Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2018 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Maria Pietkun (spr.)

Sędziowie: SSA Irena Różańska-Dorosz

SSO del. Artur Tomanek

Protokolant: Karolina Sycz

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2018 r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z wniosku J. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

o wysokość kapitału początkowego i wysokość emerytury

na skutek apelacji J. B.

od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30 marca 2017 r. sygn. akt VIII U 591/16

zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. z dnia 3 marca 2016 roku, w ten sposób, że nakazuje przeliczyć wysokość kapitału początkowego wnioskodawcy J. B. przy uwzględnieniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynoszącego 92,88 % i wysokości tego kapitału w kwocie 131.887,36 złotych oraz zmienia decyzję z dnia 7 marca 2016 roku, w ten sposób, że nakazuje przeliczyć wysokość emerytury przy uwzględnieniu przeliczonej wartości kapitału początkowego począwszy od 1 lutego 2016 roku.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2017 r. oddalił odwołanie wnioskodawcy J. B. od decyzji strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. z dnia 3.03.2016 r. i 7 marca 2016 r. dotyczących odpowiednio przeliczenia wysokości kapitału początkowego i emerytury wnioskodawcy J. B..

Sąd Okręgowy ustalił, że: okresie od 1 lipca 1969 r. do 21 lipca 1976 r. wnioskodawca był zatrudniony w J. Zakładach (...) w O. na stanowisku monter samochodowy. W legitymacji ubezpieczeniowej wnioskodawcy widnieją wpisy wynagrodzenia uzyskane przez ubezpieczonego w J. Zakładach (...) odpowiednio za 1969 r. – 19.333,00 zł, za 1970 39.533,39 zł. Powyższe kwoty zostały przyjęte przez ZUS do wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego. Nie zachowały się dokumenty płacowe wnioskodawcy z lat 1971-1976 u powyższego pracodawcy. Z angaży z dnia 8 czerwca 1976 r. wynika, że wnioskodawca miał otrzymywać stawkę za godzinę pracy 19,00 zł plus premia, a z angażu z dnia 13.07.1974 r. wynika stawka za godzinę pracy 17,00 zł plus premia.

W okresie od 2 stycznia 1975 r. do 30 czerwca 1976 r. wnioskodawca był zatrudniony Państwowym Ośrodku (...) w O. na stanowisku montera maszyn rolniczych. Nie zachowały się dokumenty płacowe wnioskodawcy u powyższego pracodawcy. Z angaży z dnia 2 stycznia 1975 r. i 2 stycznia 1976 r. wynika, że wnioskodawca miał otrzymywać stawkę za godzinę pracy 15,60 zł plus premia.

Decyzją z dnia 3 marca 2016 r. ZUS ponownie ustalił kapitał początkowy dla J. B. na dzień 1.01.1999 r. Wartość kapitału początkowego wynosi 126350,95 zł. ZUS przyjął okresy składkowe w łącznej wysokości: 25 lat, 7 miesięcy i 21 dni oraz okresy nieskładkowe w łącznej wysokości: 10 miesięcy i 15 dni. Do obliczenie podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych tj. od 01.01.1969 r. do 31.12.1978 r. Z uwagi na brak wynagrodzenia z okresu od 1971 do 1976 ZUS za podstawę wymiaru składek przyjął kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia proporcjonalnie do okresu podlegania i wymiaru czasu pracy. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ustalono na 86,47%.

Decyzją z dnia 7 marca 2016 r. ZUS przeliczył emerytury od 19.04.2015 r., tj. od daty nabycia uprawnień do emerytury. Kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 402576,66 zł. Kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wynosi 59690,70 zł. Średnie dalsze trwanie życia wynosi 212,80 miesięcy, obliczona kwota emerytury wynosi 2087,77 zł.

Przy tak poczynionych ustaleniach Sąd Okręgowy uznał ,że odwołania podlegają oddaleniu.

Zasady wyliczenia emerytury na podstawie art. 25 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i kapitału początkowego określonego w oparciu o przepisy art. 173 – 175 w/w ustawy, w ocenie sądu pierwszej instancji wymagają wykazania rzeczywistych zarobków wnioskodawcy za lata 1971 – 1976. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko organu rentowego, że na podstawie szczątkowej dokumentacji w postaci angaży dostarczonych przez wnioskodawcę, nie wiadomo ile rzeczywiście wnioskodawca godzin pracował, nie udowodniono tym samym jakie kwoty wnioskodawca bezwarunkowo otrzymywał. W tym stanie rzeczy wnioskodawca nie udowodnił wysokości podnoszonego przez siebie wynagrodzenia we wskazywanym przez niego okresie, który zwiększałoby wwpw. Sąd tym samym uznał, że ZUS słusznie przyjął do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego za lata 1971 – 1976 kwoty minimalnego wynagrodzenia za sporne lata proporcjonalne do wymiaru etatu. Wobec powyższych rozważań Sąd uznał stanowisko organu rentowego za zasadne. Wobec powyższego na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Apelację od powyższego wyroku złożył wnioskodawca. Skarżący zarzuca błędne ustalenia Sądu Okręgowego w przedmiocie wysokości osiąganych zarobków w spornym okresie, podaje iż wskazywał że jego rzeczywiste przychody były wyższe niż płaca minimalna, osiągał zarobki zbliżone do innych pracowników, którzy owe dane maja udokumentowane. Wnioskodawca nie sprecyzował wniosków apelacyjnych, wnosząc o ponowną ocenę zebranego materiału dowodowego.

Sąd Apelacyjny dodatkowo ustalił w toku postępowania apelacyjnego:

Wnioskodawca w okresie zatrudnienia w (...) w O. w wymiarze ½ etatu :

od 2 stycznia 1975 r. osiągał wynagrodzenie w stawce – 15,60 zł./godz., a w

J. Zakłady (...) w wymiarze ½ etatu:

od 1 sierpnia 1974 r. – 17 zł./godz.,

od 1 lipca 1076 r. – 19 zł./godz.,. do 21 lipca 1976 r.

dowód: akta osobowe, w tym angaże z zatrudnienia wnioskodawcy w (...) w O. i Zakładów (...) S.A.

Przy uwzględnieniu powyższych zarobków wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 92,88%, a wartość tego kapitału na dzień 1.01.1999 r. – 131.887,36 zł.

Dowód; decyzja ZUS z dnia 26.02.2018 r. wraz z hipotetycznymi wyliczeniami.

Sąd Apelacyjny zważył.

Apelacja wnioskodawcy podlega uwzględnieniu.

Wnioskodawca J. B. domaga się przeliczenia wysokości kapitału początkowego i emerytury, przy uwzględnieniu wyżej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za lata w których przyjęto minimalną podstawę wymiaru składek w postaci minimalnego wynagrodzenia. Dotyczy to okresów zatrudnienia w okresie od 1 lipca 1969 r. do 21 lipca 1976 r. w J. Zakładach (...) w O. na stanowisku monter samochodowy oraz od 2 stycznia 1975 r. do 30 czerwca 1976 r. kiedy wnioskodawca był zatrudniony Państwowym Ośrodku (...) w O. na stanowisku montera maszyn rolniczych

Emerytura wnioskodawcy została wyliczona w oparciu o przepis art. 25 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U tj. 2017/1383). Podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173 - 175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Ustalając podstawę wymiaru świadczeń, w tym wysokość kapitału początkowego, uwzględnia się wyłącznie prawidłowo i niepodważalnie udokumentowane wysokości dochodów osiąganych z danego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, w przypadku wnioskodawcy dotyczy to stosunku pracy.

Zgodnie z § 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.10.2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412), środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Z zebranego materiału dowodowego zachowały się angaże wnioskodawcy, z których wynikają wyżej opisane stawki godzinowe wynagrodzenia zasadniczego. Brakuje wprawdzie wykazu czasu pracy, ale nie budzi wątpliwości, iż zatrudnienie wnioskodawcy w spornych okresach dotyczyło pełnego wymiaru czasu pracy. W tych okolicznościach przepis § 31 w/w rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe zakłada domniemanie, iż w miesiącu były 22 dni robocze, a przed 1 stycznia 1981 roku 25 dni roboczych przy zatrudnieniu w pełnym wymiarze.

W oparciu o powyższe dane organ rentowy dokonał hipotetycznego przeliczenia wysokości kapitału początkowego wnioskodawcy, jako korzystniejszego niż dotychczasowy. Powyższe było podstawą orzeczenia jak w sentencji wyroku na podstawie art. 386 § 1 kpc.

SSA Irena Różańska-Dorosz SSA Maria Pietkun SSO del. Artur Tomanek

R.S.