Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2019r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Katarzyna Antoniak
Protokolant	st. sekr. sąd. Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 października 2019r. w S.

odwołania B. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 6 maja 2019r., znak: EPOM/25/036015319

w sprawie B. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury pomostowej

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo B. Z. do emerytury pomostowej od 5 kwietnia 2019r.

Sygn. akt: IV U 617/19 UZASADNIENIE

Decyzją z 6 maja 2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych odmówił B. Z. prawa do emerytury pomostowej wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat, przed dniem 1 stycznia 1999r. nie wykonywał prac w szczególnym warunkach lub charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art.32 i 33 ustawy emerytalnej, po 31 grudnia 2008r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach ani w szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Nadto organ rentowy wskazał, że ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 30 lat, 9 miesięcy i 5 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 28 lat, 3 miesiące i 11 dni, a okresy nieskładkowe 2 lata, 5 miesięcy i 24 dni (decyzja z 6 maja 2019r. k.12 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył B. Z. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że organ rentowy błędnie ustalił, że nie wykazał 15 lat pracy w szczególnych warunkach w sytuacji, gdy w okresie od 1 września 1981r. do 31 lipca 2001r. był zatrudniony w Odlewni (...) w S., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę polegającą na obróbce odlewów żeliwnych, co odpowiada pracy określonej w wykazie A, Dział III, poz.23 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. (odwołanie k.2-3 akt sprawy)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-6 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony B. Z. w dniu (...)2019r. ukończył(...) rok życia. W tym samym dniu ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury pomostowej (wniosek o emeryturę pomostową z 5 kwietnia 2019r. k.1-2 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do dokumentów organ rentowy ustalił, że ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 30 lat, 9 miesięcy i 5 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 28 lat, 3 miesiące i 11 dni, a okresy nieskładkowe 2 lata, 5 miesięcy i 24 dni. Nadto organ rentowy ustalił, że ubezpieczony nie udowodnił stażu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art.32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz stażu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Mając na uwadze powyższe ustalenia zaskarżoną decyzją z 6 maja 2019r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej (decyzja z 6 maja 2019r. k.12 akt emerytalnych).

W okresie od (...). (19 lat i 11 miesięcy) ubezpieczony był zatrudniony w Odlewni (...) w S. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 30 lipca 2001r. k.6 akt rentowych za wnioskiem z 21 czerwca 2013r.). Przez cały okres tego zatrudnienia ubezpieczony zatrudniony był wydziale W16, który zajmował się tzw. obróbką zgrubną odlewów stalowych i żeliwnych. Surowe odlewy trafiały na powyższy wydział po zgrubnym oczyszczeniu. Ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku, na którym obsługiwał duże maszyny – tokarki i obrabiarki, które obrabiały odlewy do różnych kształtów. Obrabiane odlewy były różnej wielkości – od kilkutonowych do 5-10 kilogramowych. Zadaniem ubezpieczonego było usunięcie elementów układu wlewowego odlewu oraz ścięcie dużych nadlewów, jeżeli nie zostały one usunięte w toku zgrubnego oczyszczenia, a następnie umocowanie odlewu z wykorzystaniem suwnicy w uchwytach maszyny i wreszcie ręczne sterowanie nożami maszyny w celu obróbki odlewu do określonego kształtu. Była to tzw. obróbka zgrubna, po której odlew trafiał do dalszej obróbki na tzw. gotowo w innym wydziale odlewni lub u kontrahenta (zeznania świadków: Z. C., G. K., A. M. k.20-20v akt sprawy oraz zeznania ubezpieczonego k.19-20 akt sprawy).

Po ustaniu zatrudnienia w Odlewni (...) w S., w okresie od 15 grudnia 2008r. do 5 sierpnia 2013r. ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w B. koło S. na stanowisku tokarza (świadectwo pracy z 6 sierpnia 2013r. k.7 akt emerytalnych). Jego praca polegała na toczeniu na gotowo różnych części metalowych np. wałków. Metalowe elementy były nabywane przez zakład pracy (zeznania ubezpieczonego k.19v akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie B. Z. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.4 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (t.j.: Dz.U. z 2015r., poz.965 ze zm.) prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.,

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art.5-9 i art.11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,

5)  przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy lub w art.32 i art.33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

6)  po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3,

7)  nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Analizując okoliczności sprawy w świetle powyższego uregulowania Sąd doszedł do przekonania, że ubezpieczony nie spełnia wszystkich określonych w nim warunków nabycia prawa do emerytury pomostowej. W ocenie Sądu słuszne okazało się stanowisko ubezpieczonego zawarte w odwołaniu, że ubezpieczony legitymuje się co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art.32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, który w wykazie A załącznika do tego rozporządzenia w dziale III poz.23 stanowi, że do pracy w szczególnych warunkach zaliczana jest praca polegająca na oczyszczaniu i wykańczaniu odlewów. Nie ulega wątpliwości, że opisana wyżej praca ubezpieczonego w Odlewni (...) w S. polegająca na tzw. obróbce zgrubnej surowych odlewów żeliwnych i stalowych odpowiada pojęciu oczyszczania i wykańczania odlewów, o którym mowa w załączniku do powyższego rozporządzenia. Wskazać w tym miejscu jednak należy, że organ rentowy słusznie stwierdził, iż ubezpieczony nie spełnia przesłanki określonej w pkt 6 powyższego uregulowania ,tj. wymogu wykonywania po 31 grudnia 2008r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Należy podkreślić, że art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych zawiera autonomiczną (w stosunku do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) definicję prac wykonywanych odpowiednio w szczególnych warunkach i prac o szczególnym charakterze, a zamknięty katalog tych prac zamieszczony został w załączniku nr 1 i nr 2 do powyższej ustawy. Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu wynika, że w okresie od 15 grudnia 2008r. do 5 sierpnia 2013r. ubezpieczony wykonywał pracę tokarza w przedsiębiorstwie zajmującym się toczeniem elementów metalowych np. wałków. Praca tego rodzaju nie jest zaś pracą w szczególnych warunkach, ani pracą o szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych.

Analizując dalej okoliczności sprawy Sąd doszedł natomiast do przekonania, że ubezpieczony spełnia przesłanki nabycia prawa do emerytury pomostowej na podstawie art.49 w zw. z art.4 ustawy o emeryturach pomostowych. Zgodnie z art.49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1)  po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3,

2)  spełnia warunki określone w art.4 pkt 1-5 i 7 i art.5-12,

3)  w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009r.) miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3.

Powyższe uregulowanie nie stawia już wymogu, aby osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową wykonywała po 31 grudnia 2008r. pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Wymaga natomiast, aby praca wykonywana przed tą datą spełniała przesłanki pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 przedmiotowej ustawy. W przypadku ubezpieczonego warunek ten jest spełniony. Jak wynika z przedstawionych wyżej ustaleń faktycznych w okresie od 1 września 1981r. do 31 lipca 2001r. ubezpieczony był zatrudniony w Odlewni (...) w S., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał pracę polegającą na obróbce – oczyszczaniu i wykańczaniu - odlewów żeliwnych i stalowych zaliczaną do pracy w szczególnych warunkach na gruncie art.32 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (określoną w wykazie A, Dział III, poz.23 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r.). Praca ta odpowiada zarazem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art.3 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych, która jak wskazano wyżej zawiera własną definicję tego rodzaju prac i ustanawia zamknięty katalog tych prac określony w załączniku nr 1 do tej ustawy. I tak w załączniku nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych zawierającym wykaz prac w szczególnych warunkach pod poz.5 przewidziano, że do pracy w szczególnych warunkach zalicza się prace bezpośrednio przy ręcznej obróbce wykańczającej odlewy: usuwanie elementów układu wlewowego, ścinanie, szlifowanie powierzchni odlewów oraz ich malowanie na gorąco. Z ustaleń Sądu opartych na wiarygodnych zeznaniach ubezpieczonego oraz świadków – współpracowników ubezpieczonego z okresu pracy w Odlewni (...) w S. wynika, że ubezpieczony wykonywał pracę polegającą na ręcznej zgrubnej obróbce surowych odlewów polegającą na usuwaniu elementów układu wlewowego i ścinaniu nadlewów, które pozostały po procesie odlewania, a które nie zawsze zostały usunięte w zgrubnym oczyszczaniu, a następnie obrabianiu odlewów do określonych kształtów poprzez ręczne sterowanie nożami tokarki i obrabiarki zdejmującej kolejne warstwy z odlewów aż do uzyskania określonego ich kształtu. Tego rodzaju praca odpowiada – w ocenie Sądu – pracy określonej w załączniku nr 1 poz.5 do ustawy o emeryturach pomostowych. W tych okolicznościach stwierdzić należało, że ubezpieczony spełnia wszystkie przesłanki nabycia prawa do emerytury pomostowej określone w art.49 w zw. z art.4 ustawy o emeryturach pomostowych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności na podstawie art.477 ^{( 14)}§2 kpc Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że B. Z. przysługuje prawo do emerytury pomostowej od (...)2019r. ,tj. od chwili ukończenia przez ubezpieczonego (...) roku życia.