Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

Protokolant: staż. Agnieszka Sobolczyk

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2019 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa C. G.

przeciwko Skarbowi Państwa – Szefowi (...) Zarządu (...) w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powoda C. G. kwotę 114.300,00 (sto czternaście tysięcy trzysta) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 lutego 2018 r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powoda C. G. kwotę 13.132,00 (trzynaście tysięcy sto trzydzieści dwa) złote tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 5.400,00 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

4.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 536,05 (pięćset trzydzieści sześć złotych pięć groszy) tytułem zwrotu wydatków wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 125/18

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 17 kwietnia 2018 r. powód C. G. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Skarbu Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 80.000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 lutego 2018 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości należących do niego nieruchomości: oznaczonej numerem działki (...) położonej w G., gm. Ł. objętej księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku, oznaczonej numerami działek (...) położonej w G., gm. Ł. objętej księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku oraz oznaczonej numerami działek (...) położonej w M., gm. Ł. objętej księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku, które znajdują się na terenie obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. oraz orzeczenie o kosztach postępowania w tym kosztach zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

(pozew- k.3-9)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

(odpowiedź na pozew- k.44-52)

Pismem procesowym z dnia 5 grudnia 2019 r. powód rozszerzył powództwo i żądał zasądzenia od pozwanego na jego rzecz kwoty 114.300,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 lutego 2018 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości należących do niego nieruchomości

(pismo procesowe powoda- k.238)

Na rozprawie w dniu 20 grudnia 2019 r. pełnomocnik powoda popierał powództwo w rozszerzonym kształcie i wnosił o zasądzenie kosztów postępowania a w imieniu pozwanego nikt się nie stawił.

(protokół rozprawy z dnia 20 grudnia 2019 r. na płycie CD 00:00:21 – 00:04:12- koperta k.250)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód C. G. jest właścicielem nieruchomości:

- oznaczonej numerem działki (...) położonej w G., gm. Ł., objętej księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku,

- oznaczonej numerami działek (...) położonej w Ł. – G., objętej księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku.

- oznaczonej numerami działek (...) położonej w M., gmina Ł. objętej księgą wieczystą KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Łasku.

(bezsporne, odpisy z ksiąg wieczystych- k.13, k.14 i k.15-16, wypisy z rejestru gruntów- k.17, k.18, k.19, wydruki z geoportalu- k.25-33, opinia biegłego K. N. k.87-190, uzupełniająca opinia pisemna biegłego K. N.- k.216-228)

W zakresie zagospodarowania przestrzennego dla miejsca położenia nieruchomości nie ma aktualnie opracowanego planu miejscowego, a istniejący uprzednio przestał obowiązywać. W odniesieniu do działek nr (...) w miejscowości M. wydana została decyzja z dnia 17 stycznia 2005 r. o warunkach zabudowy na budowę dwóch budynków mieszkalnych. Dla gminy Ł. opracowane jest studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, którego ostatnie zmiany przyjęte zostały uchwałą nr (...) Rady Miejskiej w Ł. z dnia 30 października 2018 r. Pomimo, że studium nie jest źródłem prawa miejscowego, z uwagi na brak planu dla obszaru usytuowania nieruchomości informacje w nim zawarte zostały przyjęte jako źródło danych dotyczących zagospodarowania przestrzennego terenu, gdyż przy sporządzaniu planu ustalenia zawarte w studium są wiążące dla organów gminy. Z informacji przedstawionych w studium oraz z zaświadczeń Burmistrza Ł. z dnia 19 kwietnia 2017 r. ( (...). (...).(...) i (...).3.272.2017) wynika, że działki nr (...) położone są na terenach upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II – IV) oraz na terenach strefy ekonomicznej związanej z lotniskiem, działka nr (...) położona jest na terenach upraw rolnych niskich klas bonitacyjnych (V – VI), terenach upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II – IV), granicach powierzchni ograniczających wysokość zabudowy – granicach powierzchni przejściowych 1:10 – częściowo, granice powierzchni ograniczających wysokość zabudowy – do 235 m.n.p.m, działka nr (...) – tereny zabudowy mieszkaniowo – usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności, pozostałe tereny upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II – IV), w granicach powierzchni ograniczających wysokość zabudowy – granice powierzchni przejściowych 1:10. Choć dla pozostałych działek nie wydano zaświadczenia, ich przeznaczenie można stwierdzić na podstawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Działki nr (...) znajdują się na terenach upraw rolnych niskich klas bonitacyjnych, działka nr (...) znajduje się na terenach upraw rolnych niskich klas bonitacyjnych oraz terenach strefy ekonomicznej związanej z lotniskiem. Działka nr (...) położona jest na terenach upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II – IV) oraz na terenach strefy ekonomicznej związanej z lotniskiem a działki nr (...) w północnej części położone są na terenach leśnych a w pozostałej części na terenach rolnych niskich klas bonitacyjnych.

(bezsporne, zaświadczenia Burmistrza Ł.- k.20, k.21, kserokopia decyzji o warunkach zabudowy- k.22-24,opinia biegłego K. N. k.87-190, uzupełniająca opinia pisemna biegłego K. N.- k.216-228)

W dniu 25 października 2016 roku Sejmik Województwa (...) podjął nową uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł., w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie poprzednią uchwałę w tym przedmiocie z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł.. Zgodnie z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno-i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo – usługową,

b) zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

c) zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

d) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

2) w podobszarze B:

a) zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

b) zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy.

W myśl § 9 tej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

1) w podobszarze A:

a) zakaz budowy budynków jedno- i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo – usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo – usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

d) dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji o warunkach zabudowy.

2) w podobszarze B:

a) zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

b) zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

c) dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży.

Zgodnie z § 10 uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1) w podobszarze A:

a) w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

2) w podobszarze B:

a) w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej,

(uchwała nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r.- k.34-35)

Nieruchomości powoda znajdują się w całości w podobszarze A. Miejscowości M. i G., na terenie których położone są działki, wchodzą w skład gminy miejsko – wiejskiej Ł.. W krajobrazie wsi G. oraz – na mniejszą skalę – M. dominują sady, co świadczy o prowadzeniu na tej części gminy upraw ogrodniczych. Rozwinięta jest też uprawa truskawek oraz krzewów ozdobnych (róże). Zabudowana działka nr (...) jest uzbrojona w energię elektryczną i wodociąg, ścieki socjalno – bytowe odprowadzane są do zbiornika bezodpływowego zlokalizowanego na terenie działki. Działka jest zabudowana budynkiem mieszkalnym wzniesionym w 2005 r. Dom został zlokalizowany w północnej części działki wzdłuż drogi dojazdowej od budynku. Budynek jest dwukondygnacyjny, niepodpiwniczony, z garażem w bryle budynku, otynkowany i ocieplony. Jest on ogrzewany piecem na ekogroszek i wyposażony w ogrzewanie podłogowe. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 263,82 m ² a powierzchnia zabudowy 202,70 m ², powierzchnia całkowita wynosi 386,27 m ² a kubatura 712,31 m ². Fundamenty budynku – ławy fundamentowe żelbetowe, ściany zewnętrzne – wykonane w technologii tradycyjnej, mury lite, ściany wyższych kondygnacji wykonane z pustaków ceramicznych, ściany wewnętrzne – z cegły ceramicznej dziurawki. Strop jest monolityczny, betonowy. Dach jest pokryty blachodachówką. Elementy wykończeniowe stanowią okładziny podłogowe – panele podłogowe i terakota, okładziny ścienne – glazura, tynki z gładzią gipsową pokryte farbą dyspersyjną zaś stolarka okienna – (...). Nie działce znajduje się też budynek gospodarczy murowany z pustaka ceramicznego, otynkowany o powierzchni 640 m ² oraz budynek o konstrukcji stalowej obłożony blachą. Na terenie działki znajdują się różnorodne nasadzenia w postaci drzew i krzewów, staw oraz wiele elementów tworzących dekorację ogrodu. Wjazd na posesję oraz ciągi komunikacyjne utwardzone są kostką brukową. Posesja ogrodzona jest płotem na podmurówce z kamienia oraz przęsłach metalowych. Brama wjazdowa do posesji jest z automatyką. Działki niezabudowane znajdują się na południe od Ł. w pobliżu drogi ekspresowej (...) i są one niezagospodarowane i nieogrodzone. W ich sąsiedztwie występuje zabudowa mieszkaniowa oraz tereny rolne i leśne. Do działek nr (...) dostęp zapewniony jest przez działkę zabudowaną nr (...). Działka nr (...) zlokalizowana jest przy drodze asfaltowej gminnej, natomiast działka nr (...) zlokalizowana jest pomiędzy drogą ekspresową (...) a nieczynnym nasypem kolejowym. Działki nr (...) położone są w M. przy drodze gminnej asfaltowej a działki (...) przy drodze technicznej dojazdowej asfaltowej. Działki znajdują się w bliskiej odległości od drogi ekspresowej (...).

(bezsporne, wydruki z geoportalu- k.25-33, opinia biegłego K. N. k.87-190, uzupełniająca opinia pisemna biegłego K. N.- k.216-228)

(...) stanowiące własność powoda położone są w obszarze ograniczonego użytkowania i zlokalizowane są w podobszarze A.

(bezsporne, wydruki z geoportalu- k.25-33, opinia biegłego K. N. k.87-190, uzupełniająca opinia pisemna biegłego K. N.- k.216-228)

Działka nr (...) położona w G. ma część zabudowaną o powierzchni ok. 4.300 m ² oraz grunty poza zabudową użytkowane rolniczo bez możliwości zabudowy. Działki nr (...) położone w M. mają powierzchnię pod zabudowę określoną w decyzji o warunkach zabudowy. Dla działki nr (...) położonej w G. nie wydano decyzji o warunkach zabudowy, jednak z analizy decyzji dotyczących podobnych obiektów w sąsiedztwie wynika, iż wystąpienie o taką decyzję skutkowałoby odmową ustalenia warunków zabudowy ze względu na niezgodność z uchwałą ustanawiającą obszar ograniczonego użytkowania. Jest to specyficzna sytuacja dotycząca podobszaru A, gdzie optymalnym sposobem zagospodarowania terenu byłaby zabudowa mieszkaniowa, natomiast postanowienia uchwały blokują taki tok postępowania.

(bezsporneopinia biegłego K. N. k.87-190, uzupełniająca opinia pisemna biegłego K. N.- k.216-228)

Wartość rynkowa zabudowanej działki nr (...) położonej w G. została określona w oparciu o średnią arytmetyczną skorygowanych cen transakcyjnych i wynosi 832.400,000 zł. (867.600,00 + 689.900,00 + 896.600,00 + 875.500,00) : 4 = 832.400,00 zł). Przyjmując w ujęciu procentowym średnią cenę nieruchomości poza strefą oddziaływania lotniska na 100 %, wartość w strefie A stanowi 90,9 % oszacowanej kwoty, co oznacza spadek wartości o 9,1 %. Utrata wartości, wyrażona jako spadek wartości nieruchomości o podobnej funkcji ze względu na położenie w strefie uciążliwości, bądź poza strefą, jest jednym z elementów oceny wysokości szkody. Mając na uwadze obliczony dla podobszaru A wskaźnik wynoszący 9,1 % – utrata wartości rynkowej nieruchomości powoda stanowi kwotę 75.700,00 zł (832.400,00 zł x 9,1%). W tej sytuacji aktualna wartość nieruchomości powoda oznaczonej jako działka nr (...) z uwzględnieniem uciążliwości w następstwie wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania wynosi 756.700,00 zł. (832.400,00 – 75.700,00 = 756.700,00 zł).

(opinia biegłego K. N. k.87-190, uzupełniająca opinia pisemna biegłego K. N.- k.216-228)

Dla działki powoda położonej w M. oznaczonej nr (...)współczynnik korygujący wynosi 1,12, co przy średniej cenie transakcyjnej 26,93 zł/m ^{( 2)} daje wartość 1 m ^{( 2)} powierzchni gruntu w wysokości 30,16 zł. Dla działki powoda położonej w M. oznaczonej nr (...) współczynnik korygujący wynosi 1,08, co daje wartość 1 m ^{( 2)} powierzchni gruntu w wysokości 29,08 zł. Końcowy wynik oszacowania został zaokrąglony do pełnych setek z uwagi na przeliczenia kwot pośrednich. Określona na tej podstawie wartość rynkowa działek bez uwzględniania ograniczeń wynosi dla działki nr (...).037 m ^{( 2)} x 30,16 zł/m ^{( 2)} = 91.600,00 zł a dla działki nr (...).800 m ^{( 2)} x 29,08 zł/m ^{( 2)} = 168.700,00 zł. Dla działek tych przedstawiony został współczynnik korygujący, który dla gruntów niezabudowanych w podobszarze A wynosi 13,1 % ze względu na wydaną decyzję o warunkach zabudowy, która umożliwia zrealizowanie funkcji mieszkalnej. Końcowy wynik oszacowania został zaokrąglony do pełnych setek z uwagi na przeliczenia kwot pośrednich. Określona na tej podstawie wartość rynkowa działki nr (...) wynosi 91.600,00 zł x 13,1 % = 12.000,00 zł a wartość rynkowa działki nr (...) wynosi 168.700,00 zł x 13,1 % = 22.100,00 zł.

(opinia biegłego K. N. k.87-190, uzupełniająca opinia pisemna biegłego K. N.- k.216-228)

Dla działki powoda położonej w G. oznaczonej nr (...)współczynnik korygujący wynosi 1,33 co przy średniej cenie transakcyjnej 2,16 zł/m ² daje wartość 1 m ² powierzchni gruntu w wysokości 2,87 zł. Końcowy wynik oszacowania został zaokrąglony do pełnych setek z uwagi na przeliczenia kwot pośrednich. Określona na tej podstawie wartość rynkowa działki bez uwzględniania ograniczeń wynosi 4.400 m ² x 2,87 zł/m ² = 12.600,00 zł. Dla działki tej przedstawiony został współczynnik korygujący, który dla gruntów niezabudowanych w podobszarze A wynosi 36 %. Końcowy wynik oszacowania został zaokrąglony do pełnych setek z uwagi na przeliczenia kwot pośrednich. Określona na tej podstawie wartość rynkowa działki wynosi 12.600,00 zł x 36 % = 4.500,00 zł.

Utrata wartości wszystkich działek powoda wynosi zatem 114.300,00 zł. (75.700,00 zł + 12.000,00 zł + 22.100,00 zł + 4.500,00 zł = 114.300,00 zł).

(bezsporne, opinia biegłego K. N. k.87-190, uzupełniająca opinia pisemna biegłego K. N.- k.216-228)

Pismem z dnia 31 stycznia 2018 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwany Skarb Państwa – Szefa (...) Zarządu (...) w B. do zapłaty na rzecz powoda w terminie 7 dni od doręczenia wezwania łącznej kwoty 1.050.000,00 zł tytułem odszkodowania w związku ze zmniejszeniem wartości nieruchomości w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania na mocy uchwały nr(...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. Pismem z dnia 12 lutego 2018 r. pozwany nie uznał roszczeń powoda za zasadne i odmówił wypłaty żądnych kwot.

(bezsporne, kserokopia pisma pełnomocnika powoda- k.36-38, kserokopia pisma pozwanego- k.39)

Ustaleń stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie Sąd dokonał w oparciu o dokumenty złożone przez powoda. Złożone przez niego dokumenty urzędowe sporządzone były w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji. Zgodnie natomiast z treścią art. 244 § 1 kpc dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Autentyczność tych dokumentów oraz ich prawdziwość nie była przy tym kwestionowana przez pozwanego. Podstawą ustaleń stanu faktycznego były także złożone przez powoda kserokopie dokumentów prywatnych w postaci korespondencji stron wymienionej przez nie przed wszczęciem postępowania w przedmiotowej sprawie. Dokument prywatny w myśl art. 245 kpc stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Autentyczność dokumentów prywatnych złożonych przez powoda także nie była kwestionowana przez pozwanego. Okoliczność, że żadna ze stron nie kwestionowała treści kserokopii dokumentów znajdujących się w aktach sprawy pozwoliła na potraktowanie tych kopii jako dowodów pośrednich istnienia dokumentów o treści im odpowiadającej.

Ustalenia faktyczne w sprawie Sąd poczynił także w oparciu o opinię pisemną i uzupełniającą opinię pisemną biegłego sądowego K. N.. Biegły ten w wydanej opinii oszacował utratę wartości nieruchomości powoda wskutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania. W ocenie sądu opinia sporządzona została w sposób jasny, rzeczowy i przejrzysty. Biegły wskazał przy tym szczegółowo na czym oparł się wydając opinię, z jakich korzystał źródeł i jaką posłużył się metodologią. W sposób zrozumiały przedstawił też wnioski oraz sposób, w jaki do nich doszedł. Sąd nie miał przy tym wątpliwości co do tego, że biegły posiada kompetencje i doświadczenie potrzebne do wydania opinii w tego rodzaju sprawie. Biegły sądowy K. N. sporządzał bowiem opinie w wielu zbliżonych rodzajowo sprawach dotyczących obniżenia wartości nieruchomości w związku z utworzeniem strefy ograniczonego użytkowania dla lotniska Ł., co pozwala uznać, że posiada on doświadczenie i wiedzę w przedmiocie objętym zakresem opinii w niniejszej sprawie. W tej sytuacji opinię biegłego sądowego K. N. w zakresie szacującym spadek wartości nieruchomości wskutek utworzenia strefy ograniczonego użytkowania należało uznać za w pełni wiarygodną.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 129 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 1396) w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę. Szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Przesłankami odpowiedzialności za szkodę w myśl powyższego przepisu są zatem: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą. Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika przy tym, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 kc, przez którą rozumie się, między innymi zmniejszenie aktywów.

Zastosowanie art. 129 ust. 2 p.o.ś. jako podstawy roszczenia odszkodowawczego właściciela nieruchomości z tytułu obniżenia jej wartości w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z niej w następstwie ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania było przedmiotem obszernego orzecznictwa. W judykaturze funkcjonuje pogląd, w świetle którego, mówiąc o obszarze ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej natomiast przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Wspomniane ograniczenia są związane z nieruchomością położoną na obszarze ograniczonego użytkowania i dotyczą każdego jej właściciela. Dopóki bowiem będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenów, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów. Obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzednio stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, iż jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, która uwzględnić powinna wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX nr 528219).

W przedmiotowej sprawie powód wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, obejmującego stanowiące jego własność nieruchomości, poniósł szkodę polegającą na ograniczeniu w sposobie korzystania z nich, a w konsekwencji na zmniejszeniu ich wartości. Dla nieruchomości powoda brak jest aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego. Przeznaczenie nieruchomości wynika ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Wynika z niego, że działki nr (...) położone są na terenach upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II – IV) oraz na terenach strefy ekonomicznej związanej z lotniskiem, działka nr (...) położona jest na terenach upraw rolnych niskich klas bonitacyjnych (V – VI), terenach upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II – IV), granicach powierzchni ograniczających wysokość zabudowy – granicach powierzchni przejściowych 1:10 – częściowo, granice powierzchni ograniczających wysokość zabudowy – do 235 m.n.p.m, działka nr (...) – tereny zabudowy mieszkaniowo – usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności, pozostałe tereny upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II – IV), w granicach powierzchni ograniczających wysokość zabudowy – granice powierzchni przejściowych 1:10, działki nr (...) znajdują się na terenach upraw rolnych niskich klas bonitacyjnych, działka nr (...) znajduje się na terenach upraw rolnych niskich klas bonitacyjnych oraz terenach strefy ekonomicznej związanej z lotniskiem, działka nr (...) położona jest na terenach upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II – IV) oraz na terenach strefy ekonomicznej związanej z lotniskiem a działki nr (...) w północnej części położone są na terenach leśnych a w pozostałej części na terenach rolnych niskich klas bonitacyjnych. Z załączników graficznych wynika, że działki znajdują się w całości w podobszarze A. Wskutek ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. w podobszarze A, na terenie którego usytuowane są działki powoda w całości, wprowadzono ograniczenia dotychczasowego sposobu korzystania z tych działek. Powód nie może skutecznie dochodzić zaniechania immisji hałasu przez lotnisko, w związku z czym doszło do zawężenia przysługujących mu a wynikających z prawa własności uprawnień związanych z podejmowaniem działań ochronnych wobec swojej własności. Ponadto z § 9 uchwały wynika między innymi zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno- i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo – usługową. Podkreślenia przy tym wymaga, że wbrew twierdzeniom pozwanego, w przedmiotowej sprawie nie można oceniać zasadności dochodzonego przez powoda roszczenia odszkodowawczego przez pryzmat ograniczeń w sposobie dotychczasowego korzystania ze stanowiących jego własność nieruchomości. Nieruchomości powoda należy badać więc pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania ich na cele na przykład budownictwa i poddawać ocenie pod kątem spadku ich wartości.

Niewątpliwie wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia właściciela do zmiany dotychczasowego ich przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowane są stanowiące własność powoda nieruchomości, powód doznał szkody polegającej na obniżeniu ich wartości. Nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy jej właściciel zamierza zbyć swoją własność, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków. (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 września 2009 r., I ACa 484/09, LEX nr 756606, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 czerwca 2010 r., I ACa 772/09, LEX nr 756717). W orzecznictwie przyjmuje się, iż obniżenie wartości nieruchomości generuje stratę niezależnie od tego, czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań. Przesłanką roszczenia odszkodowawczego przewidzianego w art. 129 ust. 2 p.o.ś. nie jest bowiem jej zbycie. Odszkodowanie nie jest też ograniczone do rzeczywistej straty, gdyż obowiązuje zasada pełnej odpowiedzialności odszkodowawczej za wprowadzenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, niepubl., LEX nr 503415). Wartość należących do powoda nieruchomości uległa obniżeniu z uwagi na położenie w okolicach lotniska wojskowego Ł. i na skutek hałasu związanego z jego funkcjonowaniem, niewątpliwie negatywnie postrzeganego przez potencjalnych nabywców nieruchomości. Zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do kupna nieruchomości położonych w obszarze ograniczonego użytkowania, ale za odpowiednio niższą cenę. Do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś. należy więc obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej właściciel będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, LEX nr 756735). Wobec powyższego oraz mając na uwadze opinię biegłego rzeczoznawcy K. N., uwzględniając obliczony dla podobszaru A współczynnik utraty wartości Sąd Okręgowy ustalił, że wartość rynkowa należących do powoda nieruchomości uległa obniżeniu o kwotę 114.300,00 zł.

Jak wynika z powyższych rozważań w przedmiotowej sprawie zachodzi związek przyczynowy pomiędzy ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania a szkodą poniesioną przez powoda w postaci zmniejszenia wartości jego nieruchomości. Sąd zasądził zatem od pozwanego na rzecz powoda odszkodowanie w kwocie 114.300,00 zł.

O odsetkach od zasądzonego roszczenia Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 kc zasądzając je od dnia 13 lutego 2018 r. to jest od dnia następnego po dniu, w którym pozwany zajął ostateczne stanowisko w sprawie i poinformował powoda, iż odmawia uznania zgłoszonych mu roszczeń a w pozostałym zakresie żądanie zasądzenia odsetek Sąd oddalił jako niezasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 13.132,00 zł, na którą złożyły się opłata od pozwu w kwocie 5.715,00 zł, poniesiony koszt opinii biegłych w kwocie 2.000,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 5.400,00 zł ustalone stosownie do treści § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

Co do nie pokrytych wydatków w kwocie 536,05 zł to Sąd na podstawie 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2019, poz. 785 ze zm.) zasądził je na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu od przegrywającego sprawę pozwanego.