Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 sierpnia 2019 roku

Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Arkadiusz Marcia

Protokolant Magdalena Kiełbus

po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2019 roku w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa J. Z.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki J. Z. kwotę 40.000 (czterdzieści tysięcy) zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 marca 2017 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki J. Z. kwotę 25.849 (dwadzieścia pięć tysięcy osiemset czterdzieści dziewięć) zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 19 października 2017 roku do dnia zapłaty;

III.  zasądza od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki J. Z. kwotę 7.927 (siedem tysięcy dziewięćset dwadzieścia siedem) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 7.082 zł od 1 marca 2017 roku do dnia zapłaty,

- od kwoty 845 zł od 17 września 2016 roku do dnia zapłaty;

IV.  dalej idące powództwo oddala;

V.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki koszty procesu w kwocie 7.031,66 zł;

VI.  nakazuje uiścić na rzecz Skarbu Państwa Sąd Okręgowy w Świdnicy tytułem wydatków w sprawie:

- powódce 57,16 zł

- stronie pozwanej 161,03 zł.

Sygn. akt I C 1845/17

UZASADNIENIE

Powódka J. Z. w pozwie skierowanym przeciwko (...) S. A. V. (...) w W., wniosła
o zasądzenie na jej rzecz:

- kwoty 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 lutego 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 5.376 zł tytułem zwrotu kosztów opieki z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 lutego 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 1.706 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 lutego 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 845 zł tytułem odszkodowania za zniszczone wskutek wypadku okulary z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 września 2016 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 42.377 tytułem utraconego zarobku z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu,

- kwoty 2.278 zł tytułem renty płatnej od października 2017 r. do 10 – go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności.

W uzasadnieniu powódka podała, że w dniu (...) r. doszło do wypadku drogowego, w wyniku którego doznała obrażeń ciała. Pojazd sprawcy wypadku objęty był ochroną ubezpieczeniową z tytułu odpowiedzialności cywilnej
w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. W toku postępowania likwidacyjnego strona pozwana wypłaciła powódce 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia, a niniejszym pozwem powódka domaga się 40.000 zł tytułem dodatkowego zadośćuczynienia. Powódka domaga się ustawowych odsetek za opóźnienie od 29 lutego 2017 r., gdyż 28 lutego 2017 r. strona pozwana zajęła ostateczne stanowisko w sprawie. Powódka podała, że korzystała z pomocy osób trzecich w wymiarze 6 godzin dziennie przez 16 tygodni. Koszty związane ze sprawowaniem opieki nad powódką przez osoby trzecie wyniosły 6.720 zł (112 dni x 6 godz. x 10 zł). Strona pozwana uznała, że powódka wymagała opieki osób trzecich przez 6 tygodni (42 dni) po 4 godz. dziennie, przyjmując stawkę 8 złotych za godzinę opieki. Strona pozwana wypłaciła pozwanej z tego tytułu kwotę 1.344 zł. Powódka domaga się zapłaty różnicy kwot 6.720 zł i 1.344 zł. Powódka wskazała, że pokonała dystans 2.222 km na dojazdy do placówek medycznych. Powódka poruszała się samochodem osobowym o pojemności skokowej silnika 1.598 cm ^{( 3)}. Koszty dojazdów wyniosły 1.857,15 zł (2.222 km x 0,8358 zł). Strona pozwana wypłaciła powódce 209 zł uznając, że zasadne były dojazdy do placówek medycznych na dystansie 773 km. Powódka domaga się zwrotu 58 zł za opłaty parkingowe oraz różnicy kwot 1.857,15 zł i 209 zł. W czasie wypadku zniszczone zostały okulary powódki, za które zapłaciła 845 zł. W dniu 17 sierpnia 2016 r. powódka zgłosiła to roszczenie i dlatego domaga się ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia 17 września 2016 r. do dnia zapłaty. Powódka jest z zawodu (...).
W związku z poniesionymi w wypadku obrażeniami powódka stała się niezdolna do wykonywania pracy zawodowej. Na skutek odniesionych w wypadku obrażeń, powódka w okresie od 16 marca 2016 r. do 30 marca 2016 r. otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 80% za pierwsze 14 dni niezdolności do pracy,
a następnie za okres od 31 marca 2016 r. do 13 września 2016 r. zasiłek chorobowy. Po upływie okresu otrzymywania zasiłku chorobowego, z dniem 30 września 2016 r. pracodawca rozwiązał z powódką umowę o pracę. Z uwagi na doznane obrażenia powódka nie była w stanie prowadzić prywatnego gabinetu stomatologicznego, wobec czego z dniem 29 marca 2016 r. zawiesiła prowadzoną działalność gospodarczą. Wysokość świadczenia emerytalnego powódki kształtowała się następująco: marzec 2015 r. – styczeń 2016 r. – 1.984,62 zł netto; luty 2016 r. – luty 2017 r. – 2.046,32 zł netto; od marca 2017 r. – 2.072,25 zł netto. Od maja 2017 r. z uwagi na dalszą niezdolność do pracy i orzeczenie przez lekarza orzecznika ZUS niezdolności do samodzielnej egzystencji powódce dodatkowo przysługuje dodatek pielęgnacyjny do emerytury w wysokości 209,59 zł. Łączna wartość utraconego przez powódkę zarobku w okresie od marca 2016 r. do września 2017 r. wyniosła 42.377,26 zł, co po zaokrągleniu w dół do pełnego złotego wynosi 42.377 zł. Roszczenie renty uzupełniającej wynika z sumy łącznego hipotetycznego zarobku netto z tytułu umowy o pracę (302,52 zł) i działalności gospodarczej (2.185,14 zł), pomniejszone
o dodatek pielęgnacyjny do emerytury netto, tj. 209,59 zł.

Strona pozwana (...) S. A. V. (...) w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa.

Strona pozwana przyznała, że sprawca wypadku w dniu zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową z tytułu odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. W toku postępowania likwidacyjnego strona pozwana wypłaciła powódce 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia, 1.344 zł tytułem kosztów opieki obejmującej okres 6 tygodni w wymiarze 4 godzin dziennie, przy stawce 8 zł. Pozwana wypłaciła powódce 209 zł tytułem kosztów dojazdu do placówek medycznych. Zdaniem pozwanej, zadośćuczynienie wypłacone na rzecz powódki
w dacie likwidacji szkody jest zadośćuczynieniem zupełnym i żądanie dalszego zadośćuczynienia jest wygórowane. Pozwana zarzuciła, że powódka nie wykazała, aby koszty dojazdów miały związek ze zdarzeniem wywołującym szkodę. Podobnie pozwana oceniła żądanie zwrotu kosztów opieki. Strona pozwana zarzuciła, że powódka nie wykazała również związku przyczynowego pomiędzy zaistniałym zdarzeniem a szkodą w postaci zniszczenia okularów. Pozwana nie znalazła podstaw do wypłacenia powódce odszkodowania tytułem utraconych dochodów ani zapłaty renty. Pozwana zarzucała, że powódka nie zaoferowała żadnego materiału dowodowego na uzasadnienie wysokości roszczenia.

Bezspornym jest, że w dniu (...) r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego powódka J. Z. doznała uszczerbku na zdrowiu. W dniu wypadku pojazd prowadzony przez sprawcę P. S. był objęty polisą ubezpieczeniową OC wystawioną przez stronę pozwaną. Przeciwko sprawcy wypadku toczyło się postępowanie karne o czyn z art. 177§1 k.k. Na podstawie art. 66§1 k.k. i art. 67§1 k.k. postępowanie karne wobec sprawcy warunkowo umorzono na okres próby jednego roku. Poza sporem pozostaje również fakt, że wskutek przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego zakończonego 28 lutego 2017 r., strona pozwana wypłaciła powódce 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 1.344 zł tytułem kosztów opieki obejmującej okres 6 tygodni w wymiarze 4 godzin dziennie i stawce 8 zł za godzinę. Strona pozwana wypłaciła powódce również kwotę 1.351,47 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia i kwotę 209 zł tytułem zwrotu kosztów przejazdów do placówek medycznych.

Sąd ustalił, co następuje:

Przed wypadkiem w dniu(...) r. powódka była osobą samodzielną, aktywną fizycznie, uprawiała sport, np. jeździła rowerem, na nartach.

(dowód: zeznanie powódki, k. 348; zeznania świadków: J. L., k. 269v.; Z. Z., k. 270)

W wyniku wypadku powódka nie mogła pracować, poruszać się swobodnie, aktywnie wypoczywać, co negatywnie wpłynęło na jej zdrowie psychiczne.

(dowód: zeznanie powódki, k. 348 v.; zeznania świadków: J. L., k. 269v.; Z. Z., k. 270)

Powódka przez pół roku miała unieruchomioną prawą rękę. Złamanie nie chciało się zrosnąć. W czerwcu 2016 r. zdjęto powódce gips z ręki i odtąd do sierpnia 2016 r. powódka nosiła ortezę. Powódka jest osobą praworęczną, dlatego wymagała pomocy innych osób. Wymagała pomocy przy czynnościach związanych z higieną osobistą, przynoszeniem zakupów, zmianą opatrunków, przygotowywaniem posiłków. Do połowy czerwca 2016 r. powódka wymagała intensywnej pomocy innych osób. Zakres tej pomocy zmniejszył się po zdjęciu gipsu. Dopiero od września 2016 r. powódka mogła funkcjonować bez pomocy innych osób. Powódka do chwili obecnej odczuwa ból w prawej ręce.

(dowód: zeznanie powódki, k. 348 – 348v.; zeznania świadków: J. L., k. 269v.; Z. Z., k. 270)

Od 1 lutego 2016 r. świadczenie emerytalne powódki wynosiło 2.046,32 zł netto miesięcznie. Od 1 marca 2017 r. wysokość tego świadczenia wynosi 2.072,25 zł netto miesięcznie. Od 1 maja 2017 r. powódka pobiera dodatek pielęgnacyjny do emerytury w kwocie 209,59 zł miesięcznie.

(dowód: decyzja o przeliczeniu emerytury, k. 157; decyzja o waloryzacji emerytury, k. 158; decyzja o przeliczeniu emerytury, k. 159)

Wynagrodzenie powódki w 2015 r. z tytułu zatrudnienia na stanowisku (...) w wymiarze 1/5 etatu w Zespole Usług Medycznych (...) Sp. z o. o. wyniosło 3.638,80 zł netto. W okresie od 1 stycznia 2016 r. do 29 lutego 2016 r. wynagrodzenie powódki z powyższego tytułu wynosiło 299,10 zł netto miesięcznie, zaś od marca 2016 r. do 30 września 2016 r. wynagrodzenie powódki wyniosło 2.160,46 zł netto.

(dowód: zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, k. 160 – 162)

W 2015 r. dochód powódki z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej
w zakresie praktyki (...) wyniósł 21.502 zł (26.221,68 zł {dochód} – 1.841 zł {zaliczka} – 2.878,95 zł {składka na ubezpieczenie zdrowotne}). W 2016 r. (za trzy miesiące tego roku) dochód powódki z tego tytułu wyniósł 6.885 zł (7.787,16 zł {dochód} – 164 zł {zaliczka} – 738 zł {składka na ubezpieczenie zdrowotne}). Za powyższy piętnastomiesięczny okres średnie wynagrodzenie powódki z ww. tytułu wynosiło 1.892 zł netto miesięcznie (28.387 zł : 15 miesięcy). Utracony dochód powódki od daty wypadku, tj. od (...) r. do 31 grudnia wyniósł 23.867,76 zł (1.892 zł + 299 zł = 2.191 zł x 12 miesięcy = 26.292 zł – 2.424,24 zł {dochód powódki w 2016 r.}). W miesiącu styczniu 2017 r. powódka utraciła dochód w wysokości 1.981 zł (2.191 zł – 209,59 zł {dodatek pielęgnacyjny}).

(dowód: zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu, k. 187 – 195; PIT-5, k. 172; składka na ubezpieczenie zdrowotne za 2015 r., k. 174; zeznanie
o wysokości osiągniętego dochodu, k. 196 – 211, składka na ubezpieczenie zdrowotne, k. 178)

Powódka dojeżdżała do placówek (...) samochodem marki T., którego pojemność skokowa silnika wynosi 1.598 cm ³. W sumie powódka pokonała 2.223 km. Powódka zapłaciła 58 zł tytułem opłat za parking przy (...) Szpitalu Wojewódzkim Sp. z o. o. we W..

(dowód: zeznanie powódki, k. 348v.; dowód rejestracyjny pojazdu powódki, k. 143 – 144; oświadczenie o dojazdach do placówek (...)w aktach szkody; kopie biletów parkingowych, k. 145; zeznania świadków: J. L., k. 269v.; Z. Z., k. 270)

W dniu 14 stycznia 2016 r. powódka zakupiła okulary za 1.020 zł, które zostały zniszczone podczas wypadku.

(dowód: zeznanie powódki, k. 348v.; faktura nr (...), k. 147; zeznania świadków: J. L., k. 269v.; Z. Z., k. 270)

Pismem z dnia 17 sierpnia 2016 r. powódka domagała się zwrotu 1.020 zł tytułem refundacji kosztów okularów, które zostały zniszczone podczas wypadku.

(dowód: pismo z dnia 17.08.2016 r., k. 37)

Strona pozwana w piśmie z dnia 28 lutego 2017 r. poinformowała powódkę, że nie znajduje podstaw do zmiany stanowiska określonego w piśmie z dnia 31 sierpnia 2016 r. i odmówiła wypłaty dalszych świadczeń na rzecz powódki.

(dowód: pismo strony pozwanej z dnia 28 lutego 2017 r., k. 227 – 228)

W wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia (...) r. powódka doznała złamania trzonów kości przedramienia prawego i wyrostka łokciowego kości łokciowej prawej z następowym leczeniem operacyjnym. Z powodu braku zrostu odłamów kostnych powódka miała podawany kilkakrotnie szpik kostny w miejsce przełomu złamania. Pomimo tego prawidłowo przeprowadzonego leczenia nie uzyskano zrostu kostnego. Złamane kości uległy wygojeniu dopiero po długim procesie leczenia.
W wyniku przebytego urazu została naruszona sprawność kończyny górnej prawej zarówno w zakresie statycznego jak i dynamicznego obciążania. Utrudnia to w sposób zasadniczy czynności życia codziennego jak i pracę zawodową. Powódka do chwili obecnej odczuwa dolegliwości związane z przebytym wypadkiem. Natężenie dolegliwości bólowych, czy innych uciążliwości na pewno było większe bezpośrednio po wypadku czy nawet w kilka miesięcy po nim, ale w miarę upływu czasu
i stosowanego leczenia ulegało stopniowemu zmniejszeniu jednak nie ustąpiło całkowicie. Przebyte złamania skutkują trwałym uszczerbkiem na zdrowiu
w wysokości 35%.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii dra n. med. M. J., k. 312; karta informacyjna z 22.03.2016 r., k. 45 – 46; karty informacyjne, k. 47 – 48; protokół zabiegu operacyjnego, k. 62)

Aktywność życiowa powódki została ograniczona i to w sposób znaczny
z powodu utrzymującego się przykurczu stawu łokciowego prawego, ograniczeń ruchomości w zakresie ruchów pronacyjno supinacyjnych, które wręcz uniemożliwiają wykonywanie pracy (...).

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii i traumatologii dra n. med. M. J., k. 313)

W dniu 17 stycznia 2017 r. u powódki zdiagnozowano oponiaka nadsiodłowego. Przebyta w lutym 2017 r. operacja usunięcia oponiaka nie skutkuje wystąpieniem
u powódki objawami neurologicznymi w postaci niedowładów, asymetrii odruchów. Nie wystąpiło u powódki upośledzenie kontaktu słowno – logicznego. Badanie głowy powódki w dniu 17 stycznia 2017 r. zostało wykonane dlatego, że powódka miała zaburzenia widzenia. Oponiak zdiagnozowany u powódki jest nowotworem. Nie pozostaje w związku z wypadkiem z dnia (...) r. Umiejscowienie oponiaka w pobliżu skrzyżowania nerwów wzrokowych spowodowało uszkodzenie nerwu wzrokowego. Skutkiem przebytego zabiegu usunięcia nowotworu są zaburzenia oczne.

(dowód: zeznanie powódki, k. 348v.; opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii J. W., k. 465 – 466; badanie tensora dyfuzji mózgowia, k. 359)

Pogorszenie wzroku u powódki nie pozostaje w związku z wypadkiem w dniu (...) r. Pogorszenie wzroku nastąpiło po operacji oponiaka w dniu 3 lutego 2017 r. Poza tym pojawiły się zmiany w polu widzenia obu oczu. Stan narządu wzroku po operacji guza mózgu spowodował niezdolność do pracy w zawodzie stomatologa. Powodem niezdolności do pracy było połowicze uszkodzenie pola widzenia oka prawego oraz ślepota oka lewego z całkowitym uszkodzeniem pola widzenia. Wypadek samochodowy z dnia (...) r. nie spowodował niezdolności do pracy w zawodzie stomatologa w zakresie narządu wzroku. Powodem niezdolności do pracy były powikłania pooperacyjne po usunięciu oponiaka.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu okulistyki J. O., k. 488)

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenia powódki podlegały częściowemu uwzględnieniu.

Zadośćuczynienie przewidziane w art. 445§1 k.c. pełni funkcję kompensacyjną, przyznana suma pieniężna ma stanowić przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej. Podstawowym kryterium określającym rozmiar należytego zadośćuczynienia jest rozmiar doznanej krzywdy, tj. rodzaj, charakter, długotrwałość cierpień fizycznych, ich intensywność i nieodwracalność skutków. Ocenie podlegają również cierpienia psychiczne związane zarówno z ich przebiegiem, jak i w razie ich nieodwracalności ze skutkami, jakie wywołują w sferze życia prywatnego
i zawodowego. Rozgraniczać należy te sytuacje, w których doznane urazy zostały wyleczone i nie będą miały dalszych skutków i wpływu na życie poszkodowanego
w przyszłości od tych, w których urazy będą powodowały dalsze cierpienia i krzywdę oraz będą rzutowały na poziom życia i jego jakość. Zadośćuczynienie za krzywdę wyrządzoną czynem niedozwolonym jest świadczeniem przyznawanym jednorazowo, ma charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę za wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne zarówno te, których poszkodowany już doznał, jak i te które zapewne w związku z doznanym uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, wystąpią u osoby poszkodowanej w przyszłości, jako możliwe do przewidzenia następstwa czynu niedozwolonego. Poza wymienionymi okolicznościami na rozmiar zadośćuczynienia może mieć wpływ także wiek osoby poszkodowanej, utrata szans na normalne życie, rozwój zainteresowań czy osiągnięcie zamierzonych celów, poczucie bezradności, utrata zdolności do pracy. Biorąc pod uwagę powyższe kryteria Sąd uznał, że żądanie w zakresie zadośćuczynienia należało uwzględnić
w dochodzonej wysokości.

Sąd uznał, że zadośćuczynienie pieniężne w kwocie 70.000 zł jest adekwatne w rozumieniu przepisu art. 445§1 k.c. Strona pozwana wypłaciła dotychczas powódce 30.000 zł, dlatego Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki z tytułu zadośćuczynienia 40.000 zł.

Celem zadośćuczynienia z art. 445§1 k.c. jest kompensacja doznanej krzywdy, a więc złagodzenie cierpienia psychicznego i fizycznego będącego skutkiem uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia czynem niedozwolonym. Z uwagi na swój kompensacyjny charakter zadośćuczynienie nie może stanowić zapłaty symbolicznej, ale musi przedstawiać dla poszkodowanego ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość zadośćuczynienia odpowiadająca doznanej krzywdzie powinna być odczuwalna dla poszkodowanego i przynosić mu równowagę emocjonalną naruszoną przez doznane cierpienia. Sąd miał na uwadze kompensacyjny, indywidualny i całościowy charakter zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, a w konsekwencji wymóg, by przyznana z tego tytułu kwota miała ekonomicznie odczuwalną dla powoda wartość.

Biegły sądowy z zakresu ortopedii i traumatologii stwierdził, że doznane obrażenia wskutek wypadku wywołały u powódki trwały uszczerbek na zdrowiu wynoszący 35%. Podkreślić jednak należy, że trwały uszczerbek na zdrowiu jako podstawa ustalenia wysokości zadośćuczynienia jest tylko jednym z wyznaczników wysokości zadośćuczynienia, określając w sposób procentowy jaka jest skala trwałych, negatywnych skutków wypadku u pokrzywdzonego. Nie można jednak przypisywać trwałemu uszczerbkowi na zdrowiu znaczenia kryterium kluczowego, służącego obliczeniu swoistego ryczałtu należnego poszkodowanemu. Mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowiłoby niedopuszczalne uproszczenie, nieznajdujące oparcia w treści art. 445§1 k.c.

Określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia uzależnione jest od wielu okoliczności, wśród których wskazywany jest w szczególności rozmiar uszkodzenia ciała, związane z nim oraz jego leczeniem dolegliwości fizyczne i cierpienia psychiczne, czas ich trwania i stopień intensywności, trwałość skutków urazu (kalectwo, oszpecenie), prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, możliwości wykonywania zawodu, zaspokajania potrzeb kulturalnych itp., a nadto poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa, pozbawienie możliwości osobistego wychowywania dzieci i zajmowania się gospodarstwem domowym, konieczność korzystania z pomocy innych osób przy prostych czynnościach życia codziennego.

Podkreślić należy, że powódka przed wypadkiem była osobą zdrową, aktywną
i sprawną fizycznie. Należy też dostrzec, że powódka utraciła zdrowie i aktywność fizyczną w wyniku wypadku z dnia (...) r., za którego skutki odpowiada strona pozwana. Poczynione ustalenia faktyczne pozwalały na stwierdzenie, że skutki wypadku, któremu uległa powódka były daleko idące, gdyż złamane kości prawej ręki uległy wygojeniu dopiero po długim procesie leczenia. W wyniku przebytego urazu została naruszona sprawność prawej ręki zarówno w zakresie statycznego jak
i dynamicznego obciążania. Utrudnia to w sposób zasadniczy czynności życia codziennego powódki. Powódka do chwili obecnej odczuwa dolegliwości związane
z przebytym wypadkiem. Natężenie dolegliwości bólowych, czy innych uciążliwości na pewno było większe bezpośrednio po wypadku czy nawet w kilka miesięcy po nim, ale w miarę upływu czasu i stosowanego leczenia ulegało stopniowemu zmniejszeniu jednak nie ustąpiło całkowicie. Aktywność życiowa powódki została ograniczona i to
w sposób znaczny z powodu utrzymującego się przykurczu stawu łokciowego prawego i ograniczeń ruchomości.

Sąd uznał, że opinie biegłych z zakresu ortopedii i traumatologii, neurologii
oraz okulistyki są wiarygodne, zostały wydane na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie. Żadna ze stron nie przedstawiła materiału dowodowego, który pozwoliłby na zakwestionowanie prawdziwości twierdzeń biegłych. W tym miejscu wskazać należy, że zeznania świadków i powódki w pełni korespondują z ustaleniami zawartymi w treści opinii biegłych. W ocenie Sądu zeznania te są w pełni wiarygodne.

Sąd uznał, że kwota 70.000 zł będzie odpowiednią rekompensatą dla powódki za doznaną krzywdę, uwzględniającą rozmiar odczuwanych cierpień fizycznych
i psychicznych, ich intensywność, czas trwania leczenia i rehabilitacji oraz skutki zaistniałego zdarzenia w codziennym życiu powódki, uwzględniając więc wypłaconą przez ubezpieczyciela kwotę 30.000 zł, zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki tytułem dopłaty kwotę 40.000 zł.

Jeżeli chodzi o odsetki, to zasadą jest, że zarówno odszkodowanie, jak
i zadośćuczynienie za krzywdę stają się wymagalne po wezwaniu ubezpieczyciela przez pokrzywdzonego do spełnienia świadczenia odszkodowawczego (art. 455§1 k.c.). Od tej chwili biegnie termin do odsetek za opóźnienie (art. 481§1 k.c.). Zobowiązany do zapłaty zadośćuczynienia powinien zatem spełnić swoje świadczenie na rzecz poszkodowanego niezwłocznie po otrzymaniu od niego stosownego wezwania, a jeśli tego nie czyni, popada w opóźnienie uzasadniające naliczenie odsetek od należnej wierzycielowi sumy. Odsetki zostały zasądzone od dnia 1 marca 2017 r., tj. następnego dnia po dacie pisma strony pozwanej z dnia 28 lutego 2017 r. W piśmie tym strona pozwana przedstawiła swoje ostateczne stanowisko w sprawie
i odmówiła wypłaty dalszych kwot na rzecz powódki.

Tym się kierując orzeczono jak w punkcie I sentencji wyroku.

„Utracone dochody” objęte są dyspozycją art. 444§2 k.c., zgodnie z którym jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Z opinii biegłego sądowego z zakresu neurologii wynika, że zdiagnozowany
u powódki w styczniu 2017 r. oponiak nie pozostaje w związku z wypadkiem z dnia (...) r. Umiejscowienie oponiaka w pobliżu skrzyżowania nerwów wzrokowych spowodowało uszkodzenie nerwu wzrokowego. Skutkiem przebytego zabiegu usunięcia nowotworu są zaburzenia oczne powódki. W tej sytuacji utracone dochody należą się powódce za okres od dnia wypadku do stycznia 2017 r. włącznie
i kształtowałyby się następująco: za 2016 r. – 23.867,76 zł i za styczeń 2017 r. – 1.981 złotych. Zatem utracony dochód powódki w powyższym okresie wyniósł 25.849 zł.

Początkowy termin naliczania odsetek za opóźnienie od zasądzonej kwoty 25.849 zł należy wiązać z doręczeniem pozwanej odpisu pozwu, co nastąpiło
w dniu 18 października 2017 r. (k. 217 – 217v.). Z dniem 19 października 2017 r. powódka uzyskała uprawnienie do żądania odsetek za czas opóźnienia (art. 481§1 k.c.).

Tym się kierując orzeczono jak w punkcie II sentencji wyroku.

Przepis art. 444§1 k.c. stanowi, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Obowiązek kompensaty kosztów, zgodnie z art. 444§1 k.c. obejmuje wszelkie koszty wywołane uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, a więc wszystkie niezbędne i celowe wydatki, bez względu na to, czy podjęte działania przyniosły poprawę zdrowia. W szczególności będą to koszty leczenia, a więc wydatki związane z postawieniem diagnozy, terapią, rehabilitacją poszkodowanego. Poszkodowany może domagać się także zwrotu kosztów opieki nad nim i kosztów rehabilitacji poniesionych przez członków jego najbliższej rodziny. Nie budzi również wątpliwości, że w dyspozycji art. 444§1 k.c. mieszczą się także koszty związane
z usunięciem barier architektonicznych w związku z powstałą niepełnosprawnością
u poszkodowanego na skutek wypadku.

Powódka domagała się zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych
w kwocie 1.706 zł, kosztów opieki w kwocie 5.376 zł i odszkodowania za zniszczone podczas wypadku okulary w wysokości 845 zł. Powódka wykazała przy pomocy rachunków, że zakupiła okulary za 1.020 zł i że za parking przy szpitalu zapłaciła
w sumie 58 zł. Koszt dojazdów został ustalony jako iloczyn liczby kilometrów 2.223 oraz kwoty 0, (...) ustalonej dla samochodu o pojemności silnika powyżej 900 cm ³ zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r.
w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271 z późn. zm.). Strona pozwana zwróciła powódce tylko 209 zł za poniesione koszty dojazdów do szpitala. W tej sytuacji na rzecz powódki należało zasądzić 1.706 zł stanowiącej różnicę zgłoszonej
w postępowaniu likwidacyjnym kwoty 1.915 zł i wypłaconej przez pozwaną kwoty 209 złotych.

Korzystanie przez poszkodowanego z pomocy osób trzecich oraz związane
z tym wydatki (czy też - w innym ujęciu - straty) stanowią koszty leczenia w rozumieniu art. 444§1 k.c. Bezspornym również jest, że legitymacja czynna w zakresie żądania zwrotu tych kosztów przysługuje poszkodowanemu niezależnie od tego, kto nad nim sprawował opiekę - odszkodowanie z powyższego tytułu należne jest bowiem zarówno w przypadku korzystania z usług osoby profesjonalnie zajmującej się wspomaganiem osób chorych lub rekonwalescentów, jak i w przypadku nieodpłatnej pomocy świadczonej przez członka rodziny. Czynnikiem decydującym o możliwości żądania zwrotu tych kosztów nie jest fakt, że zostały lub nie zostały rzeczywiście poniesione. Nie jest konieczne, aby poszkodowany rzeczywiście opłacił koszty takiej opieki, gdyż stanowią one element należnego poszkodowanemu odszkodowania nawet wtedy, jeśli opieka sprawowana była przez członków rodziny poszkodowanego nieodpłatnie. Szkodą jest już konieczność zapewnienia opieki, natomiast zapewnienie sobie przez poszkodowanego tańszej lub nawet nieodpłatnej opieki nie zmniejsza szkody. Takie stanowisko jest zgodne z ogólnymi zasadami szacowania odszkodowania i naprawienia szkody - samodzielne usunięcie skutków zdarzenia szkodzącego przez poszkodowanego (np. samodzielne naprawienie uszkodzonego w wypadku samochodu) nie zmniejsza należnego poszkodowanemu odszkodowania. Po wyjściu powódki ze szpitala opiekę nad nią sprawował przede wszystkim mąż. Powódka wymagała pomocy przy prostych czynnościach, np. ubieraniu, higieny, przygotowywaniem posiłków itp. Sąd przyjął, że powódka wymagała opieki do sierpnia 2016 r. (przez 96 dni) w większym rozmiarze, tj. po 6 godzin dziennie, a przez następne 77 dni w mniejszym rozmiarze, tj. po dwie godziny dziennie. Powódka w początkowym okresie wymagała opieki we wszystkich sprawach życia codziennego. Stawka 10 zł za godzinę opieki nie może być uznana za wygórowaną. Trzeba mieć na uwadze, że pomoc nie była świadczona powódce
w określonych godzinach, ale była rozproszona i wymagała gotowości do jej świadczenia. W tej sytuacji zasądzeniu na rzecz powódki z tego tytułu podlegała żądana kwota 5.376 zł.

Uzasadnione koszty, które podlegają rekompensacie z art. 444§1 i 2 k.c. wynoszą w sumie 7.927 zł i tę kwotę Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki. Odsetki od kwoty 7.082 zł (5.376 zł i 1.706 zł) zostały zasądzone od dnia 1 marca 2017 r., tj. następnego dnia po dacie pisma strony pozwanej z dnia 28 lutego 2017 r. Zaś odsetki od kwoty 845 zł zostały zasądzone od dnia 17 września 2016 r., gdyż dopiero w dniu 17 sierpnia 2016 r. powódka zgłosiła to roszczenie.

Dalej idące powództwo należało oddalić.

Jak już wyżej wspomniano roszczenie o utracone dochody nie mogło zostać uwzględnione za cały okres objęty pozwem, gdyż jak wynika z opinii biegłego
z zakresu okulistyki, stan narządu wzroku powódki po operacji guza mózgu spowodował niezdolność do pracy w zawodzie stomatologa. Powodem niezdolności do pracy było połowicze uszkodzenie pola widzenia oka prawego oraz ślepota oka lewego z całkowitym uszkodzeniem pola widzenia. Wypadek samochodowy z dnia (...) r. nie spowodował niezdolności do pracy w zawodzie stomatologa w zakresie narządu wzroku. Powodem niezdolności do pracy były powikłania pooperacyjne po usunięciu oponiaka. Oponiak zdiagnozowany u powódki w styczniu 2017 r. jest nowotworem i nie pozostaje w związku z wypadkiem z dnia (...). Podkreślić należy, że powódka od lutego 2017 r. (bez względu na to, czy wypadek zaistniałby, czy też nie) nie byłaby w stanie prowadzić praktyki stomatologa. W tej sytuacji nie można przyjąć, aby strona pozwana ponosiła odpowiedzialność za utratę możliwości wykonywania pracy przez powódkę, gdyż powódka i tak nie byłaby w stanie tej pracy wykonywać. Tym samym strona pozwana nie ponosi odpowiedzialności za samoistne schorzenia u powódki niepozostające w związku
z wypadkiem. Ograniczenie zdolności zarobkowych powódki od lutego 2017 r. było spowodowane wystąpieniem oponiaka, za którego powstanie i rozwój strona pozwana nie ponosi odpowiedzialności.

Tym się kierując orzeczono jak w punkcie IV sentencji wyroku.

Zgodnie z art. 100 k.p.c. zd. 1 w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu (art. 100 k.p.c.), strony powinny ponieść koszty w takim stopniu, w jakim przegrały sprawę. Strona powodowa poniosła następujące koszty: 5.882 zł – opłata od pozwu, 750 zł – zaliczka na przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego i 5.417 zł – koszty zastępstwa procesowego. Strona pozwana poniosła następujące koszty: 1.684,28 zł – zaliczka na przeprowadzenie dowodu
z opinii biegłego i 5.417 zł – koszty zastępstwa procesowego. Skoro powództwo zostało uwzględnione w 73,8%, to stronie powodowej należny jest zwrot poniesionych kosztów w kwocie 8.892,16 zł (12.049 zł x 73,8%), a stronie pozwanej 1.860,50 zł (7.101,28 złotych x 26,2%). Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej koszty procesu w kwocie 7.031,66 zł.

Artykuł 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (tekst jednolity – Dz. U. z 2019 r. poz. 785 z późn. zm.) stanowi, że kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę
w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

W orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113.

Poniesione tymczasowo przez Skarb Państwa wydatki wyniosły 218,19 zł. Powódka przegrała sprawę w 26,2%, dlatego Sąd nakazał jej uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Świdnicy kwotę 57,16 zł tytułem wydatków w sprawie, zaś stronie pozwanej Sąd nakazał uiścić 161,03 zł (218,19 zł x 73,8%), co znalazło wyraz w punkcie VI sentencji wyroku.