Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznawana była w postępowaniu „zwykłym”

Pozwem z dnia 22 stycznia 2019 r. powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. wniósł przeciwko (...) spółce akcyjnej w S. o zapłatę kwoty 2260,31 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 10 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, powód wskazał iż dnia 12 maja 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego w wyniku, którego uszkodzeniu uległ pojazd marki O. (...) nr rej. (...) należący do G. B.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z pozwanym. Poszkodowana dokonała zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne. W związku z niemożnością korzystania przez poszkodowaną z uszkodzonego pojazdu w trakcie likwidacji szkody, poszkodowana zwróciła się o wynajem pojazdu zastępczego. Pojazd został wynajęty. Najem trwał 9 dni przy dobowej stawce 242 złotych netto za dobę. Koszt najmu wyniósł 2678,94 złotych brutto. Poszkodowana i powód zawarli umowę na mocy której powód nabył wierzytelność. Z tytułu najmu powód otrzymał kwotę 168,16 zł brutto. Z decyzji pozwanego wynika, że uznał 2 dni najmu pojazdu przyjmując stawkę 95 zł netto za jeden dzień najmu.

Nakazem zapłaty orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany złożył sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany zakwestionował okres najmu oraz podniósł, że poszkodowany powinien był skorzystać z oferty najmu przedstawionej przez ubezpieczyciela. W sprzeciwie zaznaczono, że nie jest spornym, że stawka powoda jest stawką funkcjonującą na rynku ale że pozwany proponował organizację najmu według niższej stawki, którą uwzględnił przy wyliczeniu szkody.

W toku postępowania strony nie zmieniły stanowisk.

Sąd ustalił następujący tan faktyczny:

W dniu 12 maja 2018 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd będący vanem marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do G. B.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) spółką akcyjną w S..

Poszkodowana dokonała zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który wszczął postępowanie likwidacyjne. Poszkodowana została poinformowana o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem wiadomości e-mail, w której wskazano wysokość akceptowalnych stawek najmu dla poszczególnych pojazdów. W zestawieniu nie było pojazdu pozwanej.

Niesporne a ponadto:

- wiadomość e-mail z dnia 15 maja 2018 r. k. 58-59;

- oświadczenie VAT poszkodowanej k . 62;

- zeznania świadka G. B. k. 114;

- akta szkody 41008/2018, płyta CD k. 105;

Poszkodowana oddała pojazd do warsztatu C.. Dnia 23 maja 2018 r. poszkodowana zawarła umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. (...) nr rej. (...) na okres do dnia 30 maja 2018 r. W umowie najmu strony ustaliły dobową stawkę najmu w kwocie 297,66 zł brutto (242zł netto). Poszkodowana oświadczyła, iż ubezpieczyciel oferował jej zorganizowanie najmu pojazdu zastępczego jednakże odmówiła z uwagi na niekorzystność owej oferty.

Dowód:

- umowa najmu z dnia 23 maja 2018 r. wraz z OWU k. 39-41;

- protokół odbioru pojazdu zastępczego k. 38;

- zlecenie naprawy z dnia 21 maja 2018 e. k. 43;

- oświadczenie z dnia 21 maja 2018 r. k. 42, 80;

- dokumentacja fotograficzna k. 81-85;

- zeznania świadka G. B. k. 114;

Dnia 30 maja 2018 r. zakończono naprawę pojazdu poszkodowanej, który to pojazd poszkodowana odebrała.

Dnia 1 czerwca 2018 r., poszkodowana zwróciła powódce wynajęty pojazd zastępczy.

Tego samego dnia, powódka sporządzono potwierdzenie zawarcia aneksów przedłużających umowę najmu z dnia 23 maja 2018 r. W zestawieniu wskazano, iż umowa najmu została przedłużana o następujący okres:

- od dnia 30 maja 2018 r. do dnia 1 czerwca 2018 r. na podstawie rozmowy telefonicznej z dnia 30 maja 2018 r..

Najem zakończył się dnia 1 czerwca 2018 r.

Również dnia 1 czerwca 2018 r. sporządzono raport z wynajmu pojazdu zastępczego, w którym łączna należność z tytułu najmu wyniosła 2678,94 zł brutto, przez okres 9 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 297,66 zł brutto.

Dnia 1 czerwca 2018 r. strony zawarły umowę, na podstawie której poszkodowana przelała na rzecz powódki przysługującą jej wierzytelność z tytułu zdarzenia z dnia 12 maja 2018 r. w szczególności z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w stosunku do (...) spółki akcyjnej w S.. Dnia 7 listopada 2018 r. (...) s.a. wystawiła na rzecz pozwanej, wskazując jako płatnika pozwane towarzystwo ubezpieczeń fakturę VAT nr (...) na kwotę 2678,94 zł, tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 9 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 242 zł netto. Tego samego dnia (...) s.a. zawarła z powódką porozumienie na mocy którego zbyła na rzecz powódki dług wynikający z umowy najmu zawartej z poszkodowaną.

Dowód:

- zlecenie naprawy z dnia 21 maja 2018 e. k. 43;

- protokół odbioru pojazdu zastępczego k. 38;

- potwierdzenie zawarcia aneksów k. 37;

- raport z dnia 1 czerwca 2018 r. k. 33;

- umowa cesji z dnia 1 czerwca 2018 r. k. 34-36;

- faktura VAT nr (...) k. 30;

- porozumienie z dnia 7 listopada 2018 r. k. 27-28;

- zeznania świadka G. B. k. 114;

Powódka zgłosiła szkodę z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego pozwanemu.

Decyzją z dnia 7 stycznia 2019 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał powódce odszkodowanie tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 168,16 zł w tym 50% podatku VAT uznając za uzasadniony okres najmu wynoszący 2 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 95 zł brutto.

Dowód:

- wiadomość e-mail k. 29;

- decyzja STU z dnia 7 stycznia 2019 r. k. 31-32, 60-61;

- cenniki najmu oraz porozumienia podmiotów współpracujących z pozwaną k. 63-79;

Uzasadniony okres naprawy pojazdu poszkodowanej marki O. nr rej. (...), po zdarzeniu z dnia 12 maja 2018 r. wynosił 3 dni. Natomiast uzasadniony okres najmu w okolicznościach sprawy wynosił 2 dni.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. k. 123-130;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w części.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowił art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy.

Bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Również bezsporna jest osoba poszkodowanego. Niezbędność wynajęcia pojazdu zastępczego potwierdził świadek G. B. w oświadczeniu i zeznaniach.

Pozwana wypłaciła dotychczas odszkodowanie w kwocie 168,16zł za 2 dni przy uwzględnieniu 50% vat. Spór dotyczy więc nie zasady ale wysokości odszkodowania.

Zgodnie z art. 509 §1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Stosownie do art. 882 §4 k.c. poszkodowany może dochodzić odszkodowania bezpośrednio od ubezpieczyciela sprawcy. Jest to samodzielne odrębne roszczenie, które może być przedmiotem obrotu. Fakt nabycia wierzytelności przez powoda wynika z przedstawionych dokumentów i nie był kwestionowany przez pozwaną.

Świadczeniem wzajemnym poszkodowanego w niniejszej sprawie nie było świadczenie pieniężne, lecz przeniesienie wierzytelności. Zawarcie tego typu umowy nie budzi wątpliwości w płaszczyźnie normy art. 353 ¹ k.p.c. Umowa taka spotykana jest często w praktyce tzw. likwidacji szkód komunikacyjnych. Zaletą tego rodzaju rozliczenia (określanego często w praktyce jako „bezgotówkowa likwidacja szkody") jest atrakcyjna dla poszkodowanego forma, która ogranicza ryzyko uzyskania odszkodowania nie pokrywającego w całości poniesionych kosztów. Przedstawiona forma rozliczeń między poszkodowanym i wynajmującym nie pozwala na przyjęcie, by koszty wskazane przez powoda w fakturze VAT mogły być uznane za równowartość kosztów poniesionych przez poszkodowanego czy też kosztów koniecznych do naprawienia szkody poniesionej przez poszkodowanego w wyniku zdarzenia, za które pozwany ponosi odpowiedzialność. Wartość wynagrodzenia nie stanowiła przedmiotu negocjacji, skoro założeniem transakcji między tymi podmiotami było, iż wynajmujący otrzyma wynagrodzenie w postaci przelewu wierzytelności w stosunku do ubezpieczyciela.

Rozważenia wymagają 2 sporne elementy składające się na wysokość szkody okres najmu i stawka najmu.

Uzasadniony czas najmu Sąd ustalił w oparciu o dowód z opinii biegłego jest to okres 2 dni (23-24.05.2018), dzień 22 maja 2018r nie został uwzględniony, gdyż w tym czasie poszkodowana nie wynajmowała pojazdu zastępczego. Biegły wskazał poszczególne pozycje, które uwzględnił w ramach tego czasu oraz wyjaśnił ich zasadność. W uzupełnieniu dodać należy, że z harmonogramu naprawy nie wynika jakie czynności podejmowano po 24 maja 2018r, które nie mogły być wykonane wcześniej.

Żadna ze stron mimo zobowiązania i zakreślenia terminu nie ustosunkowała się do treści opinii biegłego przyjąć więc należy, że strony jej nie kwestionowały. Powód złożył jedynie wniosek o przesłuchanie świadka R. P.. Dowód ten jest spóźniony. W niniejszej sprawie strony istotnie różniły się w ocenie uzasadnionego okresu najmu już na etapie likwidacji szkody. Wszystkie dowody na okoliczność zasadności okresu najmu powód powinien więc złożyć w pozwie, ewentualnie w odpowiedzi na sprzeciw, tak aby biegły miał pełną dokumentację w chwili wydawania opinii. Wniosek powoda złożony, w tym przedmiocie po opinii jest więc spóźniony i dlatego nie został uwzględniony.

W odniesieniu do stawki najmu wskazać należy, że pozwana powołuje się na propozycję najmu pojazdu zastępczego, która miała być złożona poszkodowanej. W związku z czym wskazała w sprzeciwie, co zostało podkreślone, że nie kwestionuje, że stawka powoda jest stawką funkcjonującą na rynku ale, że proponowała organizację pojazdu zastępczego po niższej cenie. Rozważenia więc wymaga czy propozycja pozwanej była skuteczna. Propozycja ta uwidoczniona jest w wiadomości elektronicznej z dnia 15 maja 2018r (k.58).

W zestawieniu nie jest wymieniony pojazd poszkodowanej tj. marki O. (...) będący vanem (rodzaj pojazdu potwierdziła też poszkodowana w czasie przesłuchania), ani odpowiadający mu klasą. Pozwana jest profesjonalistą jej działania powinny być precyzyjne i zrozumiałe dla poszkodowanego, który nie musi posiadać żadnej szczególnej wiedzy prawniczej ani co do klasyfikacji aut. Tymczasem pozwana, przesłała ogólny formularz przerzucając ryzyko interpretacji na poszkodowaną. Sąd takiej praktyki nie akceptuje. W konsekwencji czego poszkodowana nie mogła być związana propozycją pozwanej, bo nie wiadomo w jakim zakresie jej dotyczyła, a zwłaszcza dlatego, że nie było tam wskazanego pojazdu odpowiedniej klasy.

W uzupełnieniu dodać należy, że błąd z postępowania likwidacyjnego powielany jest w obecnym postępowaniu sądowym. Pozwana powołuje się na stawki dla pojazdów klasy C, które nie są vanami. Pomiędzy vanem a pojazdem klasy C jest zasadnicza różnica, w szczególności co do miejsca w środku pojazdu, wyższej pozycji za kierownicą itp. Jeżeli więc pozwana, mimo licznej kadry, nawet obecnie, nie wskazuje prawidłowego pojazdu, to nie sposób przyjąć wskazywanej przez pozwaną stawki jako prawidłowej.

Po szkodzie sytuacja poszkodowanej powinna być taka sama jak przed szkodą, nie powinna więc ulec pogorszeniu ani polepszeniu. Za przywrócenie takiego stanu odpowiedzialna jest pozwana. Jeżeli więc przed szkodą poszkodowana korzystała z pojazdu będącego vanem to pozwana nie może narzucać jej pojazdu innej klasy, a tym bardziej stawki najmu za taki pojazd. W zaistniałej sytuacji poszkodowana miała prawo wynająć pojazd odpowiadający pojazdowi uszkodzonemu na wolnym rynku, według cen tam obowiązujących z czego skorzystała. Wynajęty pojazd T. (...) był również vanem. Tak jak wskazano powyżej nie jest sporne, że stawka powoda jest stawką rynkową (wyraźnie zaznaczył to pełnomocnik pozwanej w sprzeciwie, wskazując na zbędność dowodu z opinii biegłego na tą okoliczność). Wobec powyższego do uzasadnionych dwóch dni najmu przyjąć należy stawkę powoda tj. 242zł netto powiększoną o 50% podatku vat (co do takiego podatku nie ma sporu- pozwana też go uwzględniła). Wyliczone w ten sposób należne odszkodowanie to 539,66zł. Dotychczas wypłacono kwotę 168,16zł, zasądzeniu podlega więc dalsza kwota 371,50zł.

Odsetki przyznano na podstawie art. 817 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów, dowód z zeznań świadka G. B. oraz dowód z opinii biegłego. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Zeznania świadka korespondują z pozostałym materiałem dowodowym.

Dowód z opinii biegłego stosownie do utrwalonych w nauce i orzecznictwie poglądów, ze względu na swoją specyfikę może być oceniany przez sąd jedynie w płaszczyźnie poprawności logicznej, zgodności z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej (por. Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004r, sygn.akt II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własne stwierdzenia (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1990r sygn. akt I PR 148/90 opubl. Lex nr 5319, OSP 1991/11/300, wyrok SN z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87 opubl. PiZS 1988, nr 7, poz. 62, Komentarz do art.278 kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Bodio J., Demendecki T., Jakubecki A., Marcewicz O., Telenga P., Wójcik M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.). Biegły sporządzający opinię jest stałym i długoletnim biegłym sądowym. Nie ma podstaw do podważania jego kwalifikacji, wyjaśnień i metodyki opartych na wiedzy i doświadczeniu. Żadna ze stron mimo zakreślenia terminu nie zgłosiła uwag do przedmiotowej opinii, przyjąć więc należy, że strony jej nie kwestionowały. Również w ocenie Sądu opinia biegłego jest prawidłowa.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.).

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 100 zd.1 k.p.c. stosownie do którego w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty będą stosunkowo rozdzielone.

Powód wygrał w 16% i poniósł następujące koszty: opłatę od pozwu w kwocie 114zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17zł, koszty biegłego 691,59zł oraz koszt wynagrodzenia pełnomocnika 900zł. Wysokość kosztów wynagrodzenia pełnomocnika ustalono w wysokości stawki minimalnej na podstawie §2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800).

Pozwana powinna zwrócić 16% kosztów celowych poniesionych w celu dochodzenia należności, czyli kwotę 276zł.

Na uwzględnione do rozliczenia po stronie pozwanej koszty procesu składa się koszt uwierzytelnienia pełnomocnictwa 7,38zł. 84% tej kwoty to 6zł.

Po odjęciu od kwoty 276zł. kwoty 6zł otrzymujemy kwotę 270zł tj. kwotę jaką zobowiązana jest uiścić pozwana.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w punkcie III sentencji.

Pozostała część zaliczki zostanie zwrócona powodowi po uprawomocnieniu się wyroku.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

(...)

(...)

3. (...)