Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

(...) Bank S.A. w W. wystąpił przeciwko kredytobiorcy (...) Sp. z o.o. w Ł. i poręczycielom: J. S., P. K. o wydanie nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym solidarnie co do kwoty 116.279,02 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od kwoty 92.999,92 zł od dnia 22 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów sądowych w kwocie 1.454 zł i zastępstwa procesowego według nom przepisanych. W uzasadnieniu wskazano, że roszczenie wynika z umowy kredytu bankowego i umowy poręczenia tego kredytu, a na dochodzoną kwotę składają się: 92.999,92 zł kapitału wymagalnego, 23.249,09 zł odsetek od niespłaconej w terminie należności do dnia 21 sierpnia 2018 r., 30,01 zł kosztów, opłat i prowizji.

(pozew k. 7-11).

W toku postępowania prowadzonego przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdzono brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, a sprawa została przekazana do sądu właściwości ogólnej pozwanych na podstawie art. 505 ³³ k.p.c.

(postanowienie k. 12).

W uzupełnieniu pozwu powód wniósł o zasądzenie dochodzonego pozwem roszczenia solidarnie od wszystkich pozwanych.

(pismo procesowe k. 14-19)

Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawie sygn. I Nc 40/19 wydał w dniu 08 lutego 2019 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym – zgodny z żądaniem pozwu.

(nakaz k.82).

Pozwany P. K. wniósł sprzeciw od tego nakazu, zaskarżając go w całości. Wniósł o rozłożenie kwoty 30.000 zł na miesięczne raty w wysokości nie mniejszej, niż po 1.000 zł oraz o oddalenie powództwa w pozostałej części i zasądzenie od strony powodowej kosztów procesu oraz kosztów zastępstwa procesowego według nom przepisanych. Potwierdził fakt zawarcia z Bankiem umowy poręczenia, oświadczył, że nie uchyla się od swej odpowiedzialności za poręczone zobowiązanie. Wskazał, że ze względu na swoje możliwości finansowe jest w stanie ponieść odpowiedzialność w zakresie kwoty odpowiadającej 1/3 wysokości zadłużenia, powołał się na względy słuszności. Wskazał, że jest jedynym żywicielem rodziny, ma na utrzymaniu żonę i dwójkę dzieci oraz płaci zobowiązania finansowe z innej umowy poręczenia zobowiązań (...) sp. z o.o. Podał wysokość swoich miesięcznych przychodów - 30.000 zł oraz zobowiązań – 25.000 zł.

(sprzeciw k. 96-100).

Nakaz zapłaty uprawomocnił się w stosunku do pozwanych: (...) Sp. z o.o. i J. S..

(zarządzenie k.111)

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 20 lutego 2015 r. (...) Sp z o.o. w Ł. zawarła z (...) Bank S.A. w W. umowę kredytu – kredyt obrotowy w rachunku bieżącym, na cel operacyjny – bieżące finansowanie. W wykonaniu umowy bank udostępnił kredytobiorcy kwotę 93.000 zł na okres 12 miesięcy od dnia udostępnienia środków na rachunku, zaś kredytobiorca zobowiązał się do spłaty kredytu w tym terminie wraz z odsetkami i należnościami ubocznymi. Umowa przewidywała przedłużenie ww. limitu kredytowego o kolejne 12 miesięcy w przypadku przedłożenia przez kredytobiorcę dokumentacji finansowo-prawnej stanowiącej podstawę do wydania decyzji przedłużającej kredyt – w terminie nie wcześniej, niż 60 dni oraz nie później niż 30 dni przed zakończeniem okresu kredytowania. Pozytywna decyzja Banku dotycząca zdolności kredytowej kredytobiorcy miała spowodować automatyczne odnowienie kredytu bez składania dodatkowej dyspozycji (część IX ust. 3 umowy).

Spłata kredytu miała następować poprzez wpłaty w PLN na rachunek kredytu oraz wpłaty rat odsetkowych w PLN w terminach i kwotach wskazanych przez Bank (część B § 4). Oprocentowanie kredytu było zmienne i stanowiło sumę marzy kredytowej i stawki referencyjne 3M WIBOR (część B § 5 ust. 1).

Bank pobrał opłatę prowizyjną z tytułu gwarancji spłaty kredytu w ramach portfelowej linii gwarancyjnej udzielanej przez Bank gospodarstwa Krajowego w kwocie 279 zł i prowizje za udzielenie kredytu w kwocie 2.780,70 zł (część III).

Zabezpieczeniem kredytu było m. in. poręczenie osób fizycznych: P. K., J. S. (część V).

Bank miał naliczać odsetki za każdy dzień korzystania przez kredytobiorcę z kredytu, począwszy od dnia wypłaty kredytu, aż do dnia spłaty włącznie, w wysokości 1/360 stopy procentowej mającej zastosowanie w danym dniu kredytu. Odsetki miały być płatne w cyklu miesięczny (część B §5 ust. 12-13).

W przypadku niewykonania zobowiązań przez kredytobiorcę Bank miał prawo pobierać opłaty i prowizje określone w tabeli opłat i prowizji (część B §6 ust. 6).

W razie opóźnienia w zapłacie należności Bank był uprawniony do wypowiedzenia umowy kredytu z zachowaniem 1 miesięcznego terminu wypowiedzenia, po uprzednim pisemnym wezwaniu kredytobiorcy do spłaty w terminie 7 dni od otrzymania wezwania - w razie zalegania z zapłatą całości lub części dwóch rat kredytu rat (§ 8 ust. 1b, ust. 2).

W przypadku niespłacenia przez kredytobiorcę w terminie wierzytelności banku z tytułu umowy kredytu, po upływie okresu wypowiedzenia umowy, niespłacona kwota stawała się zadłużeniem przeterminowanym – w tym kwota kapitału; od zadłużenia przeterminowanego Bank miał prawo naliczać odsetki w wysokości czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego NBP(część B §5 ust. 14).

(umowa kredytu k. 29-32, regulamin kredytowania k.68-72, (dyspozycja uruchomienia środków do umowy kredytu k.53)

W dniu 08 kwietnia 2015 r. bank postawił do dyspozycji kredytobiorcy środki z umowy kredytu w ramach limitu na rachunku kredytobiorcy w tym Banku.

(niesporne)

W dniu 20 lutego 2015 r. P. K. i J. S. zawarli z (...) Bank S.A. w W. umowę poręczenia celem zabezpieczenia spłaty wierzytelności przysługującej Bankowi z tytułu zawartej w tym samym dniu umowy kredytu udzielonego kredytobiorcy (...) sp. z o.o. na kwotę 93.000 zł. Zobowiązali się względem Banku wykonać wszelkie zobowiązania za dłużnika wynikające z tej umowy, w przypadku gdy dłużnik nie wykona ciążących na nim zobowiązań w terminie i na warunkach umowy kredytu. Poręczyli zobowiązanie dłużnika w całości; poręczenie zostało udzielone bezterminowo.

(umowa poręczenia k. 40)

Bank pobierał opłatę 30 zł w przypadku pisemnego wezwania dłużnika do zapłaty, ostatecznego wezwania do zapłaty.

(tabela opłat i prowizji k. 66)

Kredytobiorca dokonał spłaty rat odsetkowych w następującej wysokości:

- 568,33 zł w dniu 30 kwietnia 2015 r. – wpłata terminowa,

- 800,83 zł w dniu 01 czerwca 2015 r. – wpłata terminowa,

- 749,17 zł w dniu 30 czerwca 2015 r. – wpłata terminowa,

- 800,83 zł w dniu 31 lipca 2015 r. – wpłata terminowa,

- 775 zł w dniu 31 sierpnia 2015 r. – wpłata terminowa,

- 748,17 zł w dniu 30 września 2015 r. – wpłata terminowa,

- 826,67 zł w dniu 02 listopada 2015 r. – wpłata terminowa,

- 723,33 zł w dniu 30 listopada 2015 r. – wpłata terminowa,

- 800,83 zł w dniu 31 grudnia 2015 r. – wpłata terminowa,

- 797,66 zł w dniu 12 lutego 2016 r. – wpłata opóźniona, gdyż termin płatności upłynął w dniu 01 lutego 2016 r.,

- 723,33 zł w dniu 29 lutego 2016 r. – wpłata terminowa.

Nie uiścił dwóch kolejnych rat odsetkowych w kwotach: 800,83 zł z data płatności w dniu 31 marca 2016 r. i 180,83 zł z datą płatności w dniu 07 kwietnia 2016 r.

(harmonogram k.54)

Bank pobierał z rachunku raty kapitału. Kredytobiorca doprowadził do powstania zadłużenia, co spowodowało naliczanie przez Bank odsetek karnych począwszy od dnia 30 kwietnia 2016 r.

(wyciąg z rachunku k.55-56, historia rachunku k. 57-59, historii naliczania odsetek i wpłat, zestawienie zaległości k. 60-65)

Bank wypowiedział umowę kredytu, co skutkowało postawieniem kredytu w stan wymagalności w dniu 07 kwietnia 2017 r.

(niesporne)

Pismem z dnia 20 września 2017 r. Bank wezwał kredytobiorcę i poręczycieli do spłaty całości wymagalnego zadłużenia w kwocie 107.599,03 zł, w tym¨92.999,92 zł kapitału, 851,61 zł odsetek umownych, 13.717,49 zł odsetek karnych, 0,01 opłat, 30 zł kosztów monitu.

Wezwanie to doręczono:

- kredytobiorcy przez awizo w dniu 10 października 2017 r.,

- J. S. do rąk własnych – w dniu 09 października 2017 r.,

- P. K. – na ręce domownika w dniu 26 września 2017 r.

(wezwania z dowodami doręczenia k. 41-49)

W dniu 22 sierpnia 2017 r. bank wystawił przeciwko pozwanej spółce oraz obu poręczycielom wyciąg z ksiąg banku na kwotę 116.279,02 zł, w tym: 92.999,92 zł kapitału, 23.249,09 zł odsetek od należności niespłaconej w terminie, naliczone do dnia 21 sierpnia 2017 r. oraz 30,01 zł tytułem kosztów, opłat i prowizji.

(wyciąg k.50)

Sąd uznał za wiarygodny zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci dowodów z dokumentów i oparł się na nim, dokonując ustaleń faktycznych. Znajdujące się w aktach sprawy dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez pozwanego, potwierdzają przedstawiane przez powoda fakty i nie budzą wątpliwości, co do wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Skuteczne wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty przez pozwanego P. K. spowodowało, iż utracił on moc w stosunku do tego pozwanego (art. 505 § 2 k.p.c.).

Źródłem roszczenia są: umowa bankowa, zawarta przez kredytobiorcę - (...) sp. z o.o. z bankiem, w rozumieniu art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2015 r., poz. 128) oraz umowa poręczenia tego kredytu.

Zgodnie z art. 876 § 1 k.c. poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Stronami umowy poręczenia są wierzyciel i poręczyciel, nie jest nią dłużnik (kredytobiorca). Poręczyciel zaciąga własne zobowiązanie, gwarantując wierzycielowi swoim majątkiem wypłacalność dłużnika.

W niniejszej sprawie mamy do czynienia ze zobowiązaniem pozwanego poręczyciela za dług przyszły, który w dacie zawarcia umowy poręczenia nie ciążył jeszcze na kredytobiorcy. Zakres odpowiedzialności poręczyciela w oparciu o art. 879 § 1 k.c. jest taki, jak dłużnika głównego (kredytobiorcy (...) sp. z o.o.). Zależność ta przesądza o akcesoryjnej odpowiedzialności poręczyciela – uwarunkowanej odpowiedzialnością dłużnika głównego.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie zachodziły przesłanki uzasadniające kwestionowanie istnienia dochodzonego pozwem roszczenia, jego wymagalności i wysokości. Bank dla udowodnienia powstania roszczenia dochodzonego pozwem złożył umowę poręczenia oraz wyciąg z ksiąg banku, wystawiony po postawieniu całej należności w stan wymagalności, opatrzony pieczęcią Banku i podpisem pracownika upoważnionego do wystawiania tego typu dokumentów.

Szczególny status wyciągu z ksiąg bankowych wynika z art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r prawo bankowe (Dz. U. 1997 Nr 140 poz. 939 ze zm.), zgodnie z którym księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń. Jednakże moc prawna dokumentów urzędowych nie obowiązuje w odniesieniu do wyciągów z ksiąg banku w postępowaniu cywilnym (zob. z art. 95 ust. 1a ustawy prawo bankowe). W niniejszym postępowaniu wyciąg taki jest więc dokumentem prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c. – stanowi dowód tego, że sporządzający go Bank złożył oświadczenie o zawartej w nim treści. Jest jednak także pełnoprawnym środkiem dowodowym, który Sąd może uznać za podstawę ustaleń faktycznych - w ramach swobodnej oceny dowodów, gdyż wyciąg z ksiąg banku zgodnie z art. 233 k.p.c. podlega ocenie razem ze wszystkimi innymi dowodami (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 grudnia 2018 r., sygn.. I Aga 159/18, opubl. LEX nr 2630433).

Analizując treść wyciągu w związku z pozostałymi zgromadzonymi w sprawie dowodami na podstawie art. 233 § 1 k.p.c. Sąd może uznać jego treść za zgodną z rzeczywistym stanem prawnym. Tak jak miało to miejsce w sprawie niniejszej, gdzie powód dodatkowo sprostał obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. i wykazał istnienie oraz wysokość roszczenia także poprzez dowody z następujących dokumentów:

- umowę kredytu (pozostającą w ścisłym związku z umową poręczenia), wykazującą wysokość kwoty kredytu, wysokość i sposób naliczenia odsetek umownych i karnych, zasady płatności kapitału głównego i rat odsetkowych,

- dokumenty bankowe wygenerowane z systemu, zawierające historię rachunku, spłat, naliczania opłat i odsetek.

Wszystkie ww. dokumenty pozostają w powiązaniu ze złożonym wyciągiem z ksiąg bankowych i stanowią wiarygodne dowody na istnienie dochodzonego pozwem roszczenia.

W toku procesu pozwany nie zakwestionował ważności umowy kredytu ani ważności umowy poręczenia, wysokości kapitału, odsetek i sposobu ich naliczenia, opłat oraz należności ubocznych, daty wymagalności roszczenia. Nie zgłosił również żadnych wniosków dowodowych, zmierzających do weryfikacji twierdzeń powoda w tym zakresie, nie wykazał, by on lub pozostali pozwani dokonali w całości bądź w części spłaty zadłużenia wynikającego z umowy kredytu.

W istocie P. K. nie podjął żadnej inicjatywy dowodowej, podważającej twierdzenia powoda co do istnienia i wysokości zadłużenia.

Z tych wszystkich względów powództwo podlega uwzględnieniu w całości w stosunku do pozwanego P. K..

Odsetki umowne zasądzono na podstawie art. 481 § k.c. zgodnie z żądaniem pozwu, z zastrzeżeniem, że ich wysokość nie może przekraczać odsetek maksymalnych, wynikających z art. 481 § 2 ¹ k.c.

Pozwany P. K. oświadczył, że nie uchyla się od swej odpowiedzialności za poręczone zobowiązanie kredytowe zaciągnięte przez (...) Sp. z o.o. w Ł. i co do zasady nie zanegował obowiązku spłaty zadłużenia z tego kredytu, jednak pośrednio zanegował zasadę swojej odpowiedzialności solidarnej z kredytobiorcą i drugim poręczycielem (potwierdził swoją odpowiedzialność w zakresie kwoty odpowiadającej około 1/3 wysokości zadłużenia, wniósł o oddalenie powództwa w zakresie należności powyżej 30.000 zł).

Na podstawie art. 881 k.c. odpowiedzialność poręczyciela kształtuje się w braku odmiennego zastrzeżenia, jak odpowiedzialność współdłużnika solidarnego. W taki przypadku dług poręczyciela staje się wymagalny z chwilą, gdy dłużnik główny opóźni się ze spełnieniem swego świadczenia. Wierzyciel może wtedy skierować roszczenie przeciwko poręczycielowi.

Skoro poręczyciel odpowiada jako współdłużnik solidarny, zatem wierzyciel nie ma obowiązku kierowania żądania najpierw do dłużnika, a dopiero potem wobec poręczyciela, lecz może pozwać ich jednocześnie co do całości zadłużenia (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 09 maja 2017 r., sygn.. I ACa 880/16, opubl. LEX nr 2425612).

Z tych wszystkich względów Sąd orzekł o odpowiedzialności solidarnej P. K. wspólnej z drugim poręczycielem oraz kredytobiorcą – pozwanymi, co do których uprawomocnił się nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym wydany w sprawie I Nc 40/19 w dniu 08 lutego 2019 r.

Po analizie sytuacji rodzinnej i majątkowej pozwanego Sąd uznał, że wniosek o rozłożenie należności na raty nie może zostać uwzględniony. Rozłożenie w czasie spłaty całej zaległości Sąd uznał za społecznie nieuzasadnione w rozumieniu art. 5 k.c. i mogące prowadzić do pozbawienia powoda jako wierzyciela wartości ekonomicznej należnej mu zapłaty.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Pozwany jako przegrywający spór obowiązany jest zwrócić stronie powodowej koszty niezbędne do celowego dochodzenia swych praw, na które składają się: opłata od pozwu w wysokości 5.814 zł oraz wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 5.400 zł, obliczone stosownie do wartości przedmiotu sporu, zgodnie z § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t. j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 w brzmieniu obowiązującym zgodnym z Dz. U. z 2016 r., poz. 1667).

Z/Doręczyć odpis wniosku z uzasadnieniem zgodnie z wnioskiem.