Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 4 lutego 2020 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Dariusz Plewczyński

Protokolant: Agata Trawka

po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2020 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa J. W.

przeciwko (...) spółce akcyjnej w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej w S. na rzecz powoda J. W. kwotę 10100 zł (dziesięć tysięcy sto zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 9750 zł od dnia 28 września 2018 r. do dnia zapłaty,

350 zł od dnia 20 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4732,08 zł (cztery tysiące siedemset trzydzieści dwa zł osiem gr) tytułem zwrotu kosztów procesu.

XI GC 498/19

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznana w postępowaniu „zwykłym”

Pozwem złożonym w dniu 15 marca 2019 roku powód J. W. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego (...) spółki akcyjnej w S. kwoty 10 100 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 350 zł od dnia 20 stycznia 2019 roku do dnia zapłaty i od kwoty 9750 zł od dnia 28 września 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 24 sierpnia 2018 roku doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki B. nr rej. (...) należący do G. L. (1), a sprawca zdarzenia legitymował się umową ubezpieczenia OC zawartą z pozwaną. Powód podniósł, że pozwana wypłaciła odszkodowanie w kwocie 10 475,71 zł. Podał, że nie zgodził się z wyliczeniem pozwanej, w związku z czym zlecono wykonanie kalkulacji rzeczoznawcy, który ustalił koszt naprawy na kwotę 27 930,54 zł. Wskazał, że zwrócił się do pozwanej o wypłatę uzupełniającej kwoty odszkodowania, jednak wezwanie to okazało się bezskuteczne. Pozwana odmawiając zmiany stanowiska uwzględniła roszczenie jedynie do kwoty już wypłaconej, w związku z czym – na podstawie zawartej z poszkodowanym umowy cesji – powód dochodzi pozostałej należności, przy czym niniejszym pozwem dochodzi jedynie części roszczenia, w tym kosztów opinii prywatnej.

W dniu 11 lutego 2019 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, w którym przedmiotowy nakaz zaskarżony został w całości, pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwu pozwana przyznała, iż co do zasady obciąża ją odpowiedzialność za szkodę, jednakże w toku postępowania likwidacyjnego, pozwana złożyła poszkodowanej ofertę przeprowadzenia naprawy w jednym z warsztatów sieci partnerskiej z zastosowaniem przyznanych pozwanej rabatów, z czego poszkodowana nie skorzystała. Pozwana podniosła zarzut spełnienia roszczenia poprzez wypłatę ustalonej kwoty odszkodowania a także podniosła zarzut zawyżenia kosztu naprawy ustalonego w kalkulacji powoda, wobec ustalenia szkodowej historii pojazdu uzasadniającej zastosowanie potrąceń, czego nie uwzględniała kalkulacja powoda. Nadto pozwana zakwestionowała roszczenie powoda dotyczące zwrotu kosztów prywatnej kalkulacji naprawy jako niepozostającego w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, jak również roszczenie w zakresie dochodzonych odsetek.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 sierpnia 2018 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki B. o nr rej. (...) należący do G. L. (1). Sprawca zdarzenia legitymował się umową ubezpieczenia OC zawartą z pozwaną (...) spółką akcyjną w S..

Bezsporne

Pozwana ustaliła i wypłaciła z tego tytułu odszkodowanie w kwocie 10 475,71 zł. Poszkodowana kwestionując wycenę zakładu ubezpieczeń zleciła wykonanie kosztorysu rzeczoznawcy P. O., który ustalił, że koszt naprawy uszkodzonego pojazdu wynosił 27930,54 zł.

Fakturą z dnia 28 września 2019 roku obciążono poszkodowaną kosztem prywatnej wyceny w kwocie 350 zł.

W tym samym dniu poszkodowana zawarł z J. W. umowę cesji, na podstawie której przeniosła na powoda wierzytelność w postaci prawa do odszkodowania z tytułu kolizji drogowej z dnia 24 sierpnia 2018 roku, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki B. o nr rej. (...).

Dowód:

- protokół szkody k. 50-53,

- akta szkody znajdujące się na płycie CD k. 62,

- wycena naprawy pojazdu pozwanej z kalkulacją k. 9-20,

- decyzja STU z dnia 21 września 2018 r. k. 21-22,

- kosztorys E. nr (...) k. 23-26,

- faktura VAT nr (...) k. 28,

- umowa cesji wierzytelności z dnia 28 września 2018 roku k. 32-34,

- zeznania świadka M. L. k. 92;

Pismem z dnia 26 listopada 2018 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty 17 804,83 zł tytułem dopłaty do odszkodowania. Wskazał, że na kwotę składają się koszty naprawy pojazdu w oparciu o prywatny kosztorys wraz z kosztem jego wykonania pomniejszone o dotychczas wypłacone odszkodowanie.

W odpowiedzi, pismem z dnia 14 stycznia 2019 roku pozwana podtrzymała swoje stanowisko.

Dowód:

- pisma powoda z dnia 26 listopada 2018 roku z dowodem nadania k. 25-26,

- decyzja STU z dnia 14 stycznia 2019 roku k. 29-31,

Pojazd należący do poszkodowanego G. L. (2) na co dzień był użytkowany przez jej syna M. L., który po zdarzeniu z dnia 24 sierpnia 2018 r. nie naprawiał pojazdu zbywając go w stanie uszkodzonym.

W dniu szkody z dnia 24 sierpnia 2018 roku pojazd nie nosił śladów poprzednich napraw.

Dowód:

- zeznania świadka M. L. k. 92;

Hipotetyczny koszt naprawy pojazdu marki B. (...) nr rej. (...) w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 24 sierpnia 2018 r. i przy użyciu do naprawy wyłącznie nowych, oryginalnych części zamiennych sygnowanych logo producenta pojazdu wynosił 29 956,16 zł brutto (24 354,58 zł netto).

Hipotetyczny koszt naprawy pojazdu marki B. (...) nr rej. z użyciem dostępnych ówcześnie alternatywnych części zamiennych o potwierdzonej jakości co najmniej porównywalnej do jakości części oryginalnych sygnowanych znakiem producenta pojazdu wynosił 26 727,31 zł brutto (21 729,52 zł netto).

Z uwagi na 9-letni czas eksploatacji pojazdu oraz znaczny przebieg wynoszący 227281 km można uznać pojazd za wyeksploatowany w istotnym stopniu, zwłaszcza że pojazd miał przed szkoda co najmniej 7 właścicieli, pochodził z importu prywatnego i już w kraju odnotowano trzy znacznych rozmiarów szkody w tym pojeździe. W tej sytuacji technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione było użycie do jego naprawy dostępnych części alternatywnych, ale wyłącznie części jakości porównywalnej do jakości części oryginalnych, potwierdzonej jakości przez niezależne instytuty badawcze, czyli części co najmniej jakości (...) i (...), gdyż tylko tej jakości części pozwalały na pełne przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody pod względem funkcjonalnym, technicznych i estetycznym. W praktyce dostępny był tylko reflektor oraz dolna osłona lusterka w jakości (...) .

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 91-120, 140-141.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w całości.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...), zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu należącego do poszkodowanego ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Nabycie wierzytelności przez powoda, nie było kwestionowane przez pozwaną na etapie postępowania likwidacyjnego, ani w toku procesu. Potwierdza je także złożona umowa cesji.

Powód w pozwie domaga się zapłaty dalszych kosztów z tytułu odszkodowania uznając, że wypłacona przez pozwaną kwota 10475,71zł brutto była niewystarczająca do naprawienia szkody. Żądanie obejmuje koszty naprawy i koszty opinii.

Spór dotyczy więc nie zasady odpowiedzialności pozwanej ale wysokości odszkodowania.

W dotychczasowych judykatach podkreślano wielokrotnie, że uznanie wydatków związanych z naprawą pojazdu za element szkody musi być oceniane indywidualnie w realiach każdej konkretnej sprawy. Przy ustaleniu wysokości odszkodowania z tego tytułu stosować należy metodę dyferencyjną, zgodnie z którą za szkodę poczytać należy różnicę między stanem majątku poszkodowanego, który powstał po wystąpieniu zdarzenia sprawczego a hipotetycznym stanem jaki istniałby, gdyby do zdarzenia tego nie doszło. Ustalenie odszkodowania w omawianym zakresie wymaga przede wszystkim udowodnienia przez poszkodowanego wysokości szkody.

Jednocześnie w myśl art. 361 §1 k.c. jedynie w sytuacji gdy koszty poniesione na naprawę pojazdu będą kwalifikowały się jako normalne (zwykłe) następstwa zdarzenia sprawczego, uznać je można będzie za składnik (element) szkody w przedstawionym wyżej rozumieniu.

Podkreśla się, że na wierzycielu (poszkodowanym) spoczywa obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów wywodzony z regulacji art. 354 §2 k.c., 362 k.c. i 826 §1 k.c.). Zatem szkody nie będzie stanowił każdy wydatek poniesiony celem naprawy, a jedynie taki, który w realiach konkretnej sprawy zostanie uznany w świetle powołanych przepisów za niezbędny i celowy dla zapobieżenia szkodzie .

Reasumując - o zakwalifikowaniu wydatku związanego z naprawą pojazdu jako szkody decydować muszą realia konkretnej sprawy, w tym zwłaszcza celowość poniesionych kosztów i ich uzasadnienie ekonomiczne.

Szkoda powstaje w chwili uszkodzenia pojazdu, na co wielokrotnie zwracał uwagę Sąd Najwyższy. Obowiązek naprawienia szkody nie jest zależny od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał dokonać takiej naprawy w przyszłości. Jeżeli poszkodowany zbył wierzytelność odszkodowawczą, to bez znaczenia są dalsze czynności dotyczące pojazdu. Stanowisko, że szkoda wyraża się hipotetycznymi kosztami naprawy, mimo sprzedaży pojazdu zostało ostatnio wyrażone w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018r (sygn.. akt II CNP 32/17) oraz z dnia 12 kwietnia 2018r (sygn.. II CNP 41/17), w których stwierdzono niezgodność orzeczenia sądu niższej instancji z prawem. Natomiast, że istotny jest profesjonalny koszt naprawy na prawidłowych częściach, wskazano w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018r (sygn.. II CNP 43/17). Dalej zauważyć należy, że w sprawie III CZP 51/18 (i połączonych sprawach III CZP 72/18, III CZP 74/18, III CZP 64/18 i III CZP 73/18) w dniu 7 grudnia 2018r Sąd Najwyższy odmówił odpowiedzi na pytanie Sądu Okręgowego w Szczecinie „Czy w przypadku wyrządzenia szkody w pojeździe mechanicznym, stanowiącej szkodę częściową, w przypadku, gdy przed ustaleniem wysokości odszkodowania dojdzie do naprawy pojazdu przywracającej ten pojazd do stanu sprzed powstania szkody, odszkodowanie należne poszkodowanemu w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego ograniczone jest do równowartości wydatków faktycznie poniesionych celem naprawy pojazdu, czy też powinno być ustalone jako równowartość hipotetycznie określonych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego?”​ W uzasadnieniu wskazano, że wcześniejsze stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w jego orzeczeniach w tym zakresie jest jasne. Kolejny raz Sąd Najwyższy odmówił odpowiedzi na podobne pytanie Sądu Okręgowego w dniu 20 lutego 2019r (III CZP 91/18).

Zwrócić w tym miejscu należy też uwagę na swoistą politykę ubezpieczycieli, w tym pozwanej. Wypłacają oni odszkodowania, które nie pozwalają na naprawę według standardu odpowiedniego dla danego auta, a w sytuacji gdy poszkodowany nie chce lub nie może dołożyć własnych środków finansowych i próbuje przeprowadzić naprawę tak aby się zmieścić w wypłaconych kwotach (często systemem gospodarczym lub przy użyciu części na które tylko starczy środków – często części niskiej jakości, używanych, z niepewnego źródła itp.) pojawia się zarzut ubezpieczyciela, że jednak naprawa jest wykonana, stan przywrócony, poszkodowany z pojazdu korzysta. Działań takich Sąd nie aprobuje. Odszkodowanie powinno stanowić koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku we wszystkich płaszczyznach (technicznej, estetycznej, finansowej).

Pozwana w sprzeciwie wskazuje, że proponowała organizację naprawy pojazdu poszkodowanego. Jak wynika z opinii biegłego propozycja ta nie obejmowała wszystkich procesów technologicznych, przyjmowała nieprawidłowe części (nie tej klasy) oraz nierealne (nieobecne na rynku) stawki za roboczogodzinę.

Mając na uwadze powyższe Sąd ustalił uzasadnione koszty naprawy w oparciu o dowód z opinii biegłego.

W tym miejscu wskazać należy, że Sąd nie prowadzi ustaleń teoretycznych ale ocenia czy konkretne żądanie pozwu jest uzasadnione czy nie. Pozwem objęta jest kwota 9750zł tytułem dopłaty do odszkodowania i kwota 350zł tytułem kosztów kalkulacji. Sąd podziela zakres naprawy ustalony przez biegłego w szczególności w zakresie kwalifikacji uszczelki i ogranicznika. Biegły posiada wiedzę i wieloletnie doświadczenie nie ma podstaw by poddawać w wątpliwość jego ustalenia w tym zakresie. Powództwo w zakresie kosztów naprawy jest uzasadnione niezależnie od tego, który z wariantów części zostanie uwzględniony, gdyż różnica między ustalonymi przez biegłego kosztami a już dokonaną wypłatą jest wyższa od dochodzonej pozwem kwoty. Dla porządku wskazać należy, że w ocenie Sądu zastosować należy wariant z częściami alternatywnymi. Na to, że nie zawsze szkoda musi się wyrażać w kosztach naprawy przy użyciu części nowych oryginalnych wskazał m.in. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia siedmiu sędziów z dnia 20 czerwca 2012r sygn.. akt III CZP 85/11 odnosząc to w szczególności do pojazdów starszych lub w przypadku części o prostej konstrukcji, których zdatność do pełnej restytucji jest możliwa do oceny bez skomplikowanych badań. W niniejszej sprawie pojazd ma 9 lat przebieg ponad 220 tyś km. uczestniczył w kilku szkodach, miał 7 właścicieli. W ocenie Sądu, z uwagi na wyżej przedstawione okoliczności, w niniejszej sprawie brak jest podstaw do wyliczenia kosztów naprawy przy użyciu wyłącznie części oryginalnych, jak domaga się powód.

W zaistniałej sytuacji powództwo jest uzasadnione, co do kwoty 9750zł tytułem kosztów naprawy.

W ocenie Sądu zasadnym jest też zwrot kosztów kalkulacji naprawy. W celu ustalenia choćby szacunkowej wartości kosztów naprawy, która pozwoliłaby ocenić wysokość odszkodowania, a później ewentualnie zakres żądania w postępowaniu sądowym niezbędne było skorzystanie przez poszkodowanego z fachowej pomocy (por. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 maja 2004 r., sygn. III CZP 24/04). Podkreślić należy, że w niniejszej sprawie opinię zlecił bezpośredni poszkodowany (właściciel pojazdu) i to jego dane widnieją na fakturze, a nie nabywcy wierzytelności. Nie miał on wiedzy ani możliwości by samodzielnie oszacować koszty naprawy, a biorąc pod uwagę niską kwotę wypłaconego odszkodowania wątpliwości co do jego wysokości były uzasadnione. Podane koszty kalkulacji naprawy nie są zawyżone. Są one m.in. zdecydowanie niższe niż koszty biegłych sądowych.

Odsetki przyznano na podstawie 817 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów dowód z zeznań świadka oraz dowód z opinii biegłego. Zeznania świadka Sąd uznał za wiarygodne. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski.

Dowód z opinii biegłego stosownie do utrwalonych w nauce i orzecznictwie poglądów, ze względu na swoją specyfikę może być oceniany przez sąd jedynie w płaszczyźnie poprawności logicznej, zgodności z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej (por. Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004r, sygn.akt II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własne stwierdzenia (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1990r sygn. akt I PR 148/90 opubl. Lex nr 5319, OSP 1991/11/300, wyrok SN z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87 opubl. PiZS 1988, nr 7, poz. 62, Komentarz do art.278 kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Bodio J., Demendecki T., Jakubecki A., Marcewicz O., Telenga P., Wójcik M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.). Biegły sporządzający opinię jest stałym i długoletnim biegłym sądowym. Nie ma podstaw do podważania jego kwalifikacji, wyjaśnień i metodyki opartych na wiedzy i doświadczeniu. W ocenie Sądu biegły sporządził prawidłową opinię uwzględniając zgromadzony w aktach materiał. Na rozprawie odniósł się też do zarzutów stron

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.). Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 98 k.p.c.

Na zasądzone koszty składa się: opłata od pozwu 505zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17zł, połowa kosztów biegłego 610,08zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika 3617zł. Wysokość kosztów wynagrodzenia pełnomocnika ustalono w wysokości stawki minimalnej tj. na podstawie §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.).

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w punkcie II sentencji.

Zaliczki zostaną zwrócone stronom po uprawomocnieniu się wyroku.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

(...)

3. (...)