Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 18 grudnia 2019 r.

Sygn. akt VI Ka 1261/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: sędzia Anna Zawadka

protokolant asystent sędziego Martyna Rokicka – Spodar

przy udziale prokuratora Mariusza Ejflera

po rozpoznaniu dnia 18 grudnia 2019r.

sprawy Ł. D., c. M. i M., ur. (...) w M.

oskarżonej o przestępstwa z art. 226 § 1 kk w zb. z art. 222 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, art. 226 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy (...)

z dnia 5 czerwca 2018 r. sygn. akt III K 636/17

zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 zł tytułem opłaty sądowej za drugą instancję i obciąża ją wydatkami postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1261/18

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego (...) W. z dnia 5 czerwca 2018r. Sygn. akt III K 636/17

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

Ł. D.

W dniu 26 stycznia 2017r. w W. znieważyła słowami powszechnie uznawanymi za obelżywe i wulgarne funkcjonariusza Wydziału Ruchu Drogowego (...) st. asp. P. J. oraz naruszyła jego nietykalność cielesną w ten sposób, że uderzała go w głowę, twarz i inne części ciała oraz kopała go podczas i w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych;

zeznania świadków: P. J. , M. G. K. T. (...) D. G. R. J. B. protokoły oględzin dokumentacja fotograficzna karta informacyjna izby przyjęć płyty

(k.2-3,192-195),

(k.40,195-198),

(k.198),

(k.11v,199),

(k.199-200),

(k.200-201),

(k.201-202);

(k.8-9 , 13, 67-68),

(k.10,15-18),

(k.34),

(k.66,137,140),

2.

Ł. D.

W dniu 26 stycznia 2017r. w W. znieważyła słowami powszechnie uznawanymi za obelżywe i wulgarne funkcjonariusza Wydziału Ruchu Drogowego (...) st. asp. M. G. podczas i w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych;

zeznania świadków: P. J. M. G. postanowienie o umorzeniu postępowania w sprawie III K 14/18 akta postępowa-nia wyjaśniają-cego RD -za- (...) ;

(k.2-3,192-195),

(k.40,195-198);

(k.34 akt III K 14/18);

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

Ł. D.

Funkcjonariusze policji P. J. i M. G. zachowywali się w sposób bezprawny, naruszając bez uzasadnienia nietykalność cielesną oskarżonej, obrażając ją i bez jej zgody i bez podstawy prawnej umieszczając ją w radiowozie policji;

wyjaśnienia oskarżonej Ł. D. - zeznania świadka R. D.

(k.27-29,31-32,46-47,188-191),

(k.200-201),

2.

Ł. D.

Agresywne zachowania funkcjonariuszy policji naruszało dobra oskarżonej w postaci zdrowia, nietykalności cielesnej oraz wolności, a oskarżona odpierając zamach funkcjonariuszy na jej dobra działała w ramach obrony koniecznej;

wyjaśnienia oskarżonej Ł. D.

(k.27-29,31-32,46-47,188-191),

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

z pkt. 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

1.

- zeznania świadka P. J. (k.2-3,192-195),

- zeznania świadka M. G. (k.40,195-198);

- zeznania świadka K. D. (k.198);

- zeznania świadka T. R. (k.11v,199),

- zeznania świadka D. G. (k.199-200),

- zeznania świadka J. B. (k.201);

-protokoły oględzin (k.8-9,13,67-68),

-dokumentacja fotograficzna (k.10,15-18);

- karta informacyjna izby przyjęć (k.34);

- płyty (k.66,137,140);

-w zasadniczej części spójne i konsekwentne, a drobne rozbieżności co do sposobu chwycenia oskarżonej w trakcie użycia siły fizycznej w celu umieszczenia jej w radiowozie, rodzaju otrzymanych uderzeń i wyzwisk oraz kolejności poszczególnych sekwencji wydarzeń wynikają z dynamiki zdarzeń, upływu czasu i stresu; depozycje świadka potwierdzone zeznaniami świadka M. G., który widział agresywne oraz irracjonalne zachowania oskarżonej i także był celem jej ataku fizycznego i słownego, a także potwierdzone protokołem oględzin wnętrza radiowozu (k.8), zdjęciami (k.10), protokołem oględzin obrażeń ciała (k.13) i zdjęciami (k.15-18);

- zeznania świadka zgodne, spójne i konsekwentne co do zasadniczego przebiegu wydarzeń, a drobne nieścisłości czy niepamięć pewnych szczegółów wynika z upływu czasu oraz dynamiki tego zdarzenia; zeznania świadka odnośnie oplucia radiowozu prze oskarżoną znajdują oparcie w protokole oględzin wnętrza radiowozu (k.8) i zdjęciach (k.10); opis obrażeń ciała jakie odniósł P. J. potwierdzone protokołem oględzin i zdjęciami (k.13 i 15-18);

- świadek przybył na miejsce interwencji na telefoniczne zgłoszenie interwencji przez oskarżoną; świadek nie widział więc agresywnego zachowania oskarżonej wobec funkcjonariuszy P. J. i M. G. i relacjonował jedynie, że oskarżona była zdenerwowana, świadek nie pamiętał co dokładnie opisywała oskarżona, z relacji policjantów wynikało, że była wobec nich agresywna, znieważała ich i opluła; nie pamiętał aby widział jakiekolwiek obrażenia ciała u któregoś z uczestników zdarzenia; zeznania spójne z zeznaniami świadka T. R.;

- świadek zrelacjonował sytuację, którą zastał tj. oskarżona była zapłakana i roztrzęsiona, a policjanci z (...) oświadczyli, że była agresywna, pluła na nich i podrapał. Doradzili aby wezwali pogotowie ze względu na zachowanie oskarżonej, po przyjeździe karetki i przebadaniu oskarżonej podjęto decyzję o zabraniu jej do szpitala na konsultację psychiatryczną, na tym interwencja funkcjonariuszy z KP W. R. została zakończona; zeznania zgodne z zeznaniami świadka K. D.;

- świadek dokonywała czynności procesowych przesłuchania świadka M. G. i oskarżonej; z uwagi na upływ czasu nie pamiętała dokładnego przebiegu tych przesłuchań tj. czy przesłuchanie polegało na swobodnej wypowiedzi czy na zadawaniu pytań; świadek stanowczo zaprzeczyła aby okazywała świadkowi M. G. protokół przesłuchania P. J.; stwierdzenie zawarte w protokole przesłuchania M. G. odwołujące się do protokołu P. J. może wynikać z ogólnych informacji, które posiadał świadek M. G., skoro lakoniczny opis wydarzeń nie stanowi nawet w części powtórzenia protokołu przesłuchania świadka P. J., brak zatem podstaw do uznania, że świadek M. G. został zapoznany z treścią tego protokołu przed złożeniem swoich zeznań;

- świadek został wysłany do szpitala razem z I. K., gdzie została im przekazana pod opiekę oskarżona i oczekiwali na koniec badań lekarskich, świadek opisał, że oskarżona skarżyła się na policję i złe potraktowanie, ale nie pamiętał szczegółów; zeznanie niewiele wnosi do sprawy;

- dokumenty sporządzone w sposób czytelny, dokładnie opisany przebieg czynności i znajduje pełne potwierdzenie w dołączonej dokumentacji fotograficznej, w przypadku protokołu oględzin płyty zapis treści rozmowy oskarżonej z pracownicą Stołecznego S. Kierowania zgodny z zapisem dźwięku na płycie;

- jakość wydruków zdjęć w formie papierowej pomimo pewnych niedoskonałości pozwala na dokonanie ustaleń faktycznych i dokonanie spostrzeżeń odnośnie oplucia wnętrza radiowozu oraz zewnętrznego wyglądu obrażeń ciała odniesionych przez P. J.;

- potwierdzona za zgodność z oryginałem, sporządzona w formie wydruku komputerowego zawiera oznaczenie szpitala i nazwisko lekarza przeprowadzającego konsultację, rozpoznanie, opis oraz wywiad lekarski, zastosowane leczenie i dalsze zalecenia; brak podstaw do kwestionowania wiarygodności dokumentu;

- zawierają zapis dźwięku z telefonicznej rozmowy oskarżonej z pracownicą Stołecznego S. Kierowania (...) oraz zapis korespondencji radiowej prowadzonej przez funkcjonariuszy (...) z dyżurnym Stołecznego S. Kierowania-pozwalają stwierdzić, że policjanci informowali dyżurnego odnośnie złego stanu psychicznego oskarżonej i wskazywali na potrzebę wezwania lekarza psychiatry; zapis na płycie z k. 140 (połączenia z numeru oskarżonej na numer alarmowy 112) - jest bardzo fragmentaryczny i niewiele wnosi do sprawy;

2.

- zeznania świadka M. G. (k.40,195-198);

- zeznania świadka P. J. (k.2-3,192-195),

-postanowienie o umorzeniu postępowania w sprawie III K 14/18 (k.34 akt III K 14/18);

-akta postępowania wyjaśniającego RD -za- (...) ;

- zeznania spójne, konsekwentne i zgodne co do zasadniczego przebiegu wydarzeń z relacją złożoną przez P. J., stanowią obiektywną relację z przebiegu zdarzeń, świadek dokładnie cytuje obraźliwe i wulgarne słowa oskarżonej; przy czym drobne nieścisłości czy niepamięć pewnych szczegółów wynika z upływu czasu oraz dynamiki tego zdarzenia; zeznania świadka odnośnie oplucia radiowozu prze oskarżoną znajdują oparcie w protokole oględzin wnętrza radiowozu (k.8) i zdjęciach (k.10); opis obrażeń ciała jakie odniósł P. J. potwierdzone protokołem oględzin i zdjęciami (k.13 i 15-18);

- zwierają dokładny opis agresywnego zachowania oskarżonej i zacytowanie obraźliwych słów użytych wobec obu funkcjonariuszy, w zasadniczej części spójne i konsekwentne, a drobne rozbieżności co do sposobu chwycenia oskarżonej w trakcie użycia siły fizycznej w celu umieszczenia jej w radiowozie, rodzaju otrzymanych uderzeń i wyzwisk oraz kolejności poszczególnych sekwencji wydarzeń wynikają z dynamiki zdarzeń, upływu czasu i stresu; depozycje świadka potwierdzone zeznaniami świadka M. G., potwierdzone protokołem oględzin wnętrza radiowozu (k.8), zdjęciami (k.10), protokołem oględzin obrażeń ciała (k.13) i zdjęciami (k.15-18);

- potwierdza, że oskarżenie subsydiarne skierowane przez pełnomocnika oskarżonej przeciwko funkcjonariuszom policji P. J. i M. G. o groźby karalne i przekroczenie uprawnień, zostało umorzone z powodu oczywistego braku faktycznych podstaw oskarżenia, oskarżona nie zaskarżyła przedmiotowego postanowienia Sądu;

- potwierdzają, że skarga złożona na funkcjonariuszy policji przez pełnomocnika oskarżonej dopiero po upływie 2 miesięcy od zdarzenia była bezpodstawna, gdyż postępowanie wyjaśniające nie zakończyło się wszczęciem postępowania dyscyplinarnego wobec obu funkcjonariuszy policji;

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

1.

-wyjaśnienia oskarżonej Ł. D. (k.27-29,31-32,46-47,188-191),

- zeznania świadka R. D. (k.200-201),

- wyjaśnienia wewnętrznie sprzeczne i niekonsekwentne, skoro oskarżona w toku drugiego przesłuchania przyznała się do winy, a następnie ponownie zmieniła stanowisko w tym zakresie; nie umiała także wyjaśnić dlaczego nie miała żadnych obrażeń ciała skoro policjant przyduszał ją, szarpał za włosy i brutalnie deptał jej po stopach; na rozprawie oskarżona zmieniła wersję: miała posiniaczone łydki od uderzenia drzwiami, ale nie poddała się obdukcji lekarskiej bez podania przyczyny; depozycje oskarżonej sprzeczne z zeznaniami pokrzywdzonych P. J. i M. G., którym Sąd dał wiarę; ponadto twierdzenia oskarżonej w zakresie braku użycia przez nią przemocy wobec funkcjonariusza P. J. sprzeczne z protokołem oględzin (k.13-14) i dokumentacją fotograficzną (k.15-18), które to dokumenty potwierdzają odniesione przez niego obrażenia ciała na skutek zadawanych przez oskarżoną ciosów tj. zasinienie płytki paznokciowej, zasinienie oraz zdarcie naskórka w okolicy łokcia na prawej ręce i zadrapanie naskórka na prawej nodze; złożenie skargi na działania funkcjonariuszy po upływie 2 miesięcy od zdarzenia także podważa wiarygodność twierdzeń oskarżonej i wskazuje na przyjętą linię obrony;

- zeznania są asekuracyjne i niespójne, z jednej strony świadek jako osoba najbliższa dla oskarżonej powinien być przecież zainteresowany wynikiem postępowania, ale treść jego zeznań wskazuje na dystansowanie się od tego zdarzenia, skoro świadek twierdzi, że nie zwracał uwagi czy żona miała jakieś obrażenia ciała związane z tym zdarzeniem; świadek twierdzi też, że później już nie rozmawiał z żoną o tym zdarzeniu i nie ma wiedzy na temat przemocy ze strony policjantów, gdyż żona o tym nie opowiadała, z drugiej zaś strony twierdzi, że przez telefon słyszał wulgarny głos męski zwracający się do żony „dokąd kurwa” albo „dokąd kurwo” oraz jej słowa „zostaw mnie, nie dotykaj mnie”. W tych okolicznościach twierdzenia świadka, że nie rozmawiał z żoną na temat tego zdarzenia i nie ma wiedzy na temat przemocy ze strony policjantów, są mało wiarygodne. Trudno przypuszczać, że w tej sytuacji mąż nie był w ogóle zainteresowany przebiegiem tego zdarzenia i pobiciem żony. Treść tych zeznań wskazuje raczej na niechęć świadka do angażowania się po żadnej ze stron i celowego pomawiania policjantów.

2.

- wyjaśnienia oskarżonej Ł. D. (k.27-29,31-32,46-47,188-191),

-pozostają w sprzeczności z konsekwentnymi i spójnymi zeznaniami funkcjonariuszy policji P. J. i M. G., którzy nie mieli żadnego interesu w tym aby pomawiać oskarżoną bezpodstawnie, gdyż była dla nich osobą obcą i z faktu złożenia zeznań obciążających oskarżoną nie uzyskali żadnych wymiernych korzyści, obaj złożyli zeznania jeszcze przed złożeniem na nich skargi przez pełnomocnika oskarżonej; nie zachodzą żadne powody podważające logikę tych zeznań; obaj funkcjonariusze dokładnie opisali agresywne oraz irracjonalne zachowanie oskarżonej, zacytowali słowa użyte przez oskarżoną, które ewidentnie są wulgarne i obraźliwe;

- wersja wydarzeń przedstawiona przez oskarżoną nie została potwierdzona wynikiem przeprowadzonych czynności wyjaśniających w sprawie dotyczącej skargi złożonej przez pełnomocnika Ł. D., które nie dostarczyło podstaw do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wobec st. asp. P. J. i asp. szt. M. G.;

- oskarżona nie posiadała żadnych obrażeń ciała wskazujących na naruszenie jej nietykalności cielesnej przez funkcjonariuszy policji;

- karta informacyjna izby przyjęć (...) Centrum (...) dokąd oskarżona została zawieziona bezpośrednio po interwencji na konsultację psychiatryczną potwierdza, że Ł. D. była bardzo pobudzona i rozdrażniona, labilna afektywnie, rozpoznano reakcję na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne, reakcję sytuacyjną- stan po epizodzie dysforii (k.34);

- oskarżenie subsydiarne skierowane przez pełnomocnika oskarżonej przeciwko funkcjonariuszom policji P. J. i M. G. o groźby karalne i przekroczenie uprawnień, zostało umorzone z powodu oczywistego braku faktycznych podstaw oskarżenia, oskarżona nie zaskarżyła przedmiotowego postanowienia Sądu w sprawie III K 14/18;

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

2.

3.

4.

5.

3..

Naruszenie prawa procesowego tj. art. 7 kpk poprzez dowolną a nie swobodną ocenę dowodów z zeznań świadków P. J. oraz M. G. przejawiającą się w zbagatelizowaniu rozbieżności występujących w zeznaniach tych świadków podczas interwencji w dniu 26.01.2017r., co w konsekwencji prowadziło do błędnego uznania, iż postępowanie funkcjonariuszy było prawidłowe i zgodne z procedurami;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Naruszenie prawa procesowego, tj. art. 7 kpk poprzez dowolną oraz sprzeczną z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego ocenę dowodu z zeznań świadka R. D. przejawiającą się w pominięciu okoliczności korzystnych dla oskarżonej, z których wynikało, iż funkcjonariusze zwracali się do oskarżonej w obelżywy sposób oraz błędnym przyjęciu, iż świadek jako osoba bliska oskarżonej, powinien posiadać wiedzę o odniesionych przez nią obrażeniach, co z kolei miało wpływ na błędne ustalenie okoliczności faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia zaskarżonego wyroku;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Naruszenie prawa procesowego, tj. art. 167 w zw. z art. 170 § 1 kpk poprzez:

a)  bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego o przesłuchanie w charakterze świadka I. K. w sytuacji, gdy ocena zeznań świadków G. i J. oraz wersji prezentowanej przez oskarżoną była możliwa wyłącznie po przesłuchaniu świadków pośrednich, którzy przybyli na miejsce interwencji później lub mieli kontakt zarówno z oskarżoną jak i pokrzywdzonymi,

b)  bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego o zwrócenie się do Komendanta Stołecznego Policji o przekazanie akt postępowania wyjaśniającego dotyczącego interwencji pokrzywdzonych wraz z nagraniami na okoliczności przebiegu interwencji w sytuacji, gdy treść rozmów pokrzywdzonych w trakcie interwencji pozwoliłyby ocenić przebieg interwencji oraz wiarygodność zeznań tych świadków w odniesieniu do okoliczności podanych w akcie oskarżenia,

c)  bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego o zwrócenie się do Wojewódzkiej (...) o przekazanie dokumentacji z interwencji pogotowia ratunkowego dot. Ł. D. w sytuacji, gdy z dokumentacji tej wynikałoby kto wzywał karetkę pogotowia, co miało niebagatelny wpływ na ocenę zeznań świadków G. oraz J.,

d)  bezzasadne oddalenie wniosku dowodowego o wypożyczenie akt sprawy o sygn. akt III K 14/18 oraz o dopuszczenie dowodów z dokumentów zgromadzonych w tych aktach w szczególności z protokołów zeznań w charakterze świadków P. J. i M. G. celem weryfikacji wiarygodności zeznań tych świadków;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 25 § 1 lub § 3 k.k. poprzez niezastosowanie tych przepisów, w sytuacji gdy przypisywane oskarżonej działania można było oceniać z perspektywy obrony koniecznej co miałoby zdecydowany wpływ na treść rozstrzygnięcia;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia zaskarżonego wyroku polegającym na błędnym ustaleniu, iż oskarżona zachowywała się względem funkcjonariuszy w sposób agresywny i nieadekwatny do prawidłowego zachowania funkcjonariuszy podczas gdy, jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego P. J. oraz M. G. zachowywali się w sposób bezprawny, naruszając bez uzasadnienia nietykalność cielesną oskarżonej, obrażając ją i bez jej zgody i bez podstawy prawnej umieszczając w radiowozie policji;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1 : Ocena materiału dowodowego przez sąd I instancji dokonana została z baczeniem na reguły z art. 4, 5, 7 k.p.k., a więc jest bezstronna i nie narusza zasady granic swobodnej oceny dowodów oraz jest zgodna z prawidłowym rozumowaniem, wskazaniami wiedzy, doświadczenia życiowego, zwłaszcza zaś nie zawiera błędów faktycznych i logicznych. Wbrew zarzutom obrońcy pomiędzy zeznaniami pokrzywdzonych P. J. i M. G. nie zachodzą rozbieżności w zakresie przebiegu zdarzenia. P. J. zeznał: „doprowadzałem kobietę do radiowozu trzymając ją za kurtkę”(k.2v). Natomiast świadek M. G. w toku pierwszych zeznań w ogóle nie odniósł się do kwestii sposobu doprowadzenia oskarżonej do radiowozu, a na rozprawie zeznał „próbowała się wyrywać i uciec. P. chwycił ją za kurtkę i przyprowadził do radiowozu”(k.196). Nie sposób więc doszukać się w tym zakresie rozbieżności pomiędzy zeznaniami obu pokrzywdzonych. Skarżący nie wskazuje również na konkretne rozbieżności wersji wydarzeń w odniesieniu do tego co się działo po tym, jak oskarżona pierwszy raz wysiadła z radiowozu. Wbrew temu mało precyzyjnemu zarzutowi obaj pokrzywdzeni zgodnie opisują zachowanie oskarżonej jako bardzo agresywne, kobieta ubliżała obu policjantom, kopała na oślep, uderzała po głowie i twarzy oraz drapała P. J.. Po umieszczeniu jej w radiowozie P. J. wypełniał dokumentację służbową, a M. G. próbował uspokoić kobietę, która go wyzywała. W pewnym momencie kiedy trochę się uspokoiła, M. G. odsunął się od drzwi radiowozu, wtedy oskarżona otworzyła drzwi, uderzając nimi M. G. i wyszła z radiowozu, a następnie ponownie ruszyła środkiem jezdni w kierunku swojego domu. Zeznania obu policjantów są zbieżne w tym zakresie. Sąd Rejonowy wyjaśnił dlaczego oskarżona została umieszczona w radiowozie za pierwszym razem. Powodem było jej irracjonalne zachowanie podczas kontroli drogowej, kiedy rzuciła kluczykami na pobocze i zaczęła iść środkiem jezdni stwarzając zagrożenie dla siebie oraz innych uczestników ruchu drogowego. Natomiast ucieczkę z radiowozu umożliwił jej brak zachowania czujności ze strony M. G., który uważał, że fala agresji minęła i kobieta się już uspokoiła, dlatego odsunął się od drzwi pojazdu, co oskarżona wykorzystała aby uciec. Obaj funkcjonariusze zgodnie zeznali, że niestandardowe zachowanie oskarżonej było dla nich zaskakujące i nasuwało podejrzenie co do złego stanu psychicznego kobiety. Ponadto policjanci nie czuli od niej zapachu alkoholu, dlatego nie przebadali jej na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Karetka pogotowia została wezwana w momencie gdy obaj pokrzywdzeni nabrali przekonania, że konieczna jest konsultacja psychiatryczna, co potwierdza zapis korespondencji radiowej prowadzonej z dyżurnym Stołecznego Stanowiska Kierowania. Trudno zgodzić się z zarzutem obrońcy, iż obaj policjanci powinni już na początku interwencji powziąć wątpliwość co do stanu psychicznego oskarżonej. Agresja oskarżonej stopniowo narastała, a początkowo obaj funkcjonariusze starali się przecież przeprowadzić standardowe czynności w ramach kontroli drogowej. Wbrew zarzutom skarżącego z zeznań świadka P. J. oraz z zapisu korespondencji radiowej prowadzonej z dyżurnym wynika, że to P. J. wezwał karetkę pogotowia. Dokładny moment wezwania karetki nie ma tutaj żadnego kluczowego znaczenia. Wbrew zarzutom skarżącego z zeznań świadków T. R. oraz K. D.- funkcjonariuszy policji z KP W. R., wynika, że karetka pogotowia przyjechała w trakcie interwencji drugiego patrolu, ale została wezwana przed jego przybyciem. Nie można więc podzielić argumentacji, że pokrzywdzeni nie wezwali karetki pogotowia w trakcie interwencji niezwłocznie po powzięciu wątpliwości co do stanu psychicznego oskarżonej.

Argumentacja dotycząca niedopełnienia obowiązków przez obu funkcjonariuszy policji, którzy powinni sporządzić protokół zatrzymania oskarżonej jest w tej sytuacji chybiona, skoro oskarżona nie została formalnie zatrzymana na podstawie art. 244 kpk , lecz przewieziona do szpitala na konsultację psychiatryczną. Krótkotrwałe pozbawienie wolności wynikało więc początkowo z ucieczki kierującej z miejsca prowadzenia kontroli drogowej, a następnie uzasadnionego podejrzenia popełnienia przez oskarżoną przestępstwa znieważenia i naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza policji, ale zanim doszło do sporządzenia protokołu zatrzymania, nastąpiła konieczność przeprowadzenia konsultacji psychiatrycznej oskarżonej. Organy kontrolujące zachowanie funkcjonariuszy, czyli: Prokurator, rzecznik dyscyplinarny oraz Sąd Rejonowy w sprawie sygn. akt III K 14/18 nie dopatrzyły się naruszenia przepisów prawa przez obu funkcjonariuszy policji.

Zarzut uzgodnienia wersji zeznań przez pokrzywdzonych jest niezasadny. Wystarczy porównać oba protokoły przesłuchań świadków w toku postępowania przygotowawczego aby dostrzec, że zeznania M. G., który zeznawał jako drugi świadek po upływie prawie 2 miesięcy od zdarzenia, opisał jego przebieg dość lakonicznie, zawierając jedynie najbardziej istotne szczegóły i pomijając szereg kwestii do których odnosił się P. J.. Stwierdzenie zawarte w protokole przesłuchania M. G. „ Asekurowałem czynności st.asp.P. J., w swoim przesłuchaniu opisał dokładnie przebieg zdarzenia” nie podważa wiarygodności zeznań tego świadka, skoro świadek stanowczo wykluczył na rozprawie aby zapoznawał się z protokołem przesłuchania P. J. i aby były mu odczytane jego zeznania. Zaprzeczył też aby rozmawiali o treści zeznań (k.197). Brak więc dowodu aby pokrzywdzeni uzgadniali między sobą treść zeznań. Natomiast odniesienie się do przesłuchania kolegi wynikać mogło jedynie z chęci skrócenia przeprowadzenia tej czynności.

Ad. 2 Wbrew zarzutom skarżącego do zeznań męża oskarżonej świadka R. D. należało podejść z dużą ostrożnością. Rację ma Sąd Rejonowy, że zeznania tego świadka budzą wątpliwości. Nielogicznym jest bowiem, że osoba najbliższa widząc żonę w stanie silnego pobudzenia emocjonalnego wskutek działań policjantów, nie uzyskuje żadnej wiedzy na temat tego zdarzenia i nie rozmawia z nią na temat sposobu zachowania policjantów w czasie tej interwencji. Sąd wprawdzie uznał zeznania tego świadka za wiarygodne, tym niemniej z pewnym zastrzeżeniem wynikającym z w/w wątpliwości. Z jednej strony świadek relacjonuje usłyszane przez telefon wulgarne słowa użyte przez jednego z policjantów, a po przybyciu na miejsce interwencji świadek słyszy słowa sugerujące, że podczas tej interwencji jego żonie wyrwano włosy. Z drugiej zaś jest kompletnie niezainteresowany przebiegiem tej interwencji, nie zwraca uwagi czy żona miała jakieś obrażenia ciała, nie pyta żony czy ze strony policjantów została użyta wobec niej przemoc i w ogóle na temat tej interwencji z żoną później nie rozmawia. Treść zeznań wskazuje na obojętną postawę świadka wobec tego zdarzenia, brak zainteresowania użytymi wobec żony środkami przymusu fizycznego czy odniesionymi przez nią obrażeniami ciała, a zatem na niechęć do angażowania się w ten konflikt i próbę zachowania dystansu od tej sprawy. Z doświadczenia życiowego wynika, że taka postawa osoby najbliższej może wynikać z niechęci do ujawnienia prawdziwych motywów zachowania sprawcy. Zarzut dowolnej oceny dowodu z zeznań tego świadka jest zatem chybiony.

Ad.3 Zarzut częściowo zasadny w zakresie bezzasadnego oddalenia wniosków o dołączenie akt postępowania wyjaśniającego dotyczącego interwencji pokrzywdzonych wraz z nagraniami oraz dołączenie akt sprawy o sygn. akt III K 14/18, które zawierają istotne informacje przydatne dla rozstrzygnięcia tej sprawy. Sąd Rejonowy bezzasadnie oddalił te wnioski jako zmierzające do przedłużenia postępowania, skoro wykonanie tych czynności dowodowych nie skutkowało nadmiernym przedłużeniem postępowania. Natomiast oddalenie pozostałych dwóch wniosków tj. o przesłuchanie świadka I. K. oraz dołączenie dokumentów z Wojewódzkiej (...) o przekazanie dokumentacji z czynności załogi pogotowia wobec Ł. D., nastąpiło zasadnie, lecz na błędnej podstawie prawnej. Wnioskowane przez obrońcę okoliczności nie miały bowiem znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy i zostały ustalone na podstawie innych dowodów. Świadek I. K. nie była bezpośrednim świadkiem zdarzenia, wchodziła w skład patrolu policji i razem J. B. przyjechała do szpitala, aby przejąć opiekę nad oskarżoną w trakcie badań lekarskich. Okoliczności dot. relacji oskarżonej zostały ustalone na podstawie zeznań świadka J. B., który potwierdził, że oskarżona skarżyła się na policję za złe potraktowanie (k.201). Zeznania kolejnego świadka pośredniego tj. I. K. nie mają więc znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a wnioskowane okoliczności zostały już ustalone. Natomiast dokumentacja z Wojewódzkiej (...) nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia tej sprawy, a okoliczność kto wzywał karetkę pogotowia została udowodniona zeznaniami świadka P. J. oraz zapisem rozmowy radiowej świadka z dyżurnym Stołecznego S. Kierowania (k. 57 akt RD -za- (...)). Oddalenie tych wniosków powinno więc nastąpić na podstawie art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k.

Ad. 4 Czynność podjęta przez funkcjonariuszy policji mieściła się w granicach ich kompetencji i zachowane zostały warunki formalne jej przeprowadzenia, co potwierdziły przeprowadzone czynności wyjaśniające w sprawie RD-za- (...) oraz umorzenie przez prokuratora i Sąd postępowań w przedmiocie przekroczenia uprawnień. W doktrynie i orzecznictwie powszechnie panuje pogląd , że obrona konieczna przeciwko takiej czynności nie przysługuje gdyż nie można takich czynności funkcjonariusza uznać za bezprawny zamach. Osobie, która czuje się pokrzywdzona zachowaniem funkcjonariusza publicznego przysługuje jedynie droga prawna czyli prawo do złożenia zażalenia na czynność zatrzymania lub skarga na postępowanie funkcjonariuszy policji. Nie mają cechy bezprawności działania funkcjonariuszy publicznych, które podjęte są w ramach wykonywania przez nich szczególnych uprawnień lub obowiązków. Nie jest więc bezprawnym zamachem naruszenie przez funkcjonariusza publicznego dóbr chronionych prawem, gdy działa on w ramach swoich kompetencji służbowych i w przewidzianym przez prawo trybie postępowania. Dla oceny legalności zachowania funkcjonariusza publicznego nie jest istotna merytoryczna słuszność podjętych przez niego decyzji. Nie jest zamachem bezprawnym na wolność obywatela, upoważniającym go do stosowania obrony koniecznej, zatrzymanie przez policjanta na skutek podejrzenia, że ma do czynienia ze sprawcą przestępstwa, nawet gdy się okaże, że podejrzenie to w stosunku do tego obywatela nie było uzasadnione. Bezzasadnie zatrzymany obywatel dysponuje środkami prawnymi służącymi obronie jego interesów. Za zamach bezprawny, upoważniający do stosowania obrony koniecznej, uważa się wykorzystanie przez funkcjonariusza swoich kompetencji do załatwienia prywatnych porachunków, a taka sytuacja nie nastąpiła. Zamachami bezprawnymi są także takie zachowania funkcjonariuszy publicznych, które nie mieszczą się w ogóle w ramach ich kompetencji (próba przywłaszczenia sobie jakiegoś przedmiotu przez policjanta dokonującego przeszukania mieszkania) lub stanowią naruszenie tych kompetencji (np. używanie broni lub pałki służbowej w sposób wyraźnie odbiegający od obowiązujących przepisów - zob. postanowienie SN z dnia 27 października 1994 r., III KRN 144/94, OSNKW 1995, nr 1-2, poz. 3). Bezprawnym zamachem upoważniającym do obrony koniecznej jest np. bicie w komisariacie Policji przesłuchiwanej osoby. Tymczasem oskarżona nie doznała żadnych obrażeń ciała na skutek użycia środków przymusu fizycznego przez policjantów, a osobami pokrzywdzonymi na skutek agresji fizycznej i słownej ze strony oskarżonej są obaj funkcjonariusze policji. W ocenie Sądu Okręgowego brak jest zatem podstaw do uwzględnienia zarzutu naruszenia prawa materialnego tj. art. 25 § 1 lub 3 k.k., w sytuacji gdy działania oskarżonej nie można oceniać jako obrony koniecznej, skoro nie ma możliwości oceny zachowania funkcjonariuszy policji jako bezprawnego zamachu na dobra prawne oskarżonej.

Ad. 5 Ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji nie budzą zastrzeżeń Sądu Okręgowego, gdyż są oparte na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, ocenionego w sposób wszechstronny i zgodny z zasadami logicznego rozumowania. Wbrew argumentom skarżącego z przeprowadzonych dowodów wynika jednoznacznie, że oskarżona zachowywała się wobec funkcjonariuszy w sposób agresywny fizycznie i słownie, naruszyła nietykalność cielesną P. J. oraz znieważyła słowami obelżywymi i wulgarnymi obu funkcjonariuszy tj. P. J. i M. G. podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych. Natomiast funkcjonariusze policji wykonując swoje obowiązki służbowe nie przekroczyli uprawnień stosując wobec oskarżonej przymus fizyczny w postaci przytrzymania za kurtkę i doprowadzenia siłą do radiowozu. Naruszenie nietykalności cielesnej oskarżonej wynikało z konieczności uniemożliwienia oskarżonej oddalenia się z miejsca kontroli drogowej, a następnie podjęcia czynności zmierzających do zatrzymania osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa. Wezwanie przez oskarżoną drugiego patrolu policji nie wskazuje na przekroczenie przez policjantów z pierwszego patrolu swoich uprawnień. Treść nagrania z k. 66 potwierdza silne pobudzenie emocjonalne oskarżonej, która nawet dzwoniąc na telefon alarmowy nie powstrzymała się od użycia wulgaryzmów wobec jednego z funkcjonariuszy. Silna reakcja na stres i zaburzenia adaptacyjne oskarżonej potwierdza karta informacyjna izby przyjęć szpitala (...). Wbrew twierdzeniom skarżącego wezwanie karetki pogotowia nastąpiło przed przybyciem drugiej załogi policji, po rozmowie P. J. z dyżurnym Stołecznego (...), co wynika z treści nagrania oraz zeznań św. T. R.. Z kolei świadek R. D. przyjechał na miejsce po telefonicznej rozmowie z żoną, co wynika z zeznań tego świadka i wyjaśnień oskarżonej, a zostało prawidłowo ustalone przez Sąd. Argumentacja skarżącego, że gdyby nie telefon oskarżonej na nr 112 i przyjazd drugiej załogi policji, to karetka pogotowia nie zostałaby wezwana, a sprawy by nie było, jest nietrafiona. Wezwanie karetki pogotowia wynikało z agresywnego oraz irracjonalnego zachowania oskarżonej, która sprawiała wrażenie osoby zaburzonej psychicznie.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanych jej czynów

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uniewinnienia oskarżonej, w sytuacji gdy wiarygodne dowody w postaci m.in. zeznań funkcjonariuszy policji, protokołów oględzin i dokumentacji fotograficznej oraz zapisów nagrań rozmów prowadzonych przez funkcjonariuszy z dyżurnym Stołecznego Stanowiska Kierowania , wskazują w sposób nie budzący wątpliwości na winę oskarżonej w zakresie czynów z pkt I i II.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

1. 

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok utrzymany w mocy w całości

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy.

Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że wskazane w apelacji uchybienia tj. naruszenia art. 7 kpk i art. 5 kpk oraz będące ich konsekwencją błędne ustalenia faktyczne, w niniejszej sprawie nie zaistniały. W oparciu o zgromadzone i ocenione dowody Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, należycie uznając sprawstwo i winę oskarżonej za udowodnione i słusznie nie dostrzegając w tym zakresie żadnych wątpliwości. Apelacja ma charakter czysto polemiczny, a postawiona teza o braku winy oskarżonej oparta jest w sposób niedopuszczalny tylko o cześć materiału dowodowego, z pominięciem tej o zupełnie innej wymowie. Sąd Rejonowy w sposób wystarczająco dokładny wykazał w pisemnym uzasadnieniu dlaczego nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonej . Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu wykazał konkretne rozbieżności między tym dowodem a zeznaniami P. J. i M. G. oraz protokołami oględzin i dokumentacją fotograficzną, a były one o takiej wadze i znaczeniu, że musiało to skutkować trafnym uznaniem ich za niewiarygodne. Sąd Odwoławczy podziela w pełni ocenę dowodową przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy i poczynione w sprawie ustalenia faktyczne.

W ocenie sądu okręgowego sąd I instancji stosując środek probacyjny w postaci warunkowego umorzenia należycie rozważył przesłanki wymienione w art. 66 § 1 i 2 k.k. przesądzające o możliwości warunkowego umorzenia postępowania. Środek ten odpowiada stopniowi zawinienia oskarżonej i stopniowi społecznej szkodliwości przypisanych jej czynów. Sąd zasadnie wziął pod uwagę problemy oskarżonej z zachowaniem psychicznej równowagi w sytuacji stresowej wynikające z zaburzeń adaptacyjnych. Właściwości i warunki osobiste oskarżonej, uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegać porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. Natomiast kwota zasądzonego świadczenia pieniężnego jest adekwatna do sytuacji majątkowej oskarżonej, a jednocześnie ma stanowić dodatkową dolegliwość o charakterze wychowawczym.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwi ęź le o powodach zmiany.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Punkt

Rozstrzygnięcia

z wyroku

Przytoczyć okoliczności.

zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 zł tytułem opłaty za II instancję oraz pozostałe koszty sądowe w postępowaniu odwoławczym.

Wobec nieuwzględnienia środka odwoławczego koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi na ogólnych zasadach ten, kto wniósł apelację, brak podstaw do zwolnienia oskarżonej od kosztów sądowych ze względu na jej stan majątkowy;

7.  PODPIS

sędzia Anna Zawadka

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi P. w W. z dnia 05.06.2018r. sygn.akt III K 636/17

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara orzeczona w wyroku w pkt 1, 2, 3

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana