Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 31 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 31 grudnia 2019 r. w Szczytnie na rozprawie

sprawy z wniosku J. S.

z udziałem A. S. (1)

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I.  dokonać podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni J. S. i uczestnika A. S. (1), między którymi wspólność majątkowa ustawowa została zniesiona Wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 7 października 2013 r. w sprawie sygn.akt (...) o rozwód w ten sposób, że:

1)  wnioskodawczyni J. S. przyznać na wyłączną własność:

a)  lokal mieszkalny nr (...) położony w S. przy ul. (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (...) wraz z udziałem związanym z własnością lokalu wynoszącym (...) części opisanym w księdze wieczystej nr (...)/ o wartości 146.000 zł,

b)  środki zgromadzone na subkoncie o wartości 18.720,38 zł,

c)  środki zgromadzone w OFE A. o wartości 27.745,45 zł.

tj. majątek o łącznej wartości 192.465,83 zł,

2)  uczestnikowi A. S. (1) przyznać na wyłączną własność:

a)  lokal mieszkalny nr (...) położony w S. przy ul. (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (...) wraz z udziałem związanym z własnością lokalu wynoszącym (...) części opisanym w księdze wieczystej nr (...)/ o wartości 37.000 zł,

b)  samochód marki H. (...) rok prod. 1998 o wartości 1.000 zł
tj. majątek o łącznej wartości 38.000 zł.

II.  ustalić, że wnioskodawczyni poniosła nakład z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków w kwocie 51.251,10 zł tytułem spłaty rat kredytów zaciągniętych w (...) Bank S.A., Banku (...), (...) Bank S.A.,

III.  ustalić, że wnioskodawczyni poniosła nakład z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków w kwocie 18089,12 zł tytułem koszów utrzymania nieruchomości,

IV.  oddalić wniosek wnioskodawczyni o rozliczenie nakładów nakład z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków w pozostałym zakresie,

V.  oddalić wniosek uczestnika o zasądzenie od wnioskodawczyni wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy wspólnej,

VI.  zasadzić od wnioskodawczyni J. S. na rzecz uczestnika A. S. (1) kwotę 77.232,92 zł tytułem dopłaty płatnej w terminie jednego roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności,

VII.  zasądzić od uczestnika A. S. (1) na rzecz wnioskodawczyni J. S. kwotę 25.625,55 zł tytułem zwrotu ½ nakładów wnioskodawczyni z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków postaci rat kredytów płatnej w terminie jednego roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności,

VIII.  zasądzić od uczestnika A. S. (1) na rzecz wnioskodawczyni J. S. kwotę 9.044,56 zł tytułem zwrotu nakładów wnioskodawczyni z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków postaci kosztów utrzymania mieszkania płatnej w terminie jednego roku od daty uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności,

IX.  wnioskodawczyni i uczestnik koszty postepowania ponoszą we własnym zakresie.

INs 343/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni J. S. wniosła o podział majątku dorobkowego jej i uczestnika A. S. (1) w skład, którego wchodzi lokal mieszkalny nr (...) położony w S. przy ul (...), lokal mieszkalny nr (...) położony w S. przy ul. (...), samochód osobowy marki H., rozliczenie spłaconych przez nią po ustaniu wspólności majątkowej długów stron w postaci kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnych poniesionych przez wnioskodawczynię, spłaconych przez wnioskodawczynię rat kredytów zaciągniętych wspólnie przez małżonków. Wniosła o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym przez przyjęcie, że je udział wynosi 60% a uczestnika 40%.

W uzasadnieniu wniosku podniosła, że małżeństwo jej i uczestnika zostało rozwiązane przez rozwód. W trakcie trwania małżeństwa wnioskodawczyni i uczestnik nabyli majątek wymienionych we wniosku. Po rozwiązaniu małżeństwa, spłacała wspólne zadłużenie wynikające z kredytów zaciągniętych przez małżonków, ponosiła koszty utrzymania nieruchomości wspólnych.

Uczestnik A. S. (1) w odpowiedzi zgodził się, że w skład majątku wspólnego małżonków wchodzą rzeczy wymienione we wniosku, zakwestionował ich wartość podaną przez wnioskodawczynię. Wniósł o zasądzenie od wnioskodawczyni wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy wspólnych, tj. od dnia 7 października 2013 r. do dnia zakończenia postępowania po 700 zł miesięcznie.

Wniósł o oddalenie wniosku o ustalenie nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym oraz o oddalenie wniosku o rozliczenie kosztów utrzymania nieruchomości i kredytów w Euro Banku jakie miała spłacić wnioskodawczyni.

Swoje stanowisko uzasadnił tym, że w równym stopniu co wnioskodawczyni przyczyniał się do powstania majątku wspólnego. Ponieważ wnioskodawczyni korzysta z obu nieruchomości, uczestnik nie powinien być obciążony kosztami ich utrzymania. Zdaniem uczestnika należy rozliczyć pożytki i korzyści wynikające z tytułu korzystania z majątku wspólnego przez wnioskodawczynię.

Postanowieniem wstępnym z dnia 30 maja 2017 r. Sąd Rejonowy ustalił, że udziały wnioskodawczyni i uczestnika w majątku wspólnym są nierówne i udział wnioskodawczyni wynosi 60% a uczestnika wynosi 40%. Na skutek apelacji uczestnika od postanowienia z dnia 30.05.2017 r., Sąd Okręgowy w Olsztynie postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2018 r. zmienił zaskarżone postanowienie i oddalił wniosek wnioskodawczyni o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. S. i A. S. (1) zawarli związek małżeński 22.06.1991 r. Wyrokiem z dnia 7.10.2013 r. w sprawie VI (...)Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał ich małżeństwo przez rozwód. Ze związku małżeńskiego wnioskodawczyni i uczestnik maja dwoje dzieci: W. urodzonego (...) i A. urodzonego (...) (dowód: wyrok k.11)

W 2001 r. wnioskodawczyni i uczestnik kupili lokal mieszkalny nr (...) położony w S. przy ul (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (...). (dowód: odpis kW k. 13) Na zakup tego mieszkania wzięli kredyt w banku, (...) Bank S.A. (dowód: umowa k.638-642) W 2002 r. wnioskodawczyni i uczestnik kupili lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w S., dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (...). (dowód: odpis KW nr 12) Na zakup tego lokalu wnioskodawczyni i uczestnik wzięli kredyt bankowy. Wnioskodawczyni i uczestnik zamieszkali w lokalu mieszkalnym przy ul. (...) lokal mieszkalny przy ul. (...) był przez nich wynajmowany do stycznia 2014 r. Osoba, której wnioskodawczyni i uczestnik oddali do korzystania lokal mieszkalny przy ul. (...), zamierzała nabyć od nich przedmiotowy lokal. (dowód: umowa k.119-120) Na poczet ceny sprzedaży tego lokalu osoba ta przekazała kwotę 18.000zł. Kwota ta była przekazywana ratami wnioskodawczyni, która przeznaczała je na bieżące utrzymanie rodziny. Odbywało się to za zgodą uczestnika. (dowód: zeznania wnioskodawczyni i uczestnika płyta CD k. 628).

W związku z prowadzoną przez uczestnika działalnością gospodarczą powstało zadłużenie. Wnioskodawczyni w dniu 12.06.2008 r. zawarła z (...) Bank S.A. umowę kredytu konsolidacyjnego w kwocie 28.283,75 zł. Następnie z (...) Bank S.A. zawarła umowę pożyczki, w dniu 20.08.2009 r. na kwotę 28.061,23 zł oraz w dniu 13.05.2010 r. na kwotę 48.422,90 zł. (dowód: umowy k. 15-27) Pozyskane w ten sposób środki finansowe zostały przeznaczone na spłatę zadłużenia uczestnika powstałego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. (bezsporne, zeznania wnioskodawczyni i uczestnika płyta CD k. 628)

Po rozwiązaniu małżeństwa wnioskodawczyni i uczestnika przez rozwód raty kredytów zaciągniętych: w (...) Bank S.A. – na zakup lokalu mieszkalnego przy ul. (...), w (...) Bank S.A., (...) Bank S.A. – na spłatę zadłużenia uczestnika w związku z działalnością gospodarczą, spłacała wnioskodawczyni. (bezsporne, zeznania wnioskodawczyni i uczestnika płyta CD k. 628) Z tego tytułu wnioskodawczyni dokonała wpłat w łącznej kwocie 51.251,10 zł. (dowód: dowody wpłat k. 29-45, 92-113, 218-231,499-520, 615-617)

Uczestnik od 2008 r. lub 2009 r. w lokalu przy ul. (...) przybywał podczas weekendów. Od 2013 r nie korzysta z lokalu mieszkalnego przy ul. (...). Z lokalu tego od 2013 r. korzysta wyłącznie wnioskodawczyni z dziećmi. Uczestnik nie ma kluczy do tego mieszkania gdyż je zgubił.

Koszty utrzymania mieszkania nr (...) położonego w S. przy ul (...), po rozwiązaniu małżeństwa wnioskodawczyni i uczestnika przez rozwód, ponosi wnioskodawczyni. Opłaca należności za telewizję, internet na rzecz (...) S.A., należności za dostawę gazu, dostawę energii elektrycznej. Uiszcza należności związane z utrzymaniem lokalu mieszkalnego na rzecz zarządcy nieruchomości (...) sp. z o.o. J. w S.. Uiszcza również, po rozwiązaniu małżeństwa wnioskodawczyni i uczestnika przez rozwód, należności związane z utrzymaniem lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) na rzecz zarządcy nieruchomości WM (...). (dowód: wpłaty k. 46-63, 65-86, 91, 232-266, 386-398, 405-498) Wnioskodawczyni opłaca podatek od nieruchomości i ubezpieczenie mieszkania. (dowód: wpłaty k.64, 88-90, 398-404)

Wartość lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) wynosi 37.000 zł. (bezsporne, płyta CD k. 377) Wartość lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w S. przy ul (...) wynosi 146.000 zł. (dowód: pisemna opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości M. W. k. 530 – 561)

W skład majątku wspólnego małżonków należy samochód osobowy marki H. (...) o wartości 1500 zł. (bezsporne, zeznania wnioskodawczyni i uczestnika płyta CD k. 628)

Wartość wynagrodzenia za korzystanie przez wnioskodawczynię z udziału uczestnika w lokalu mieszkalnym nr (...) położonego w S. przy ul (...), za okres od października 2013 r. do stycznia 2019 r. wynosi 31.185 zł. (dowód: pisemna opinia biegłego z zakresu szacowania nieruchomości M. W. k. 573-596)

Wnioskodawczyni zgromadziła na subkoncie ZUS środki o wartości 18.720,38 zł, i w OFE o wartości 27.745,45 zł. (dowód: informacja k.652, 659) Uczestnik nie zgromadził takich środków. (dowód: informacja k. 654)

Wyrokiem z dnia 18.03.2013 r., Sąd Rejonowy w Szczytnie zasądził od A. S. (1) na rzecz małoletniego A. S. (2) alimenty w kwocie po 450 zł miesięcznie. (dowód: wyrok k. 19 akt III(...)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Wnioskodawczyni i uczestnik bezspornie ustalili, majątek wspólny małżonków stanowią lokal mieszkalny nr (...) położony w S. przy ul (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (...), lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w S., dla którego prowadzona jest księga wieczysta nr (...), samochód osobowy marki H. (...).

Ponadto stosownie do dyspozycji art.31 § 2 k.r.o. do majątku wspólnego należą środki zgromadzone przez wnioskodawczynię, na subkoncie ZUS i w OFE o wartości na datę ustanowienia rozdzielności majątkowej (datę uprawomocnienia się wyroku rozwodowego) odpowiednio 18.720,38 zł i 27.745,45 zł.

Wartość lokalu mieszkalnego nr (...) położony w S. przy ul (...), jak wynika z pisemnej opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości M. W. wynosi 146.000 zł. Opinia ta nie była kwestionowana przez wnioskodawczynię i uczestnika, nie wnosili również o jej aktualizację. k.658 a. Sąd również podzielił przedmiotową opinię biegłego.

Wartość lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w S., wnioskodawczyni i uczestnik zgodnie ustalili na kwotę 37.000 zł (k.377), a wartość samochodu marki H. (...) na kwotę 15.000 zł. (k.628)

Zgodnie również wnioskodawczyni i uczestnik wnieśli, by lokal mieszkalny nr (...) położony w S. przy ul (...) przyznać wnioskodawczyni, a lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) i samochód marki H. (...) przyznać uczestnikowi.

Dokonując, zatem podziału majątku wspólnego małżonków, Sąd przyznała wnioskodawczyni lokal mieszkalny nr (...) położony w S. przy ul (...) o wartości 146.000 zł, środki zgromadzone na subkoncie w ZUS o wartości 18.720,38 zł, środki zgromadzone w OFE o wartości 27.745,45 zł, tj. majątek o łącznej wartości 192.465,83 zł, a uczestnikowi lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) o wartości 37.000 zł i samochód marki H. (...). Przy czym sąd błędnie w orzeczeniu przyjął wartość samochodu na kwotę 1000 zł zamiast 1500 zł, a co za tym idzie wartość przyznanego uczestnikowi majątku na kwotę 38.000 zł zamiast 38.500 zł.

W wyniku podziału majątku wspólnego należy uczestnikowi dopłata w kwocie 76.98,92 zł.

Wnioskodawczyni wniosła o rozliczenie spłaconych przez nią po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej rat kredytów zaciągniętych w (...) Bank S.A., (...) Bank S.A., (...) Bank S.A. ( Bank (...)), wskazując, że kredyty otrzymane z (...) Bank S.A., (...) Bank S.A. zostały przeznaczone na spłatę zadłużenia uczestnika powstałego w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, a kredyt z (...) Bank S.A. ( Bank (...)) był przeznaczony na zakup mieszkania przy ul. (...). Okoliczność ta ma potwierdzenie w złożonych przez nią dokumentach w postaci umów zawartych z bankami. Ponadto uczestnik przyznał, że kredyty otrzymane z (...) Bank S.A., (...) Bank S.A. zostały przeznaczone na spłatę zadłużenia uczestnika powstałego w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, a kredyt z (...) Bank S.A. ( Bank (...)) był przeznaczony na zakup mieszkania przy ul. (...). Przyznała również, że kredyty te po rozwiązaniu małżeństwa przez rozwód spłacała wnioskodawczyni. (k.628) Opierając się na przedłożonych przez wnioskodawczynię dowodach wpłat, sąd uznał, że dokonała ona z tego tytułu, po ustaniu wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej, wpłat w łącznej kwocie 51.251,10 zł. Kwota ta stanowi jej nakład z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków i stosownie do dyspozycji art. 45 k.r.o., uczestnik powinien z tego tytułu zwrócić wnioskodawczyni ½ tej kwoty, udziały małżonków w majątku wspólnym są równe, tj. kwotę 25.625,55 zł.

Wnioskodawczyni wnosiła również o zasądzenie od uczestnika połowy kosztów utrzymania nieruchomości: lokalu mieszkalnego przy ul. (...) i lokalu mieszkalnego przy ul. (...). Wskazała, ze dochodzi należności z tytułu opłat za telewizję, internet, gaz, energię elektryczną, opłat za mieszkanie uiszczanych na rzecz zarządcy nieruchomości przy ul. (...) – (...) sp. z o.o. J. w S., opłat związanych z utrzymaniem lokalu mieszkalnego przy ul. (...) na rzecz zarządcy nieruchomości WM (...), podatku od nieruchomości. Uczestnik przyznał, że nie partycypował w tych należnościach. Zgodził się, że winien zwrócić wnioskodawczyni poniesione z tego tytułu wydatki ale tylko w części dotyczącej opłat na fundusz remontowy, czynsz. (k.628)

Wniosek wnioskodawczyni, co do rozliczenia kosztów utrzymania mieszkania zasługuje na uwzględnienie jedynie częściowo, a mianowicie jeżeli chodzi o koszty utrzymania mieszkania przy ul. (...) uiszczanych na rzecz zarządców nieruchomościami oraz podatku od nieruchomości i ubezpieczenia mieszkania. Opłaty te w ocenie sądu, wiążą się z zachowaniem substancji majątku wspólnego byłych małżonków, tj. nieruchomości lokalowych, w stanie niepogorszonym, do czego zobowiązani są oboje współwłaściciele. Z przedstawionych przez wnioskodawczynię dowodów wpłat wynika, że jest to łączna kwota 17.748,91 zł, z czego na rzecz (...) sp. z o.o. J. w S. kwota 16.861,91 zł, a na rzecz WM (...) kwota 887 zł. Wnioskodawczyni przedstawiła dowody, że uiściła podatek od nieruchomości w kwocie 245,21 zł oraz składkę ubezpieczenia mieszkania w kwocie 95 zł. Łączny nakład wnioskodawczyni z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków wyniósł, zatem kwotę 18.089,12 zł.

Sąd nie uwzględnił żądania wnioskodawczyni zasądzenia od uczestnika opłat za telewizję, internet, gaz, energię elektryczną, gdyż uczestnik nie mieszka w tym mieszkaniu od 2013 r., co jest bezsporne, nie korzysta z tych mediów, koszty z tym związane nie są przez niego generowane, a zatem niewłaściwym byłoby obciążanie go opłatami z tym związanymi. Brak jest podstaw do uwzględnienia tych kosztów z uwagi na koszty utrzymania dzieci wnioskodawczyni i uczestnika, jak to podnosiła wnioskodawczyni, gdyż obowiązek przyczyniania się uczestnika do ponoszenia kosztów utrzymania dzieci został określony w Wyroku zasądzającym alimenty.

Sąd również nie uwzględnił żądania uczestnika zasądzenie od wnioskodawczyni wynagrodzenia za korzystanie z jego udziału w nieruchomościach, ostatecznie żądanie to dotyczyło lokalu mieszkalnego przy ul. (...). Bezspornym jest, że od października 2013 r. uczestnik nie korzystała z tego lokalu, a wnioskodawczyni sama z niego korzystała.

Współwłaściciel, którego uprawnienie wynikające ze współwłasności zostało naruszone przez pozbawienie go przez innego współwłaściciela, posiadania rzeczy wspólnej w sposób przewidziany w art.206 k.c., może dochodzić od niego wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy na zasadach określonych w art. 224 § 2 k.c. w zw. z art. 618 k.p.c. lub na zasadach określonych w art. 224 § 2 k.c. w zw. z art. 225 k.c. i art.618 k.p.c. (por. postanowienie SN z dnia 15.04.2011 r., III CSK 191/10, uchwałę SN z dnia 13.03.2008 r., III CZP 3/08)

W ocenie sądu, w niniejszej sprawie brak jest jednak przesłanek do zastosowania powołanych przepisów. Nie zachodzą, bowiem okoliczności wskazujące na to, że posiadanie przez wnioskodawczynię przedmiotowego lokalu wiązała się z naruszeniem art. 206 k.c., wyzuciem uczestnika ze współposiadania lub niedopuszczeniem go do współposiadania. Uczestnik nie podnosił, że wnioskodawczyni pozbawiła go posiadania lokalu, nie dopuściła do jego posiadania. Zeznał, że nie korzysta z tego lokalu, gdyż z uwagi na istniejący między nim a wnioskodawczynią konflikt nie jest to możliwe.

Uwzględniając sytuację materialną wnioskodawczyni, a mianowicie, że pracuje zarabia ok. 3000 zł, co trzeci miesiąc otrzymuje wynagrodzenie za pracę w nadgodzinach w kwocie od 3.000 zł do 5.000 zł oraz sytuację materialną uczestnika , tj. że pracuje zarabia ok. 1800 zł, podejmuje prace dorywcze a także, że ma zapewnione potrzeby mieszkaniowe, sąd odroczył termin należnej od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika dopłaty na okres jednego roku. Z tych też względów sąd zobowiązał uczestnika do zapłaty należnych wnioskodawczyni kwot w terminie jednego roku.

Mając na uwadze powyższe rozważania, na mocy powołanych przepisów oraz na podstawie 567 k.p.c., 684 k.p.c., 622 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.

O kosztach orzeczono na mocy art. 520 § 1 k.p.c. uznając, że rozstrzygnięcie sprawy leżało w interesie obu stron.