Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 91/19

POSTANOWIENIE

Dnia 5 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia Sądu Okręgowego Magdalena Balion – Hajduk

Sędziowie: Sądu Okręgowego Gabriela Sobczyk

Sądu Okręgowego Leszek Dąbek

Protokolant Beata Michalak

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2019 r. na rozprawie sprawy

z wniosku P. S. i U. S.

z udziałem (...) Spółki Akcyjnej

w W.

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek apelacji uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w W. Ś.

z dnia 29 października 2018 r., sygn. akt I Ns 1125/16

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie:

a)  w punkcie 3 w ten sposób, że oddalić wniosek o zasądzenie kosztów postępowania,

b)  w punkcie 4 w ten sposób, że nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w W. Ś. tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych:

- od wnioskodawców solidarnie kwotę 121,50 zł (sto dwadzieścia jeden złotych pięćdziesiąt groszy),

- od uczestnika postępowania 121,51 zł (sto dwadzieścia jeden złotych pięćdziesiąt jeden groszy);

2. oddalić apelację w pozostałej części.

SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion - Hajduk SSO Gabriela Sobczyk

Sygn. akt III Ca 91/19

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 29 października 2018r. Sąd Rejonowy w Wodzisławiu ustanowił służebność przesyłu na nieruchomości będącej własnością wnioskodawców P. S. i U. S., stanowiącej działkę nr (...) (poprzednio (...)) położoną w G. opisaną w księdze wieczystej nr (...) Sądu Rejonowego w W. Ś. Wydział Ksiąg Wieczystych, polegającą na prawie korzystania z nieruchomości, utrzymywania na niej posadowionej sieci gazowej oraz prawie dostępu do nieruchomości w celu przeprowadzenia modernizacji, napraw i konserwacji gazowej infrastruktury przesyłowej tj. gazociągu wysokiego ciśnienia DN 150 2,5 MPa przebiegającej pasem o szerokości 4 metrów tj. po 2 metry od osi gazociągu w każdą stronę zgodnie z punktami a-b-c-d-e-f wskazanymi w opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji i kartografii J. W. na mapie z dnia 15 maja 2017 roku (karta 125), która to mapa stanowi integralną część postanowienia, zasądził od uczestnika (...) SA w W. Oddział w Ś. na rzecz wnioskodawców solidarnie tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności kwotę 15.152,00zł oraz zasądził od uczestnika na rzecz wnioskodawców solidarnie kwotę 537,00zł tytułem zwrotu kosztów postępowania i nakazał pobrać od uczestnika postępowania na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w W. Ś. kwotę 243,01zł tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sąd Rejonowy ustalił, że wnioskodawcy są właścicielami nieruchomości we wspólności majątkowej małżeńskiej położonej w G. nr działki (...) o pow. 1,8604 ha, którą nabyli na podstawie umowy sprzedaży z dnia 26.07.1995r. Decyzją z dnia 19.04.2017r. Wójt Gminy G. zatwierdził podział przedmiotowej nieruchomości na działki o nr (...). Przez nieruchomość wnioskodawców (obecnie działka nr (...)) przebiega podziemny gazociąg wysokiego ciśnienia DN 150 PN 2,5 MPa relacji O.R., który powstał w 1993r. Obecnym właścicielem gazociągu jest (...) SA Oddział w Ś., który stał się jego właścicielem na podstawie umowy przeniesienia własności z dnia 4.10.2010r. Pas niezbędny dla zapewniania prawidłowej eksploatacji gazociągu wynosi 4 metry tj. po 2 metry na każdą stronę od osi gazociągu. W zakresie czynności eksploatacyjnych przedsiębiorca przesyłowy wykonuje w tym pasie czynności kontrolne przynajmniej raz na kwartał. Na działce posadowiony jest również słupek znacznikowy, który wymaga konserwacji raz na trzy lata. Raz na kwartał wykonywany jest również oblot trasy gazociągu. Powierzchnia pasa eksploatacyjnego służebności wynosi 319 metrów.

Nieruchomość wnioskodawców w ewidencji gruntów i budynków opisana jest jako grunt orny. Działka gruntu nr (...) o pow. 1,0000ha usytuowana jest w pierwszej linii zabudowy przy ul. (...), od północnej strony przy lega do ul. (...). Otoczenie stanowią nieruchomości gruntowe niezabudowane stanowiące użytki rolne. Przy zbiegu ul. (...) usytuowane są działki zabudowane domami jednorodzinnymi. Nieruchomość znajduje się obecnie na terenie (...) zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Przebieg gazociągu w poprzek działki nie spowodował utraty możliwości zabudowy gruntu znajdującego się poza pasem służebności. W pasie służebności przesyłu grunt utracił swoją wartość na skutek posadowienia urządzenia w czasie budowy. Gazociąg znajdujący się na nieruchomości wnioskodawców dla zabudowy kubaturowej i liniowej posiada strefę kontrolowaną, która wynosi 30m tj. po 15 m od osi gazociągu. W strefie obowiązuje zakaz lokalizacji wszelkiej zabudowy , urządzania składów i magazynów, prowadzenia działalności mogącej zagrozić trwałości gazociągu, sadzenia drzew i krzewów w pasie 4 metry ( po dwa od osi gazociągu). (...) kontrolowana nie uniemożliwia zabudowy działki ze względu na dużą powierzchnię nieruchomości, ale narzuca ograniczony sposób zagospodarowania. Zwłaszcza w pasie przy ul. (...) przy granicy z działką nr (...) przebieg sieci i strefa kontrolowana wykluczają możliwość zabudowy. Również sposób nasadzeń musi być dostoswany do szerokości strefy kontrolowanej. Wartość wynagrodzenia za ustanowienie służebności w zakresie służebności czynnej wynosi 4.859 zł, a w strefie biernej 10.293 zł.

Sąd Rejonowy swoje rozstrzygnięcie oparł na regulacji art.305 1 k.c., art.305 2 k.c. Wskazał, że „odpowiednie wynagrodzenie” za ustanowienie służebności sąd ustala na podstawie konkretnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu kryteriów wypracowanych w orzecznictwie i piśmiennictwie, także na tle art. 145 § 1 k.c., czyli wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej. Przy czym, wynagrodzenie należne na podstawie art. 305 2 § 2 k.c. powinno uwzględniać cały uszczerbek będący następstwem ustanowienia służebności przesyłu, w tym także zmniejszenie jej wartości.

Uczestnik postępowania wnosił o ustanowienie służebności w pasie eksploatacyjnym wynoszącym 4 metry tj. po 2 metry na każdą stronę od osi gazociągu, wskazując, że w tym pasie wykonuje czynności eksploatacyjne. Wnioskodawcy nie kwestionowali szerokości wskazanego przez uczestnika pasa eksploatacyjnego, dlatego Sąd uznał, że należało ustanowić służebność w pasie eksploatacyjnym wyznaczonym przez biegłego geodetę. Obszar ten ( po 2 metry od osi gazociągu na każda stronę) jest miejscem, w którym przedsiębiorca będzie mógł wykonywać swoje uprawnienia, tzn. gdzie objawi się ich czynny charakter.

W kwestii wysokości wynagrodzenia należnego wnioskodawcom Sąd Rejonowy powołał się na orzecznictwo Sądu Najwyższego jak postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2013r. (IV CSK 440/12) zgodnie z którym brak w art. 305 2 § 2 k.c. kryteriów określenia rozmiaru wynagrodzenia oznacza, że ustawodawca pozostawił sądowi swobodę polegającą na indywidualizacji ocen w tym zakresie, formułowanych na podstawie określonego stanu faktycznego, które mogą także wynikać z ogólnych reguł porządku prawnego. Przy czym, wynagrodzenie należne na podstawie art. 305 2 § 2 k.c. powinno uwzględniać cały uszczerbek będący następstwem ustanowienia służebności przesyłu, w tym także zmniejszenie jej wartości.

Sporne było wynagrodzenie dotyczące strefy kontrolowanej (ochronnej). Zagadnienie strefy kontrolowanej uregulowane zostało w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie, które wydane zostało wydane na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy prawo budowlane. Zgodnie z § 2 pkt 30) rozporządzenia, za strefę kontrolowaną uznaje się obszar wyznaczony po obu stronach osi gazociągu, którego linia środkowa pokrywa się z osią gazociągu, w którym przedsiębiorca podejmuje czynności w celu zapobieżenia działalności mogącej mieć negatywny wpływ na trwałość i prawidłowe użytkowanie gazociągu. § 10 rozporządzenia stanowi, że w strefach kontrolowanych nie należy wznosić obiektów budowlanych, urządzać stałych składów i magazynów oraz podejmować działań mogących spowodować uszkodzenia gazociągu podczas jego użytkowania. W strefach kontrolowanych nie mogą również rosnąć drzewa w odległości mniejszej niż 2,0 m od gazociągów o średnicy do DN 300 włącznie i 3,0 m od gazociągów o średnicy większej niż DN 300, licząc od osi gazociągu do pni drzew. Wszelkie prace w strefach kontrolowanych mogą być prowadzone tylko po wcześniejszym uzgodnieniu sposobu ich wykonania z właściwym operatorem sieci gazowej. Z kolei zgodnie z § 110 dla gazociągów wybudowanych przed dniem 12 grudnia 2001 r. dla gazociągu o parametrach takich jak gazociągu przebiegającego przez nieruchomość wnioskodawcy strefa kontrolowana wynosi 40 m.

Sąd pierwszej instancji podzielił stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 12 października 2017r. zgodnie, z którym nieuzasadnionym byłoby bezekwiwalentne obarczanie ciężarem ograniczeń wynikających z ustanowienia służebności przesyłu właściciela nieruchomości obciążonej, zważywszy, że przepis art. 305 2 § 2 k.c. kreuje uprawnienie właściciela do uzyskania odpowiedniego wynagrodzenia. Brak jest przesłanek prawnych, aby ograniczenia własności, wynikające z wyznaczenia strefy kontrolowanej na cały okres użytkowania gazociągów, miały być pomijane przy ustaleniu wysokości odpowiedniego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Odpowiednie wynagrodzenie za ustanowioną służebność przesyłu, ustalone także orzeczeniem sądu, winno kompensować właścicielowi nawet ten uszczerbek w jego majątku, który jest konsekwencją obniżenia się wartości tej nieruchomości, będącej składnikiem jego majątku, w związku z jej obciążeniem służebnością (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2017r. IV CSK 724/16).

W ocenie Sądu Rejonowego ustanowienie strefy kontrolowanej wynikło z posadowienia gazociągu na nieruchomości, co powoduje znaczne ograniczenia dla właścicieli nieruchomości na dużej powierzchni działki, dlatego należało te okoliczność uwzględnić przy ustalaniu wysokości należnego właścicielom wynagrodzenia. Nieruchomość wnioskodawców położona jest na terenie, który w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy przewidziany jest pod zabudowę jednorodzinną i wnioskodawcy w taki właśnie sposób chcą ją zagospodarować. Nieruchomość została obecnie podzielona na trzy mniejsze działki, a działka na której znajduje się gazociąg (nr (...)) znajduje się w pierwszej linii zabudowy przy ul. (...). W pasie przy ul. (...) przy granicy z działką gruntu (...) sieć i strefa kontrolowana wykluczają możliwość zabudowy oraz powodują ograniczenia możliwości nasadzeń. Według oświadczeń wnioskodawców, którym uczestnik postępowania nie zaprzeczał, wnioskodawcy dokonując zakupu nieruchomości nie mieli wiedzy, co do tego, że przez nieruchomość przebiega gazociąg, a cena nieruchomości nie była również z tego powodu obniżona.

Wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu ustalono w oparciu o opinię biegłej z zakresu wyceny nieruchomości. Złożyło się na nie wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości w czasie eksploatacji urządzenia w pasie służebności (319 metrów) w kwocie 4.232,09 zł oraz zdyskontowany podatek od gruntu w kwocie 626,66 zł. Z kolei w zakresie ograniczeń w użytkowaniu nieruchomości wynikających z ustanowienia strefy kontrolowanej wynagrodzenia w kwocie 9.583,20 zł (wg. powierzchni ograniczenia 2073,50 zł) oraz zdyskontowany podatek od gruntu w kwocie 709,62 zł, co łącznie dało kwotę 15.152 zł.

Uczestnik postępowania zaskarżył postanowienie w zakresie punktów 2,3 i 4. Zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, to jest art. 305 2 k.c. w związku z art. 285 § 1 k.c. przez błędną wykładnię i zastosowanie polegające na przypisaniu służebności wyłącznie czynnej, jaką jest służebność przesyłu, jednocześnie cechy służebności biernej w granicach strefy kontrolowanej gazociągu w rozumieniu rozporządzenia Ministra Gospodarki z 26 kwietnia 2013 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie, która nie istnieje w tym obszarze , zatem uczestnik jej nie wykonuje, przyjęciu za należne oraz odpowiednie dla obu stron wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu w tzw. obszarze biernym służebności w wysokości 10 293 zł, w którym takiej służebności przesyłu nie ustanowiono, a uczestnik nie posiada praw podlegających takiemu wynagrodzeniu, błędne zastosowanie § 1 ust. 1 oraz § 2 pkt 30 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe z i ich usytuowanie w związku z art. 305 2 k.c. przez jego zastosowanie przy ocenie wysokości wynagrodzenia oraz naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na wynik sprawy to jest art. 328 § 2 k.p.c., art. 227 k.p.c. w związku z art. 233 k.p.c. w związku z art. 286 k.c. oraz art. 7 k.c. oraz 6 k.c. polegające na przyjęciu wykonywania przez uczestnika od 1993 roku służebności przesyłu gazociągu R. - R. na działce (...) w pasie wykraczającym poza czterometrowy pas eksploatacyjny, pomimo przeprowadzenia dowodów z dokumentu oraz przesłuchania świadka zaprzeczającego takim wnioskom, błędnej ocenie skutków chronologii zdarzeń istotnych w sprawie pierwotnej w stosunku do nabycia działki przez wnioskodawców lokalizacji czynnego gazociągu, skutkującej błędnym stanowiskiem sądu o ograniczeniu eksploatacją gazociągu możliwości budowlanego zagospodarowania działki (...), której ta nigdy nie uzyskała, art. 233 k.p.c. w związku z art. 230 k.p.c. polegające na swobodnym przyjęciu występowania szkód wynikających z ograniczeniem zagospodarowania działki w granicach strefy kontrolowanej gazociągu przez właściciela i pominięcie w rozważaniach sądu motywów przyjęcia nieświadomości wnioskodawców z dnia nabycia działki co do występowania przebiegu czynnego gazociągu wysokiego ciśnienia i nieprzeprowadzenie istotnego dowodu w sprawie z dokumentu umowy sprzedaży z 26 lipca 1995 roku, o których autor apelacji wnosił w odpowiedzi na wniosek, naruszenie art. 520 § 1 k.p.c. przez niezastosowanie i uznanie, że nie zachodzą przesłanki do obciążenia każdej ze stron poniesionymi kosztami ewentualnie rozdzielenie ich po połowie.

Uczestnik wniósł o zmianę pkt 2 postanowienia i orzeczenia kwoty 4859 zł tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności, zmianę pkt 3 i 4 postanowienia przez orzeczenie na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., że każda ze stron ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie ewentualnie orzeczenie o poniesieniu kosztów przez każdą ze stron po połowie oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia zgodnie z zakresem zaskarżenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji.

Pełnomocnik wnioskodawców wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja odniosła skutek tylko niewielkiej części, a mianowicie w zakresie zaskarżenia rozstrzygnięcia o kosztach. Sąd odwoławczy podziela tutaj stanowisko uczestnika postępowania iż każdy z uczestników powinien ponieść koszty związane ze swoim udziałem w sprawie na mocy art. 520 § 1 k.p.c. a zatem na mocy art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

Sąd Okręgowy zmienił pkt 3 zaskarżonego orzeczenia w ten sposób, że oddalił wniosek wnioskodawcy o zasądzenie kosztów postępowania oraz pkt 4 w ten sposób, że nakazał pobrać od wnioskodawców solidarnie i uczestnika postępowania nieuiszczone koszty sądowe po połowie.

W pozostałym zakresie apelacja nie odniosła skutku.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji oraz podstawę prawną rozstrzygnięcia i unikając zbędnych powtórzeń przyjmuje je za własne. Sąd Rejonowy, wbrew zarzutom apelacji, rozważył całość zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego i dokonując jego oceny nie przekroczył granic swobodnej oceny dowodów.

Sąd Okręgowy w całości podziela zarówno ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji obszernie wyżej przytoczone oraz przyjętą podstawę prawną rozstrzygnięcia i unikając zbędnych powtórzeń przyjmuje je za własne.

Odnosząc się do zarzutów apelacji podkreślić należy, iż Sąd Rejonowy w sposób szczegółowy i prawidłowy w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia ustalił stan faktyczny w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i wywiódł na tej podstawie prawidłowe wnioski. Podkreślić należy, iż uczestnik postępowania nie kwestionował stanowiska wnioskodawców odnośnie konieczności ustanowienia służebności przesyłu i przebiegu tej służebności w ostatecznym kształcie przyjętym przez Sąd pierwszej instancji.

Okoliczność, iż wnioskodawcy nie mieli świadomości w dniu nabycia działki co do posadowienia na nieruchomości czynnego gazociągu i nie miało to wpływu na cenę nieruchomości wynikała z ich zeznań, które nie zostały w żaden sposób przez uczestnika zakwestionowane.

Natomiast jeśli chodzi o zarzut nieprzeprowadzenia dowodu w postaci umowy sprzedaży z 26 lipca 1995 roku, to dowód taki nie został nigdy przez uczestnika zawnioskowany.

Jeśli chodzi zaś o samą wysokość wynagrodzenia podkreślić należy, iż Sąd nie przyjął jako składnika tegoż wynagrodzenia obniżenia wartości nieruchomości na skutek posadowienia urządzeń, ponieważ one istniały już przed zawarciem umowy kupna-sprzedaży przez wnioskodawców, ale wynagrodzenie obejmuje wyłącznie ograniczenie własności na przyszłość. Biegła wyjaśniła, że przyjęła wartość jednostki porównawczej 1 m 2 powierzchni gruntu nieobciążonego służebnością, wzięto pod uwagę wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości, lokalizację urządzenia, powierzchnię i obniżenie wartości tylko część części działki, na której służebność będzie wykonywana, to jest około 3 % powierzchni.

Zgodnie z art. 305 1 k.c. nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Art. 305 2 § 1k.c.stanowi natomiast, że jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

Sąd Rejonowy, ustanawiając służebność przesyłu oraz orzekając o wynagrodzeniu rozważył wszystkie okoliczności. Przede wszystkim to, iż przez nieruchomość wnioskodawców przebiega gazociąg należący do uczestnika postępowania, który w bardzo istotny sposób wpływa na możliwość zagospodarowania obciążonej nieruchomości i istotnie wpływa na wykonywanie prawa własności. Sad Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu pierwszej instancji dotyczące wysokości przyznanego wnioskodawcom wynagrodzenia, przytoczone przez ten Sąd orzecznictwo Sądu Najwyższego.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w postanowieniu z dnia 8 lutego 2013 r. sygn. IV CSK 317/12, że wynagrodzenie za obciążenie nieruchomości służebnością przesyłu musi być indywidualizowane, stosownie do doniosłych dla jego określenia okoliczności konkretnego przypadku. z uwzględnieniem stopnia ingerencji w treść prawa własności i zakresu uszczuplenia tego prawa. Sąd Najwyższy ponadto w postanowieniu z dnia 9 sierpnia 2016 r. sygn. II CSK 770/15 stwierdził, że obszar strefy kontrolowanej określonej w § 10 w związku z § 110 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz. U. z 2013 r. poz. 640) oraz w załączniku nr 2 do tego rozporządzenia nie pokrywa się z zakresem obciążenia nieruchomości służebnością przesyłu ustanowioną dla gazociągu wybudowanego przed dniem 12 grudnia 2001 r. Ograniczenia właściciela nieruchomości związane z ustanowieniem strefy kontrolowanej , znajdującej się poza pasem służebności przesyłu, mogą być kompensowane w ramach wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu (art.305 2 § 2 k.c.).

W niniejszej sprawie ustanowiona została służebność przesyłu dotycząca, ogólnie rzecz biorąc, położenia i obsługi gazociągu. Wiążą się z tym istotne ograniczenia wynikające z przepisów prawa, a mianowicie posadowienie gazociągu na nieruchomości wiąże się z ustanowieniem strefy kontrolowanej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie, które wydane zostało wydane na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy prawo budowlane. (...) ta zapewnia bezpieczeństwo użytkowania samego gazociągu jak i ma zapewnić bezpieczeństwo właścicielom nieruchomości. Wiążą się z tym jednak znaczne ograniczenia jak niemożność jakiejkolwiek zabudowy czy nasadzeń. W przypadku nieruchomości wnioskodawców pozbawia ich możliwości zabudowy i nasadzeń na działce nr (...), która znajduje się w pierwszej linii zabudowy przy ul. (...), w pasie przy ul. (...) przy granicy z działką gruntu (...).

Sąd odwoławczy podziela także stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w postanowieniu z dnia 12 października 2017 r.sygn. IV CSK 724/16, na którym oparł się także Sąd pierwszej instancji, że wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu nie może być ustalane wyłącznie w oparciu o powierzchnię pasa służebności, z którego przedsiębiorca faktycznie czynnie korzysta jedynie w celu eksploatacji swych urządzeń. Brak jest bowiem przesłanek prawnych, aby ograniczenia własności, wynikające z wyznaczenia strefy kontrolowanej na cały okres użytkowania gazociągów, miały być pomijane przy ustaleniu wysokości odpowiedniego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu (podobnie także SN w wyroku z dnia 14 listopada 2013 r., II CSK 69/13, postanowieniu z dnia 20 kwietnia 2017 r., II CSK 505/16).

Wynagrodzenie winno obejmować nie tylko konsekwencje związane z sama służebnością czynną, ale rekompensować wszelkie konsekwencje związane z ustanowieniem służebności, może np. zawierć odszkodowanie za utratę wartości nieruchomości i brak możliwości zagospodarowania nieruchomości zgodnie z przeznaczeniem, a w przypadku służebności ustanowionej zaskarżonym postanowieniem znoszenie wszelkich ograniczeń związanych z ustanowieniem strefy kontrolowanej. Ustalone przez Sąd Rejonowy wynagrodzenie obejmuje zatem wszystkie konsekwencje związane z ustanowieniem służebności.

Z tych względów apelacja w pozostałym zakresie została oddalona na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Gabriela Sobczyk