Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem zaocznym z dnia 14 maja 2019 roku Sąd Rejonowy w Brzezinach oddalił powództwo (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. skierowane przeciwko Gminie L. o zapłatę kwoty 615 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od 31 maja 2017 roku do dnia zapłaty.

Powyższy wyrok zaskarżył apelacją powód, podnosząc następujące zarzuty:

- naruszenia art. 553 § 1 k.s.h. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. jest następcą prawnym (...) sp. z o.o. i jako wstępująca w ogół praw i obowiązków jest uprawniona do egzekwowania należności swego poprzednika;

- naruszenia art. 227 § 1 k.p.c. w zw. a art. 233 § 1 k.p.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie, a tym samym błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia wobec stwierdzenia, że usługa wydania opinii w zakresie warunków technicznych użyczenia części nieruchomości na wniosek pozwanej nie była odpłatna, a to w sytuacji, gdy cennik powoda oraz sposób naliczania opłat pozostają upublicznione i ogólnodostępne;

- naruszenia art. 227 § 1 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie, a tym samym błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia wobec stwierdzenia, że powodowi nie przysługuje prawo do dochodzenia należności w sytuacji, gdy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. jest następcą prawnym (...) sp. z o.o. i jako wstępująca w ogół praw i obowiązków jest uprawniona do egzekwowania należności swego poprzednika;

- naruszenia art. 230 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy pozwana otrzymawszy dokumentację wraz z pozwem i będąc prawidłowo zawiadomiona o terminie rozprawy, nie zajęła stanowiska w sprawie, co skutkowało przyjęciem, iż przedstawione przez powoda twierdzenia nie zostały wobec braku zaprzeczenia przez stronę przeciwną uznane za przyznane.

Przy tak sformułowanych zarzutach powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i zasądzenie na rzecz powoda od pozwanej kwoty 615 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 31 maja 2017 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu za pierwszą i drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przypisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna i jako taka podlega oddaleniu.

Na wstępnie wyjaśnić należy, że niniejsza sprawa była rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym, w związku z czym Sąd Okręgowy na podstawie art. 510 ¹⁰ § 1 i § 2 k.p.c. orzekł na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego.

Idąc dalej wskazać trzeba, że w myśl art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, to uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W dalszej kolejności trzeba mieć także na uwadze, że w postępowaniu uproszczonym apelacja ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez Sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego. Innymi słowy mówiąc, apelacja ograniczona wiąże Sąd odwoławczy, a zakres jego kompetencji kontrolnych jest zredukowany do tego, co zarzuci w apelacji skarżący. Wprowadzając apelację ograniczoną, ustawodawca jednocześnie określa zarzuty, jakimi może posługiwać się jej autor i zakazuje przytaczania dalszych zarzutów po upływie terminu do wniesienia apelacji – co w polskim porządku prawnym wynika z art. 505 ⁹ § 1 ¹ i 2 k.p.c. (tak w uzasadnieniu uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07, OSNC Nr 6 z 2008 r., poz. 55; tak również M. Manowska, „Apelacja w postępowaniu cywilnym. Komentarz. Orzecznictwo”, Warszawa 2013, s. 305-306).

Tym samym w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy jedynie na odniesieniu się do zarzutów apelacji, bez dokonywania analizy zgodności zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem w pozostałym zakresie.

Na wstępie rozważań należy wskazać, że Sąd II instancji rozpoznając apelację, ocenił stan faktyczny ustalony przez Sąd I instancji jako prawidłowy i zgodny z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a w konsekwencji na podstawie art. 382 k.p.c. przyjął jego ustalenia za własne. Sąd Rejonowy zgodnie z przepisami k.p.c. przeprowadził postępowanie dowodowe, ustalając stan faktyczny w sposób szczegółowy.

Przechodząc do rozważań nad zarzutami apelacji w pierwszej kolejności należy przyznać rację skarżącemu, że Sąd I instancji błędnie stwierdził brak po stronie powoda legitymacji procesowej czynnej do występowania w niniejszej sprawie.

Jak wynika z odpisu pełnego KRS powodowej spółki, zachodzi tożsamość podmiotowa pomiędzy nią, a (...) sp. z o.o. w W.., z wierzytelności której powód wywodzi swojej roszczenie, albowiem powodowa spółka od dnia 3 stycznia 2018 roku kontynuuje dotychczasową działalność pod zmienioną firmą: (...) sp. z o.o. w W..

Niezależnie od tego podkreślić trzeba, że powód nie powołał się na powyższą okoliczność w pozwie, co niewątpliwie narusza obowiązek starannego działania strony procesowej, jednakże mając na uwadze wynikającą z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r o Krajowym Rejestrze Sądowym (tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 1500 ze zm.) zasady jawności wpisów KRS, Sąd I instancji powinien z urzędu dokonać oceny istnienia legitymacji procesowej po stronie powodowej.

Opisane uchybienie pozostaje jednak bez wpływu na wynik postępowania, gdyż roszczenie powoda pozostaje nieudowodnione zarówno co do zasady jak i wysokości.

Stosownie do przepisu art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

W sytuacji procesowej z jaką mamy do czynienia w niniejszej sprawie na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia, że przysługuje mu wierzytelność względem pozwanego w wysokości określonej przez żądanie pozwu. Z tych względów i w świetle zgromadzonego w sprawie materiału Sąd Rejonowy doszedł do prawidłowej konkluzji, iż skarżący temu ciężarowi nie sprostał.

Powód nie przedstawił bowiem żadnego dowodu na potwierdzenie okoliczności stanowiących podstawę powództwa.

W szczególności dowodu na istnienie wierzytelności, której powód dochodzi w pozwie nie stanowi wystawiona przez niego w dniu 16 maja 2017 roku faktura Vat nr (...). Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 czerwca 2017 roku wydanym w sprawie o sygn. akt IV CSK 475/16 (publ. Program Komputerowy Legalis numer 1715189) wskazał, że niewątpliwie faktura, jako dokument rozliczeniowy zawiera oświadczenie podmiotu, który ją wystawił.

Zamieszczenie na niej podpisu przez osobę odbierającą z zaznaczeniem, że podpis pochodzi od osoby upoważnionej do odbioru faktury stanowi zwykle jedynie pokwitowanie otrzymania tego dokumentu, a więc stwierdza czynność faktyczną. Może się z nią wiązać określone oświadczenie, także oświadczenie woli, jednak musi ono wynikać z okoliczności i musi zostać wykazane według ogólnych zasad ciężaru dowodu. Co do zasady to wystawca faktury ponosi ciężar wykazania, że ujęta w niej wierzytelność istnieje i jest wymagalna. Niewątpliwie podpisanie faktury uzasadnia przypuszczenie, że dokument ten nie został wystawiony bez przyczyny, jednak nie dowodzi tego faktu, podobnie jak nie stanowi dowodu złożenia oświadczenia woli i nie uzasadnia stosowania art. 253 k.p.c. Jest jednym z faktów, które powinny zostać poddane ocenie na etapie stosowania prawa do stwierdzonych okoliczności faktycznych.

Aprobując w pełni wskazania płynące z przytoczonej wypowiedzi Sądu Najwyższego dostrzec trzeba, że w sytuacji procesowej z jaką mamy do czynienia w niniejszej sprawie, przedłożona przez powoda faktura nie została nawet podpisana przez dłużnika, stanowi zatem co najwyżej wezwanie do spełnienia świadczenia.

Skarżący nie wykazał zaś, że dysponuje upoważnieniem do wystawienia faktury bez podpisu dłużnika. W tej sytuacji, z całą pewnością sam fakt jej wystawienia nie kreuje stosunku zobowiązaniowego, z którego wynikałby obowiązek zaspokojenia roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie przez powoda. Ocena ta jest zasadna zwłaszcza wobec faktu, że w treści pisma wójta gminy L. z dnia 28 marca 2017 roku nie sposób upatrywać zlecenia wykonania usługi „uzgodnienia dokumentacji technicznej”, za której sporządzenie powód wystawił przedmiotową fakturę. Do odmiennych w tym względzie wniosków nie może także prowadzić analiza załączonego przez powoda Wykazu opłat pobieranych za uzgodnienia dokumentacji projektowych w (...) sp. z o.o., skoro skarżący nie udowodnił, że pozwany w ogóle zlecił mu sporządzenie któregokolwiek z dokumentów ujętych w tymże wykazie.

Wreszcie, nie wytrzymuje krytyki zarzut skarżącego, że wobec niezajęcia w sprawie przez pozwanego, przytoczone w pozwie okoliczności należało uznać za przyznane przez niego. W odpowiedzi na tak sformułowany zarzut wyjaśnić należy, że Sąd może uznać za przyznane przez stronę niezaprzeczone twierdzenia strony przeciwnej tylko w wypadku, gdy takie domniemane przyznanie znajduje uzasadnienie we wszechstronnym rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy. Powyższe oznacza, iż przewidziana w art. 230 k.p.c. zasada może znaleźć zastosowanie tylko wówczas, gdy twierdzenia powoda o faktach nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy. Tymczasem w świetle całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktualnej sprawie, okoliczności przytoczone w pozwie na uzasadnienie dochodzonego roszczenia, z przyczyn omówionych powyżej wywołują wątpliwości o tak zasadniczym znaczeniu, że nie zwalnia to sądu orzekającego od obowiązku rozważenia, czy twierdzenia powoda uzasadniają żądanie pozwu.

Reasumując, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia wniosku, iż powodowi przysługuje względem pozwanego wierzytelność w wysokości dochodzonej w pozwie.

W ocenie Sądu Okręgowego okoliczność, że pozwany winien zapłacić powodowi jakąkolwiek należność nie znajduje żadnego potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy. Podkreślić w tym miejscu trzeba, iż ciężar udowodnienia tej okoliczności spoczywał na powodzie, który z tego twierdzenia wywodził korzystne dla siebie skutki prawne. Skoro powód dochodził spłaty należności od pozwanego to powinien wykazać przesłanki jego odpowiedzialności, czego jednakże nie uczynił.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy uznał, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów mogących podważyć stanowisko Sądu Rejonowego, a tym samym jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.