a tym samym wierteł, by mogły dobrze pracować. Motorowy pomagał również pomocnikowi skręcać, rozkręcać lub przenosić przewód wiertła, dochodzący nawet do 200 metrów długości w czasie, kiedy wiertacz poruszał wiertło w dół bądź do góry. Ponadto pierwszy pomocnik i motorowy obsługiwali pompy, betoniarkę i robili tzw. płuczkę. Wszystkie te czynności realizowali w trakcie pracy samego wiertła. W razie awarii jakiegoś urządzenia, do jego naprawy wzywano rezydującego w bazie mechanika. Ani pomocnik wiertacza, ani też motorowy naprawami takimi się nie zajmowali. Zarówno pomocnik wiertacza, jak i motorowy realizowali swoje obowiązki stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy.

dowód:

-

zeznania świadka J. B.- 00:19:24-00:55:51,

-

zeznania świadka K. Z.- 00:57:26-01:22:01,

-

zeznania odwołującego S. G.- 01:29:11-01:33:25,

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów oraz zeznania świadków i odwołującego.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości, zaś ich treść i forma nie były kwestionowane przez strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich, jakie należałoby uwzględnić z urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego.

Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadków J. B. i K. Z. oraz słuchanego w charakterze strony S. G., którzy złożyli depozycje odnośnie rodzaju
i charakteru czynności wykonywanych przez odwołującego w okresie zatrudnienia
w Przedsiębiorstwie (...) w K.. Zeznania te zasługiwały na walor pełnej wiarygodności, gdyż były wewnętrznie spójne, wzajemnie ze sobą korespondowały,
a przy tym były przekonujące w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego. Z zeznań tych wyraźnie wynika, że w spornym okresie, zajmując stanowiska pomocnika wiertacza
i motorowego, odwołujący był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przy pracach wiertniczych mających na celu poszukiwanie surowców takich jak węgiel czy metale kolorowe.

Pozostałe okoliczności sprawy Sąd uznał za bezsporne, gdyż nie były w żaden sposób kwestionowane przez strony, zaś dokumenty przedstawione na ich stwierdzenie nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności.

Sąd rozważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu
31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: 1) okres zatrudnienia
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat- dla kobiet
i 65 lat- dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

Wymagany w art. 184 ust. 1 pkt 2 okres składkowy i nieskładkowy przewiduje
art. 27 powołanej ustawy, w świetle którego wynosi on co najmniej 20 lat dla kobiet
i 25 lat dla mężczyzn.

Przepis art. 32 ustawy statuuje natomiast, iż ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 1. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu- za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz
o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia.

Stosownie do treści art. 32 ust. 4 ustawy, wiek emerytalny, o którym mowa
w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Mowa tu o rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Jak wynika z § 1 wskazanego rozporządzenia, stosuje się je do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.

W myśl § 2 ust. 1, okresami uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy (ust. 2).

Zgodnie zaś z § 4 ust. 1, prawo do emerytury nabywa pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A rozporządzenia, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz legitymuje się wymaganym okresem zatrudnienia, w tym co najmniej okresem 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że odwołujący osiągnął wiek 60 lat, posiadał na dzień 1 stycznia 1999 r. wymagany 25- letni okres ubezpieczenia i nie przystąpił do OFE.

Kwestią sporną pozostawała natomiast kwalifikacja jego pracy od 10 sierpnia 1972 r. do 26 października 1972 r. i od 6 listopada 1974 r. do 31 sierpnia 1994 r. oraz od
10 października 1994 r. do 31 stycznia 1995 r. w Przedsiębiorstwie (...)
w K..

Odmawiając odwołującemu zaliczenia do stażu pracy w szczególnych warunkach tego okresu zatrudnienia organ rentowy wskazał, że za okres ten wnioskodawca nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, zaś na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dokumentów nie można ustalić okresów pracy ubezpieczonego na poszczególnych stanowiskach, charakteru wykonywanej przez wnioskodawcę pracy,
a ponadto przynależności resortowej zakładu pracy.

Brak świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie świadczy o tym, że ubezpieczony faktycznie pracy takiej nie realizował. W postępowaniu przed sądem nie stosuje się bowiem ograniczeń dowodowych, jakie istnieją w postępowaniu administracyjnym przed organem rentowym. Zatem okoliczność wykonywania pracy w szczególnych warunkach może być dowodzona wszelkimi środkami dowodowymi, przy czym sąd nie jest związany środkami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organem rentowym (por. uchwały SN: z dnia 17 czerwca 1987 r., III PZP 19/87, OSNC 88/10/132 i z dnia
27 maja 1985 r. III UZP 5/85, LEX nr 14635).

Analiza zgromadzonych w sprawie dokumentów oraz zeznań świadków
i odwołującego prowadzi do wniosku, że wnioskodawca pracował w szczególnych warunkach przez co najmniej 15- letni okres czasu, co uprawnia go do tzw. wcześniejszej emerytury.

W oparciu o znajdujące się w aktach osobowych angaże można stwierdzić, że począwszy od 10 sierpnia 1972 r. do 26 października 1972 r. i od 6 listopada 1974 r. do
22 listopada 1981 r. odwołujący zajmował stanowisko pomocnika wiertacza. Jak wynika
z angażu z dnia 3 grudnia 1981 r., z dniem 23 listopada 1981 r. powierzono mu obowiązki motorowego (z zaszeregowaniem do kategorii VI- tej ze stawką 13,70 zł za godzinę) na okres pracy na urządzeniu (...), zgodnie z Układem Pracy (...), zaznaczając, że w przypadku przejścia na inne urządzenie pracownik będzie zaszeregowany według stawek obowiązujących na danej wiertni. Zgodnie z angażem z dnia 6 lipca 1985 r., w dniu 1 sierpnia 1985 r. powierzono mu natomiast obowiązki motorowego- mechanika na urządzeniu wiertniczym (...)w systemie pracy 3- brygadowej (z zaszeregowaniem według kategorii 8- ej i stawką 32 zł na godzinę zgodnie z III zakładową tabela płac), zaznaczając, że w razie przejścia na inne urządzenie lub inny otwór pracownik będzie zaszeregowany według stawek obowiązujących na danej wiertni. W angażu z dnia 8 maja 1992 r. wskazano zaś na stanowisko motorowego.

Na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach osobowych można zatem ustalić w jakim okresie i jakie stanowiska zajmował wnioskodawca.

W oparciu o zeznania świadków i odwołującego Sąd ustalił natomiast jaki był charakter przedsiębiorstwa zatrudniającego ubezpieczonego, i jaką pracę wnioskodawca wykonywał w spornym okresie w tym przedsiębiorstwie.

Jak wynika z zeznań świadków i odwołującego, Przedsiębiorstwo (...) w K. zajmowało się poszukiwaniem złóż węgla i metali kolorowych. W tym celu dokonywało odwiertów w terenie. Odwierty realizowały ekipy wiertnicze,
a każda z nich składała się z wiertacza, pomocnika wiertacza i motorowego. Pomocnik wiertacza i motorowy zajmowali się obsługą silników wiertła, pomp i betoniarki oraz realizacją tzw. płuczki, które to czynności wykonywali w trakcie pracy samego wiertła. Motorowy tankował też paliwo i wymieniał oleje, ponieważ jego zadaniem było zabezpieczanie stanu technicznego silników, a tym samym wierteł, by mogły dobrze pracować. Zarówno pomocnik wiertacza, jak i motorowy skręcali, rozkręcali lub przenosili przewód wiertła w czasie pracy wiertacza, który poruszał wiertłem w dół lub w górę. Praca na wiertni była pracą ciągłą, realizowaną przez 24 godziny na dobę, bez względu na porę roku,
a pomocnik wiertacza i motorowy wykonywali swoje czynności stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Świadek K. Z. wyraźnie zaś zaznaczył, że w razie awarii jakiegoś urządzenia, do jego naprawy wzywano rezydującego w bazie mechanika i motorowy naprawami takimi się nie zajmował.

W ocenie Sądu, praca na wymienionych wyżej stanowiskach pomocnika wiertacza
i motorowego, realizowana w zespole wiertniczym pracującym bezpośrednio przy odwiertach służących wydobyciu węgla i metali kolorowych, w przedsiębiorstwie zajmującym się poszukiwaniem surowców można zakwalifikować według działu I, zatytułowanego:
„W górnictwie” pkt 4 (prace wiertnicze przy poszukiwaniu surowców) wykazu A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Co prawda, zgodnie z treścią angaży, z dniem 1 sierpnia 1985 r. powierzono odwołującemu obowiązki motorowego- mechanika na urządzeniu wiertniczym (...), jednak z treści angażu z dnia 8 maja 1992 r. wynika, że już w maju 1992 r. wnioskodawca zajmował stanowisko motorowego. Nawet więc po odliczeniu mu okresu od 1985 r. do
1992 r. ze spornego okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...)
w K., w/w i tak legitymowałby się 15- letnim stażem pracy w szczególnych warunkach. W ocenie Sądu, nie ma jednak podstaw do różnicowania tych stanowisk pracy (motorowego i motorowego- mechanika), ponieważ w angażu z dnia 6 lipca 1985 r. wyraźnie wskazano, że ubezpieczony, jak do tej pory, będzie pracował na urządzeniu wiertniczym
(...) w systemie pracy 3- brygadowej z zaszeregowaniem według kategorii 8- ej i stawką 32 zł na godzinę zgodnie z III zakładową tabela płac- zaznaczając, że w razie przejścia na inne urządzenie lub inny otwór pracownik będzie zaszeregowany według stawek obowiązujących na danej wiertni. Poza tym, co raz jeszcze należy podkreślić, świadek K. Z. wyraźnie zauważył, że w razie awarii jakiegoś urządzenia, do jego naprawy wzywano rezydującego w bazie mechanika i motorowy naprawami takimi się nie zajmował. Niezależnie od tego trzeba mieć na uwadze, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (por. wyroki SN: z dnia 19 maja
2011 r., III UK 174/10, LEX nr 901652; z dnia 8 czerwca 2011 r., I UK 393/10,
LEX nr 950426; z dnia 1 czerwca 2010 r., II UK 21/10, LEX nr 619638; z dnia 14 września
2007 r., III UK 27/07, OSNP 2008/21-22/325; z dnia 19 września 2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329; z dnia 6 grudnia 2007 r., III UK 66/07, LEX nr 483283; z dnia
22 stycznia 2008 r., I UK 210/07, OSNP 2009/5-6/75 i z dnia 24 marca 2009 r., I PK 194/08, LEX nr 528152).

Do stażu pracy w szczególnych warunkach należało jeszcze doliczyć odwołującemu okres zasadniczej służby wojskowej, odbywanej w okresie od 27 października 1972 r. do
18 października 1974 r.

Zgodnie bowiem z ugruntowanym stanowiskiem judykatury, okres zasadniczej służby wojskowej odbytej w czasie trwania stosunku pracy w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z FUS), jeżeli pracownik w ustawowym terminie zgłosił swój powrót do tego zatrudnienia. Okres służby wojskowej dla żołnierza zatrudnionego przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych, który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach, jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale także okresem pracy
w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych charakterze (por. np. wyroki SN: z dnia 6 kwietnia 2006 r., III UK 5/06, OSNP 2007/7-8/108; z dnia 9 marca 2010 r., I UK 333/09, niepubl. i z dnia 24 maja 2012 r., II UK 265/11, niepubl.).

W tym miejscu wskazać również trzeba na uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 r., II UZP 6/13, LEX nr 1385939), zgodnie z którą czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy
z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974 r.) zalicza się- na warunkach wynikających z tego przepisu- do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

Uwzględniając powyższe, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującemu prawo do emerytury od dnia (...)tj. od daty wniosku.