Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 24 lipca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Andrzej Dyrda

Sędziowie SO Artur Żymełka

SO Marcin Rak

po rozpoznaniu w dniu 24 lipca 2019 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Prokuratora Rejonowego w W. Ś. działającego na rzecz Z. H.

przeciwko D. Ż.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w W. Ś.

z dnia 3 lipca 2018 r., sygn. akt I C 3310/17

uchyla zaskarżony wyrok, znosi postępowanie przed Sądem Rejonowym w całości i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w W. Ś. do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSO Marcin Rak SSO Andrzej Dyrda SSO Artur Żymełka

Sygn. akt III Ca 1942/18

UZASADNIENIE

Prokurator Rejonowy w W. Ś. wniósł o zasądzenie od pozwanego D. Ż. na rzecz Z. H. kwoty 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 listopada 2017 roku i zasądzenie kosztów procesu.

Uzasadniając powództwo wskazał, że prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w W. Ś. z dnia 7 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. II K 651/13 D. Ż. został uznany za winnego tego, że w dniu 29 sierpnia 2013 roku w W. w sklepie (...) zabrał w celu przewłaszczenia artykułu spożywcze w postaci jednej paczki parówek a następnie w celu utrzymania się w posiadaniu zabranych rzeczy bezpośrednio po dokonaniu kradzież używał przemocy wobec pracownika ochrony Z. H. w postaci wyrywania się i szarpania za ubranie w wyniku czego Z. H. doznał obrażeń ciała w postaci złamania III palca prawej ręki, co naruszyło czynności narządów jego ciała powyżej 7 dni tj. o czyn z art. 281 k.k. w zw. z art. 157 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. W wyniku zdarzenia poszkodowany Z. H. doznał licznych cierpień psychicznych i fizycznych, a przez miesiąc nie mógł pracować. 20 kwietnia 2017 roku poszkodowany złożył oświadczenie, że chciałby uzyskać od pozwanego zadośćuczynienie z tytułu doznanej krzywdy. Mając to na względzie odpowiednia suma zadośćuczynienia to 2.000 zł – o zasądzenie której powód wnosi. Odsetki za opóźnienie należą się od daty wskazanej w wezwaniu, doręczonego kuratorowi.

Kurator dla pozwanego, którego miejsce pobytu było nieznane – adw. B. J. (1) wniósł o oddalenie powództwa. Kurator oświadczył, że nie udało mu się ustalić gdzie przebywa pozwany. Podniósł, że brak jest dowodów na krzywdę poszkodowanego, a dochodzona kwota jest nieadekwatna do rozmiarów ewentualnej krzywdy.

Poszkodowany oświadczył, że nie chce wstępować do sprawy w charakterze powoda.

Sąd Rejonowy w W. Ś. wyrokiem z dnia 3 lipca 2018r. zasądził od pozwanego D. Ż. na rzecz Z. H. kwotę 2.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 lipca 2018r do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie oddalając powództwo. Sąd nadto przyznał od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w W. Ś. na rzecz kuratora pozwanego – adwokata B. J. (2) kwotę 738 zł, w tym 138 zł podatku od towarów i usług – tytułem wynagrodzenia kuratora oraz nakazał pobrać od pozwanego D. Ż. kwotę 838 zł - na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w W. Ś. tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Orzeczenie to poprzedził ustaleniem, że 29 sierpnia 2013 roku w W. w sklepie (...) pozwany D. Ż. ukradł jedną paczkę parówek o wartości około 2 złotych. Został zauważony przez ochroniarza Z. H., który podszedł do D. Ż., po tym jak on przeszedł linię kas. D. Ż. zaczął uciekać, został jednak dogoniony przez Z. H.. Wyrywając się D. Ż. złamał Z. H. palec – III palec (środkowy) prawej ręki. Za ten czym D. Ż. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w W. Ś. (sygn. II K 651/13). Jako kwalifikację czynu przyjęto art. 281 k.k. w zw z art. 157 § 2 k.k.

Z. H. jest osoba praworęczną. Na złamany palec założono opatrunek gipsowy. Opatrunek gipsowy był noszony przez około 1 miesiąc. Po zdjęciu gipsu okazało się, że palec krzywo się zrósł (w niewielkim stopniu). Po zdjęciu gipsu poszkodowany potrzebował jeszcze około 3 – 4 tygodni aby powrócić do normalnej sprawności w ręce, jednak okres zwolnienia chorobowego wynosił tylko 1 miesiąc. W początkowym okresie leczenia poszkodowany zażywał leki przeciwbólowe. Odczuwa do dzisiaj ten palec na zmianę pogody.

W tak ustalonym stanie faktycznym, uprzednio wskazując, że prokurator był uprawniony do wytoczenia powództwa na rzecz oznaczonej osoby zgodnie z art. 7 k.p.c. i 55 k.p.c., stwierdził, że roszczenie zadośćuczynienia (na rzecz Z. H.) jest uzasadnione. Sąd wskazując na podstawy prawne roszczenia, tj. 445 § 1 k.c. oraz wyjaśniając, że o rozmiarze należnego zadośćuczynienia pieniężnego powinien decydować w zasadzie rozmiar doznanej krzywdy: stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw wypadku i inne podobne okoliczności, stwierdził, że Z. H. doznał cierpień i ograniczeń związanych ze złamanym palcem. Sąd zwrócił uwagę, że przez miesiąc miał założony opatrunek gipsowy, potem jeszcze przez kilka tygodni po zdjęciu opatrunku trwał okres powrotu do pełnej sprawności prawej dłoni. Doznał on również pewnych cierpień i w początkowym okresie leczenia zażywał środki przeciwbólowe. Dodatkowo złamany palec zrósł się krzywo.

Uwzględniając te okoliczności Sąd uznał za zasadne przyznanie zadośćuczynienia w kwocie 2.000 zł. Ponieważ określając wysokość zadośćuczynienia Sąd opierał się na stanie faktycznym, który został ustalony dopiero na rozprawie, dlatego ustawowe odsetki za opóźnienie (art. 481 § 1 i 2 k.c.) zasądził od daty wyrokowania, a żądanie zasądzenia odsetek od wcześniejszej daty należało oddalić.

Sąd przyznał na rzecz kuratora pozwanego wynagrodzenie w wysokości wynagrodzenia adwokata z urzędu, a na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążono pozwanego nieuiszczonymi kosztami sądowymi – wynagrodzeniem kuratora i opłatą od pozwu.

Apelację od tego orzeczenia wniósł kurator pozwanego zaskarżając wyrok w części, tj. w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1 i 4.

Zarzucił naruszenie prawa materialnego, a to art. 445 § 1 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że kwota 2 000 zł stanowi odpowiednią sumę z tytułu zadośćuczynienie należnego Z. H. od pozwanego, podczas gdy przeczą temu ustalenia poczynione przez Sąd I instancji.

Na tych podstawach wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa ponad kwotę 100 zł jak również zasądzenie na rzecz kuratora ustanowionego dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja musiała odnieść skutek, choć na obecnym etapie postępowania nie podlegały badaniu podniesione w niej zarzuty naruszenia wskazanych przepisów postępowania i przepisów prawa materialnego.

Merytoryczne rozpoznanie apelacji stron jest możliwe tylko w ważnym postępowaniu sądowym. Sąd drugiej instancji bierze z urzędu pod uwagę nieważność postępowania (art. 378 § 2 k.p.c.). Zgodnie z treścią art. 386 § 2 i 3 k.p.c. w razie stwierdzenia nieważności postępowania sąd drugiej instancji uchyla zaskarżony wyrok, znosi dotychczasowe postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Poza wypadkami określonymi w § 2 i 3 sąd drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. ( art. 386 § 4 k.p.c.)

Sąd Okręgowy uznał, że w rozpoznawanej sprawie pozwany został pozbawiony możliwości obrony swych praw, a wadliwość tego rodzaju, zgodnie z treścią art. 379 pkt. 2 k.p.c., stanowi przyczynę nieważności postępowania. Jak wskazał bowiem Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 listopada 1982r. (I CR 389/82) zarzut pozbawienia uczestnika możności obrony swych praw może wynikać z wyznaczenia kuratora w trybie art. 143 i art. 144 k.p.c. mimo nieuprawdopodobnienia, że miejsce pobytu uczestnika postępowania jest nieznane.

W niniejszej sprawie pozew wpłynął do Sądu Rejonowego w W. Ś. w dniu 21 grudnia 2017r.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w W. Ś. z dnia 26 września 2017r. (sygn. akt III RNs 222/17) dla nieznanego z miejsca pobytu D. Ż. ustanowiono kuratora procesowego w osobie adwokata B. J. (1) celem reprezentowania praw pozwanego w sprawie o zadośćuczynienie przeciwko D. Ż. w związku z jego prawomocnym skazaniem za popełnienie przestępstw z art. 281 k.k. w zw z art. 157 § 2 k.k. w związku z art. 11 § 2 kk na szkodę Z. H..

We wniosku z dnia 5 stycznia 2018r. prokurator wskazał, że pozwany nie zamieszkuje pod ostatnim adresem zamieszkania.

Sąd Okręgowy w toku postępowania odwoławczego ustalił, że pozwany od 10 sierpnia 2017r. przebywa w Areszcie Śledczym w Ł.. (k. 73) Z tych względów, uznać należało, że nie zostało prawidłowo uprawdopodobnione, że miejsce pobytu pozwanego nie jest znane.

Z powyższej przyczyny, na zasadzie art. 386 § 4 k.p.c. Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając mu w oparciu o art. 108 § 2 k.p.c. rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

Rozpoznając ponownie sprawę Sąd Rejonowy usunie wadliwości w zakresie ustanowienia kuratora procesowego jak również doręczy odpis pozwu pozwanemu, po uprzednim zweryfikowaniu, czy Areszt Śledczy w Ł. stanowi jego aktualne miejsca pobytu.

SSO Marcin Rak SSO Andrzej Dyrda SSO Artur Żymełka