Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 lipca 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. powołując się na art. 108 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS odmówił ubezpieczonemu H. S. ponownego ustalenia wysokości emerytury poprzez zwiększenie o kwotę wynikającą z podzielenia składek zaewidencjonowanych na koncie
po dniu nabycia prawa do emerytury, ponieważ nie została podjęta wypłata emerytury.

Ubezpieczony wniósł odwołanie domagając się zmiany decyzji i uwzględnienia jego wniosku. W opinii ubezpieczonego zapis w art. 108 ust. 3 ustawy jednoznacznie określa,
że ponowne ustalenie wysokości emerytury może nastąpić po upływie roku od wydania decyzji o przyznaniu emerytury lub po ustaniu ubezpieczenia emerytalno-rentowego,
tj. z chwilą rozwiązania stosunku pracy. Te dwa warunki nie muszą być jednocześnie spełnione. Wystarczającym jest, aby nastąpił jeden z nich, a ubezpieczony może wystąpić
z wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości emerytury.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując stanowisko zajęte
w zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2018r. Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach oddalił odwołanie.

Poza sporem pozostawało, że H. S. nabył prawo do emerytury od dnia 2 lipca 2016r. ale wypłata emerytury podlega zawieszeniu, ponieważ kontynuuje on zatrudnienie
u pracodawcy na rzecz którego była wykonywana praca bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do tego świadczenia. W dniu 23 lipca 2018r. ubezpieczony złożył wniosek o doliczenie składek zaewidencjonowanych na jego koncie po nabyciu prawa do emerytury.

ZUS wydał decyzję odmowną powołując art. 108 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W tym stanie faktycznym Sąd uznał jego odwołanie za niezasadne podnosząc
w motywach rozstrzygnięcia, że zgodnie z tymi przepisami ponowne ustalenie wysokości emerytury następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, przy czym podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek zaewidencjonowanych od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy, do miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku i ponowne ustalenie emerytury. Przepisy te należy interpretować łącznie, gdyż stanowią całość artykułu określającego zasady ponownego ustalenia wysokość emerytury kontynuującym podleganie ubezpieczeniom. Skoro zatem podstawę obliczenie emerytury stanowi kwota składek zaewidencjonowanych od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy stąd wypływa wniosek, że ponowne ustalenie wysokości emerytury może nastąpić po upływie roku kalendarzowego od daty poprzedniego ustalenia emerytury, a wcześniej jedynie w przypadku ustania ubezpieczenia.

Apelację od tego wyroku wywiódł ubezpieczony zarzucając:

- naruszenie przepisów prawa materialnego polegające na nie zastosowaniu utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego i jednolitego stanowiska doktryny prawa ubezpieczeń społecznych według których przepisy prawa ubezpieczeń społecznych powinny być interpretowane ściśle według wykładni językowej w odniesieniu do art. 108 ust. 3 i 4 ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
co oznacza, że wniosek Sądu „Skoro zatem podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek zaewidencjonowanych od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury
po raz pierwszy, stąd wypływa wniosek, że ponowne ustalenie wysokości emerytury może nastąpić po upływie roku kalendarzowego od daty poprzedniego ustalenia emerytury,
a wcześniej jedynie w przypadku ustania ubezpieczenia” jest zaprzeczeniem uzasadnienia
a tym samym oddalenia odwołania powoda;

- naruszenie przepisów prawa procesowego polegające na pozbawieniu ubezpieczonego prawa do informacji wynikających z obowiązku ustawowego, które organ rentowy w zakresie dotyczącym ustalenia wysokości świadczenia winien udzielić - § 3 ust. 2 pkt. 3a rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe.

Wskazując na przytoczone zarzuty skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i poprzedzającej go decyzji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Zasady ponownego ustalenia wysokości emerytur osób kontynuujących podleganie ubezpieczeniom reguluje art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Przepis ten stanowi:

1. Jeżeli po dniu, od którego przyznano emeryturę określoną w art. 24 lub 24a, emeryt podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wysokość świadczenia ulega ponownemu ustaleniu w sposób określony w ust. 2.

2. Emerytury obliczone według zasad określonych w art. 26 powiększa się o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 i 24a, i zwaloryzowanych zgodnie
z art. 25 przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury,
z uwzględnieniem ust. 4 i 5.

2a. Złożenie przez członka otwartego funduszu emerytalnego wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury, o której mowa w art. 24 lub art. 24a, oznacza jednocześnie złożenie wniosku o ponowne ustalenie wysokości okresowej emerytury kapitałowej w trybie art. 25 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych.

3. Ponowne ustalenie wysokości emerytury następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

4. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek zaewidencjonowanych od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy, do miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury.

5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do kolejnych wniosków o ustalenie emerytury
w nowej wysokości.

Powołany przepis określa zarówno mechanizm przeliczania emerytury jak i ramy czasowe dokonywania takich przeliczeń.

Mechanizm przeliczenia emerytury dla ubezpieczonych kontynuujących podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym po przejściu na emeryturę z art. 24 ust. 1 polega na zwiększeniu świadczenia obliczonego według reguł art. 26 o iloraz zwaloryzowanych składek zewidencjonowanych na koncie pracującego świadczeniobiorcy po dniu ustalenia prawa do emerytury i wyrażonego w miesiącach średniego dalszego trwania życia ustalonego dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości świadczenia.

Z ust. 3 powołanego przepisu wynika, że ponowne ustalenie wysokości świadczenia następuje na wniosek zainteresowanego i nie wcześniej niż po upływie jednego roku kalendarzowego kontynuowania podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym po przejściu
na emeryturę lub po ustaniu tych ubezpieczeń.

W świetle jednoznacznej treści tego przepisu brak jest zatem jedynie podstaw prawnych
do przeliczania świadczenia wnioskodawcy kontynuującemu zatrudnienie na każde żądanie wnioskodawcy częściej niż raz w roku.

Regulacja zawarta w ust. 4, wbrew stanowisku Sądu I instancji, nie stoi na przeszkodzie dokonaniu takiego ponownego obliczenia w sytuacji, gdy nie podjęto jeszcze wypłaty świadczenia. Przyjęcie zasadności takiego wniosku prowadziłoby bowiem do zaprzeczania sensu regulacji zawartej w ust. 3.

Trzeba uwzględnić wszak, że powołany art. 108 określa mechanizm przeliczania nowej emerytury zarówno w sytuacji, gdy podjęto wypłatę świadczenia a uprawniony do emerytury ponownie został objęty ubezpieczeniem i tym samym zaewidencjonowaniu podlegały kolejne składki na ubezpieczenie, jak i sytuację, gdy nie podjęto wypłaty a uprawniony do emerytury nadal jest objęty ubezpieczeniem i na jego koncie ewidencjonowane są kolejne składki
na ubezpieczenie.

Poza tym ubezpieczony ma rację, że ma prawo do informacji jak będzie kształtowała się wysokość jego emerytury z uwzględnieniem zaewidencjonowanych na jego koncie kolejnych składek przed podjęciem decyzji co do zakończenia zatrudnienia.

Z przytoczonych względów Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję organu rentowego.

/-/ SSA T.Szweda /-/ SSA J.Pietrzak /-/ SSA W.Bzibziak

Sędzia Przewodniczący Sędzia