Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ludmiła Dulka - Twarogowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Arleta Ratajczak

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2019 roku w Wąbrzeźnie na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki Akcyjnej z (...) z siedzibą w B.

przeciwko: M. W.

- o zapłatę,

I. oddala powództwo w całości;

II.  ustala, że koszty procesu ponosi strona powodowa.

Sędzia Sądu Rejonowego

Ludmiła Dulka - Twarogowska

POUCZENIE

Pozwany, przeciwko któremu zapadł wyrok zaoczny, może złożyć do tutejszego Sądu sprzeciw w ciągu dwóch tygodni od daty doręczenia mu wyroku.

W piśmie zawierającym sprzeciw pozwany powinien przytoczyć zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

Sprzeciw złożony po terminie oraz sprzeciw, którego braków strona w wyznaczonym terminie nie uzupełniła, Sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym.

Jeżeli sprzeciw zostanie złożony prawidłowo, sprawa zostanie rozpoznana w zwykłym trybie przez Sąd I instancji.

Powód może wnieść apelację od niniejszego wyroku zaocznego do Sądu Okręgowego w (...) VIII Wydział Cywilny Odwoławczy, za pośrednictwem Sądu Rejonowego w W. I Wydziału Cywilnego, w terminie 14 dni od dnia doręczenia mu wyroku wraz z uzasadnieniem lub w terminie 21 dni od daty doręczenia mu wyroku zaocznego, gdy powód nie złożył wniosku o uzasadnienie. Sąd uzasadnia wyrok zaoczny jedynie wówczas, gdy powództwo zostało oddalone w całości lub w części (art. 342 k.p.c.). Termin do złożenia przez powoda wniosku o uzasadnienie wynosi 7 dni licząc od daty doręczenia mu wyroku zaocznego.

Strony i ich przedstawiciele mają obowiązek zawiadomić Sąd o każdej zmianie miejsca zamieszkania. W razie zaniedbania tego obowiązku pismo sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba, że nowy adres jest Sądowi znany.

W przypadku nie złożenia sprzeciwu co do istoty sprawy, stronie przysługuje zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów procesu zawarte w wyroku zaocznym. Wnosi się je do Sądu Okręgowego w (...) za pośrednictwem tutejszego Sądu w terminie 1 tygodnia od dnia doręczenia odpisu wyroku zaocznego. Zażalenie powinno czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego oraz zawierać wskazanie zaskarżonego postanowienia i wniosek o jego zmianę lub uchylenie, jak również zwięzłe uzasadnienie zażalenia ze wskazaniem w miarę potrzeby nowych faktów i dowodów.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)”;

2.  (...)

3.  (...);

4.  (...).

SSR Ludmiła Dulka – Twarogowska

W., dnia 10 czerwca 2019 r.

Sygn. akt I C 785/17 upr

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30 sierpnia 2017 roku, złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, powódka (...) S.A. w restrukturyzacji z siedzibą w B., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, domagała się zasądzenia na swoją rzecz od M. W. kwoty 473,99 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

Uzasadniając swoje stanowisko powódka wskazała, że roszczenie dochodzone w niniejszej sprawie wynikało z umowy pożyczki zawartej pomiędzy stronami w dniu 06 października 2012 roku o nr (...), w oparciu o którą pozwana zobowiązała się do spłaty 686,60 zł w 9 tygodniowych ratach począwszy od dnia 13 października 2012 roku. M. W. nie wywiązała się w całości ze swojego zobowiązania, spłacając jedynie kwotę 340 zł. W dniu 26 lutego 2014 roku strony zawarły aneks do wskazanej umowy pożyczki, na mocy którego pozwana zobowiązała się do spłaty zadłużenia w wysokości 346,60 zł, z czego w żadnej części się nie wywiązała. Na poczet kwoty dochodzonej pozwem składały się: 346,60 zł tytułem niespłaconej pożyczki oraz 127,39 zł tytułem skapitalizowanych odsetek od przeterminowanych wpłat od kwot i terminów wymagalności poszczególnych rat (tj. począwszy od dnia 06 marca 2014 roku do dnia 03 lipca 2014 roku) naliczonych do dnia 30 sierpnia 2017 roku. Jako datę wymagalności roszczenia powódka wskazała datę 05 marca 2014 roku (k.2-3v).

Postanowieniem z dnia 28 września 2017 roku Sąd Rejonowy (...) w (...) (sygn. akt(...) (...), wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w (...) (k.4).

Pozwana nie stawiła się na rozprawę w sposób prawidłowy na jej termin wezwana, nie usprawiedliwiła swego niestawiennictwa, nie wnosiła o przeprowadzenie rozprawy pod swoją nieobecność, nie zajęła stanowiska w sprawie ustnie, ani na piśmie.

Sprawa niniejsza została rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 06 października 2012 roku pozwana M. W. zawarła z (...) S.A. z siedzibą w B. umowę pożyczki gotówkowej nr (...), w oparciu o którą wypłacono jej 400 zł. Kwotę tą, powiększoną o opłatę przygotowawczą w wysokości 40 zł, opłatę za obsługę pożyczki w domu w wysokości 193,28 zł, dodatkową opłatę przygotowawczą 34 zł, odsetki w wysokości 20% rocznie – 19,32 zł, tj. łącznie 686,60 zł miała spłacić w 20 tygodniowych ratach począwszy od dnia 09 października 2012 roku do 19 lutego 2013 roku.

Dowód:

- umowa pożyczki – k. 18-21.

W dniu 05 kwietnia 2013 roku strony zawarły aneks do powyższej umowy pożyczki gotówkowej, w którym określiły zadłużenie pozwanej na kwotę 486,60 zł, którą M. W. zobowiązała się zapłacić w ratach tygodniowych w wysokości 20 zł począwszy od 10 kwietnia 2013 roku. Termin końcowy spłaty pożyczki przypadał na 25 września 2013 roku.

Dowód:

- aneks z dnia 05.04.2013r. do umowy pożyczki – k. 22.

W piśmie z dnia 02 sierpnia 2016 roku powódka, powołując się na upływ terminu spłaty pożyczki nr (...) (...) z dnia 26 lutego 2014 roku, wezwała pozwaną do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 436,73 zł, na którą składały się: 346,60 zł tytułem niespłaconych rat pożyczki i 90,13 zł tytułem skapitalizowanych ustawowych odsetek za opóźnienie w spłacie poszczególnych rat pożyczki, naliczonych na datę wystawienia wezwania.

Dowód:

- przedsądowe wezwanie do zapłaty z 02.08.2016 r. – k. 25.

W dniu 30 sierpnia 2017 roku strona powodowa wygenerowała „wyliczenie wartości zobowiązania dłużnika” M. W. dotyczące umowy pożyczki nr (...) z dnia 06 października 2012 roku, z którego wynikało, że początkowe łączne zobowiązanie wynosiło 686,60 zł, z czego 340 zł zostało spłacone, a pozostała do zapłaty kwota wynosiła 346,60 zł. Jako daty wymagalności poszczególnych 18 rat tygodniowych (w tym 17 po 20 zł i ostatniej raty w wysokości 6,60 zł) wskazano daty począwszy od dnia 06 marca 2014 roku do 03 lipca 2014 roku.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty przedłożone przez stronę powodową, które nie budziły wątpliwości i zostały przez Sąd uznane za wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie w żadnej części.

Zgodnie z treścią art. 339 § 1 k.p.c., jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę, albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wydaje wyrok zaoczny. Sąd nie może wydać wyroku zaocznego, jeżeli pomimo niestawiennictwa pozwanego na rozprawie, żądał on przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności albo składał już w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie (art. 340 k.p.c.), stwierdzono nieprawidłowość w doręczeniu wezwania albo jeżeli nieobecność pozwanego jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć (art. 214 § 1 k.p.c.).

W realiach niniejszej sprawy zachodziły podstawy do wydania wyroku zaocznego, ponieważ pozwana nie wdała się w spór co do istoty sprawy, pomimo prawidłowego wezwania na termin rozprawy, nie stawiła się na nią, nie zajęła żadnego stanowiska procesowego, nie wnosiła o przeprowadzenie rozprawy w swojej nieobecności. Ponadto brak było podstaw, aby przyjąć, iż wystąpiły szczególne przeszkody uniemożliwiające jej stawiennictwo do Sądu.

Powódka dochodziła pozwem spełnienia przez pozwaną zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki.

Łączący powódkę z pozwaną stosunek prawny reguluje art. 720 k.c., zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki w świetle unormowań kodeksu cywilnego może mieć zarówno charakter odpłatny, jak i nieodpłatny, a do głównych świadczeń stron należy zaliczyć udostępnienie określonych środków finansowych do korzystania na określony okres czasu (po stronie pożyczkodawcy) oraz zwrot tych środków (po stronie pożyczkobiorcy).

Przy czym w powyższym stosunku prawnym pozwaną należało traktować jako konsumenta w rozumieniu art. 22 ¹ k.c., ponieważ jako osoba fizyczna zawarła z przedsiębiorcą umowę, która nie była związana bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Na podstawie art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2018.1104), z dniem 09 lipca 2018 r. do kodeksu cywilnego został wprowadzony przepis art. 117 § 2 ¹ k.c., zgodnie z którym, po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi.

Wskazany przepis w oparciu o art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks Cywilny oraz niektórych innych ustaw znalazł zastosowanie do roszczeń przedawnionych przysługujących przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie tej ustawy, tj. do 9 lipca 2018 r., nie podniesiono zarzutu przedawnienia, a więc także w niniejszej sprawie.

Jak wynika z uzasadnienia rządowego projektu wskazanej ustawy, art. 117 § 2 ¹ k.c. stanowi regulację szczególną wobec art. 117 § 2 k.c. (lex specialis derogat legi generali) i powoduje, że już z chwilą upływu terminu przedawnienia następuje z mocy ustawy przekształcenie roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi w zobowiązanie niezupełne (naturalne), skutkujące niemożnością jego przymusowej realizacji, czyli niemożnością jego dochodzenia przed sądem (vide: (...) sejmowy nr (...), s.2-4).

Przez sformułowanie „nie można domagać się zaspokojenia roszczenia” należy rozumieć zarówno brak możliwości podejmowania jakichkolwiek czynności mających na celu zaspokojenie się przez wierzyciela w drodze przymusu państwowego, jak i nakaz uwzględnienia przez sąd upływu terminu przedawnienia z urzędu.

Zatem rolą Sądu w niniejszej sprawie było zbadanie kluczowych w tym zakresie elementów łączących się z terminem przedawnienia roszczenia i początkiem jego biegu.

Należy wskazać, iż roszczenie powódki pozostawało w związku z prowadzeniem przez nią działalności gospodarczej, dlatego Sąd przyjął, iż termin jego przedawnienia wynosił 3 lata. Z kolei roszczenie o odsetki z tytułu opóźnienia jako roszczenie okresowe przedawniało się w terminie 3-letnim zgodnie z art. 118 k.c., nie później jednak niż z upływem terminu, w którym przedawniało się roszczenie o zapłatę kwoty głównej (vide: wyrok SN z 20.10,2006r., sygn. IV CSK 134/05, Legalis nr 156806).

Wymagalność należy łączyć z upływem terminu spełnienia świadczenia, dopiero bowiem po jego upływie, kiedy dłużnik popada w opóźnienie, wierzyciel dysponuje skutecznymi środkami dochodzenia roszczeń (vide: uchwała SN z 20.04.2012r., sygn. III CZP 10/12, Legalis nr 457217).

Przechodząc do analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego w pierwszej kolejności wskazać należy, iż w istocie powódka nie zdołała w pełni dowieść swoich twierdzeń zawartych w uzasadnieniu pozwu. Jako podstawę faktyczną bowiem wskazała umowę pożyczki z dnia 06 października 2012 roku nr (...) oraz aneks do tejże umowy z dnia 26 lutego 2014 roku określający wysokość zobowiązania pozwanej na dzień jego zawarcia na kwotę 346,60 zł. Tymczasem jako dowód w sprawie został przedłożony aneks do tej samej umowy pożyczki podpisany w dniu 05 kwietnia 2013 roku, na podstawie którego określono zadłużenie pozwanej na kwotę 486,60 zł i rozłożono je na raty po 20 zł tygodniowo począwszy od dnia 10 kwietnia 2013 r. (k.22). O istnieniu potencjalnego aneksu lub ugody z dnia 26 lutego 2014 roku, określających zadłużenie pozwanej na kwotę 346,60 zł można było jedynie wnioskować z dokumentów wygenerowanych w dniach: 30 sierpnia 2017 roku, jako „wyliczenie wartości zobowiązania dłużnika” (k.23) i z dnia 24 listopada 2017 roku zatytułowane „historia spłat klienta” (k.24). W każdym z tych dokumentów wskazano jednak inny czasookres spłaty zobowiązania przez pozwaną – tj. odpowiednio 18 tygodni począwszy od 05 marca 2014 roku oraz 9 tygodni, bez jednoznacznego wskazania daty początkowej spłaty poszczególnych rat.

W tym miejscu zauważyć należy, iż od fachowego pełnomocnika wymaga się większej staranności przy formułowaniu pozwu oraz dowodzenia twierdzeń, w oparciu o które wywodzi roszczenie.

Abstrahując od powyższych rozbieżności – niezależnie od tego, czy doszło do zawarcia aneksu/ugody z dnia 26 lutego 2014 roku rozkładającego należność w wysokości 346,60 zł na raty po 20 zł tygodniowo (od takich dat i kwot nota bene naliczano skapitalizowane odsetki, na co wskazano w uzasadnieniu pozwu), czy też nie, stwierdzić należało, że i tak doszło do przedawnienia roszczenia.

Wymagalność najpóźniejszej raty w przypadku aneksu z dnia 05 kwietnia 2013 roku wypadała bowiem na dzień 23 września 2013 roku, natomiast w przypadku potencjalnego aneksu lub ugody z dnia 26 lutego 2014 roku na dzień 03 lipca 2014 roku (przy przyjęciu, że treść tegoż aneksu/ugody przewidywała rozłożenie kwoty 346,60 zł na raty po 20 zł tygodniowo począwszy od dnia 05 marca 2014 roku – jak wynika po części z uzasadnienia pozwu w zakresie naliczania odsetek za opóźnienie i z „wyliczenia wartości zobowiązania dłużnika” z 30 sierpnia 2019 r. – k. 24). Pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 30 sierpnia 2017 roku, zatem w obu przypadkach po upływie 3-letniego terminu przedawnienia roszczenia wynikającego z umowy pożyczki.

Dlatego też w pkt I wyroku powództwo podlegało oddaleniu w całości.

W pkt II wyroku Sąd ustalił, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania wyrażoną w art. 98 § 1 k.pc., iż koszty procesu ponosi strona powodowa, która w całości przegrała spór sądowy.

Sędzia Sądu Rejonowego

Ludmiła Dulka-Twarogowska

ZARZĄDZENIE

1.  (...);

2.  (...)

3.  (...)

W., dnia 01 lipca 2019 r.

SSR Ludmiła Dulka-Twarogowska