Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2019 r. w Warszawie,

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. G., J. Ż., M. Ż., K. Ż., A. Ż.

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od pkt VI i VII wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie

z dnia 5 grudnia 2018 r., sygn. akt II C 3303/18

1.  zmienia zaskarżony wyrok w części w pkt VI w ten sposób, że zasądza od pozwanego (...)
(...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz powodów J. G., J.
Ż., M. Ż., K. Ż., A. Ż. dalsze kwoty
po 200,00 (dwieście) euro na rzecz każdego z nich wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej od dnia 8 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz w pkt VII w ten sposób, że
zasądza od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz J. G.,
J. Ż., M. Ż., K. Ż., A. Ż.
kwoty po 947 (dziewięćset czterdzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

2.  zasądza od pozwanego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz
powodów J. G., J. Ż., M. Ż., K. Ż.,
A. Ż. po 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrot kosztów
postępowania w instancji odwoławczej.

V Ca 1168/19

UZASADNIENIE

Pozwami złożonymi w dniu 21 maja 2018 roku (data prezentaty biura podawczego) powodowie J. G., J. Ż., M. Ż., K. Ż., A. Ż. wnieśli o zasądzenie od pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwot po 400 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 października 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwów powodowie wyjaśnili, że dochodzona pozwem kwota stanowi odszkodowanie z tytułu opóźnionego o ponad 3 godziny lotu nr (...) obsługiwanego przez pozwaną, zaplanowanego na dzień 30 czerwca 2017 roku z lotniska w W. do lotniska w Z.. Powodowie uzasadniali swoje roszczenie powołując się na Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (dalej: rozporządzenie nr 261/04). Pomimo wezwania pozwanego do zapłaty, nie dokonał on zapłaty odszkodowania w wysokości 400 € określonej w rozporządzeniu (pozew - k. 2-6).

Pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika złożył 1 sierpnia 2018 roku odpowiedź na pozew, w której wniósł o oddalenie powództwa składając zarzut wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności zwalniających przewoźnika lotniczego z odpowiedzialności za lot (...), a także o zasądzenie kosztów postępowania od powodów na rzecz pozwanej, ewentualnie w razie uwzględnienia powództwa o zmiarkowanie kosztów zastępstwa procesowego w myśl art. 102 w zw. z art. 109 par. 2 k.p.c.. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, iż opóźnienie lotu wynosiło 3 godziny i 25 minut, a więc jedynie 25 minut po czasie przewidzianym w Rozporządzeniu, jednocześnie wskazując, że opóźnienie spowodowały czynniki niezależne od pozwanej w postaci drobnej naprawy technicznej, praca obsługi lotniskowej oraz restrykcje nałożone na pozwaną przez kontrolę ruchu lotniczego. W dalszej części swojego wywodu pozwana wniosła o zmiarkowanie wysokości odszkodowania uwzględniając przepisy art. 484 i 485 k. c. W dalszej kolejności wskazała, iż powodowie, którzy byli pasażerami opóźnionego lotu, nie wykazali, iż ponieśli szkodę z powodu opóźnienia. Pozwany stwierdził, iż transport lotniczy za który był odpowiedzialny został wykonany w całości, zaś opóźnienie w sprawie niniejszej zostało spowodowane koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa pasażerom. (< odpowiedź na pozew k. 20-26)

W piśmie z dnia 20 sierpnia 2018 roku powodowie podtrzymali stanowisko jak dotychczas. Powodowie wskazali na brak podstaw do miarkowania wysokości odszkodowania. Podkreśliła, iż oczekiwanie na lotnisku było nużące i męczące, (pismo k. 45-52)

Do zamknięcia rozprawy stanowisko stron nie uległo zmianie.

Wyrokiem z dnia 5 grudnia 2018r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie uwzględnił powództwo w części i zasądził od pozwanego na rzecz każdego z powodów kwotę 200 euro wraz z odsetkami za opóźnienie w wysokości ustawowej od dnia 8 października 2017r. do dnia zapłaty, oddalił powództwa w pozostałym zakresie i pozostawił strony przy poniesionych kosztach. Orzekając jak w wyroku Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. G., J. Ż., M. Ż., K. Ż., A. Ż. zawarli ze (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę przewozu lotniczego na lot na trasie W. - Z. zaplanowany na dzień 30 czerwca 2017 roku, numer lotu (...). (niesporne, karty pokładowe k. 10).

J. G., J. Ż., M. Ż., K. Ż., A. Ż. stawili się planowo na odprawę pasażerów. Lot (...) został opóźniony o trzy godziny i dwadzieścia pięć minut, (niesporne, flight staticstics report k. 33, M. M. Log z objaśnieniem k. 35-37).

Powodowie reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika wezwali przewoźnika do wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od dnia odebrania korespondencji. Pozwana potwierdziła otrzymanie zgłoszenia dnia 7 września 2017 r.. (wydruk korespondencji k. 7-8).

W odpowiedzi na powyższe zgłoszenie pozwana poinformowała, że nie znalazła podstaw do wypłaty odszkodowania tłumacząc to wystąpieniem nadzwyczajnych okoliczności wyłączających odpowiedzialność przewoźnika, (pismo k. 9)

Do dnia zaniknięcia rozprawy przewoźnik nie wypłacił odszkodowania (okoliczność niesporna).

Powyżej opisane ustalenia faktyczne w znaczącej części nie były przedmiotem sporu między stronami.

Dotyczyło to w szczególności samego faktu zawarcia umów przewozu i faktu opóźnienia lotu o ponad trzy godziny i dwadzieścia pięć minut. Pozwany w żaden sposób nie zaprzeczył okolicznościom wskazanym przez powoda. Okoliczności te Sąd uznał stosownie do treści art. 230 k.p.c. za przyznane - jako niezaprzeczone, zatem niewymagające przeprowadzania postępowania dowodowego. Nie budziły one wątpliwości Sądu, albowiem znalazły potwierdzenie w złożonych wraz z pozwem dokumentach, których autentyczność nie była kwestionowana przez strony.

Mając na względzie wyżej dokonane ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy zważył, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części i przytoczył następujące rozważania prawne:

„Zagadnienia dotyczące możliwości dochodzenia odszkodowania za opóźniony lot uregulowane zostały przepisami unijnymi i zawarte są w Rozporządzeniu nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiającym w>spólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającym rozporządzenie nr 295/91 (dalej: „rozporządzenie nr 261/04”).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. c rozporządzenia nr 261/04, w przypadku odwołania lotu, pasażerowie których to odwołanie dotyczy mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego, chyba że: i) zostali poinformowani o odwołaniu co najmniej dwa tygodnie przed planowym czasem odlotu, ii) zostali poinformowani o odwołaniu w okresie od dwóch tygodni do siedmiu dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot najpóźniej dwie godziny przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej cztery godziny po planowym czasie przylotu, lub iii) zostali poinformowani o odwołaniu w okresie krótszym niż siedem dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot nie więcej niż godzinę przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej dwie godziny po planowym czasie przylotu.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 261/04, w przypadku odwołania do powyższego artykułu, pasażerowie otrzymują odszkodowanie w wysokości 400 euro dla wszystkich lotów o długości powyżej 1 500 kilometrów i mniej niż 3500 kilometrów.

Ponadto, w art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/04 wskazano, że przewoźnik zwolniony jest obowiązku wypłaty rekompensaty, jeżeli może dowieść, iż odwołanie lotu zostało spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć, mimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Jak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawach połączonych C-402/07 i C-432/07, „Artykuły 5, 6 i 7 rozporządzenia nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że do celów stosowania prawa do odszkodowania pasażerów opóźnionych lotów można traktować jak pasażerów odwołanych lotów oraz że mogą oni powoływać się na prawo do odszkodowania przewidziane w art. 7 tego rozporządzenia, jeżeli z powodu tych lotów poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, czyli jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu. Niemniej takie opóźnienie nie rodzi po stronie pasażerów prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, że odwołanie lub duże opóźnienie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego”.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 3 obsługujący przewoźnik lotniczy nie jest zobowiązany do wypłaty rekompensaty przewidzianej w art. 7, jeżeli może dowieść, że odwołanie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Jak wskazano w Wytycznych interpretacyjnych dotyczących rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów oraz rozporządzenia Rady (WE) nr 2027/97 w sprawie odpowiedzialności przewoźnika lotniczego z tytułu wypadków łotniczych zmienionego rozporządzeniem (WE) nr 889/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (2016/C 214/04), podstawową zasadą art. 5 ust. 1 lit. c) jest konieczność wypłaty odszkodowania, jeżeli pasażer nie został poinformowany o odwołaniu z odpowiednim wyprzedzeniem. Jednak nawet wówczas odszkodowania nie trzeba wypłacać, jeżeli przewoźnik może dowieść, zgodnie z art. 5 ust. 3, że odwołanie jest

spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków (zob. pkt 3.2.6. Wytycznych).

W powołanych wyżej Wytycznych interpretacyjnych wskazano też, że w celu uzyskania zwolnienia z obowiązku wypłaty odszkodowania przewoźnik musi jednocześnie wykazać:

1) istnienie nadzwyczajnych okoliczności, tj. zdarzenia o charakterze nieprzewidywalnym, zewnętrznym i niemożliwym do uniknięcia, których nie mógł uniknąć, nawet gdyby podjął wszystkie racjonalne środki w tym celu,

12) związek między zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności a opóźnieniem lub

odwołaniem, oraz

3) fakt, że takiego opóźnienia lub odwołania nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Odnosząc się do przesłanki nadzwyczajnych okoliczności, wskazanej w pkt 1), należy zaznaczyć, że zgodnie z punktem 14 preambuły do ww. rozporządzenia, „(...) zobowiązania przewoźników lotniczych powinny być ograniczone lub ich odpowiedzialność wyłączona w przypadku, gdy zdarzenie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć, pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.”

Interpretując powyższe normy należy mieć na uwadze dotychczasowe orzecznictwo dotyczące interpretacji pojęcia nadzwyczajnych okoliczności. Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 22 grudnia 2008 r. w sprawie C-549/07 wskazał, że samo zaistnienie zdarzenia, wskazanego w punkcie 14 preambuły, nie pozwala na przyjęcie, iż w sprawie wystąpiły nadzwyczajnej okoliczności w rozumieniu rozporządzenia. „Okoliczności związane z takim zdarzeniem mogą zostać uznane za „nadzwyczajne” w rozumieniu art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/2004 tylko wówczas, gdy odnoszą się do zdarzenia, które nie wpisuje się w ramy normalnego wykonywania działalności danego przewoźnika lotniczego i nie pozwala na skuteczne nad nim panowanie, ze względu na jego charakter lub źródło”. Podobne rozumienie tych regulacji znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (vide wyrok z 27 marca 2014 r. o sygn. I OSK 1971/12).

W każdym przypadku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności, przewoźnik lotniczy, który pragnie zostać zwolniony z obowiązku wypłaty odszkodowania, musi wykazać, że nie mógł ich (okoliczności) uniknąć, nawet gdyby podjął wszystkie racjonalne środki w tym celu.

Za nadzwyczajne okoliczności uznaje się m.in. nieprzewidziane zakłócenia wynikające z wojny i niestabilności politycznej, w trakcie których podróż nie jest zalecana, zamknięcie ze względów bezpieczeństwa lotniska odlotu lub lotniska przylotu bez wcześniejszego powiadomienia, porwanie statku powietrznego oraz zamknięcie zarówno lotniska odlotów, jak i lotniska przylotów z powodu warunków meteorologicznych usterek technicznych samolotów, które można zakwalifikować jako nadzwyczajną okoliczność oraz katalog zdarzeń, których jako taką okoliczność uznać nie można.

Ponadto Trybunał stwierdził (Sprawa C-294/10, E. i R., (...), pkt 37), że na podstawie art. 5 ust. 3 rozporządzenia, przewoźnik lotniczy może zostać zobowiązany do rozplanowania swoich zasobów we właściwym czasie co pozwoli mu, w miarę możliwości, na wykonanie całego lotu po ustaniu nadzwyczajnych okoliczności, to znaczy w pewnym okresie po planowanym czasie odlotu. Przewoźnik lotniczy powinien przede wszystkim przewidzieć wystarczającą rezerwę czasu pozwalającą mu, w miarę możliwości, na wykonanie całego lotu po ustaniu nadzwyczajnych okoliczności. Taka rezerwa jest oceniana w zależności od przypadku. Jednakże art. 5 ust. 3 nie może być interpretowany jako nakładający obowiązek - tytułem „racjonalnych środków” - zaplanowania w ogólny i jednolity sposób minimalnej rezerwy czasu, mającej zastosowanie bez różnicy do wszystkich przewoźników lotniczych w każdej sytuacji zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności. W tym względzie zasoby dostępne w bazie przewoźnika będą zazwyczaj większe, niż w miejscach docelowych, co daje więcej możliwości ograniczenia skutków nadzwyczajnych okoliczności. Ocenę zdolności przewoźnika lotniczego do przeprowadzenia zaplanowanego lotu w całości w nowych warunkach wynikających z wystąpienia tych okoliczności należy przeprowadzić w taki sposób, aby wymagana wielkość rezerwy czasu nie skutkowała koniecznością ponoszenia przez przewoźnika lotniczego nadmiernych ofiar z punktu widzenia możliwości jego przedsiębiorstwa w odnośnym momencie.

Należy też wskazać, że zgodnie z art. 19 ust. 1 i ust. 3 lit. b Traktatu o Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE C 2010 r. Nr 83 str. 13) oraz art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C 2010 r. Nr 83 str. 47), Trybunał Sprawiedliwości jest organem wyłącznie właściwym do dokonywania wykładni prawa Unii, a sąd krajowy ma obowiązek zapewnić skuteczną ochronę prawną w dziedzinach objętych tym prawem.

Dla ułatwienia dokonywaniu oceny, czy dane zdarzenie ma charakter nadzwyczajny i czy pasażerom należy się odszkodowanie na mocy rozporządzenia, na stronie internetowej Komisji Europejskiej została opublikowana lista nadzwyczajnych okoliczności, stworzona wspólnie przez organy wykonawcze Państw Członkowskich odpowiedzialnych za wdrożenie rozporządzenia nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład, albo odwołania łub dużego opóźnienia łotów.

W dokumencie tym pod nazwą „ Przykładowa lista nadzwyczajnych okoliczności powstała w wyniku spotkania Krajowych Organów Wykonawczych z dnia 12 kwietnia 2013 roku” do nadzwyczajnych okoliczności zaliczono także wady produkcyjnej i usterki techniczne, m.in.:

-

wykrycie ukrytej wady produkcyjnej przez przewoźnika (nietypowe uszkodzenie jednej konkretnej części statku powietrznego);

-

uszkodzenie statku powietrznego, które wystąpiło podczas lotu poprzedzającego skarżony rejs, spowodowane przez obcy obiekt i które wymaga natychmiastowej oceny/sprawdzenia i ewentualnie naprawy;

-

każde zdarzenie natury technicznej, które zmusza pilota do nagłej zmiany kierunku lotu/ zboczenia z trasy;

-

uszkodzenie systemu nawiewu powietrza/ systemu kontroli środowiska w samolocie (który był prawidłowo serwisowany) bezpośrednio przed wylotem lub w trakcie lotu;

-

przedwczesny defekt (resurs) niektórych serwisowanych zgodnie z programami przeglądowymi części statku powietrznego, które są zaprojektowane by służyć przez określony czas (można je znaleźć w różnego rodzaju dokumentach i instrukcjach przeglądowych, takich jak np.: dokument planowania przeglądów (ang.: (...)) czy raport (...) (ang. (...));

-

usterka tzw. części on condition/condition”, czyli części, które nie wymagają nieplanowanych przeglądów lub wymiany podczas normalnych czynności operacyjnych (na przykład: elementy wskaźników temperatury oleju. Ich przedwczesny defekt, przy założeniu, że są serwisowane zgodnie z zaleceniami i użytkowane zgodnie z przeznaczeniem, jest niemożliwy do przewidzenia;

-

usterka niezbędnych w statku powietrznym systemów/układów (np. systemu chłodzenia,

systemu awionicznego, systemu kontroli lotów) oraz części (np. klap, listew, sterów, odwracaczy ciągu, podwozia samolotu) tuż przed wylotem lub w trakcie lotu (przy założeniu, ze te wspomniane elementy były utrzymywane/serwisowane zgodnie z wymaganym programem przeglądów);

-

każda inna usterka techniczna ujawniona przed wylotem statku powietrznego lub podczas lotu (przy założeniu, ze te wspomniane elementy były utrzymywane/serwisowane zgodnie z wymaganym programem przeglądów), która wymaga zbadania/sprawdzenia i ewentualnej naprawy zanim statek powietrzny stanie się zdolny do odbycia planowanego rejsu.;

-

niespodziewana usterka techniczna - dym, ogień lub spaliny na pokładzie statku powietrznego, chyba że ich wystąpienie jest spowodowane przez część, która nie jest serwisowana zgodnie z wymaganym programem przeglądów lub nieprzestrzeganiem lub niepełnym przestrzeganiem procedur operacyjnych);

W dokumencie tym zawarto jednocześnie uwagi, iż krajowe organy wykonawcze powinny rozpatrywać każdy przypadek indywidualnie. W każdym z wymienionych na liście przypadków nadzwyczajnych okoliczności przewoźnik lotniczy musi udowodnić, że nadzwyczajna okoliczność zaistniała oraz wykazać w sposób niebudzący wątpliwości, iż skutkowała ona zakłóceniem lotu. Wykazawszy zaistnienie nadzwyczajnych okoliczności, przewoźnik lotniczy musi też wyjaśnić, jakie racjonalne środki podjął, żeby uniknąć zakłócenia lotu.

Mając powyższe na uwadze, należy wskazać, że w niniejszej sprawie pozwana nie wykazała, że opóźnienie lotu w dniu 30 czerwca 2017 r. spowodowane zostało zaistnieniem nadzwyczajnej okoliczności. Nie przedstawiła żadnych dowodów na zaistnienie zdarzenia o charakterze nieprzewidywalnym, zewnętrznym, na które przewoźnik lotniczy wykonujący sporny lot nie miał wpływu i któremu nie mógł zapobiec - przy podjęciu wszelkich możliwych starań, a to na nim w tym zakresie spoczywał ciężar dowodu. Wręcz przeciwnie, zgodnie z dokumentacją zgromadzoną w aktach sprawy, była to niesprawność wynikająca z normalnej eksploatacji samolotu, niemieszcząca się w kategorii nadzwyczajnych okoliczności.

Tym samym pozwany nie wykazał zaistnienia okoliczności egzoneracyjnych z art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/0. Strona pozwana podniosła również zarzut, iż dochodzone odszkodowanie w danym wypadku odbiega od wysokości poniesionej szkody i powinno ulec zmiarkowaniu, gdyż opóźnienie wyniosło 3 godziny i 25 minut.

W sprawie niniejszej Sąd rozważyć musiał wysokość żądanego przez powodów świadczenia. Sąd zważył, iż istnieją podstawy do zmniejszenia kwoty odszkodowania należnego powodom, w oparciu o odpowiednio stosowane przepisy art. 484 § 2 Kc w zw. z art. 485 Kc. W doktrynie wskazuje się, iż zakresem art. 485 Kc objęte jest określone taryfowo lub procentowo, wynikające z przepisów prawa, zryczałtowane odszkodowanie za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (por. K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz; komentarz do art. 485 Kc, nb. 3), zasadnym zatem jest odnoszenie ww. przepisu również do odszkodowania za opóźnienie lub odwołanie lotu z Rozporządzenia nr 261/2004. Katalog kryteriów zredukowania kary umownej z art. 484 § 2 Kc jest otwarty, sąd winien brać pod uwagę m. in. wysokość świadczenia należnego wierzycielowi (wyroki SN: z 18-04-2013 r., III CSK 247/12; 14-01-2016 r., IV CSK 223/15). 400 € przysługującego powodom odszkodowania niewątpliwie było rażąco wygórowane w świetle okoliczności, iż przedmiotowy lot nie został odwołany, lecz jedynie opóźniony, zobowiązanie pozwanego niewątpliwie zostało zatem „w znacznej części wykonane”. Ponadto, opóźnienie wynosiło 3 godziny i 25 minut. Sąd przyjął przy tym przez analogię dyspozycję art. 7 ust. 2 Rozporządzenia 261/04, przewidującego obniżenie odszkodowania właśnie o 50%. Zasadnym zatem, w ocenie Sądu, było na gruncie sprawy niniejszej zmniejszenie odszkodowania o połowę, tj. do kwoty po 200 €.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia o odsetkach stanowi art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Termin spełnienia świadczenia głównego określany jest zgodnie z art. 455 k.c. Dłużnik opóźnia się z wykonaniem zobowiązania, gdy nie spełnia świadczenia w terminie oznaczonym lub wynikającym z właściwości zobowiązania, a w przypadku gdy termin nie zostanie w taki sposób oznaczony, jeśli nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Świadczenie główne staje się więc wymagalne z chwilą upływu terminu lub niezwłocznie po wezwaniu ze strony wierzyciela. Powodowie żądali odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 8 października 2017 roku, gdyż w procesie reklamacyjnym pozwana potwierdziła otrzymanie zgłoszenia 7 września 2017 roku z terminem 30 dni na zapłatę żądanej kwoty. Pozwany odmówił zastosowania się do żądania, zatem opóźnienie nastąpiło w sprawie 8 października 2017 roku.

Wobec powyższego orzeczono jak w punktach I - VI wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., odstępując od zasady odpowiedzialności finansowej strony za wynik procesu. Strony procesu wygrały sprawę w zbliżonej części. W tych warunkach Sąd uznał, że zachodzą podstawy do wzajemnego zniesienia pomiędzy stronami kosztów procesu (pkt VII wyroku).”

Apelację od wyroku wnieśli powodowie zaskarżając go w części oddalającej powództwo tj. co do pkt. VI i VII wnosząc o jego zmianę w tej części i uwzględnienie powództw w całości. Powodowie zarzucili naruszenie prawa materialnego tj. art. 484 § 2 kc w zw. z art. 485 kc poprzez jego błędne zastosowanie polegające na zmniejszeniu kwot należnego powodom odszkodowania na podstawie Rozporządzenia nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004r., naruszenie art. 7 ust. 2 w/w Rozporządzenia poprzez jego błędne zastosowanie oraz art. 100 kpc.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja powodów jest uzasadniona a podniesione w niej zarzuty muszą skutkować zmianą zaskarżonego wyroku i uwzględnieniem powództwa w całości.

Sąd Okręgowy nie podziela argumentacji przytoczonej przez Sąd I Instancji na poparcie stanowiska, iż w sporze niniejszej dopuszczalne jest odwołanie się do treści art. 484 § 2 kc i poprzez jego odpowiednie zastosowanie zmiarkowanie należnego powodom odszkodowania, którego wysokość wprost przewidziano w treści Rozporządzenia nr 261 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład, albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów.

Jak słusznie podniesiono w uzasadnieniu apelacji odszkodowanie przewidziane w w/w Rozporządzeniu nie może być zrównane z instytucją przewidzianej w kodeksie cywilnym kary umownej, której istnienie uzależnione jest wyłącznie od woli stron stosunku zobowiązaniowego. Nie ma zdaniem Sądu Okręgowego żadnego uzasadnienia dla jakiejkolwiek analogii pomiędzy instytucją zagwarantowaną ustawowo a instytucją, na której wprowadzenie do stosunku zobowiązaniowego bezwzględnie konieczna jest wyraźna zgoda obu stron tego stosunku.

Odszkodowanie, którego zapłaty domagali się w procesie niniejszym powodowie zostało przewidziane w formie ryczałtowej i powiązane jest z zaistnieniem ściśle określonych w Rozporządzeniu okoliczności. Powodowie nie byli zobligowani do wykazania jakichkolwiek innych okoliczności poza faktem opóźnienia lotu ponad trzy godziny. Zaistnienie tego zdarzenia niejako samo przez się determinuje nie tylko obowiązek wypłaty odszkodowania, ale także wypłaty go w skonkretyzowanej w Rozporządzeniu wysokości.

Nie sposób doszukiwać się również uzasadnienia w zmniejszeniu należnego odszkodowania w treści art. 7 ust. 2 Rozporządzenia, który również precyzyjnie określa jakie przesłanki pozwalają na wypłatę odszkodowania zmniejszonego o 50%. Żadna z przesłanek przewidzianych w cytowanym przepisie nie miała miejsca w sprawie niniejszej ponieważ powodom nie została zaoferowana zmiana planu podróży do ich miejsca docelowego na alternatywny lot.

Z powyższych względów uznając zarzuty apelacji za w pełni uzasadnione zaskarżony wyrok podlegał zmianie poprzez zasądzenie na rzecz każdego z powodów dalszej kwoty po 200 euro, co w konsekwencji determinowało również zmianę rozstrzygnięcia o kosztach procesu, które w świetle art. 98 kpc w całości winny obciążyć stronę przegrywającą spór.

Dlatego na mocy art. 386 § 1 kpc orzeczono jak w sentencji.